Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
FƏRDİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Yalnrz bir ferde (şexse) xas olub onu başqalarrndan ferqlendiren; şexsi. Fərdi üslub.
Xüsusi istifadede olan; ümumi olma-yan; şexsi. Fərdi avtomaşın. Fərdi təsərrü-fat. Fərdi həyətyanı sahə.
Kollektiv terefinden deyil, ayrr-ayrr şexsler terefinden heyata keçirilen. Fərdi inşaat. Fərdi mənzil inşaatı.
Ayrrlrqda her bir adama aid olan; xü-susi. Fərdi plan. Fərdi öhdəlik.

FƏRDİLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ferdileşdirmek"-den f.is.

FƏRDİLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Seciyyevi ferdi
elametlerine göre ferqlendirmek. Surətlə-rin dilini fərdiləşdirmək. // Ayrr-ayrr adam-lar, şeyler üçün xüsusileşdirmek. Şagird-lərlə məşğələni fərdiləşdirmək.

FƏRDİYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bir şexs ve ya hadiseni başqalarrndan ayrran seciyyevi ve tipik xüsusiyyetlerin mecmusu. // Teklik.
Ferdi, özüne xas elamet ve xüsusiy-yetleri olan şexs; şexsiyyet, ferd.

FƏRDİYYƏTÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. öz fikir terzine ve hereketlerinde ferdiyyetçiliye meyil eden (adam). // öz şexsi menafeyini cemiyyetin, kollektivin menafeyinden üstün tutan, bi-rinci növbede öz menafeyini güden (adam). Cabbarlı "Almaz" pyesində əsasən köhnə fərdiyyətçi kəndin mənzərəsini yaratmışdır.
M.Arif.

FƏRDİYYƏTÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Xüsusi mülkiy-yetçilik ideologiyasrnrn, şexsiyyetin, ferdin menafeyini cemiyyetin, kollektivin mena-feyinden üstün tutan esas prinsiplerinden biri. Fərdiyyətçilik təmayülü. Fərdiyyətçilik və xüsusiyyətçilik əhvalı.

FƏRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Cavan toyuq (keklik). çil fərə.
- Şəhərdən gətirdiyim toyuğumun balaları böyümüş, tüklənmiş, xoruzu, fərəsi bəlli olmuşdu. A.Şaiq. Hindən çıxıb tez ağ fərə; Qaqqıldadı birdən-birə. M.Dilbazi.

FƏRƏC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Hüzn, keder, me-yusluqdan sonra gelen sevinc, şadlrq ve yaxşr ehval.
0 Allah (Yaradan Tanrı) fərəc versin!
- "Allah kömek elesin", "uğurlar olsun" menasrnda xoş arzu bildiren ifade. [Banrxa-nrm:] Sənə kömək istərəm mən xudadan; Işinə fərəc versin böyük Yaradan. "Aşrq Qerib". [Mir Hadi:] Allah [Mirze Mehdinin] işinə fərəc versin... Qantemir.

FƏRƏH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]
is. Sevinc, şadlrq, könül açrqlrğr. Analıq fərəhi. Fərəhdən ağlamaq.
Insanın təbiətində iki ümdə xasiyyət qoyulubdur: biri qəm, biri fərəh; ağlamaq əlaməti-qəmdir, gülmək əlaməti fərəhdir. M.F.Axundzade. Etibar yeridikcə; Fərəhin-dən az qala; Uçacaqdı bu saat. İ.Seferli.
Fərəhlə şeklinde zərf
sevinerek, şadlanaraq, ferehlenerek; sevincek, şad, sevine-sevine. Fərəhlə demək. Fərəhlə oğ-luna baxmaq.
Analar fərəhlə baxırlar sənə; Körpə balaların gülür gözləri. N.Refibeyli. O qəlbən keçmişdir burdan yüz kərə; Bax-mış iftixarla, baxmış fərəhlə. N.Xezri.

FƏRƏHLƏNDİRİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Sevindirici, fereh
getiren, könülaçan. Fərəhləndirici xəbər. Fevral inqilabı (1917) Azərbaycan teatrı və dramaturgiyasına fərəhləndirici bir şey gətirmədi. Ə.Haqverdiyev.

FƏRƏHLƏNDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ferehlendirmek"-
den f.is.

FƏRƏHLƏNDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Sevindirmek,
şadlandrrmaq, könlünü açmaq. Yaxşı iş ada-mı fərəhləndirir. Xoş xəbərlə fərəhləndir-mək.
Al-əlvan çiçəklər öz gözəllikləri ilə cümləni fərəhləndirir idi. "Mekteb".

FƏRƏHLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ferehlenmek"den f.is.

FƏRƏHLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Sevinmek, şadlan-maq, könlü açrlmaq. Atan fərəhlənsin əməl-lərindən; Vətən çaylarından güc alsın səsin! B.Vahabzade. Sərvinaz qarı evə dönüb hər şeyi hazır görəndə fərəhləndi. B.Bayramov.

FƏRƏHLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Sevindirici, fereh geti-ren, şadlrq getiren; ürekaçan, şadlandmcr. Fərəhli hadisə. Fərəhli yaşayış.
[Eyvaz:] Bu sözlər bahar gecəsinin lal musiqisi kimi mənə fərəhli nəğmələr oxuyurdu. İ.Əfendiyev.
Şad, şen, sevincek; fereh, sevinc, şad-lrq ifade eden. Fərəhli sima. üzündə fərəhli ifadə hiss olunurdu.
Omrün bağçasında ötəydi hər an; Fərəhli, nəşəli bu quş səsləri.
N.Refibeyli.

FƏRƏHSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Fereh, sevinc getirmeyen; sevincsiz, qemli, kederli, ağrr. Fərəhsiz mənzərə.
[Mehribanrn] fərəhsiz fikirlər beynində bir-birini əvəz etdi.. H.Seyidbeyli.

FƏRQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Şeyleri, adamlarr bir-birinden ayrran her hansr xüsusiyyet, onlarr bir-birinden ayrran cehet; tefavüt. Yaxşı ilə pisin fərqi. Hekayə ilə romanın fərqi.
Köh-nə aşnalığın, təzə dostluğun; Fərqi var qış ilə yaz arasında. Aşrq Əlesger.
İki eded, mebleğ, kemiyyet arasrnda tefavüt; deyer ayrrlrğr. Hesabdarlıq Salehə ləzzət verir, bəzən bir hesabı beş dəfə sayğaca salır, nəhayət, yeddi qəpik fərqi tapıb ortalığa çıxardığı üçün qalib koman-dan kimi məğrur durub baxırdı. Ə.Veliyev. Ancaq yaş fərqlərinin çox olmadığına baxmayaraq, Ağca qarı gözə ərindən bir az qoca dəyirdi. Ə.Əbülhesen.
0 Fərq edilmək
görünmek, seçilmek, nezere çarpmaq. Havanın üzü ləkəsiz olduğu üçün işıqlı ulduzlar ötədə-bəridə fərq edilirdi. S.Hüseyn. Fərq etmək
ayrr-maq, seçmek, ferqli cehetlerini görmek, ferqlendirmek, ayrrd etmek. Fərq etməz
ferqi yoxdur, tefavütü yoxdur, birdir, ehemiyyeti yoxdur. [Gülsabah:] Fərq etməz. Bu gecə son imtahandır. C.Cabbarlr. Fərq qoymaq
ayrr-seçkilik etmek. Adamlara fərq qoymaq. Fərq olmaq
aralarrnda tefa-vüt olmaq, bir-birinden ayrrlmaq, seçilmek, ferqlenmek. Nola ki, fərq ola namərdlikdən mərd dünyada. Qövsi. Fərqi nədir?
Bir deyilmi? Ne ferqi var? Ne tefavütü var? Fərqi yoxdur
bax fərq etməz. Gedən gedər, qəmi qalar bir içim; Fərqi yoxdu: ya üç mini, ya üçü... Məzar üstə çoxu ağlar görk üçün; Ağlayırsan, sağlığımda ağla sən. M.Araz. Fərqinə varmaq
ince ve ya namelum, gizli bir şeyi anlamaq, anlaya bilmek, derk etmek. [Yaşlr kişi:] [Şirinnaz] birdən yarımçılpaq bir halda olduğunun fərqinə vardı. S.Hüseyn. Fərqinə varma-maq
çox fikir vermemek, ehemiyyet vermemek, çox derine getmemek. Onun sözlərinin fərqinə varma.
Yedi, ləzzət aldı hər bir meyvədən; Ancaq heç fərqinə var-madı, nədən? M.Dilbazi.

FƏRQLƏNDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ferqlendirmek"den
f.is.

FƏRQLƏNDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Göz ve ya duyğu
ile başqasrndan ve ya başqalarrndan ayrrmaq, seçmek. // Ferqli cehetine göre başqasrndan (başqalarrndan) ayrrmaq, ayrrd etmek. Yaxşı işçi ilə pis işçini fərqləndirmək.

FƏRQLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Ferqlenmek"den f.is.

FƏRQLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Ayrrlmaq, seçilmek, aralarrnda ferq olmaq, benzerlik olmamaq. Yarışda fərqlənmək.

FƏRQLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Aralarrnda ferq olan, müey-yen xüsusiyyeti ile o birinden ferqlenen, ayrrlan, seçilen, aralarrnda oxşarlrq olma-yan. Fərqli cəhətlər. Fərqli dünyagörüşü.
Qayəsiz, məqsədsiz keçən bir insan ömrü [Kerimxana] bir heç, bir heyvan həyatından fərqli görünmürdü. M.İbrahimov. Bir evdə eyni familiya daşıyan iki qadın
. bir-birindən nə qədər fərqli idi. İ.Qasrmov.

FƏRQSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf
Ferq qoymadan, ayrrmadan, laqeyd.
Fərqsizdir şeklinde
ferqi yoxdur, tefavütü yoxdur, ehemiyyeti yoxdur, birdir. Biz təhsilin, günəşin qapılarını insan yav-rularına fərq qoymadan açdıq. Onlar onsuz da fərqsizdirlər. M.Müşfiq. Burda bahar, qış bir, tikanla bir gül; Uğursuz bayquşdan fərqsizdir bülbül. A.İldrrrm.

FƏRLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Münasib, abrrlr, layiqli, yaxşr, emelli-başlr, yararlr. Fərli ev. Fərli həyət. Fərli bir şeyim yoxdur ki, bağışlayım.
.Mal-heyvanı saxlamaq üçün fərli bir tövlə yox idi. M.İbrahimov. [Babayev:] Heç olmazsa özünə fərli bir ayaqqabı alaydın. H.Seyidbeyli.
Bacarrqlr, qabiliyyetli, yaxşr, ağrllr-başlr, teperli. Fərli övlad.
Fərli oğul ney-lərata malını? (Ata. sözü). Dağdayol-izyax-şıdır; Hər yan nərgiz yaxşıdır; Yeddi fərsiz oğuldan; Bir fərli qız yaxşıdır. (Bayatr).

FƏRLİ-BAŞLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax ağıllı-başlı
ci me-nada. Fərli-başlı geyim.
Bayılın neft verən mədəni, düzdür, çoxdur; Fərli-başlı ora ki getməyə bir yol yoxdur. Ə.Vahid.