Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

HALLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax hal-əhval tutmaq ("hal-əhval"da).
.Adam həmişə həmsöhbət tapır, bir-birilə hallaşır, "məsələ" öyrənir. çemenzeminli.

HALLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is.
Kefli, az serxoş. Mə-həbbətdən mey içmişəm, hallıyam. M.Rahim.
B ax hallıca.
dan. Xoşreftar, xoştebiet, xoşehvallr.
Hallı oğlan.
Ovçusun görəndə maral ba-
xışlım; özü hallı, üzü xallı Sənəm, gəl! Xeste
Qasrm.
0 Hallı halına görə
gücüne, bacarrğrna, puluna, varrna müvafiq, gücü çatdrğr qeder, bacardrğr qeder. Kəbin hallı halına görə idi: 51, 101, 201, 301, 501, 1000, 2001 qızıla qə-dər olardı. H.Sarabski. Yol xətti kənd Şura-larının arasında hallı halına görə bölün-müşdü. S.Rehimov.

HALLICA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf zar. dan. Dolğun (be-denli), koppuş. [Sultan bey:]
.Mənimki bir hallıca, dulluca arvaddır. ü.Hacrbeyov.
.Hallıca, enlikürək bir qadın aralığa çıxdı.
Mir Celal.

HALLÜSİNASİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.] tib. Qarabasma, gözegörünme.

HALOGEN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kimyevi element, ünsür.

HALSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Zeif düşmüş, elden düşmüş, üzgün, taqetsiz, yorğun. Halsız qoca.
Meh-riban yorğun və zəif gözlərini açdı. çox hal-sız idi. S.Hüseyn. Müəllimin rəngi qaçqın;
çox halsızdır, yatağında. M.Dilbazi. □ Hal-sız düşmək
üzgün düşmek, taqetsiz olmaq, bihal olmaq, elden düşmek. [Xestenin] yu-xuladığı, ya halsız düşdüyü məlum deyildi.
Mir Celal.

HALSIZCA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Halsrz halda, bihal, üzgün halda, elden düşmüş halda. Xədicə arxası üstə halsızca uzanıb tez-tez nəfəsini çiyinlərilə alıb verirdi. S.Hüseyn.

HALSIZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Zeiflik, üzgünlük, bihal-
lrq, taqetsizlik, elden düşme. [Nuriyye:] Sonra özümdə qəribə bir halsızlıq hiss elə-dim. İ.Əfendiyev. Ah, istidən sıxılıram; hal-sızlıqdan yıxılıram. M.Dilbazi.

HALVA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Yağda qovrulmuş un ve doşabdan, bezen de baldan, şekerden bişi-rilen Şerq şirniyyatr. Axşam azanı deyilən kimi, mömin müsəlman bilmir ki, nəyə əl uzat-sın: çaymı içsin, firnimi yesin, halvadanmı dadsın. C.Memmedquluzade. [Xanmemmed]
.heç bir təklif olmadan süfrədən halva gö-türüb ağzına qoydu. çemenzeminli. □ Halva çalmaq
halva bişirmek. [Vaqif:] Lələ, uşaq-lara de, bir yaxşı halva çalsınlar. çemen-zeminli. Telli öz otağında halva çalırdı. S.Hüseyn. // Şirni ile küncüd, qoz, frndrq ve s.-den hazrrlanan şirniyyat növü. Küncüd halvası. Qoz halvası.
0 Halvasını çalmaq
mehvini, ölümünü hazrrlamaq. Millət özü halvasını çaldı ağa-ların; Sən barı çək əl, şah ilə sultanə dolaşma. Ə.Qemküsar.

HALVAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Halva bişirib satan adam. Halvaçı qızı daha şirin. (Ata. sözü).
.Şəms axırda bir şəhərə çatdı. Orada hal-vaçı şəyirdi oldu. (Nağrl).

HALVAÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Halvaçr seneti; halva bişirib satmaqla meşğul olma. Əhali-nin bir qismi də xırda ticarətlə
halvaçılıq, çörəkçilik,
. baqqallıq, bəzzazlıqla məşğul olardı. H.Sarabski.

HAM(M) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hürerken itin çrxardrğr ses.

HAMAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] çimmek üçün isti ve so-yuq suyu olan xüsusi bina. Şəhər hamamları. Məhəllə hamamı.
[Meşedi Qezenfer:] Daha kim deyə bilər ki, hamam pis şeydir. ü.Hacr-beyov. [Qerenfil:] Inişil təşəbbüs qaldırdı-nız ki, hamam tikək, hələ hörgüsü bir arşın qalxmayıb. İ.Əfendiyev. // Vanna otağr, ha¬mamxana. [Şirzad:] Kəsir odur ki, belə gözəl evin mətbəxi və hamamı yoxdur. M.İbrahimov.
0 Hamam kimi
çox isti yer haqqrnda. Ev hamam kimi idi. Qantemir. Hamam suyu ilə dost tutmaq
asan yolla, heç bir xerc çekmeden, havayrdan özüne dost qazanmağa çalrşmaq.

HAMAMÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
köhn. Hamam sahibi, yaxud hamam icareçisi. Usta Ağabalanın səsinə hamamçı dik atılıb, az qaldı ocağın üstündə qaynayan pitini töksün.. çemenze-minli. Hamamçı Məşədi Qəzənfər sarı kürkə bürünüb bayır qapının solunda öz yerində əyləşibdir. ü.Hacrbeyov.
Hamam xidmetçisi (camadar, kiseçi ve s.).

HAMAMÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hamamçr peşesi, ha-mamçrnrn işi-peşesi. Camadarın şahlığı ha-mamçılıqdır. (Ata. sözü).

HAMAMXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. hemmam ve fars.
..xane] Bir ailenin istifadesi üçün menzil-lerde hamam, vanna otağr. Sürmə xala Əzizi hamamxanaya salıb mətbəxə qayıtdı və tə-ləsik yemək hazırlamağa başladı. S.Rehman.

HAMAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars.]
Göz önünde olmayan ve ya uzaqda olan bir şeyi ve ya şexsi gös-termek üçün işledilen evezlik
o, özü. Ha-man kitab. Haman oğlan.
Haman gündən işə başladım. Qantemir. Haman qız bütün səyahətçilərin qəlbini özünə məftun etmişdi.
M.S.Ordubadi.
zərf Əlüstü, derhal, o saat, tez. Aradan keçmədi bir öylə zaman; Bu dönüş Gülnazı sarsıtdı haman. M.Müşfiq. [Ceyniz:] Qar-daşımın sözləri bir ox olaraq atamın ürəyinə sancıldı, haman bağırdı. çemenzeminli.
haman-haman bax haman
ci menada.

HAMAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.]
Girintisi-çrxrntrsr, kele-kötürü olmayan; düz (seth haqqrnda). Hamar daş. Hamar asfalt yol.
Yol enli və hamar idi. S.S.Axundov. O qədər hamardır, o qədər hamar; Şahmat taxtasına bənzəyir çəmən. N.Xezri.
Əziyyetsiz, rahat. Ovçu-ovçu ha ma-ral; Budu getdi ha maral; Belə can almaq olmaz; Can alırsan, hamar al. (Bayatr).

HAMARCA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Olduqca hamar, lap hamar, düz. Hamarca taxta.

HAMARLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Hamarlamaq"dan f.is. Istifadəyə verilən sahələrdə əsaslı surətdə hamarlama işləri görülür.

HAMARLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Yerin ve ya bir şe-yin sethini hamar hala salmaq, hamar, düz etmek, düzlendirmek. Taxtanı rəndə ilə ha-marlamaq.
Dənizin şıltaq ləpələri
. qumu təzədən hamarlayırdı. H.Seyidbeyli. Əhməd
. uzun qəlyanı
. kisənin içinə salıb xeyli eşə-lədi, gözəyarı tütünlə dolduğunu müəyyən edib çıxartdı. Baş barmağı ilə basıb hamar-ladı. İ.Şrxlr.
Qarrşmrş, qrrrşmrş bir şeyi düzeltmek, seliqeye salmaq. Saqqalını hamarlamaq.
Qaraşa baxmadan [Salman] yaxasını hamar-ladı, özünü düzəltdi.. M.İbrahimov. Zöhrə gah mis sənəyin ora-burasını silir, gah da sənəyin qulpuna bağlanmış çatının qotaz-larını hamarlayırdı.. Ə.Veliyev.

HAMARLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Hamarlanmaq"dan f.is.

HAMARLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Hamar hala sa-lrnmaq, düz edilmek, düzlendirilmek. Həyəti basmış yanıq iyi verən sirkan biçilmiş, yer hamarlanıb süpürülmüşdü. İ.Hüseynov.

HAMARLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Hamarlaşmaq"dan f.is.

HAMARLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Hamar olmaq, hamar hala düşmek, düzlenmek. Mala çəkildikdən sonra sahə hamarlaşdı.