Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

FOTOSƏRGİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Fotoşekillerden ibaret
sergi. Qələbə gününə həsr edilmiş fotosərgi. Fotosərgiyə tamaşa etmək.

FOTOSİNKOQRÄFİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. phos, alm.
zink ve yun. grapho] mətb. çap üçün sink klişeler hazrrlamağrn fotomexaniki üsulu.

FOTOSURƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. phos ve ər. suret] Senedin, elyazmasrnrn ve s.-nin fotoqrafiya üsulu ile çrxarrlmrş sureti, üzü, nüsxesi. Əlyazmanın fotosurəti.

FOTOŞƏKİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. phos ve ər. şekl] Foto ile çekilmiş şekil; fotoqrafiya, şekil. Foto-şəkillər üzrə müsabiqə.
Divara Qulunun
. fotoşəkilləri vurulmuşdu. İ.Əfendiyev.

FOTOTEKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Fotoşekillerin ve ya fotoqrafiya neqativlerinin toplanrlrb saxlan-drğr yer, arxiv.

FOTOTELEQRÄF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Hereketsiz tes-virleri (şekil, elyazmasr, fotoşekil ve s.) teleqraf ve ya radio vasitesile uzaq mesa-feye vermek üçün aparat. Rabitə salonunda yeni fototeleqraf cihazı qoyulmuşdur. (Qezetlerden).

FOTOTELEQRÄM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Fototeleqraf vasitesile verilen teleqram.

FOTOTERAPİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Güneşden ve ya süni menbelerden alrnan işrq şüalarrnrn müalice meqsedile tetbiq olunmasr; işrqla müalice. Şişlərdə, qanaxmalarda, ürək-damar çatışmazlığında, böyrək xəstəliklə-rində fototerapiyadan istifadə etmək olmaz.

FOYE : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Teatr, kino ve s.-de tama-şaçrlarrn fasilelerde tamaşanrn başlanmasrnr dayanrb gözlemesi üçün xüsusi yer. Foyedə gəzişmək. □ Artist foyesi
fasilelerde artistlerin dincelmesi üçün xüsusi yer, otaq (teatrda ve s.-de).

FÖHŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] klas. Nalayiq söz, söyüş; edebe, terbiyeye ve exlaqa müğayir here-ket, iş, emel; exlaqsrzlrq. Sarıköynəyin əri əsəbi bir halda föhş və söyüşlə mənim mən-zilimə gəldi. S.Hüseyn. □ Föhş vermək
söymek, nalayiq sözler demek, ağzrna gele-ni demek. [M.F.Axundzade:] Avam əvvəl sənin nəsihətini anlamayacaq, sənə əziyyət edəcək, föhş verəcək. Ə.Haqverdiyev. Zeynal bəy qorodovoyların qarasına söyləndikcə odlanıb, növbənöv föhşlər verməyə başladı. çemenzeminli.

FÖHŞIYYAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. "föhş" söz. cemi] Ədebe, terbiyeye ve exlaqa müğayir iş, emel, here-ket; exlaqsrzlrq. // Əxlaqsrz ve edebsiz sehne-leri tesvir eden edebi eserler ve ya şekiller.

FÖVC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. Camaat, kütle, deste.

FÖVQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Yuxarr, üst. çıxacaqlar göyləri aşaraq dönə-dönə; Buludların föv-qünə. M.Müşfiq. // üstün, daha artrq. Gecə-lər ayazda, gündüzlər al günün altında gəmi muzdurunun zəhməti hər bir zəhmətdən fövqdür. S.M.Qenizade.

FÖVQƏLADƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Qeyri-adi, adet-denxaric, görünmemiş, eşidilmemiş. Hamam səfəri kimi fövqəladə hadisələr tez-tez itti-faq düşməzdi, həftədə bir dəfə olardı. çemenzeminli. [Seriyye:] Mən fövqəladə bir iş görən adamlar kimi ciddi və həyəcanlı idim. İ.Əfendiyev. // Başqalarrndan ayrrlan, başqalarrna benzemeyen; qeyri-adi, müs-tesna. Zeynal özünü fövqəladə bir adam hesab edirdi. S.Hüseyn. Amsar kəndinin föv-qəladə bir kənd olmadığını söylədik. Ə.Sadrq. // Son derece güclü. [Tahirin] uşaq xəyalında Dilman fövqəladə bir cəngavər kimi ucalmışdı. M.Hüseyn. Sərvinaz qarı içəridən od tutub alovlansa da, fövqəladə bir mətanət göstərir, evinə gəlib-gedənlərə ürək-dirək verirdi.. B.Bayramov.
Tecili, xüsusi olaraq müeyyen olunmuş, qebul edilmiş, növbedenxaric. Fövqəladə qurultay. Fövqəladə tədbirlər. Fövqəladə vəkalət. // ölkenin heyatrnda emele gelen müstesna veziyyetden töreyen, onunla elaqedar olan. Fövqəladə vəziyyət (ölkede ve ya onun her hansr bir hissesinde müeyyen vaxt erzinde heyata keçirilen ve ehalinin vetendaşlrq hüquqlarrnr mehdud-laşdrrmaqdan, hakimiyyeti her hansr xüsusi orqana vermekden ve s.-den ibaret xüsusi hüquqi veziyyet). Fövqəladə vergi(lər) (ölkede her hansr bir xüsusi hadise baş verdikde qoyulan mecburi vergi növü). Fövqəladə qanunvericilik (herbi ve ya mü-hasire veziyyeti dövründe tetbiq olunan ve hökumete xüsusi selahiyyetler veren qa-nunlar). Fövqəladə Komissiya (sovet höku¬metinin ilk illerinde eksinqilab, möhtekirlik ve vezife cinayetleri ile mübarize aparmaq üçün mövcud olmuş dövlet orqanr).

FÖVQƏLADƏLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Fövqelade şeyin
halr; qeyri-adilik, müstesnalrq. [Komandir:] Buna görə də mən vəziyyətin fövqəladəliyini elan edir, buna qarşı hazırlanmağı təklif edirəm. S.Hüseyn. [Seriyye:] Tutaq ki, hə-yatda, doğrudan da, belə bir fövqəladəlik mümkündür. İ.Əfendiyev.

FÖVQƏLBƏŞƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qeyri-adi ex-
laqr, zehni, zekasr, tebieti etibarile adi in-sanlardan ferqlenen adam. [Derviş Şeyx Senana:] Əgər fövqəlbəşər olmaq dilərsən; Kənar ol daima cinsi-bəşərdən! H.Cavid. // Güclü iradeye malik olub, özünü cemiy-yetden yüksek, onun hüquqi ve exlaqi nor-malarrndan kenarda sayan adam.

FÖVQƏLBƏŞƏRI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Adi insan im-kanlarrnr ötüb keçen; qeyri-adi. Fövqəlbə-şəri mətanət.

FÖVQƏLTƏBII : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Mistik tesev-vüre göre: tebii yolla izah oluna bilmeyen, tebietin qanunlarrna tabe olmayan; ecaib. Fövqəltəbii hadisə. Fövqəltəbii qüvvələrin varlığına inam.
məc. Adi endazeden xaric; qeyri-adi, qeribe, ecaib. Fövqəltəbii səy.

FÖVQƏLTƏBIILIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Fövqeltebii şeyin
halr; qeyri-adilik.

FÖVRƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər.] Derhal, hemin saat, elüstü, tez. Tülkü fövrən havada qapdı, yedi; Qarğaya tənə ilə böylə dedi. M.Ə.Sabir. Hacının halı fövrən dəyişdi. Ə.Haqverdiyev.

FÖVT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Əlden çrxma, elden çr-xarma, elden qaçrrma. Fürsəti fövt etmək (fürseti elden qaçrrmaq).
ölme, ölüm. Kim, fövti-rəqib eşitsə aşiq; Gülmək gərək, ağlamaq nə layiq? Füzuli. □ Fövt olmaq
ölmek, mehv olmaq.
.Bizim şüəra cismən ölüb fövt olublarsa da, ruhən və mənən həlak olmayıblar. F.Köçerli. [Derviş:] Ruqiyyə məhv oldu, fövt oldu. A.Divanbeyoğlu.

FRAK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fr.] Qabaq etekleri kesik, dal terefden ise uzun dar etekleri olan kişi kos-tyumu
sürtük növü (adeten tenteneli hal-larda, resmi qebullarda ve s.-de geyilir).

FRAKLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Əyninde frak olan, frak geymiş. Fraklı dirijor.

FRÄKSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr. fractio
hisse]
Parla-mentde, siyasi partiyada, ictimai teşkilatda ve s.-de her hansr partiya üzvlerinden ibaret müteşekkil qrup. [Ceyran:] Rəyasət heyəti üzvüyəm. Fraksiya iclasına gedirəm. S.Hüseyn.
Siyasi partiyada: partiyanrn ümumi xetti ile razrlaşmayan, ondan ferqli ve zidd xett ireli süren, partiya srralarrnda qalmaqla onunla mübarize eden deste, ayrrca qrup.

FRÄKSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr. fraction
pay, hisse] kim. Distille edilen maye qatrşrğrnrn ayrrldrğr hissecikler. Neftin fraksiyası.