Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

GƏZİNİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax gəzinti.

GƏZİNİŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Gezinişmek"den f.is.

GƏZİNİŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Birlikde gezinmek, do-
lanmaq (çoxları haqqında). Uşaqlar gəzini-şirlər.

GƏZİNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Gezinmek"denf.is.

GƏZİNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Ağır-ağır yerimek, o baş-
bu başa gezmek, var-gel elemek. Tamaşaçılar foyedə gəzinirdilər.
Bahadır Sonanın da-lınca diqqətlə baxdı, sonra xeyli vaxt otaqda gəzinib birdən oturdu. N.Nerimanov. [Molla Xelil] o baş-bu başa gəzinir, qalın bir qaran-lığa bürünən kəndə baxırdı. S.Hüseyn. Soltan bəy acıqlı-acıqlı ora-bura gəzinir. ü.Hacıbe-yov.
Gezmek, dolaşmaq. Oba itlərini heç sevməzdim, çünki onların qorxusundan oba-da tək və azad gəzinə bilmirdim. A.Şaiq. Gəzinir gənc Osman əlində tüfəng; Baxır ul-duzlara o körpəpələng. H.K.Sanılı. Dağların döşündə gəzinən çoban; Dərdlənib neyini çal-dığı zaman... S.Vurğun.
Bax gəzişmək
ci menada. Qüdrət sahildə nə qədər gəzindiyini bilmədi. M.Hüseyn.
məc. Bir şeyin elametleri görünmek, zahir olmaq, nezere çarpmaq. Bəxtiyarın tər-dən işıldayan yanağında bir sevinc gəzindi. M.Hüseyn.

GƏZİNTİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Açıq havada eylenmek ve istirahet etmek üçün minikle, ya ayaqla yaxın yerlere edilen seyahet; gezişme, seyr. Meşə gəzintisi. Axşam gəzintisi. Səhər gə-zintiyə çıxmaq.
Günəş yuvarlanır dağlar dalına; Qaralır göllərin gəzinti yeri. S.Vurğun. Sevindirdi uşaqları; Sahil boyu gəzintilər. M.Dilbazi.
Açıq havada keçirilen kütlevi şenlik. Parkda gəzinti təşkil olunmuşdur. Kütləvi gəzinti.
[İnci:] Gecə saat on ikidən sonra da parkda böyük bir gəzinti var. S.Rehman. [Genclerin] gəzintisinə əsas iş sahəsinin rəis müavini mühəndis Sultan Sultanov rəhbərlik edirdi. Ə.Sadıq.

GƏZİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Gezme, yerime terzi. Buna görə də Nənəqız Rizvanın yatışı, duruşu, gəzişi və gülüşünü heç bir an unutmurdu. S.Rehimov. // Gezme, gezinti. O axşam rö-yada gəzişə çıxdım; Aramızı vuran bir evi yıxdım. S.Vurğun.

GƏZİŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Gezişmek"den f.is.

GƏZİŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

B ax gəzinmək
ci me-
nada. Dəhlizdə gəzişmək.
Mirzağa
. klubun böyükcə foyesində ağır addımlarla gəzişirdi. S.Hüseyn. Şəhərin məşhur taciri Hacı Xuduş otaqda o tərəf-bu tərəfə gəzişir. H.Nezerli.
f. Açıq havada istirahet ve ya vaxt keçirmek meqsedile gezmek; gezinmek.
Bağda gəzişmək. Parkda gəzişmək.
Yay fəslində, bir gün axşam çağında; Gəzişirdim Qız qalası dağında. A.Sehhet. Gəzişək qol-qola sahil boyunca; Gəl-gəl Xəzərimin qırağına, gəl! S.Rüstem. [Yaşar] ayağa du-rub gəzişsə idi, bəlkə bir qədər qızışardı. M.Rzaquluzade.

GƏZLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Gezlemek"den f.is.

GƏZLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Şalbanın, ağacın, taxtanın ve s.-nin ucuna haça açmaq; haçalamaq. Taxtanı gəzləmək.

GƏZMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Gezmek"den f.is.

GƏZMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Yerimek, dolaşmaq. Müəl-
limə, bəs neçin bir-iki gündür biz əvvəlki kimi oxuya-oxuya kəndi gəzmirik? C.Cabbarlı. Uşaqlar çox vaxt qolsuz bir köynəklə yaşıl ot üstündə ayaqyalın gəzirlər. Mir Celal. // ümumiyyetle, hereket etmek, hereketde olmaq.
Yenə açılmağa az qalıb səhər; Gə-zir buludları keşik çəkənlər. M.Rahim. Sahil boyu düzülmüş fənərlərin əksi dənizdə gəzən yelkənli qayıqları işıqlandırırdı. S.Rehman.
Var-gel etmek, o baş-bu başa gedib-gelmek; gezişmek, gezinmek. Eyvanda gəz-mək. Həyətdə gəzmək.
Seyahet etmek, her yeri dolaşmaq. O, bir çox ölkələri gəzmişdir.
[Senuber:] Əl-bəttə, bütün dünyanı gəzmək, görmək yaxşı-dır. B.Bayramov.
Seyre çıxmaq, gezintiye getmek. Vax-tilə qadınlar cümə günləri ziyarət adı ilə [Pir-venzeriye] gezməyə gedərdilər. H.Sarabski.
Gezerek baxmaq, geze-geze tamaşa etmek. Muzeyi gəzmək. Xan sarayını gəzmək.
O günün sabahı, iclasdan əvvəl qurultay binasında təşkil edilmiş kənd təsərrüfat sər-gisini gəzərkən Eldar [Ceyrana] yaxınlaşır. S.Hüseyn.
Bir şeyi axtarmaq, her yere baxmaq. Kitabların arasını gəzmək. Şkafı gəzmək.
[Bayram:] Ağa, bir sözümə qulaq as, mən bu yaxınlıqda ov gəzirdim. M.F.Axundzade. [Cahan:] Vallah, gedərəm, dolanaram, gə-zərəm, baxaram, bəyənərəm, seçərəm, bir qız alaram ki, adam baxanda ağlı gedər. ü.Hacıbeyov. // Axtarış aparmaq, axtarmaq. Polislər gəzir, hər yeri addım-addım eşələ-yir(dilər). S.Rehimov.
Bir yerden başqa yere köçmek, çox yere baş vurmaq. Kəndbəkənd gəzmək.
çox
gəzmişəm bu dünyanı oba-oba, oymaq-oymaq; Kim istəyir bu neməti öz əlindən yerə qoymaq? S.Vurğun.
məc. Görüşmek, dostluq etmek, vaxt keçirmek, ünsiyyet bağlamaq. Oğlan qonşu qızı ilə gəzir.
Əlbəttə, Eyvazla gəzdiyini bilsə də, anası [Gülşene] bir söz deməzdi, çünki bu, təsadüfi görüş idi. Ə.Veliyev. // məc. Cinsi yaxınlıqda olmaq. Tiflisdə oxuduğu və xidmət etdiyi zaman
. çox qızla gəzmiş. Ə.Abasov.
məc. Vaxtını kefde, eylencede, ey-yaşlıqda keçirmek. [Qurban Nenexanıma:] Belə olmaz, gecənin yarısına kimi gəzməz-lər, niyə demirsən, oğul, vaxtında evə gəl?! çemenzeminli. [Gülcahan:] O gedib gəzə-cək, mən sənin üçün evdə qalıb qulluqçuluq edəcəyəm? T.Ş.Simurq.

Keçmek, ötmek. Ay gəzər, il dolanar, şənbə düşər Novruza. (Ata. sözü).
Zahir olmaq, bir şeyin elameti görün-mek, aşkar olmaq, özünü büruze vermek. Dodağında təbəssüm gəzirdi.
Məsumənin sifətində zəhrimardan acı bir gülüş gəzdi. B.Bayramov.
Bir sıra isimlere qoşularaq, mürekkeb feiller ve müxtelif ifadeler düzeldilir; mes.: dillerde gezmek, elde gezmek, kenar gezmek.
gəzə-gəzə zərf
Gezerek, yeriye-yeriye, hereket ede-ede. Gəzə-gəzə danışmaq.
Rüstəm bəy otaqda gəzə-gəzə öz-özünə danışarkən qapı taqqıldadı. çemenzeminli. Indi professor xiyabanda tək-tənha gəzə-gəzə bunları da xəyalında dolandırırdı. B.Bayramov.
Bir çox yerleri dolaşaraq, gezerek. Gəzə-gəzə kəndə çatdı.
[Qarı:] Gəzə-gəzə sən də gəldin buraya; Eşitdiyin şəhri-Tiflis buradır. "Aşıq Qerib".
Yavaş-yavaş, ağır-ağır, telesmeden yeriye-yeriye. Gəzə-gəzə getmək.
Dəmi-rovgil gəzə-gəzə xırmanların üstünə tərəf gəlirdilər. S.Rehimov. [Qelender:] Qatar gecə yarısı gəlir. Dedim, elə piyada gəzə-gəzə gedərəm.. Q.İlkin.

GİBBON : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ing.] Cenub-şerqi Asiya ve Malay adalarında yaşayan uzunqollu mey-mun cinsi.

GİC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Axmaq, sefeh, ağıldan kem, sarsaq. Qurbani der: bəsdir məni puç etdin; Aldın əqlim əldən, dəli, gic etdin. Qurbani. Islam gülə-gülə yavaş səslə [Telliye] de-yirdi:- Ay qız, gic olma! S.Hüseyn. □ Gic etmək (eləmək) məc.
beynini yormaq, tenge getirmek, bezikdirmek, çaşdırmaq, baş-beynini aparmaq.
məc. Yersiz, menasız, qeyri-adi. Meh-ribanı gic bir gülmək tutdu. S.Hüseyn.

GİCALOV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. çetin, ağır, dolaşıq ve-ziyyet. Mələk xanım bu gicalovda olsun, xəbər verim sənə Qara vəzirin qulunnan. (Nağıl). Gicalova düşmək
1) el-ayağa düşmek, telesik iş görmek; 2) çetinliye düş-mek, dolaşmaq.

GİCAVAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
məh. Tez-tez semtini deyişen yaz ve ya yay küleyi. Gicavar əsir.
məc. dan. Əqidesini, mesleyini tez-tez deyişen adam haqqında; herdemxeyal. Gica-varın biridir.