Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

ƏSKİK-ARTIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Lüzumsuz, artıq, yersiz, namünasib; edeb, nezaket heddini aşan. Əskik-artıq danışmaq.

ƏSKİK-ƏSKİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Pis-pis, alçaq-alçaq,
pis adamlar kimi. Əskik-əskik danışmaq. // sif. İnsanı alçaldan. Əskik-əskik söhbətlər. ƏSKİK-GƏRƏK is. Qüsur, nöqsan, çatış-
mayan cehet. Düzəlib işlərin əskik-gərəyi; Millətin dərdinə dərman oldu. M.Ə.Sabir.

ƏSKİKLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
çatışmazlıq, azlıq, nata-mamlıq, naqislik. □ Əskikliyə düşmək
ehtiyaca düşmek, yoxsullaşmaq.
Eyib, nöqsan, qüsur; çatışmayan cehet. Onun heç bir cəhətdən əskikliyi yoxdur.
[Əkber] özündə bir əskiklik duyurdu. Mir Celal. □ Əskiklik gətirmək
alçaltmaq, eyib olmaq, hörmetden salmaq. Belə hərə-kətlər insana əskiklik gətirər. // Alçaqlıq, rezalet, heqaret.
.Birisi alçaqdan ucaya qal-xa, kasıbçılıqdan dövlətə çata, əskiklikdən hörmətə minə, heç vaxt atadan, babadan danışmağı dost tutmaz. C.Memmedquluzade.
Yoxluq, olmama. Onun əskikliyi indi hiss edilməkdədir.

ƏSKİLDİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əskildilmek"denf.is.

ƏSKİLDİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Azaldılmaq,
eskik edilmek, eskik hala salınmaq.

ƏSKİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əskilmek"den f.is.

ƏSKİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Bütöv bir şeyin bir qis-
mi yox olmaq. Şüşənin ağzını möhkəm qa-pamasan, spirt uçub əskiləcək. // Azalmaq. Adamların sayı getdikcə əskilir.
Əskil-məsin təravətin ey əşki-laləgun. Füzuli. Gü-nəş qüruba doğru əyilmiş, hərəkət əskil-mişdi. S.Hüseyn.
məc. Alçalmaq, özünü alçaltmaq, hör-metden, nüfuzdan salmaq.

ƏSKİLTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əskiltmek"denf.is.

ƏSKİLTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f
Əskik etmek, azalt-maq. Lampanın işığını bir az əskilt. Sürəti əskiltmək. Tələblərini əskiltmək.
Səlim bəy qazancını əskiltmək üçün işçilərin zəhmət haqqını azaltmağa başladı. H.Nezerli. // Gödeltmek, qısaltmaq. Paltarın ətəyindən əskiltmək lazımdır.
məc. Hörmetden, nüfuzdan salmaq, alçaltmaq. Bu hərəkət kollektivin yanında onu çox əskiltdi.

ƏSKİMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əskimek"den f.is.

ƏSKİMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əsgiləşmək. Ən yaxşı sözləri seçərək bir-bir; Bunlar əskimişdir,
deyə uduxur. S.Vurğun.

ƏSKİMİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Köhnelmiş. Şamil [Aslan beyi] diqqətlə müayinə etdi,
. onda əskimiş, gəmiklərinə qədər işləmiş beş-altı xəstəlik tapdı. A.Şaiq. Əyilsin səcdənə ulduzlar, aylar; Əskimiş məbədlər, yeni saraylar. S.Vurğun.

ƏSLA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər.] Heç, heç bir vaxt, qetiyyen. Bu işdən onun əsla xəbəri olma-mışdır.
[Rüstem bey:] Sizin şimalda kişilər həlimdirlər ki, arvadları və ya qızları özgələri ilə gəzib danışdıqda qanları əsla coşmayır. çemenzeminli. [Xeyyam:] Alın, əsla ələ keçməz bu kitab. H.Cavid.
.Şagird-lərin savadı müxtəlif idi. Aramızda əsla savadı olmayanlar da var idi. T.Ş.Simurq.

ƏSLƏHƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "silah" söz. cemi] Silah. Evlərə od vurulduqda gizlin əsləhə anbarı partladı, çox qiymətli şeylər tələf oldu.
M.S.Ordubadi.

ƏSLƏHƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Silahlı, silahlanmış. Əs-
ləhəli adamlar.
[Sadıq bey:] Tamam kənd əhli də yaraqlı, əsləhəli onun buyruqlarına itaət eləməkdədirlər. Ə.Haqverdiyev.

ƏSLƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər.]
Nesli, esli etibarile, esilce, soyca. O, əslən azərbaycanlıdır. Bəsrədə böyümüşdür, lakin əslən gürcüs-tanlıdır.
Əslən əmsarlı olan bu adamın hər sözündə
. gələcəkdə nələr görüləcəyinə yaxşı vaqif olan bir adamın təmkini və sakitliyi vardı. Ə.Sadıq.
B a x əsla. [Meşedi Hesen:] Bilsə idim, əslən özümü dolaşdırmaz idim. Ə.Haqver-diyev. Maya zəhərləndi, qaşqabaq və kədər əslən ona yaraşmadığından üzünün dumanı artdı. M.İbrahimov.

ƏSLİBAHAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yaya yaxın açan ve gö-zel iyli gül. Əslibahar qızılgülə çatmaz.

ƏSMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əsmek"den f.is.
Bax əsməcə. Əsmə azarı. Əsmə tut-muşdur.
Məs geyinib, məsi var; Canında əsməsi var. (Bayatı).
..Salamın vücudundan bir əsmə keçdi. Mir Celal.

ƏSMƏCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bedenin ve ya onun ayrı-ayrı hisselerinin titremesi şeklinde tezahür eden xestelik. Başladı əsməcə tutmuş adam-lar kimi titrəməyə. "Koroğlu". Mühasib əs-məcə tutmuş kimi ayağa qalxdı və dişlərini qıcayaraq Sübhanverdizadəyə tərəf pis-pis baxıb
. çıxdı. S.Rehimov.

ƏSMƏCƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Əsmece xesteliyine tutulmuş, esmesi olan.

ƏSMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Titremek. Soyuqdan yarpaq kimi əsirdi. Dodağı əsmək. Əli əsmək. Başı əsmək.
Xədicə əli əsə-əsə (z.) torbanın ağzını açdı. S.S.Axundov.
..Dərvişin əlləri yarpaq kimi əsirdi. A.Divanbeyoğlu. Hər vətən deyəndə yaşarıb gözün; Dodağın titrəyib dilin əsibdir. R.Rza.
Hereket etmek, dalğalanmaq. Bərk kü-lək əsir.
Səhər zamanıydı əsərkən yellər; Düşərkən jalələr oyatdı səni. H.Cavid. Hava qaranlıqlaşırdı. Gündüzdən əsməyə başla-mış külək yatmışdı. T.Ş.Simurq. Əsdikcə gilavar, oynardı bulvar. M.Müşfiq.
məc. Əsebileşmek, özünden çıxmaq, hirslenmek. Nə əsirsən?
.Qoca kişi acıq-

dan əsdi. Bir söz deməyə nə qədər qəsd et-disə, nitqi bağlandı. A.Divanbeyoğlu.
Heddinden artıq qayğısını çekmek, gözünden iraq qoymamaq, heddinden artıq ezizlemek, istemek. Ana balanın üstündə əsir. Oğlu üçün əsir.
[Kitabxanaçı:] Kitabların üstündə qırx ildir əsmirəmmi?
Mir Celal.

ƏSMƏQOVAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Qovağın bir növü.

ƏSMƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Qarabuğdayı, qaraya-ğız. Əsmər qadın. Əsmər bənizli.
Yenə də bir vuraydı qəlbimiz gizli-gizli; Sən, ey əsmər bənizli! M.Müşfiq. İstərəm şəfqətlə hər sə-hər, axşam; Əsmər saçlarını sevəm, oxşa-yam. O.Sarıvelli.

ƏSMƏRLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əsmerleşmek"den f.is.

ƏSMƏRLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qaralaşmaq, qara-
buğdayı olmaq. O gənc qadının
. günəşdən əsmərləşən gənc çöhrəsində bir bahar təra-vəti duyulurdu. İ.Əfendiyev.