Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ƏMANƏTDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. emanet ve fars.
..dar]
Əmanet saxlayan adam, emanetçi.
məc. klas. Əmanet. Dün Füzuli arizin görgəc, rəvan tapşırdı can; Laf edib derdi ki, canım var; əmanətdar imiş. Füzuli.

ƏMANƏTƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf[ər.]
Əmanet yolu ile, emanet olaraq.
B a x amanatabənd.

ƏMANƏTİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Əmanet olaraq verilen.
B a x amanatabənd.

ƏMBİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Piramida şeklinde yığılmış mehsul topası.

ƏMCƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Meme, döş. Fəxrəddin!.. Mən səni bu əmcəklərimlə bəsləmişəm, Fəxrəd-din! N.Vezirov. Inəyin əmcəyindən çıxan süd balaca bulaq kimi şırhaşırla sərniclərə tökülürdü. Ə.Veliyev. □ Əmcək uşağı
südemer uşaq. övrətlər əmcək uşaqlarını bağırlarına basıb tökülmüşdülər küçəyə. C.Memmedquluzade. Vaqonumuzun o ba-
şında bir əmcək uşağı hərdənbir ağlayırdı. Ə.Haqverdiyev. Əmcəkdən kəsmək
süd vermeyi dayandırmaq, südden kesmek, daha süd vermemek. Uşağı əmcəkdən kəsmək. 0 Anasının (nənəsinin) əmcəyini kəsən
- çox bic, fırıldaqçı, deleduz adam haqqında. Bir şahıya nənəsinin əmcəyini kəsənlər var. M.Ibrahimov. Anasının əmcəyini kəsmək
- fırıldaqçılıqla meşğul olmaq. Adam da anasının əmcəyini belə kəsərmi? S.Rehman.

ƏMCƏKLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif
Əmceyi olan; memeli. Cücə ağgünlü olsaydı, toyuq əmcəkli olardı. (Ata. sözü.)
məh. Hele sağılmamış. Inək əmcəklidir.

ƏMDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əmdirilmek"den f.is.

ƏMDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Əmmeye mecbur edilmek.

ƏMDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əmdirmek"den f.is.

ƏMDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Əmmeye mecbur etmek; döş vermek, döşden süd vermek.

ƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Insanın eqli ve cismani ger-ginlik teleb eden meqsedeuyğun ve ictimai cehetden faydalı fealiyyeti; zehmet. Zehni əməklə fiziki əmək arasındakı ziddiyyətin aradan qalxması. □ Əmək aləti
işlemek üçün lazım olan alet, karastı. Əmək çəkmək
bax əmək qoymaq. [Altunbay:] [Solmaza] mən səni almaq üçün nə qədər əməklər çəkdim, altunlar tökdüm. C.Cabbarlı. Vəfalıya əmək çəksən itirməz; Bədəsil nəsihət, öyüd götürməz. Xeste Qasım. Ata əmək çəkdi, bir bağ becərdi; Oğlu ordan şirin meyvələr dərdi. M.Dilbazi. Əmək haqqı
zehmet müqabilinde alınan (verilen) pul, maaş ve s. Ayda nə qədər əmək haqqı alır-san?
Hər sahibkar öz istəyinə görə iş saatının müddətini və əmək haqqını təyin edir. M.Ibrahimov. Əmək intizamı
her hansı bir kollektivin bütün üzvlerinin qo-yulmuş olan qanun ve qaydalara tabe olması zeruriyyeti. Əmək intizamını yüksəltmək.
Bu zəngi Sübhanverdizadə əmək intizamını möhkəmləndirmək məqsədi ilə buraya vurmuşdu. S.Rehimov. Əmək qabiliyyəti
işlemek, iş görmek qabiliyyeti. Əmək qa-biliyyətini itirmək. Əmək qoymaq
zeh-met çekmek, zehmet serf etmek. Bu işə çox əmək qoymuşam.
Əsədin sözünə nəzər yetirin; Yaxşı əmək qoyun, məhsul götürün.
Aşıq Əsed. Əmək məhsuldarlığı iqt.
vahid zaman erzinde fehlenin istehsal etdiyi mehsulun miqdarı. Əmək mükəlləfiyyəti

ehalinin görmeli olduğu ictimai, ya dövleti vezife. Əmək-islah düşərgəsi
mehbus-ların emekle islah edildikleri ceza yeri. Əməyi itmək (zay olmaq əlində qalmaq zaya getmək bada getmək)
zehmeti boşa getmek, zehmetinin neticesini görme-mek. [Koroğlu dedi:] Əməyim zaya getməyi; Yandırır məni, yandırır. "Koroğlu". O zaman anladım itib əməyim; Qaldı bir də qiyamətə diləyim. A. Sehhet. öz zəhmətimi demirəm, Gülqədəmin əməyi əlində qaldı. Ə.Veliyev. Əməyi(m) gözündən gəlsin!
qarğış ifadesi. // ümumiyyetle, zehmet, sey, cidd-cehd. Mən sizə yaxşılıq etmək fikrindəyəm, siz mənim əməyimi və cəfamı zaye etmək fik-rindəsiniz! M.F.Axundzade. Bu əmək hər yerdə torpağın üzünü eyni ehtirasla dəyişir. M.Ibrahimov.
0 Əmək kitabçası
fehle ve xidmetçinin emek stajını gösteren sened (kitabça). Əmək ordusu məc.
emekçiler, zehmetkeşler. Əmək sazişi
her hansı bir işi görmek haq-qında terefler arasında bağlanan müqavile. Əmək tərbiyəsi
yetişen neslin emek esa-sında terbiyesi sistemi. Məktəblərdə əmək tərbiyəsini yüksək səviyyəyə qaldırmaq.

ƏMƏKÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif öz elinin zehmeti ile dola-nan, öz emeyi ile yaşayan, zehmetkeş. Əməkçi bəşəriyyət.
Haydı, əməkçi qız, gəl məni dinlə. M.Müşfiq. Əməkçi insanlar daim qardaşdır; Bir məslək uğrunda onlar sirdaşdır. Z.Xelil. // İs. menasında. Kənd və şəhər əməkçiləri.
[Almaz:] Yoldaşlar, bi-zim çalışdığımız kəndin əməkçiləri üçündür. C.Cabbarlı. Hər bir zaman əməkçilər çəkdi cəfamı. Ə.Cavad.

ƏMƏKÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Əmekle keçinme, zeh-metle yaşama, zehmetkeşlik.

ƏMƏKDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Böyük xidmetleri olan.
Əməkdar alim.
rəs. Elm, incesenet, maarif, idman ve s. sahesinde özünü gösteren qabaqcıl adamlara dövlet terefinden verilen fexri ad. Əməkdar artist. Əməkdar elm xadimi. Əməkdar idman ustası. Əməkdar müəllim. Əməkdar həkim. Əməkdar aqronom. Əməkdar inşaatçı.

ƏMƏKDARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bir işde böyük xid-metleri olma.
dan. Əmekdar adı (b a x əməkdar
ci menada). Əməkdarlıq almaq.

ƏMƏKDAŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Birisi ile bir yerde işle-yen ve ya ona kömek eden adam, iş yoldaşı. Mənim əməkdaşım.
[Elxan:] Qorxmaz, za-vallı əməkdaşlarım məhv oldular.. C.Cabbarlı. Qəzaya getdikdə [Eldar] qızı əməkdaş sifəti ilə özyanınca aparır. S.Hüseyn.
Bir idarede, müessisede çalışan şexs, xidmetçi. Əməkdaşların siyahısı. Əməkdaş-ların iştirakı vacibdir.
Bezi ixtisas işçilerinin adı. Jurnal əmək-daşı. // Elmi tedqiqat institutunda vezife adı. Institutun elmi əməkdaşı.

ƏMƏKDAŞLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
İşleme, çalışma. □ Əməkdaşlıq etmək
1) birine kömek etmek. Təcrübə işlərində professora əmək-daşlıq etmək; 2) emekdaş olmaq, işlemek. Qəzetdə əməkdaşlıq etmək. Jurnalda əmək-daşlıq etmək.
Birge fealiyyet, iş, birge çalışma. Hər-bi əməkdaşlıq. Kosmosu tədqiq etmək sahəsində ölkələrin əməkdaşlığı. □ Əmək-daşlıq etmək
birge işlemek.

ƏMƏKGÜN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tar. İşçilerin emeyini he-sablama vahidi. Kərim işləyən, öz işinin haqq-hesabını çox yaxşı bilən, bir əməkgününü itirməyən, əyriliyə qarşı vuruşan bir adam idi. S.Rehimov. [Qulu:] Deyirəm, Cimi, vic-danın olsun, elə elə ki, mən də sənə əməkgünü yazanda utanıb tər tökməyim. İ.Əfendiyev.

ƏMƏKÖMƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Uzun gövdeli, sün-bül kimi iri parlaq rengli çiçekleri olan çox-illik bitki. Payızlıq sovka tırtılları
. çil və əməköməçi bitkilərini çox sevir. "Pambıq-çılıq". □ Əməköməçi fəsiləsi bot.
bölümlüleçekli ot ve ağackimilerin daxil olduğu bitki fesilesi.

ƏMƏKPƏRVƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. bax əməksevən. Əməkpərvər qız.

ƏMƏKSEVƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Əmeyi, zehmeti, işle-meyi seven, çalışqan. Əməksevən xalq.
Əməksevən gənc nəsillər; Dönür şeyda bül-bülə. Aşıq Hüseyn. Ana sevsin, əzizləsin; Əməksevən balasını. M.Dilbazi.

ƏMƏKSEVƏNLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Əmeyi, zehmeti,
işlemeyi sevme; çalışqanlıq. öz uşaqların-

da
. əməksevənlik, qayğıcıllıq sifətləri tərbiyə etmək hər bir ananın müqəddəs borcudur.

ƏMƏKSEVƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əməksevən. O, çox
əməksevər adamdır.

ƏMƏKSEVƏRLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əməksevənlik.
Əməksevərliyi ilə fərqlənmək.

ƏMƏKSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Zehmet çekmeden, işle-meden. Əməksiz dolanır. // sif. Zehmetsiz, asan. Əməksiz iş yoxdur.