Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
GUNƏŞSIZLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Güneşsiz yerin ve ya havanın halı. Havanın günəşsizliyi.

GUNƏŞUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şumlanıb güneş altında qal-mış ekilmeyen yer.

GUNƏVƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax güney
ci menada. Anası [Tapdığın] qolundan tutub, həyətə, günəvər bir yerə çıxartdı. Ə.Veliyev.

GÜNGÖRMƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Heç zaman gün düş-meyen, güneş işığı görmeyen. Güngörməz zirzəmi.
məc. Heç kesin görmediyi; gizli, mexfi. [Nemetullayev] Mənzər vasitəsilə bacaqlı, kəmər, saat və sair bu kimi qiymətli şeylər alaraq yaxın şəhərdəki baldızının güngör-məz sandığında saxlardı. S.Rehimov.

GUN-GUNORTA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Günorta, güneşin günortaya yaxınlaşdığı vaxt (vaxtın, günün keçmek üzre olduğunu bildirir). Dağın zir-vəsində gün-günortadır; Dərənin dibini haqlayır axşam. M.Araz.

GUN-GUZƏRAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Güzeran, dolanacaq, yaşayış.

GUNHESABI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Zehmet haqqı gün hesabı ile ödenilen; günemuzd. Günhesabı işləmək.

GUNLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Günlemek"den f.is.

GUNLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Bütün günü güdmek, göz qoymaq.
.Pası Gülsənəmi günləyir, ona Hatəmxanın evinin həndəvərindən belə bu-lağa getməyə yol vermir. S.Rehimov.

GUNLÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax günəşli. Günlü hava.

GUNLUK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Reqemlerden sonra gele-rek işin neçe günde görüleceyini ve ya gö-rüle bileceyini, yaxud şeyin neçe güne çata bileceyini ve s. bildirir. İki günlük işim qalıb. üç günlük odun.
[Əvvelinci kendli:] Hə-kim bir günlükyolda olur... Ə.Haqverdiyev.
Sif. mənasında. Hergünkü. Onsuz da qə-zetlərimizin günlük nömrələrində "Ay cama-at, ayılınız!"- deyib də çağırmışıq. N.Neri-manov.
Bezi baş geyimlerinin qabaq terefine
alnın üzerine düşen hissesine tikilen ya-rımdairevi deri, karton ve s. parçası. Günlü-yü əyilmiş boz şapkasının altından ağ saç-ları görünən usta
. əlini Tahirə uzatdı. M.Hüseyn. [Oğlanın]
. boynunda ala-bəzək qalstuk, başında günlüyü uzun kepka var idi. İ.Əfendiyev.
Güneşden, yağışdan qorunmaq üçün
elle baş üstünde tutulan çetir; zont. Nayib-
lər əllərində günlük
. yolun kənarında dü-
zülüb səhərdən axşama kimi müntəzirdilər.
C.Memmedquluzade. [Oğlan:] Ana, nə qə-dər yoruldum, oturmayaqmı?
deyə, əlin-dəki günlüyə söykəndi. A.Şaiq.
Güneş düşen yer, güneş şüalarının işıqlandırdığı yer. Günlükdə çadır qurmaq. Günlükdə məhsul yaxşı bitir.
Bax gün
ci menada. Günlüyü pis keçmir.

GUNLUKLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Günlüyü (
cü menada) olan. [Şahmar] Qarakişinin uzun günlüklü boz şapkasını gördü, tez geri qayıtdı. B.Bayramov.

GUNORTA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Gündüz saat 12, güneşin üfüq üzerinde en yüksek nöqteye çatdığı vaxt. Günortadan sonra şəhərin bütün əha-lisi cıdır düzünə tərəf axışmağa başladı. çemenzeminli.
Hemin vaxta aid, günorta vaxtı geden, gelen, olan. Günorta qatarı.
[Mozalan-bey:] Sabah saat xoşdur, inşallah, günorta maşını ilə yola düşərsiniz. Ə.Haqverdiyev. [Telebe:] Mən günorta azanını gözləyirdim. S.Hüseyn. □ Günorta yeməyi (çörəyi)
günorta vaxtı yeyilen yemek. [Musanın ne-vesi] bir gün günorta çörəyinə öz ayağı ilə bizə təşrif buyurdu. Qantemir. Bir dəfə gü-norta çörəyindən sonra mən yerimin içində uzanaraq kitab oxuyurdum. M.İbrahimov.

GUNORTALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Başın orta hissesi; tepe. Yenə papağını günortalığa qaldıran faytonçu
. atları açıb yemləməyə başladı. M.Hüseyn.

GUNORTAÜSTU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Saat on iki radele-rinde; günorta. [Meşedi İman:] Sabah gü-nortaüstü yoldaşlar gedirlər. Ə.Haqverdi-yev. Günortaüstü poçtalyon Bahadura təcili bir məktub gətirdi. S.Rehman.

GÜNSUZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax günəşsiz. Günsüz hava. Günsüz yer.

GUNU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Köhne meişetde: birinci ar-vadın üstüne alınan ikinci ve ya üçüncü ar-vad. Hacı evə günü gətirmək niyyətini Mü-nəvvər xanımın qulağına elə doldurdu ki, arvadın heç ruhu da incimədi. Mir Celal. // Bu cür ailedeki arvadlardan her biri. Gü-nülərin davası.
[Nazlı:] Təzə arvad günü-sündən hər gün ərinə bir söz deyir, əri də yazıq arvada sitəm eləyirmiş. çemenze-minli. Cırmaqlama, didişmə olur, günülərin

birisi digərinin xınalı saçlarını çəngə-çəngə yolurdu. S.Rehimov.
məc. Düşmen, reqib menasında. Ancaq o çox sadədir; tərifi-zadı sevməz; Elə bil ki, şöhrətlə; qanlıbıçaq, günüdür. R.Rza.
◊ Günü düşmək
birile düşünüşmek, düz gelmemek, ziddine getmek.
.Göyərçin çox-çox ildi ki, Gülsənəm qızla günü düşüb-dür. S.Rehimov.

GUNUQARA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qaragün. Gün sənin əlindən günüqaradır. Q.Zakir. [Qendab:] Ancaq mən günüqara, uşaq olub evin kün-cündə qalacağam. B.Bayramov.

GUNÜQARALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Günüqara adamın veziyyeti; bedbextlik, qaragünlük.

GUNULƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Günülemek"den f.is.

GUNULƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Düşmen olmaq, xoşla-mamaq, günü kimi baxmaq, yola getme-mek. Ayna Əbülfəzi günülədiyi kimi, Əbül-fəz də onu xoşlamırdı. Ə.Veliyev.

GÜNULUK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Köhne meişetde: bir ki-şinin iki ve ya bir neçe arvadı arasındakı münasibet. [Ferec] iki arvad almışdı ki, on-lardan biri günülüyə davam etməyib, ikinci arvadı alandan sonra o dünyaya köçmüşdü. Ə.Haqverdiyev.
özünü günü kimi aparma; yola getme-me. [Gülbadam] zəif, naxoş arvada nəinki günülük etməzdi, hətta bir az da hörmət edərdi. N.Nerimanov.
B ax günü
ci menada. Günülüyü ilə yola getməmək.

GUNVURMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Güneş şüalarının tesi-rinden beyin merkezinin zedelenmesi. Günvurmadan ölmək. Ozünü günvurmadan qorumaq.

GUNYAŞAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
zool. Ancaq bir gün ömrü olan, bir gün yaşayan (cücü haqqında).
məc. Efemer.

GUNYƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Düzbucaqlı ve ya şaquli xet-ler çekmek üçün üçbucaq formalı xetkeş.