Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
ANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Anmaq"dan i.is. Anma mərasimi.

ANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i. Yada salmaq, xatırlamaq, yad etmek, yada getirmek. Nərgis gözünə nigah edərdi; Yarın gözün anıb ah edərdi. Füzuli. Keçən günləri ki, indi bu dəmlər; Dəli könül, əbəs anar, ağlarsan. M.P.Vaqif. Layiqli əməldi səhvi anmaq; Lakin əzabı olurmu danmaq? Şehriyar.

ANÖD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] iiz. Müsbet elektrikle yüklü elektrod. Anod şüaları.

ANÖFELES : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Malyariya (qızdırma) töreden ağcaqanad.
ANONiM [yun.]
Əserlerinde, mektu-bunda adını gizleden müellif.
Müellifinin adı gösterilmeyen eser, mektub. □ Anonim şirkət iqt.
sehmleri-nin üstünde sahibinin familiyası yazılmayan sehmdarlar cemiyyeti.

ANÖNS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ir.] Gelecek qastrollar, tama-şalar, konsertler ve s. haqqında qabaqcadan yapışdırılan elan, afişa.

ANORMÄL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. [yun. a
inkar ed. ve lat. normal] Qeyri-normal, qeyri-tebii, ümumi qaydaya uyğun olmayan, ümumi qaydadan kenar. Anormal hadisə. Anormal vəziyyət.
[Rza bey] Həkimülmülk və Səlimini gözlədiyi zamanda da ruhən belə bir anor-mal vəziyyət içərisində idi. M.Ibrahimov.

ANORMALLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeyri-normallıq.

ANRI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərive sii. dan.
O yan, o teref, o yana, o terefe. Anrı gedirəm.
Anrı yanımda arvad səsi gəldi. Qulaq verdim, Ruqiyyə idi. A.Divanbeyoğlu.
Xırım-xırda.
Artıq-eskik, yersiz. 0 Anrı-bəri çəkmək
süründürmek, o
teref-bu terefe çekmek, uzatmaq. Anrı-bəri etmək
1) yerbeyer etmek, yerleşdir-mek; 2) baş qaçırmaq, süründürmek.

ANSÄMBL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.]
mus. Bir yerde çıxış eden ve bir bedii kollektiv teşkil eden çalğıçılar, oxuyanlar ve oynayanlar destesi. Sazçı qızlar ansamblı. Mahnı və rəqs ansamblı.
Dram, yaxud musiqi pyesinin artistler terefinden birge ifası. // Bir neçe iştirak-çının birge ifası üçün yazılmış musiqi eseri.
məc. Bir bütöv şeyi teşkil eden hisse-lerin mütenasib, ahengdar birliyi. Şəhərlə-rimiz getdikcə gözəlləşir və yeni-yeni me-marlıq ansamblları yaradılır. "Incesenet".

ANSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. ve zəri Birden, gözlenil-meden, qefilden. Ansız ölüm. Ansız hadisə.

ANSIZIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x ansız. Bu zaman ansızın qopan
. bir fiırtınadan yer-göy sarsıldı. A.Şaiq. Ansızın çıxan bu ceyranı heç kəs ata bilmədi. çemenzeminli. Həmid gedəndən sonra ansızın dəhşətli bir xəzri başladı. Ə.Memmedxanlı.

ANSIZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Gözlenilmezlik, nageha-nilik; birden-bire, qefilden olma.

ANŞLÄQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm.] Teatrda, kinoda, sirkde ve s.-de biletlerin satılıb qurtardığını bildiren elan. O teatr ki, bir zaman yanın-dan keçərkən camaat az qala gözünü yu-mardı, indi ağzına qədər doludur, bəzən teatr, tamaşaya iki gün qalmış anşlaq asmalı olur. Ə.Haqverdiyev.
ANTAQONfST [yun.] Bir-biri ile barış-maz düşmen olan. Antaqonist siniilər. Anta-qonist və qeyri-antaqonist ziddiyyətlər.

ANTAQONİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Barışmaz ziddiy-yet. Sinii antaqonizm. Antaqonizm daha kəskin şəkil alırdı.
ANTARKTfK sif. Antarktikaya aid olan; cenubi, qütbi.

ANTÄRKTİKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] coğr. Yer küresinin cenub qütbü sahesi. Antarktikanın bitkisi zəii inkişai etmişdir.

ANTENA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Radio qurğusunun elek-tromaqnit dalğalarını yaymaq (radio veri-lişinde) ve ya onları tutmaq (qebul etdikde) üçün meftiller sistemi. Antenanın işləmə nəzəriyyəsi və quraşdırılma metodları.
anti... [yun.] Bir sıra xarici sözlerin (isim ve sifetlerin) qabağında, onlara ekslik ve zidlik menası veren önlük, mes.: antizərrə-cik, antitezis, antisistem.

ANTİBİOTİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [yun.] biol. tib. Mik-robların artıb töremesinin qarşısını alan, yaxud onları öldüren antibiotik maddeler.

ANTİBİÖTİKLƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

cəm, biol. tib. Bezi mikroorqanizmlerin ifraz etdiyi, bu ve ya başqa mikrobların artıb töremesinin qarşı-sını alan, yaxud onları öldüren kimyevi maddeler. Antibiotiklər müasir təbabətdə geniş surətdə dərman kimi (penisillin, streptomisin və s.) işlədilir.
ANTİFAŞfST [yun. anti... ve ital. faşist]
Faşizmin düşmeni, faşizmle mübarize iştirakçısı.
sii. Faşizm eleyhine yöneldilmiş, fa-şizmle mübarize aparan. Antiiaşist təşkilat-lar. Antiiaşist hərəkatın üzvləri.
ANTiK sif. [lat.] Qedim. Qedim yunan ve Roma ictimai quruluşuna, medeniyye-tine, incesenetine aid olan. Antik koloniya-ların dövlət quruluşu. Antik iəlsəiə. Antik ədəbiyyat.

ANTİNÖMİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. antinomia] fiəls. Mühakimenin gedişinde bir-birine zidd, lakin eyni derecede esaslandırılmış hök-mün meydana gelmesi. Semantik antinomi-yalar. Antinomiya anlayışı antik dövrdə meydana gəlmişdir.

ANTİSEMİT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. anti... ve xüs. semit] Yehudi düşmeni; yehudileri sevmeyen, onlara nifret ve edavet besleyen adam.
ANTİSEMİTfZM [yun. anti... ve xüs. semit] Yehudilere qarşı edavet, düşmen-çilik, nifret. Antisemitizm səlib səiərləri zamanı geniş şəkil almışdı.

ANTİSEPTİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [yun.] tib. kim. Mikrob-ların inkişafına mane olan. Antiseptik mad-dələr. Antiseptik vasitələr.
Təbabətdə mixək yağı
. diş xəstəliklərinin müalicəsində antiseptik dərman kimi işlədilir. Əliyev.

ANTİSEPTİKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] tib.
Mikrobları öldüren kimyevi maddeler vasitesile yara-ları mikroblardan qoruma ve zerersizleş-dirme üsulu.
Bu meqsed üçün işledilen dermanlar, preparatlar.

ANTİSOVET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi. [yun. anti... ve rus. sovet] Sovet hökumeti eleyhine yöneldilmiş, ona düşmen olan. Antisovet şüarlar.

ANTİTEZA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Tezad, zidlik, ekslik. // ədəb. Bir-birine zidd mefhum ve suret-lerin qarşılaşdırılmasından ibaret stilistik üsul. Antitezadan əsərin sərlövhəsində də istiiadə edilə bilər.
B a x antitezis.

ANTİTEZİS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] fiəls. mənt. Inkişaf prosesinde esas müddeanın inkarı; tezise
qarşı qoyulan müddea. Antitezis Hegel tria-dasının ünsürlərindən biridir.