Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ƏZİZLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzizlemek"den f.is. Bəlkə bu qədər əzizləmənin nəticəsi idi ki, uşağın canı sağ olmurdu. Ə.Veliyev.

ƏZİZLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
çox istemek, nazını çekmek, nazı ile oynamaq, bütün isteklerini yerine yetirmek, erköyün böyütmek. Meh-riban isə [Şerifeye] tam mənası ilə analıq etmiş, onu sevib əzizləmiş və böyütmüşdü. S.Hüseyn. Onda nə üçün anan səni belə əziz-ləyir? Ə.Memmedxanlı. Ata-anası da, dayısı da Müşkünazın nazı ilə oynayar, onu əzizlər, üstündə zağ-zağ əsərdilər. Ə.Veliyev.
Hörmet etmek, böyük qayğı göstermek.
Hedden artıq sevmek, müqeddes bir şey
kimi qoruyub saxlamaq. Dostun məktubunu
əzizləmək. Kitabı əzizləmək.
Qoydu əziz-
ləyib isti qoynuna; Eşqin ərməğanı ad verdi
buna. M.Rahim. Yaxın gəlmirdi ona paltar-
lar, qaş-daşlar da; Əzizlədiyi şeylər qoy-
muşdu onu darda. N.Refibeyli.

ƏZİZLƏNDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzizlendirmek"den
f.is.

ƏZİZLƏNDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzizlenmek"den
icb.

ƏZİZLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzizlenmek"den f.is. Uşağın əzizlənməsi.

ƏZİZLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. çox istenilmek,
eziz tutulmaq. // Hörmet edilmek, hörmetle qarşılanmaq.
məch. Ərköyün böyüdülmek. Uşaq çox əzizləndiyi üçün sözə baxmır.
qayıd. özünü istetmeye, sevdirmeye çalışmaq.

ƏZİZLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzizleşmek"den f.is.

ƏZİZLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Daha da eziz olmaq.

ƏZİZLƏTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzizletmek"denf.is.

ƏZİZLƏTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Əzizlenmesine, erkö-yünleşmesine sebeb olmaq. Uşağı əzizlətmək.

ƏZİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Əziz olma, sevilme, çox istenilme. Ananın əzizliyi. // Müqeddeslik, mübareklik. Ana yurdunun əzizliyi. Bayra-mın əzizliyi.
Ərköyünlük, naz-nemet. Ağcanın uşaq-lıq günləri beləcə şan-şərafətlə, əzizlik, bəx-tiyarlıqla keçdi. Mir Celal.

ƏZQƏZA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf. [fars. ez ve ər. qeza] Qe-zadan, tesadüfen, gözlenilmeden, birden. [Settar] üz çevirib bir biyabana daban aldı. Əzqəza Xunkar xanımın bunu axtaran adamları da bu düzlə gedirdilər. (Nağıl). Əzqəza Gülbadamın səsini kəndin kənarın-dan bir adam eşidib səslənər:
Ay adam, kimsən? N.Nerimanov.

ƏZL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. rəs. Işden çıxarma, ve-zifeden kenar etme. □ Əzl etmək (elə-mək)
işden, vezifeden götürmek, çıxar-maq. [Şah:] Mən ki o hakimi
. əzl eləmiş-dim. Ə.Haqverdiyev. [Şah:]
.Mən səni sə-darətdən əzl edirəm. C.Cabbarlı.

ƏZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qeti niyyet, qeti qerar, qesd. çox da vətən torpağı boyandı al qanına; Əzmimiz qorxu salmış düşmənlərin canına. S.Rüstem. // Qetiyyet, cesaret, metanet, ira-de. Əgər bizim iradə və əzmimiz möhkəm və sabit olarsa, zəmanəmizin həqiqi övladları ola bilərik. M.Ibrahimov. // ümumiyyetle, meqsed, niyyet. Təmaşayi-rüxün əzmilə çıxdı afitab, əmma.. Füzuli. Ticarət əzmilə Hində gedərdi; Gecə-gündüz dincəlməyib sürərdi. Q.Zakir. □ Əzm etmək
1) köhn. müey-yen bir niyyet ve qerarla yola düşmek, bir yere üz tutub getmek. Bakıya əzm etdi.
çün qıldı vəsiyyətini axir; Əzmi-səfər etdi ol müsafir. Füzuli. Vərqa ona qıldı üzrxahi; Əzm etdigi yola dutdi rahi. Mesihi. Əzm elə Yevlaxa sən; Orda vaqonları gör. Ə.Nezmi; 2) qerara gelmek, qesd etmek, niyyet et-mek. Məcmuəni aprelin yeddisində nəşrə


qoymağa əzm etmişdik. C. Memmedqulu-zade. Əzm qılmaq köhn.
bax əzm et-mək. Tənha səfər ixtiyar qıldı; Əzmi-səri-kuyi-yar qıldı. Füzuli. Əzmi-çəmən qılıb bu gün ol sərv, qorxuram; Bərgi-hənavü gül dolaşa əl-ayağına. Q.Zakir. Əzm qıldım, güzar etdim; Mən sizin diyara gəldim. Aşıq Hüseyn. Əzmindən dönmək
qerarından, niyyetinden, fikrinden daşınmaq, vaz keç-mek, dönmek. Yüksəlmək istərəm, əzmim-dən dönməm! Qarşıma kim çıxsa enmək vəzifəm. A.Şaiq. [Yaralı zabit:] Bu xəbər düz də olsa, fərz edəlim; Bir mücahid dönərmi əzmindən? H. Cavid. Mirzağa məqsədinə doğru yürüməli, əzmindən dönməməli idi. S.Hüseyn. Əzmini toplamaq
bir şeyi heyata keçirmek üçün qeti qerara gelmek, iradesini toplamaq. [Yunis] özünü tufana düşmüş balıqçılar ilə müqayisə edib əzmini topladı. Mir Celal.
əzmlə zərf Qeti niyyetle, qetiyyetle, se-batla, dönmeden. Əzmlə irəli hərəkət etmək. Əzmlə məqsədə doğru getmək.

ƏZMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzmek"den f.is.
Əzilmiş terevez, ya meyve xemiri; püre.
Qara ciyer qiymesinden hazırlanan bir
xörek adı. Əzməni plova qatıb yeyirlər.

ƏZMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Bülöv. Dəryazı əzmə ilə itiləmək.

ƏZMƏÇƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax əzmələmək.
[Cavad bey:]
.Ancaq bunu belə eşitmişəm ki, guya Məhəmməd kişinin qızı bəzən onu əzməçələyir. N.Vezirov.

ƏZMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Basıb, ya sıxıb yastılamaq, şeklini pozmaq. Qarpızı, qovunu əzmək. // Basıb (vurub, toxundurub) bir yerini çö-keltmek. Samovarın, qazanın böyrünü əzmək.
Hevengde ve s.-de döyüb narın etmek,
toz halına salmaq. Istiotu həvəngdə əzirlər.
-
..Kakao Amerikadan gələn ot toxumudur. Onu qabıqdan çıxarıb, qurudub, əzib kakao adı ilə satırlar. H.Zerdabi. // Ovmaq, doğ-ramaq. Qızlar əkilmiş torpağın kəsəklərini əzir, alağını təmizləyir, cərgələrini hamar-layırdılar. Ə.Veliyev.
Hamarlığını, şaxlığını, düzlüyünü, ya-
xud ütüsünü pozmaq. Paltarları əzmək.
- Gördün pullarını əzib özünə qaytaranda nə kiridi? "Koroğlu".
Basaraq, sıxaraq yumşaltmaq. Mumu əzmək.
məc. Darmadağın etmek, meğlub et-mek. Düşməni əzmək.
məc. Döymek, köteklemek, ezişdirmek. [Ismayıl:] Bəy onu bir az əzmişdisə, başa gəl-mirdi. Mir Celal. // Vurub yaralamaq. Layiq-mi lotular əzələr qardaşın başın? C.Cabbarlı.
məc. Sarsıtmaq, yox etmek. Köləlikyenə də Mahrunun iradəsini və şəxsiyyətini əzmə-mişdi. M.S.Ordubadi.
məc. Menevi ezab vermek, eziyyet ver-mek, incitmek, narahat etmek. Hər halda düşüncə məni əzirdi. M.S.Ordubadi. [Musa Əşrefe:]
.Sizə öylə bir cəza verməliyəm ki, bundan sonra hər kəsə ibrət olsun,
. gücsüzləri çeynəyib əzməsinlər.. H.Cavid.
◊ Ozünü əzmək
naz-qemze etmek, özünü naza qoymaq, ezilib-büzülmek. Əzib suyunu çıxartmaq məc.
berk sıxışdır-maq, incitmek, istismar etmek.

ƏZMƏLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzmelemek"den f.is.

ƏZMƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Əli ile ezmek, eziş-
dirmek.
məc. Döymek, köteklemek. Ara yerdə uşağınızı o imansız belə əzmələdi. S.Rehimov.

ƏZMƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Əzmelenmek"den f.is.

ƏZMƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Əlle ezilmek,
ezişdirilmek.

ƏZMKAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [ər. ezm ve fars.
..kar] Əzmli, meqsed ve niyyetinde qeti. [Mes-mede]
.əzmkar, səbatlı bir adamın hal və hərəkəti vardı və yaxud mənə elə təsir ba-ğışlayırdı. S.Hüseyn.

ƏZMKARCASINA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Əzmkara, ezmli adama layiq bir suretde, ezmle. Əzmkarca-sına hərəkət etmək.

ƏZMKARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Meqsed ve niyye-tinde qetilik, möhkemlik, ezmkar adamın hal ve sifeti.
Əzmkarlıqla şeklinde
b a x əzmkar-casına.