Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

GOZƏTÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Gözetçi vezifesi, qaro-vulçuluq, keşikçilik, bekçilik. □ Gözətçilik etmək
1) üstünde nezaret etmek, qarovul çekmek; 2) himayeçilik etmek, baxmaq. Mənə nəmli kamerada gözətçilik edəndə sən; Bu mərhumun əlləriylə xilas oldum mən həbsdən. B.Vahabzade.

GOZƏTLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Gözetlemek"den f.is.
is. Gözlenilen şey, ümid. Rüxsarənin gözətləməsi doğru çıxdı. S.Rehimov.

GOZƏTLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. dan.
Bax gözlə-mək. [Şöle xanım:] Xacə Məsud, çıx çölə, gözətlə; M.F.Axundzade. Xeyli gözətlədi. Gəldi dalandar; Dayanmadan söylədi belə təlaşlı. M.Rahim.
Qarovul çekmek, baxmaq.

GOZƏTLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Gözetlenmek"den f.is.

GOZƏTLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax gözlənmək.

GOZƏTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Gözetmek"den f.is.

GOZƏTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qəd. bax gözləmək. Guya ki, əlində idi canı; Daim gözədirdi ol za-manı. Füzuli. Yar küsdü, Kişvəri, imdi fəna mülkün gözət. Kişveri.

GOZƏYARI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Texmini, teqribi, çek-meden ve ya ölçmeden gözle müeyyen edilerek. Məsafəni gözəyarı təyin etmək.
Borunun sürətinə zənlə baxıb şagirdlərinin işinə gözəyarı qiymət qoyan usta
. razı hal-da gülümsəyirdi. M.Hüseyn.

GOZGORƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax gözgörəsi. Ovçu ovun düz görə; Düz dolana, düz görə; Mən yara neylədim ki; Atdı məni gözgörə. (Bayatı). Dil bağladım bir dilbərə; Yıxdı evimi gözgörə.
Q.Zakir.

GÖZGORƏSİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Göz göre-göre, açıq-açığına, aşkarda, açıq-aşkar. [Əlemdar:] Yoxsa görün günün-günorta çağında adam da
. belə gözgörəsi özünü soydurarmı? S.Rehimov. Indi isə bəy həyasızlığına salıb, gözgörəsi, əməlli-başlı evlənirdi. Mir Celal. Mənə gözgörəsi zülm eləyirsiniz, baba. İ.Hüseynov.

GOZGORƏTİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

dan. bax gözgörəsi.

GOZ-GOZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf
çoxlu gözleri, de-likleri olan; deşik-deşik. □ Göz-göz etmək
çoxlu delikler açmaq, deşik-deşik etmek. Güllə ilə nişangahı göz-göz etmək. Göz-göz olmaq
deşik-deşik olmaq, çoxlu delikler emele gelmek. Su gəldi, eşil, dağlar;
ömürdür beş il, dağlar; Səndə düşmən izi var; Göz-göz ol, deşil, dağlar. (Bayatı).
üzerinde daire şeklinde gülleri, naxış-ları olan. Göz-göz parça.
◊ Göz-göz eləmək
fürset tapıb bir iş görmek. Haqnəzər yenə də göz-göz eləyib, daşı kənara atdı.. (Nağıl).

GOZ-GÖZƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf
üzbeüz, üz-üze, qabaq-qabağa, qarşı-qarşıya.
.Məni nahar yeməyinə saxlamaq istədisə də, mən casus-larla göz-gözə oturub nahar etmək istəmə-dim. M.S.Ordubadi. Kamal təyyarəni dön-dərib faşist quzğunu ilə üz-üzə, göz-gözə gəlməyi qət etmişdi. M.Rzaquluzade.
məc. Aşkar, açıq-aydın, açıq-açığına. Dəhənin dilbərimin çeşməyi-heyvan dedi-lər; Kim inanar bu sözə, göz-gözə böhtan dedilər. S.Ə.Şirvani.
◊ Göz-gözə vuraraq (vurub)
xelveti, gizlince, başqaları görmeden. Iki gündən bir Tutu su gətirmək bəhanəsilə bulağa gedir, göz-gözə vuraraq adamlardan oğurlanıb birbaş Mürsəlin yanına gəlir. Ə.Veliyev.

GOZQAMAŞDIRAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

GöZQAMAŞDIRICI sif.
çox parlaq, baxmaq mümkün olma-yan, gur, çox güclü. Gözqamaşdırıcı işıq. Gözqamaşdırıcı qığılcım.
məc. Valehedici, çox tesirli. Gözqa-maşdırıcı gözəllik.

GOZQAMAŞDIRICILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Gözqamaşdı-rıcı şeyin xassesi, keyfiyyeti, gücü.

GOZ-QAŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Gözler ve qaşlar bir yer-de. Göz-qaşı qara qız.
Dağların başı qar-dır; Ustündə daşı vardır; Burdan keçən gö-zəlin; Əcəb göz-qaşı vardır. (Bayatı). [Qur-ban:] Mən kimdən əskiyəm? Bu mənim qəd-dü qamətim, bu mənim göz-qaşım. Ə.Haq-verdiyev. □ Göz-qaş atmaq
bax göz-qaş etmək (eləmək). Hər gün bir "afətə" göz-qaş atdı o; Mənsəbin gücünə at oynatdı o.. B.Vahabzade. Göz-qaş etmək (eləmək)
- göz ve qaşlarının hereketile işare etmek, bildirmek, xeber vermek. [Nazlı:] Bizdə belədir. Elə ki oğlan ürəyinə yatdı, əvvəlcə ona göz-qaş elə. Ə.Memmedxanlı. [Reşid:] Anam mənə göz-qaş eləyib, çardağın dalına çağırdı. İ.Hüseynov. Göz-qaşını oynatmaq
- gözlerini, qaşlarını, üz ezelelerini ter-pederek edabazlıq etmek, oyun çıxartmaq.

GOZ-QULAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

göz-qulaq olmaq
mu-
ğayat olmaq, nezaret etmek, baxmaq, gözden qoymamaq. Uşaqdan göz-qulaq ol.
[Hacı Murad:] Sənin [işin] odur ki, göz-qulaq olasan, o nökər şeydən-zaddan oğurlama-sın. S.S.Axundov. [Qurban:] Yaz ki, Anaxa-nımın, Məmişin gözlərindən mənim əvəzində öpsün və onlardan göz-qulaq olsun. A.Şaiq. [Professor:] Elədir, [fotoqrafın] üstündə göz-qulaq olmalıyıq. Q.İlkin. Göz(də)-qulaqda olmaq
bütün diqqetile baxmaq, ayıq olmaq, gözden qaçırmamaq. [Peri:] Indi mən gərək həmişə gözdə-qulaqda olam. Ə.Memmedxanlı. Teymur həmişə gözdə-qulaqda olur, elə bil nə isə axtarırdı. H.Seyidbeyli.

GOZLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Gözlemek"den f.is.
◊ Gözləmə otağı (salonu zalı)
sernişin-lerin qatarı, avtobusu ve s.-ni gözlemeleri üçün ayrılmış otaq (salon, zal). Gözləmə ota-ğı çox soyuq idi. S.Rehimov. // Qebula gelen şexslerin oturub gözledikleri otaq. [Qaçay] Gözləmə otağındakı enli skamyada uzandı. İ.Melikzade.
İki ve ya bir neçe adam arasında teyin
edilmiş görüş. Onların dördü də öz yerində
durmuşdu, yenə də gözləmələri var idi.
M.S.Ordubadi.
Arzu, istek, hesret, ümid, intizar. Dərd
məni almadımı? Döşəyə salmadımı? çox
gözləməm var idi; Gözümdə qalmadımı?
(Bayatı). [Kerbelayı Receb:] Xanım, doğ-
rudur, ömür keçir, gün keçir, ancaq mənim
bir gözləməm var. N.Vezirov.

GOZLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bir şeyin ve ya bir ada-mın intizarını çekmek, intizarında olmaq. Qatarı gözləmək. Məktub gözləmək. Yol-daşlarını gözləmək. Qonaqları gözləmək.
Şeyx tək otaqda
. təbibsiz, dərmansız ömrü-nün axır saatını gözləyirdi. Ə.Haqverdiyev. Vaqif çıxanda qapıda Mədinəyə rast gəldi, axşamdan orada durub gözləyirmiş. çemen-zeminli. Şükür artıq gözləyə bilmədi. S.Hüseyn.
Qorumaq, qeydine qalmaq, qayğı çek-mek, muğayat olmaq. özünü qatardan göz-lə. Uşağı soyuqdəymədən gözləmək.
[Ala-cehre]
.qoz ləpəsini dimdiklərkən həmişə

ayaqlarını halqanın içinə düşməkdən gözlə-yər. S.S.Axundov.
Bir şeyin ümidinde olmaq, arzusunda olmaq, elde etmeye çalışmaq. Mükafat göz-ləmək. Mərhəmət gözləmək. Şad xəbərlər gözləmək.
[Qoruqçu] gətirdiyi xəbərə görə ənam gözləyirdi. "Koroğlu". Ixtiyar qadın Şirəlinin öz fikrindən tezliklə daşınacağını gözləyirdi. M.Hüseyn.
Ehtimal etmek, ümid etmek, düşün-mek. Biz gözləyirdik ki, o, yaxşı işçi olacaq. Ata oğlan gözləyirdi, amma qız oldu. Göz-lədiklərimiz doğru çıxdı.
Ciddi suretde riayet etmek, yerine ye-tirmek. Qayda-qanunu gözləmək. Əmək intizamını gözləmək.
Dəftərxanada Mirzə-nin hörmətini gözlərdilər. Ə.Haqverdiyev. Mədəd isə üst-başına fikir verən, təmizlik və səliqə gözləyən adamdır. Ə.Veliyev.
gözləyə-gözləyə zərf Gözleyerek, inti-zarını çekerek. Uşaq anasını gözlər-gözləyə yuxuya getdi. □ Gözləyə-gözləyə qalmaq
gözlediyi, intizarında olduğu, hesretini çekdiyi adam gelmemek, gözlemesi netice-siz qalmaq. Sizə müştaq durur Bağdad elləri; Gözləyə-gözləyə qalıb yolları. M.P.Vaqif. Bi-çarə məhəllə adamı da gözləyə-gözləyə qaldı. N.Nerimanov. çoxlu evli getdi, çoxlu nişanlı; Gözləyə-gözləyə qaldı gəlin, qız. H.Arif.

GOZLƏNƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax gözlənilən. Urəklər
çırpınaraq, gözlənən gün yetişdi. R.Rza.

GOZLƏNİLƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Baş vereceyi, olacağı, töreyeceyi qabaqcadan nezerde tutulan, te-sadüfi olmayan. Gözlənilən cavab.
Ceyran düzü adlanan yerdə böyük xərclər hesabına başa gəlmiş yeni quyuların heç biri gözləni-lən nəticəni verməmişdi. M.Hüseyn. // İnti-zarı çekilen. Gözlənilən adam.
Qış gecəsi uzun olur. Yenə də səhər; Gecikmişdir göz-lənilən bir qonaq kimi. S.Vurğun.

GOZLƏNİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Gözlenilmek"den f.is.

GOZLƏNİLMƏDƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Gözlenilmediyi halda, birden, qefletden, xebersiz, qabaqca-dan nezerde tutulmadan. Gözlənilmədən rast-laşma.
çovutma bir güllə gözlənilmədən; Yapışır alnıma, yıxılıram mən. S.Vurğun. Qəflətən Möhsün müəllim xəstələndi və göz-lənilmədən bu pak insan torpağa getdi.
S.Rehimov. Sultan stulda yayxanaraq göz-lənilmədən qəhqəhə çəkdi. İ.Hüseynov.

GOZLƏNİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch.
Olacağı texmin
edilmek, nezerde tutulmaq, olacağına, baş vereceyine inanılmaq. Axşam yağış gözlənilir.
Ciddi riayet edilmek, yerine yetirilmek. Qayda-qanun lazımınca gözlənilmir.
Ko-londa yeriş intizamı gözlənilmirdi. Ə.Əbül-hesen.

GOZLƏNİLMƏYƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax gözlənilməz.
Gözlənilməyən təsadüf. Gözlənilməyən xəbər.
- Bir-iki gün yatdıqdan sonra məlum oldu ki, xəstəliyi ciddidir və gözlənilməyən nəticələr verə bilər. B.Talıblı.