Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ƏTİACI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. öz reftarı, hereketi, münasi-beti, danışığı ile başqalarını özünden inci-

den; diliacı. Ətiacı adam.
Ax, necə ətiacı arvadsan,
dedim, lakin birdən Yaqutu dü-şünüb səsimi yumşaldaraq ona yalvardım.. Ə.Memmedxanlı. [Gülzar] çox hövsələsiz və ətiacı (z.) olmuşdu. İ.Hüseynov. // İs. menasında. Ətiacının biridir.

ƏTİACILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Ətiacı adamın hereketi, xasiyyeti. Ətiacılıq etmək.
Gah [Hüseyni] hər kəsə yazığı gələn, qarışqanı belə incit-məkdən çəkinən bir rəhmdil olur, gah da bir anda anlaşılmaz bir ətiacılıq edirdi. M.İbrahimov.

ƏTİAÇIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. köhn. dan. Döşü, qolları, qıç-ları açıq qadın, ya qız haqqında. Mən elə dərd çəkirəm, elin qız-gəlinini ətiaçıq görəndə mənim ürəyim cızıldayır. S.Rehimov.

ƏTİQ(Ə) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Qedim, köhne, eski. □ Asari-ətiqə
bax asar. //İs. mənasında. Qedim şey, tapıntı. Misir ətiqələri ilə uğra-şan alimlər ehramlarda, mədfənlərdə və sair yerlərdəki şəkilləri və yazıları araşdıraraq iyirmi iki şəkil (hərf) tapmışlar. F.Ağazade.

ƏTİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Gözel iy, rayihe. çiçək-lərin ətri.
Qərənfil açdı, getdi; Ətrini saçdı, getdi; İstədim qucam yarı; Əlimdən qaçdı, getdi. (Bayatı). Axşam küləyi qalxar, əsər xeylicə yüngül; Gül ətrini duyduqca ötər şövqlə bülbül. A.Sehhet. Sərin-sərin din yelləri əsdikcə dənizin xoş rayihəsini, ucsuz-bucaqsız düzlərdəki güllərin-çiçəklərin ətrini yayırdı. M.Rzaquluzade. çöldə hər çiçəyin bir ətri olar; Hər gülün öz yeri, öz xətri olar. N.Refibeyli. □ Ətir çəkmək
distille yolu ile etirli madde istehsal etmek. Bütün aləm çiçək dərsin, ətir çəksin bu gülşəndən; Za-manın, varlığın, hüsnün rübabından yaran-dım mən! S.Vurğun. çiçəklərdən ətir çək; Quşlardan nəğmə öyrən. N.Refibeyli. Ətir saçmaq (yaymaq səpmək)
xoş iy vermek. Cəh-cəh vurar çəməndə bülbülləri; Meh əsdikcə ətir saçar gülləri. A.Sehhet.
Spirtde hazırlanmış etirli cövherlerin
mehlulu. özünə ətir vurmaq.
Onlar saç-
larına zinət verməklə bərabər, özlərini
Şərqin ən qiymətli ətirləri ilə ətirləmişdilər.
M.S.Ordubadi. Ətirli qoxu vermək üçün
kremlərə bəzən ətir qatırlar. R.Əliyev.
B ax ətirşah.

ƏTİR-ƏNBƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] bax ətir
ci menada.

ƏTİRLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ətirlemek"den f.is.

ƏTİRLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Ətir vurmaq. Yaylığını,
saçını ətirləmək.

ƏTİRLƏNDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ətirlendirmek"den f.is.

ƏTİRLƏNDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Ətir saçmaq, etirle
doldurmaq. Sübhün təmiz havası, güllərin və çiçəklərin qoxusu otağı ətirləndirdi. S.S.Axundov.

ƏTİRLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ətirlenmek"den f.is. Pər-
vaz həmişəki kimi şıq geyinmişdi və həmi-şəki kimi də pərt və məyus idi. Lakin məyus-luğuna baxmayaraq, yenə də ətirlənməni unutmamışdı. çemenzeminli.

ƏTİRLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qayıd. özüne etir vur-maq, özünü etirlemek. [Şemsiyye] üz-gözü-nü yumuş, yenidən ətirlənmişdi. M.İbrahi-mov. Zərrintac xanım
. güzgü qabağına keçdi, özünə tumar verdi, ətirləndi.. S.Rehimov.
f. Ətir iyi vermek, etir kimi qoxu ver-mek. Hər gül ətirlənib bir gülşən olsun; Gül-şənin çiçəyi, gülü şən olsun. S.Vurğun.

ƏTİRLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
özünden etir saçan; ra-yiheli. Ətirli çiçəklər. Ətirli otlar.
Bu bağ-çalarda ev sahibləri ətirli güllər və çiçəklər əkmişdilər. S.S.Axundov. Sizi bir elçimi göndərmiş bahar; Yoxsa məftunsunuz ətirli gülə? N.Refibeyli. Gənc qızlar yüyürüşüb oğlanın başına ətirli dağ çiçəklərindən
. hörülmüş çələnglər qoydular. M.Rzaqulu-zade. // Xoşiyli, gözel iyi olan. Ətirli alma.
Doğrudan da, tütün çox ətirli
. idi. M.Rzaquluzade.
Ətir vurulmuş, etirlenmiş. Ətirli yay-lıq. Ətirli saç.

ƏTİRŞAH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. etr ve fars. şah] bot. Ətirli yarpaqları olan çoxillik çiçek (ekse-ren otaqlarda becerilir). Ətirşah zəngin qol-budaqları olan, gövdəsinin aşağı hissəsi odunlaşmış kol bitkidir.
Səfər kişi
. göy-göyərti əkib biçir, şimala, cənuba gəlib-ge-dən yolçuların çoxunu
. söyüdgülü, ətir-şahla qarşılayıb yola salır. Mir Celal.

ƏTLAS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax atlaz. Ətlas nimtənəli, ipək köynəkli; östü-başı tirmə şallı Sənəm, gəl! Xeste Qasım.

ƏTLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ətlenmek"den f.is. Tədqiqat-
larımıza görə camışlarda tezyetişgənlik, ət-lənmə, daha doğrusu, diri çəkinin artması
. iş heyvanlarında olduğu kimidir. A.Ağabeyli.

ƏTLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Əte dolmaq, kökelmek. Yayda göyə buraxılan heyvanlar ətlənir.
[Şahın] sifəti o qədər ətlənmişdi ki, göyəm çərdəyi boyda gözləri güclə görünürdü.
P.Makulu.

ƏTLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ətleşmek"den f.is.

ƏTLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Əte dönmek, et kimi olmaq.
Qalıb yumşalmaq, çürümeye başlamaq. Armud ətləşmişdir. Qovun ətləşdi.
[Ayı-döşeyikimilerin] toxumları yetişəndə qoza-ları ağaclaşır və ya giləmeyvə şəklini alaraq ətləşir. H.Qedirov.

ƏTLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Ətce dolğun; kök, etli-canlı. [Kerim baba] yaşlı olduğu halda, daima açıq, geniş çöllərdə yaşamış bu adamın üzü ətli, yanaqları qıpqırmızı, vücudu sapsağ-lam idi. A.Şaiq. çırağın tutqun işığında [Qaragünenin] iri, ətli üzündəki çopurlar daha dərin görünürdü. M.Rzaquluzade. // Yaxşı, bol eti olan. Ətli qoyun.
üstünü, yanlarını et basmış. Ayrım qızı kiçik, qumral və yanları ətli gözləri ilə gülüm-səyərək dedi:
Qoy istədiyi qədər şikayət eləsin. A.Şaiq. // Qalın. Carçıyev ətli, qırmızı dodaqlarını yayıb qımışdı. I.Hüseynov.
Ətden hazırlanmış, içerisinde et olan. Ətli xörək. Ətli dovğa.
məc. dan. Varlı.

ƏTLİ-CANLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Kök, dolğun ve iri. Ay
keçdi, il dolandı, Araz böyüdü, ətli-canlı, ya-şına görə irigövdəli bir oğlan oldu. A.Şaiq. Maşından gödək, ətli-canlı, eni ilə uzunu bir olan, girdəsifət bir adam zorla bayıra çıxdı. M.Rzaquluzade. [Nazxanım]
. ətli-canlı bir gəlin idi. I.Əfendiyev.

ƏTLİÇİLOV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. aşp. Ətle düyü qarışdırı-laraq bişirilen çilov.

ƏTLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Kesilmek (eti yeyilmek) üçün saxlanılan. Ətlik mal.
Oküzün cütə getmə-yənini ətlik adına satarlar. (Ata. sözü). Qor-xum budur ki, bu çalhaçalda Talıb pristav sizin bu ala öküzü də, üstəlik hələ mənim bu yabımı da qoşuna ətlik adına versin. S.Rehimov.

ƏTLİ-QANLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Dolğun, sağlam.

ƏTLİK-PİYLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. k.t. Ət ve piy veren, et ve piy elde etmek üçün saxlanılan. Ətlik-piylik donuz.
ƏTLİK-SüDLüKsif. k.t. Ət ve süd veren, et ve süd elde etmek üçün saxlanılan. Ətlik-südlük camış.