Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

FAHİŞƏLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qadrnlarrn özlerini pula satmasr. [Qetibe qelbinde Seba xanrma acrqlanaraq:]
.Sən elə bilmə ki, tədbirli, bacarıqlısan.. Səni mənə üstün gətirən bir şey varsa, o da sənin fahişəliyindir. M.S.Ordubadi.

FAXİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] köhn.
Fexr eden, öyü-nen, lovğalanan.
Gözel, qiymetli, parlaq. Hacı Kamyab libaslarının ən faxirini geyib Xudayar xanın vüruduna hazırlaşdı. Ə.Haqverdiyev.

FAİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] köhn.
İşleyen, eden.
Tesir eden.
is. Əreb qrammatikasrnda feli sifet mo-
deli.

FAİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Her hansr ededin tam (vahid) kimi götürülen yüzde biri (% işaresi ile gösterilir). Sadə faiz düsturu.
[Behlul:] Nənəmin gözündə onca faiz işıq vardı. B.Bayramov.
Kapitalrn her yüz manatrndan elde edi-
len gelir.
Borc verilen puldan istifade etdiyi
üçün borcludan (kreditordan) alrnan haqq.
[Hacr Veli] yüksək faiz alar və girovsuz da
pul borc verməzdi. çemenzeminli. Hacı
Kərim hər zaman alış-verişini nağd elər,
faizini də verəcəyipuldan çıxardı. S.Hüseyn.
Dövriyyeden, gelirden asrlr olaraq he-
sablanan muzd. Faiz derecesinin heddi.
Mehsulun kemiyyetine göre faiz almaq.
0 Yüz faiz
tamamile, bütünlükle. Planı
yüz faiz yerinə yetirmək.
[Ferman dedi:] Normanı yüz faiz yerinə yetirmək hər kəsin borcudur. Ə.Sadrq.

FAİZLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Faiz veren, faiz (gelir) ge-tiren. Faizli istiqraz.

FAİZSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. üstüne faiz gelmeyen, faizi olmayan, faizle gelir vermeyen. Faizsiz istiqraz. Faizsiz borc.

FAKS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ing.]
Elektron rabite cihazr.
Qrafik melumatrn qebulu ve verilmesi üsulu.
FAKSİ&#
MİLE [lat.]
Əlyazmasr, sened, imza ve s.-nin fotomexaniki reproduksiya yolu ile çrxarrlmrş deqiq sureti. Faksimile şəklində çap olunmuş əsər. Əlyazmasının faksimilesi.
Birinin eli ile çekilmiş imzasrnr tek-rarlamaq üçün klişe-möhür. Süleyman xəl-vətcə
.. faksimileni yerə salır. M.İbrahimov.

FAKT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. factum
edilmiş, baş vermiş]
Heqiqeten olmuş hadise, ehvalat, qe-ziyye. Bu deyilənlər uydurma deyil, faktdır.
- Hər kəs bildiyi faktı deyir, üçlükdə müzakirə edib o birinə keçirdilər. B.Bayra-mov. // Nümune, misal. Faktı geriyə qalmış-lardan deyil, qabaqcıllardan götürmək la-zımdır. Ə.Veliyev. // Bir neticeye gelmek, bir işe yekun vurmaq ve ya bir ehtimalrn, ferziyyenin düzgünlüyünü müeyyen etmek üçün esas olan şey; delil. [Prokuror:] Qanun fakt tələb edir. C.Cabbarlr.
Gerçeklik, reallrq, heqiqet, olub-bitmiş şey. Sübut olunmuş fakt. İnkaredilməz fakt.
- Beləliklə, Naşad əfəndi öz məqsəd və məramına nail olmuş, Zeynal bir fakt olaraq Mehribanı boşamışdı. S.Hüseyn. [Meşedi-bey reise:] Mənim dövlətdən narazılığımı hansı əsasa görə sübut olunmuş bir fakt hesab edirsiniz. M.Hüseyn.

FAKTİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [lat.] Gerçek, heqiqi, fakt-lara esaslanan. Faktik vəziyyət.
0 Faktik nikah hüq.
qanunun müeyyen etdiyi qaydada qeyd olunmamrş nikah.

FAKTOQRÄFİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. factum ve yun. grapho
yazrram] kit. Faktlarrn (olmuş ha-diselerin) tehlil edilmeden, ümumileşdi-rilmeden ve ya bedii cehetden işlenilme-den tesvir edilmesi.

FÄKTOR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. factor
eden, düzelden] Her hansr prosesin, hadisenin gedişini şertlendrren moment, fakt; amil.

FAKTÖRİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.]
Avropa tacirlerinin müstemleke ölkelerinde ticaret kontoru ve yaşadrqlarr yer.
Ucqar ovçuluq rayonlarrnda ticaret ve techizat menteqesinin adr. Şimalda xəzli heyvan faktoriyası.

FAKTÜRA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. factura
quruluş]
xüs. İncesenet eserlerinde bedii üsulun xüsusiy-yeti. Şerin fakturası. Simfoniyanın fakturası.
xüs. Her hansr bir materialrn (mes.: parçanrn, şüşenin ve s.-nin) zahiri görünüşünü müeyyen eden emal üsulu.
Alrcrya gönderilen ve ya buraxrlan mallarrn növünü, miqdarrnr, qiymetini mü-fessel suretde gösteren siyahr. [Sedr:] Xahiş edirəm ki, tez onun fakturasını alıb,

haqq-hesabın göndərin ki, o kişilərə işimiz çox düşür. Mir Celal.

FAKULTATİV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fr.] Mecburi olma-
yan, könüllü, öz arzusu ile seçilen. Mühazi-rələrin fakultativ kursu.

FAKÜLTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm.] Ali mekteblerin tedris obyektine göre bir-birinden ayrrlan şöbele-rinden her biri. Kimya fakültəsi. Hüquq fakültəsinin dekanı.
[Hesen] riyaziyyat fakültəsinə
. daxil oldu. İ.Əfendiyev.

FAQÖT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ital.] Konusvari kanalr ve ikiqat qamrş dilçeyi olan, nefesli musiqi aleti. Fa-qotun konusvari gövdəsi. Faqot ağcaqayın-dan düzəldilir.

FAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Falçrlarrn noxuda, suya, güzgüye, kitaba ve s.-ye baxmaqla gele-cekden ve ya keçmişden xeber vermesi. Fala inanma, falsız da qalma. (Mesel). Fal göstərirdi ki, dan ulduzunun karvanqıran ilə ötüşüb qovuşmağı gözlənir. Mir Celal. □ Fal açmaq fala baxmaq
noxuda, suya, güzgüye, kitaba ve s.-ye baxmaqla gelecekden ve ya keçmişden xeber vermek. Şeyx Şabanın arvadı Gülsüm xala da məhəl-lədə məşhur idi, çünki yaxşı ruh tutardı, çöp ötürərdi, noxud falı açardı və həcəmət qo-yardı. Ə.Haqverdiyev. [Güler:] Qoy bir fala baxım, görək bizim getməyimiz uğurlu ola-caq, ya yox? S.Rehman. Qulaq falı
tesa-düfen eşitdiyi söhbetden netice çrxarmaqla fala baxma. Axşam Hacı evdə ikən Kəblə Xeyransa xanım əlinə bir ayna götürüb küçə qapısına qulaq falına gedir. H.Sarabski.
məc. klas. Bext, tale. Açıram məshəfi yüz dəfə, əlif-lam gəlir; Qamətü zülfdə, ey dil, nə gözəl falın var. S.Ə.Şirvani. Koroğlu bu işi yaxşı fal hesab eləyib çox sevindi. "Koroğlu".

FAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Toyuğun başqa yerde deyil, müeyyen olunmuş yerde yumurtlamasr üçün ora qoyulan yumurta. Yumurtlamadı, yumurt-lamadı, falını bəs neylədi? (Ata. sözü). [Şah-peri:] Bu qıza yüz dəfə demişəm ki, toyuğa fal qoy, yenə dəyadından çıxarır. B.Bayramov.

FAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Dilim. Bir fal çörək.

FAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [holl.] Yelkeni qaldrrmaq üçün istifade edilen kendir.

FALABAXAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax falçı.

FALAQQA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Molla mekteblerinde şa-girdleri cezalandrrmaq üçün işledilen alet. Kimisi dərs oxuyur, kimisi falaqqadan təzə çıxmış ayaqlarını ovuşdurub ağlayır.. Ə.Haqverdiyev. [Əmiraslan:] Dədə, mən məktəbə getməyəcəyəm. Orada molla adamın ayağını falaqqaya salıb döyür. S.S.Axundov. // ümumiyyetle, keçmişde müqessirleri cezalandrrmaq üçün tetbiq edilen eyni alet ve üsul. Əhmədi yıxıb, ayaqlarını qoydular falaqqaya, o qədər döydülər ki, ayağının bir qat qabığı getdi. (Nağrl).

FALÄNQA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Fransrz utopik sosia-listi Şarl Furyenin (
1837) layihe-sinde: ideal cemiyyetin ilkin özeyi olan emek icmasr, kollektiv teserrüfat.
Franko İspaniyasrnda hakimiyyet ba-şrnda olmuş faşist partiyasrnrn adr.

FALANQAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Falanqa üzvü (b ax fa-lanqa
ci menada).

FALÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Falabaxan, fal açmaqla, fal-çrlrqla meşğul olan adam. Falçı falçıya fənd vurmaz. (Ata. sözü). Xanbibim falçı, nənəm bağtoxuyan; Bizdə, haşa, yox idi bir oxuyan. M.Ə.Sabir. // Sif. menasrnda. Gəzir qapıları falçı qadınlar; Bəşər taleyini həll edir onlar! S.Vurğun.