Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

ƏYRİ-OĞRU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Oğru, deleduz adam-lar. Mirzə Qulam xan da yazda-yayda
. va-lilərinə tabe olmayan əyri-oğruya qulaq-burması verib, mal-dövlətini yoxlayıb çıxıb gedərdi. M.Əliyev.

ƏYRİPƏNCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əyriayaq. Əyripəncə ayı.

ƏYRİSİNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Əyri olaraq, çepine. Əyrisinə gedir. Sənə nə oldu, nə üçün düz yolda əyrisinə yeriyirsən?

ƏYRİSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Əyri yeri olmayan, düz olan. Əyrisiz ağac olmaz, olsa da düz olmaz.
(Mesel). ƏYRİTMƏ "Əyritmek"den f.is.

ƏYRİTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əyiltmək.

ƏYRİ-ÜYRÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif
çox yerinden eyilmiş, düz yeri olmayan. Əyri-üyrü ağac. Əyri-üyrü məftil.
Müqim bəyin boynu qısa, qılçaları gödək, əyri-üyrü, qarnı qarpız kimi qalxıq, başı da aran yerinin düyələyi kimiyupyumru idi. S.Rehimov. Qaş qaralır, əyri-üyrü daşların sıx kölgəsi; Qəbirlərin üstü ilə sürünür ilan kimi. B.Vahabzade. // Düz olmayan, düz istiqametde getmeyen, çoxlu döngeleri olan. Əyri-üyrü küçələr. Əyri-üyrü xətt. Əyri-üyrü cığırlar.
Müəl-lim kəndin
. əyri-üyrü küçələri ilə gedirdi. S.Hüseyn. Qarlı güneyin sinəsində əyri-üyrü, çalın-çarpaz cığırlar əmələ gəlirdi. B.Bayramov.

Bax əyri
ci menada. Əyri-üyrü
adamdan qaçmaq lazımdır. // İs. menasında.
Mənim çarəm nədir? Mən gecə səhərə kimi
gözümü yummuram, böyük şəhərdir, necə
olsa beş nəfər əyri-üyrüsü olmayacaqmı?
M.S.Ordubadi.
Yanlış, qüsurlu, nöqsanlı. [Mirze Se-
fer] şeirlər oxuyardı və oxuyandan sonra da
onları əyri-üyrü (z.) rus dilinə tərcümə edər-
di. Ə.Haqverdiyev.
◊ Əyri-üyrü baxmaq
bax əyri-əyri ("əyri"de). Məcid, xanımın məzəmmətini eşit-cək bir az əyri-üyrü ona baxdı.. B.Talıblı.

ƏYYAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "yovm" söz. cemi] Gün-ler, çağ, zaman, dövr. Keçən əyyam. Bu əy-yamda (bu dövrde). Biz gözəl əyyamda ya-şayırıq.
Əyyami-baharü güldür, oğlum! Qoyma məni qəmdə, güldür, oğlum! M.Ə.Sabir. Bu hal necə ki haman əyyamda, habelə indi də hökmfərmadır. C.Memmed-quluzade.

ƏYYAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. [ər.] Hiylebaz, kelek-baz, çoxbilmiş, fırıldaqçı, dolandırıcı. Qara pəhləvan yaman güclü, həm də yaman əyyar idi. "Koroğlu". Əyyar Ibrahim Şiraza gə-ləndən sonra Fərəc ixtisara düşən bir müəl-lim vəziyyətində qalmışdı. Qantemir. // Oğru, cibkesen, evyaran. Əyyarlar başladılar Dəmirçioğlunun üstünə bihuşdarı səpməyə. "Koroğlu".

ƏYYARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Oğruluq, fırıldaqçılıq, do-
landırıcılıq. Bu qəzvinli Şeydadır ki, gündüz sərraflıq elər, gecə əyyarlıq. M.F.Axundzade.

ƏYYAŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Vaxtını eyş-işretle, serxoşluqla keçiren adam, içki düşkünü.
.Əyyaşlarınyurdu sayılan "Metropol" ote-lində bu gecəfövqəladəlikvardı. M.S.Ordu-badi.
.Ara-sıra rast gəldiyi gecə əyyaşla-rının hay-küyü [Mehbusinin] nəzərini cəlb edə bilmirdi. M.İbrahimov.

ƏYYAŞLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Vaxtını içki içmekle, eyş-işretle keçirme, içki düşkünlüyü. Əyyaşlıq böyük bədbəxtlikdir.
Əyyaşlığın sonu yorğunluq və səfalət, səfalətin sonu heçlik və fəlakətdir. A.Şaiq.

ƏZA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Yas, matem. [Alim:] Onlar [terekemeler] bir növ avam
. tayfadırlar, əza məclisi və mərsiyəxan-zad tanımazlar, amma, əlhəmdülillah, yenə müsəlmandırlar.
Qantemir. □ Əza saxlamaq
yas tutmaq, matem saxlamaq. [Molla:]
.Qonaq gəlib əza saxlayanlar! Bu gecə başqa gecələrə bənzəməz. M.Əliyev.

ƏZA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Əziyyet, zehmet, me-şeqqet, cefa. Mən dəliyəmmi özümü mək-təbə, dərsə sövq edəm; Dərsin əzası bir belə, xalqın ədası bir belə. M.Ə.Sabir. Ay baba, salma qalmaqal, cövrü cəfadan əl götür! Dəng eləmə cəmaəti, cəbrü əzadan əl götür! C.Cabbarlı.

ƏZA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "üzv" söz. cemi]
Beden üzvleri (Azerbaycan dilinde bezen "üzv" menasında işlenir). Quzunun parçalardı əza-sın; Sındırıb kəlləsin, qabırğasın. S.Ə.Şirvani. [Şahbaz bey:] Şəmsi, mənim bədənimdə bir sağ əzam yoxdur. S.S.Axundov. Hərdən ba-şını qaldırıb nəzəri uşaqların solğun üzünə düşəndə [Aslanın] bütün əzası inildəyirdi.
C.Cabbarlı.
köhn. Bir cemiyyet ve ya heyeti teşkil eden üzvlerin mecmusu ve ya her biri. Par-laman parladı əzası ilə. M.Ə.Sabir. Danı-şıqdan sonra məhkəmə əzası qərar çıxardıb hər kəsin haraya göndərilməsini təyin edə-cəkdir. Ə.Haqverdiyev.
.çarın taxta oturan günü bütün konsulxana əzaları konsulxana-dakı ziyafətə yığılmışdılar. M.S.Ordubadi.

ƏZAB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Əziyyet, üzüntü, iş-gence. Toy-bayramdır bu dünyanın əzabı; Ağlı olan ona gətirər tabı. M.P.Vaqif. [Nuriyye:] Əvvəl günlər, dünyada hər əza-bın bir sonu olduğunu düşünərək özümə tə-səlli verirdim. İ.Əfendiyev. Əzaba, zəhmətə qatlaşmayaraq; Biz şəkilə baxıb şəkil çəki-rik. B.Vahabzade. □ Əzab çəkmək- eziy-yet çekmek, sıxıntı çekmek, derd çekmek, möhnet çekmek. [Əsger:]
.Istəyirəm qızı tez gətirsinlər ki, yazıq daha əzab çəkməsin. ü.Hacıbeyov. Bağladım vəcdə gəlib hüs-nünə şerimlə kitab; Bu yolun yolçusu tək dərdə dözüb çəkdim əzab. S.Rüstem. Əzab görmək
1) b ax əzab çəkmək; 2) ceza-landırılmaq. Əzab vermək (etmək)
eziy-yet vermek, cefa vermek, sıxıntı vermek, iş-gence vermek, incitmek. Təklifi-cənnət eylə-mə kuyində könlümə; çün cənnət əhlidir, nə verirsən əzab ona? Füzuli. [Sitare:] Fərhad, Fərhad, niyə mənə əzab verirsən, vicdanımı parçalayırsan? C.Cabbarlı. Sanki tale [Va-hide] əzab verir, bütün düşünülməmiş işləri-nin hayıfını çıxırdı. İ.Hüseynov. Əzaba sal-maq
ezaba, eziyyete düşmesine sebeb ol-maq. Salıbdır könlümü zülfün əzaba. Q.Zakir. Cəhənnəm əzabı
çox böyük ezab, eziy-yet. [Tükezban:] Fəhlələr yenə cəhənnəm əzabından qurtulmadılar. M.Hüseyn.
Şiddetli menevi sıxıntı, eziyyet, ürek acısı. Vicdan əzabı.
Xüsusilə Mayaya gös-tərdiyi üz, dediyi sözlər yadına düşəndə Qa-raş əzabdan qovrulub yanırdı. M.İbrahimov.

ƏZAB-ƏZİYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əzab
ci me-nada. [Cümşüd] qocanın min əzab-əziyyətlə dolu həyat yoluna nəzər salır, bu həyatın mənasını aramaq istəyirdi. S.Rehimov.

ƏZAB-ƏZİYYƏTLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əzablı. Əzab-
əziyyətli iş. Əzab-əziyyətli yol.

ƏZAB-İŞGƏNCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əzab
ci menada. Əzab-işgəncə çəkmək. Əzab-işgəncələr görmək.
. Əhməd bütün əzab-işgəncələ-rin nə üstündə başlandığını unudub, Tovu-zun yanına qayıdacaqdı. M.Süleymanov.

ƏZABLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. çox eziyyetli, sıxıntılı, çetin; ezab ve eziyyetle dolu. Əzablı iş. Əzablı isti. Əzablı yol.
Neft səltənəti Bakıda neft tapmaq əzablı bir işə çevrilmişdi. A.Şaiq. Bu bir ay Bilqeyis üçün sıxıntılı və əzablı keçdi. S.Veliyev.

ƏZABLI-İŞGƏNCƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əzablı. Əzab-
lı-işgəncəli yol. Əzablı-işgəncəli iş.

ƏZABLILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Əzablı şeyin hal ve key-fiyyeti; eziyyetlilik.

ƏZABSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Heç bir ezabı, eziyyeti ol-mayan, eziyyetsiz, asanlıqla elde edilen, asan-lıqla yerine yetirilen, yüngül, asan. Əzabsız iş. Əzabsız yol.

ƏZABVERİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Cismani, yaxud ruhi ezab veren, inciden, çox eziyyetli. Əzabve-rici yara. Əzabverici hiss.
Artıq Məcidin sözləri [Nadir] üçün əzabverici olmayıb,
. mehriban bir ananın nəğməsinə bənzəyirdi.
B.Talıblı.

ƏZA-CƏFA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Əzab ve eziyyet. [Şah:] Keşiş, gözümün ağı-qarası bir nəfər oğlum var. Mən onun əza-cəfasına razı ola bilmərəm. ü.Hacıbeyov.

ƏZADAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. eza ve fars.
..dar] klas. Əza saxlayan, ezalı; yas saxlayan, yaslı.