Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

ƏZADARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Əza saxlama, yas sax-lama; yaslılıq.

ƏZAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]bax azan.

ƏZAZİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]
is. Şeytan. Onu əzazil də aldada bilməz.
Əhsəni-təqvimi inkar eylər imansız fəqih; Şol əzazilin ki adın həq deyər, şeytan budur. Nesimi.
sif. məc. Zalım, amansız, rehmsiz, in-safsız, qeddar. Əzazil adam. Əzazil ata.
Nu-şəfərinin atası çox əzazil və zalımdı. (Nağıl). Qara xan əzazil bir xan idi. "Koroğlu". Şiş-man qadın əzazil bir qayınana idi. S.Hüseyn.

ƏZAZİLCƏSİNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Zalımcasına, insaf-
sızcasına, amansızcasına, qeddarcasına. Əzazilcəsinə incitmək. Əzazilcəsinə əziyyət vermək.

ƏZAZİLLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Zalımlıq, insafsızlıq, amansızlıq, qeddarlıq. Sabiq milyonerin ar-vadı Nərmin onun əzazilliyini görəndə üs-yan edib deyir ki, dövlətlilər amansız və mü-rüvvətsizdirlər.. M.Hüseyn.

ƏZBƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir metni ve ya sözü eyni ile tekrar edile bilecek şekilde yadda, hafi-zede saxlama. □ Əzbər etmək (eləmək)
bax əzbərləmək. [Ruqiyye xanım] bütün elmləri əzbər eləyib, açarını qoymuşdu ci-binə. "Koroğlu". Ertə durarsan səhər; Dər-si edərsən əzbər. A.Sehhet.
B a x əzbərdən. Əzbər bilmək. Əzbər oxumaq.
Sona yenə taxta yığışıb Bahadı-rın kağızını əzbər oxuyurdu. N.Nerimanov.
◊ Dillərdə əzbər olmaq dillər əzbəri olmaq
bax dil

ƏZBƏRÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Dersini anlayıb-anlama-dan, olduğu kimi, kelmebekelme hazırla-yan, ezberleyen. Əzbərçi tələbə (şagird).
is. çox oxumuş, lakin oxuduğunu me-xaniki suretde, qeyri-tenqidi menimsemiş adam haqqında.

ƏZBƏRÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Menasım bilmeden, de-rinden öyrenmeden, mexaniki suretde ez-berleme. Məktəblərdə əzbərçiliklə mübarizə aparmaq lazımdır.

ƏZBƏRDƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Əzber olaraq, yazıya baxmadan; döşden, hafizeden. Şeri əzbər-dən oxumaq.
Bilirəm, Puşkini çoxdan se-virsən; Qızın da, oğlun da əzbərdən desin. S.Vurğun. çoxusu əzbərdən şeirlər söylə-yirdi. M.İbrahimov.

ƏZBƏRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

dan. bax əzbərdən. Əzbərə şeir demək. Poemanı əzbərə oxudu.

ƏZBƏRLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzberlemek"den f.is.

ƏZBƏRLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Əzber etmek, oxuduğu
ve ya eşitdiyi bir şeyi olduğu kimi zehninde saxlamaq, menimsemek. Şeri əzbərləmək. Rolunu əzbərləmək.
.Marallarım
. moizə kitablarını rəfdən alıb, tozlarını təmizləyib başlayırlar əzbərləməyə. Ə.Haqverdiyev. Namiq Kamalın bu şerini Mirzə Süleyman bəy
. əzbərləmişdi. B.Talıblı.

ƏZBƏRLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzberlenmek"den f.is.

ƏZBƏRLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Əzber yadda saxlan-
maq, ezber öyrenilmek, ezber edilmek. Şeir əzbərlənmişdir.
Savadlı gənclərin bəyazı olardı, bu bəyazlara ana dilindəki şeirlərin nəfis parçaları köçürülər, əzbərlənərdi. çemenzeminli.

ƏZBƏRLƏTDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzberletdirmek"-
den f.is.

ƏZBƏRLƏTDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Əzberlemeye
mecbur etmek.

ƏZBƏRLƏTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzberletmek"den f.is.

ƏZBƏRLƏTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Əzber öyretmek,
yadda saxlatmaq. Şeri əzbərlətmək. Poemanı əzbərlətmək.

ƏZBƏS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [fars.] klas.
Kifayetce, çox miqdarda, heddinden artıq. Hər yanda böyük xəndək, hər küçədə min dağ; Əzbəs tökülüb bir-birinin üstünə torpaq. A.Sehhet.
Bezen "ki" bağlayıcısı ile: əzbəs ki
sebeb bildirir. Dedi: "Əzbəs ki halətim yox-dur; Yeməyə hiç rəğbətim yoxdur". M.Ə.Sabir. [Qulu:] Əzbəs ki [Yusifin] xa-siyyəti və mehribançılığı məni özünə qul edibdir.. N.Nerimanov.

ƏZCÜMLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars. ez ve ər. cümle] kit. köhn. O cümleden.

ƏZDAD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn.
Zidd sözünün cemi (zidler).
köhn. Reqibler.

ƏZDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzdirmek"den f.is.

ƏZDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzmek"den icb.

ƏZƏL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]
is. Əvveli, ibtidası olmayan keçmiş zaman (əbəd müqabili). Səbəb nə oldu ki, peymanü əhdi sındırdın? Vəfavü əhdə əzəl etibar edən sən idin. X.Natevan.
zərf Əvvel, ireli, qabaq, ilkin, evvelce, qabaqca. Əzəl sən gəl.
Əzəl bunu, sonra da o birisini min, təzəcə sulanmış şumda sə-yirt, qaratikanlığa sür, sonra da sıldırım daşlı dağa çap. "Koroğlu". A kişi, bundan əzəlxalqda hörmət var idi. M.Ə.Sabir. // sif. Ilk, birinci. Su gəldi, dağdan axdı; Dağ-daşa ün buraxdı; Məhəbbət şirin şeydir; Hər kəsin əzəl bəxti! (Bayatı). Dizi üstə əzəl alıb başımı; Sildi lütf ilə qanlı göz yaşımı. A.Sehhet. □ Əzəl başdan (gündən)
lap evvelden, başlanğıcdan, qabaqdan. Əzəl başdan Bəsrə, Bağdad eliniz; Bəylər üçün ərməğandır teliniz. M.V.Vidadi. Bir ayna-dır bizim səhnə; Bir aynadır əzəl başdan; Xalqımızın həyatını; Əks etmişdir hər bir za-man. B.Vahabzade. Vurub qoltuğuna sədəfli sazı; O da əzəl gündən telə bağlıdır. H.Arif.
Cem şeklinde: əzəllər
qabaqlarda, keçmişde, evveller. Qəm deyildi, sevsə idi əzəllər; Eşidən tən edib, indi lağ eylər. Q.Zakir. Sonralar sevilib bəyənilmədi; Əzəl-lər kimsəni bəyənməyən qız. H.Arif.

ƏZƏLCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Əvvelce, qabaqca, birinci olaraq. Əzəlcə söz kimə verildi? Əzəlcə qoy o keçsin.