Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ƏSƏBİLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Əsebleri qıcıqlanmaq,
esebilik halına gelmek, eseblere tesir eden bir şey neticesinde heyecanlanmaq, darıx-maq, ya hirslenmek; sinirlenmek. Adam hər şeydən ötrü əsəbiləşməz. Əsəbiləşmək cana zərərdir.
Şəngül bəzi vaxt, ələlxüsus Tağı əmi gecikdikdə əsəbiləşərək ovu iznsiz qal-dırardı. S.S.Axundov. Zeynal üçüncü kərə ona faytona oturmağı təklif etdikdə Mehri-ban əsəbiləşdi. S.Hüseyn. Eldar bu hərəkə-timdən, mənim əsəbiləşdiyimi başa düşdü. M.Rzaquluzade.

ƏSƏBİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Əsebi olma, esebi adamın halı; eseblerin her bir şeyden tesirlenmesi, qıcıqlanması; sinirlilik. Həddindən artıq əsəbilik.
Indi Toğrulun qəvi əzələləri tə-pədən dırnağa kimi qorxunc bir əsəbilik ilə titrəyirdi. H.Nezerli. Səlimin əsəbiliyi artır, narahatçılığı çoxalırdı. S.Rehimov.

ƏSƏBİMƏZAC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] köhn. Əsebi xasiyyetli. Əsəbiməzac adam.
[Sefi bey:] Dayıqızı doğru deyir, sən əsəbiməzacsan. S.S.Axundov.

ƏSƏBİMƏZACLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Əsebimezac ada-
mın hal ve keyfiyyeti; esebilik.

ƏSƏBİYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ƏSƏBİYYƏT is. [ər.] bax əsəbilik.
çarpışmaq üçün lazım ikən mərdə cəsarət; Bilməm, neçin olmuş sana qalib əsəbiyyət?
H.Cavid.

ƏSƏL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Bal. Baqqal
. əsəl qiymətinə satar ayranı. Q.Zakir.

ƏSƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. qəd. Sağ, salamat. Verdi xələt çün anı gördi əsən. Yusif Meddah.

ƏSƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
İz, nişane, elamet, bir şeyin varlığına delalet eden hal. Əsər qalmamaq. Yorğunluqdan əsər yox idi. Uzündə həya əsəri yoxdur.
Cırıldayan arabanın çərxləri; Qazmış yolu, yerdə qalmış əsəri. A.Sehhet. Könlündə qalmadı insaf əsəri; Dürdanənin qəlbi sal buza döndü. M.Rahim.
İnsan emeyi, insan yaradıcılığı, icadi mehsulu. Incəsənət əsərləri. Heykəltəraşlıq əsərləri. Memarlıq əsərləri. Ixtiraçıların əsərləri. Musiqi əsərləri. // Yazılı emek mehsulu; edebi, elmi kitab, meqale ve s. Bədii əsər. Füzulinin əsərləri. Kimyaya dair əsər. Əsərlər külliyyatı. Elmi əsərlərin nəşri.
Buna görə də sizin mənə tövsiyə etdiyiniz "Məmunun xülasələri" adlı əsəri açıb məşğul oldum. M.S.Ordubadi.
Tesir. Bu hadisənin ona heç bir əsəri olmadı.
Bunlar hamısı qohumluğun əsərləridir! C.Memmedquluzade. □ Əsər eləmək (etmək)
tesir etmek. Nə üçün söz sənə əsər eləmir.
Ol səngdilə naleyi-zarım əsər etmiş. Füzuli. Sənin də başında məhəbbət beyni; Əgər olsa, eylər əsər, ağlarsan. M.V.Vidadi. Sözün ona etməz əsər; Aralıqda başın gedər. A.Şaiq.
B a x asar.
Yadigar menasında. Yaxşı övlad ata-
ana üçün ən əziz bir əsərdir.
0 Əsəri gəlmək dan.
isitme dayanan-dan sonra, yüngülce ve az zaman titremek. Əsəri gəlmiş, indi ötəcək.

ƏSƏRBƏXŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [ər. eser ve fars.
..bexş] köhn. Tesirli, tesir eden, tesir bağışlayan.

ƏSƏR-ƏLAMƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əsər
ci menada. □ Əsər-əlamət qalmamaq
heç bir izi, tesiri qalmamaq. Gündüzkü buluddan, çiskindən heç bir əsər-əlamət qalmayıb. R.Rza. Nə keşikçilərdən, nə qapıçılardan, nə də sair xidmətkarlardan əsər-əlamət yox idi. M.Rzaquluzade.

ƏSƏRLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. dan.
Sendelemek,
yıxılan kimi olmaq, titremek (yuxusu ge-lende, üşüyende).
Tesirlenmek.

ƏSƏRLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Tesirli, tesir eden, tesiri olan, tesir bağışlayan; iz buraxan.

ƏSƏRSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Tesirsiz, heç bir tesiri ol-mayan, tesir etmeyen, heç bir iz buraxmayan.
Heç bir icad ve yaradıcılıq mehsulu olmayan, heç bir eseri olmayan. Əsərsiz ya-zıçı olmaz.
Arxayın-arxayın gəzmə əsərsiz (z.); Deməsinlər halıpərişan gedir. M.Rahim.

ƏSGƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Sıravi herbi qulluqçu; soldat. Milli ordunun əsgəri. Bir bölük əs-gər. Əsgər və matroslar.
Komandan əsgər-lərdən geri qalmamaq üçün yoluna davam edir. M.Hüseyn. Hələ əmr alıb işə başla-mazdan əvvəl əsgər soyuqdan bir-birinə sı-xılır. Ə.Əbülhesen. □ Əsgər aparmaq
herbi qulluğa çağırmaq. Onu əsgər apar-dılar.
Vətən müharibəsinin lap əvvəlinci günlərində Dilbərin atası Qulaməlini əsgər apardılar. Ə.Sadıq. Əsgər düşmək köhn.
bax əsgər getmək. Əsgər getmək
herbi qulluğa götürülmek. Onun yaşı çatdı, əsgər getdi.
El məscidə yığılmışdı. Əsgər getmə məsələsinə baxırdılar. Mir Celal. Əsgər yığmaq
esgerlik vaxtı çatanları ve esger-liye lazım olanları herbi qulluğa toplamaq, seferberliye almaq. Əsgərə götürülmək
bax əsgər getmək.
Silahlı adamlar destesi; qoşun. [Ko-roğlu:] çay kimi coşmuşam, daha sön-mərəm; Əsgər nədi, qoşun nədi, qanmaram. "Koroğlu".
Herbi adam, herbi xidmetde olan adam, ümumiyyetle, herbi xidmetçi. O, əsgər adamdır. Bir əsgər kimi hərəkət etmək. Bü-tün əsgərlərə müraciət. □ Əsgər paltarı
herbi geyim. [Sefereli:] Hamı o biri otağa əsgər paltarı geyməyə marş! H.Nezerli. Geyib əsgər paltarını, silahlandı qəhrəman; Onun polad sinəsinə sığışmadı ürəyi.. S.Vurğun.

ƏSGƏRCƏSİNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əsgərvari. Bülənd əsgərcəsinə əlini yanına salmış, uzun boy-nunu dala qanırmışdı. Ə.Əbülhesen.

ƏSGƏRİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [ər.] Əsgere, esgerliye, herbi xidmete, qoşuna aid; herbi. Əsgəri forma. Əsgəri qarovul. Əsgəri xidmət.
Əsgəri andın saf və səmimi sözləri döyüşçü-lərin qəlbində düşmənə qarşı olan qığılcımı alova çevirdi. Ə.Veliyev. Birdən aşağıdakı əsgəri düşərgə yanındakı düzənlikdən bir gurultu ucaldı. M.Rzaquluzade.

ƏSGƏRİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. üzüm növlerinden birinin adı. Baba isə xatını,
. əsgəri, mövücü üzüm-ləri dərib gətirər, tapdalayar və şirə yığardı. H.Sarabski.

ƏSGƏRLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Herbi qulluq, herbi xid-
met, herbi mükellefiyyet. Əsgərlik adamı intizama öyrəşdirir. Əsgərlik illəri. Əsgər-likdən qayıtmaq.
Ax, əsgərliyə o qədər həvəsim var ki? H.Nezerli. [Xanmurad:] Əsgərliyə gedən kimi arvadını boşayıb qıza elçi göndərdik. İ.Əfendiyev. Əsgərliyə gəldiyi gün qucağında körpə Aslan, boy-nunu bükərək onun dalınca su atan Zəhra Cavadın yadından heç çıxmırdı. Ə.Veliyev.

ƏSGƏRSAYAĞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Əsger kimi, esger-vari. [Şahmar:] Buyur, nə sərəncamın varsa, deyinən, bir dəqiqənin içində lap əsgərsa-yağı yerinə yetirim. M.Hüseyn.

ƏSGƏRVARİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Əsger kimi, özünü es-gere oxşadaraq.
.Bayram əsgərvari, qolla-rını sallayaraq ayaqlarını yerə vura-vura
. sol tərəfdəki qapıdan içəri girər. H.Cavid.

ƏSGİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Körpe uşaqları belemek üçün parça.
Köhne paltar ve s. parçaları. Əsgi ilə döşəməni silmək.
[Derviş] biletini bir əs-giyə büküb yenə cibinə tulladı. A.Divan-beyoğlu.
.Onun içərisindən əsgiyə bükül-müş bir şey götürdü. H.Nezerli. Tüfəng yağlı bir əsgiyə sarılıb küncdə qoyulmuşdu. M.Rzaquluzade.

ƏSGİÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Əsgi paltar, ev eşyası ve s. yığıb (alıb) satan adam.
B a x əntiqəçi.

ƏSGİLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əsgileşmek"den f.is

ƏSGİLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Köhnelmek (paltar
haqqında), esgiye dönmek.

ƏSGİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Köhnelik (paltar haqqında).