Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ENLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax en

ENLİKƏNAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Kenarı enli olan. En-
likənar şlyapa.

ENLİKÜRƏK(Lİ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Küreyi enli olan.
Enlikürək adam.
[Deli Hesen] baxdı ki, bu [atlı] əynində çuxa, ayağında bağdadı başmaq, başında tirmə şal, enlikürək, qarnıyoğun bir kişi idi. "Koroğlu". Səkinə iftixar dolu göz-lərlə
. enlikürək, ucaboylu, çatmaqaşlı və qartalgözlü oğlunu süzdü. M.İbrahimov. [Dirse xan] yaşına görə boylu, enlikürəkli, qarayanız bir oğlandı. M.Rzaquluzade.

ENLİQAŞ(LI) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Qaşları enli, qalın,
sıxtüklü olan; qalınqaş. Enliqaş oğlan.
Qaşı böyük, enli olan. Enliqaş üzük.
[Budaq:] Zəhləm gedən qırxılmış bığları, çeçələ barmağına enliqaş üzük taxması idi. Ə.Veliyev.

ENLİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Enli şeyin halı. Parçanın enliliyi. Yolun enliliyi.

ENLİSİFƏT(Lİ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Sifeti enli, dolğun olan. Enlisifət qız. Enlisifət uşaq.
Qabağa çıxanların arasında ortaboy, enlisifət bir qadın vardı. Mir Celal.

ENLİÜZ(LÜ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax enlisifət(li). Həsən gödəkboy, enliüz, qaraqaş, qaragöz bir oğlan idi. Ə.Sadıq.

ENLİYARPAQ(LI) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Yarpaqları enli
olan. Enliyarpaq ağac. Enliyarpaqlı kollar.
Cavan enliyarpaq əncir ağacının altına çəkilib, suyu qocanın əlindən aldı. Mir Celal. Azərbaycanda olan meşələrin, demək
olar ki, hamısı enliyarpaq ağac növlərindən ibarətdir. M.Qaşqay.

ENMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Enmek"den f.is.

ENMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Yuxarıdan ve ya bir şeyin üstünden aşağı düşmek. Dağdan enmək. Zirzəmiyə enmə. Mal-qara dağdan enir.
[Usta Ağabala] pillələrlə aşağı endi. çemenzeminli. Mahirə mal damının üstün-dən cəld aşağı endi. M.Hüseyn. // Düşmek. Təpənin dibindən bulağın üstünə endim, əl və üzümü yuyub qaynağın qırağında otur-dum. A.Divanbeyoğlu. Sabah erkən alaçığın ağzında oynayırdıq. Kənd uşaqları əllərində badya, mis kasa dərəyə enirdilər. A.Şaiq.
Azalmaq, alçalmaq, düşmek. Havanın temperaturu endi. Qiymətlər xeyli enmişdir.
Torpağa, yere oturmaq, yere düşmek. Paraşütçülərdən biri Kamalın durduğu təpədən
3 yüz addım aralı, məxmər otların üzərinə endi. M.Rzaquluzade. Endi qəhrəmanım səmadan yerə; çıxdı kabinə-dən, daldı göylərə. M.Rahim.
çevrilmek,
..halını almaq. çəpiklər çırtığa enmişdi; bunun da səsi eşidilmirdi. çemenzeminli.
çökmek, basmaq, çulğalamaq. Sakit Azərbaycan kəndi üzərinə bir yaz axşamı enirdi. Ə.Memmedxanlı. Yollardan qalxan toz uçub dağılmır, narın-narın seyrəlir, ax-şamın zəfəran rənginə boyanıb, zərif bü-rüncək tək enə-enə (z.) yerin üzərinə enirdi. Ə.Əbülhesen.
məc. Azaltmaq, aşağı salmaq. [Əlem-dar:]
.Görəsən, şişbığ cavahiratın qiymə-tindən bircəpillə enərmi? S.Rehimov.
Deymek, zerbe hiss etmek. Başına bir yumruq endi.
[Qadın] sol əlini başının qar-şısına tutmaqla, özünü üzərinə enməkdə olan ağacdan mühafizəyə çalışırdı. S.Hüseyn.
məc. Baş eymek, tabe olmaq,
..qaba-ğında eyilmek. Nəbiyəm, enmərəm sultana, xana; Düşmənin tənəsi kar etməz cana; Boz atı oynadıb girrəm meydana. "Qaçaq Nebi".
Enib-qalxmaq şeklinde: eyilib-dü-zelmek, eyilerek qalxmaq, dalğalanmaq. Şükufələnmiş güllər nəsimin dəyməsindən enib-qalxdıqca Gülsümün vidasına cava-bən: "Get, Allah səni xoşbəxt eləsin!"
deyirdilər. Ə.Haqverdiyev.

ENSEFALİT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] tib. Beynin iltihabı.

ENSİKLOPEDİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fr.]
Ensiklope-
diya mahiyyetinde olan. Ensiklopedik lüğət.
Elmin bir çox sahelerini ehate eden; her şeyi qavrayan, çoxcehetli. Ensiklopedik məlumat. Ensiklopedik bilik.

ENSİKLOPEDİST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.]
kit. Herterefli
melumatı, tehsili olan adam.
tar. XVIII esrin axırlarında Fransada neşr edilen "Ensiklopediya" etrafında top-laşmış qabaqcıl mütefekkirler qrupunun nümayendesi, yaxud onların fikrine şerik olan adam.

ENSİKLOPEDİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fr. esliyun.] Biliyin bütün, yaxud ayrı-ayrı sahelerine dair lüğet şeklinde sisteme salınmış melumatlar toplu-su; qamus. Azərbaycan milli ensiklopediyası. Tibb ensiklopediyası. // məc. Heyatı geniş ve herterefli eks etdiren bedii eser haqqında.
◊ Canlı ensiklopediya
her şeyden me-lumat vere bilen, her şey haqqında müraciet edile bilen adam haqqında.

ENSİKLOPEDİYAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ensiklopedist
ci menada. Axı, o dövr Didro başda ol-maqla Fransada məşhur ensiklopediyaçıla-rın humanizm, azadlıq, bəşəriyyətçilik bay-rağını ucaltdığı dövrdür. M.İbrahimov.

ENSİKLOPEDİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] kit. Geniş, herte-refli melumat, tehsil.

ENSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Eni az olan, dar. Ensiz küçə. Ensizparça. Ensiz səki.
[Meşuqe]
.ensiz cığırla birbaş buraya yüyürdü. S.Rehimov. Ortada uzun, lakin ensiz ayaqaltı xalça salınmışdı. M.İbrahimov. [Tahir] dördkünc balaca kabinetə keçib dənizə tərəf baxan ensiz, uzun otağa girdi. M.Hüseyn.

ENSİZLƏŞDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ensizleşdirilmek"-
den f.is.

ENSİZLƏŞDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Ensiz hala
salınmaq, eni azaldılmaq, darlaşdırılmaq.

ENSİZLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ensizleşdirmek"den f.is.

ENSİZLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Ensiz hala salmaq,
enine azaltmaq, darlaşdırmaq.

ENSİZLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ensizleşmek"den f.is.

ENSİZLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Getdikce daralmaq,
ensiz olmaq. Yol getdikcə ensizləşirdi.

ENSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Ensiz şeyin halı; en cehet-den darlıq.

ENTOMÖLOQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. entoma
heşeratlar ve logos
elm] Entomologiya mütexessisi. Axmazın yanında Sultanov entomoloq həkimi ilə görüşdü. Ə.Sadıq. XX əsrin əvvəlində həvəskar entomoloq Avropadan Amerikaya zərərsiz bir kəpənək tək baramaqurdu gətirmişdi. (Qezetlerden).