Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
HISSƏCIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir şeyin en kiçik, cüzi hissesi, parçasr. çox kiçik cisim, başqa sözlə, hissəcik anlayışı nisbi anlayışdır. Z.Xelilov. Atom, maddənin kimyəvi reaksiyalarda bö-lünməyən ən kiçik hissəciklərinə deyilir. C.Zülfüqarlr.

HISSI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Hiss orqanlarr, duyğu, qav-rama vasitesile emele gelen, töreyen, hissle derk olunan. Hissi qavrayış. Hissi təəssürat. // Hisse, duyğuya aid olan. Mər-kəzi, yaxud birləşdirici neyronlar
. oyan-manı, hissi neyronlardan hərəki neyronlara keçirir. "Psixologiya oçerkleri". // məc. Cismani, şehvani. Insanda hissi təmayüllər.

HISSIYYAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "hiss" söz. cemi] His-slerle, duyğularla bağlr hallar, hissi tees-sürat; hissler, duyğular. [Yaşlr kişi:] Gənclik hissiyyatım məni [qadrna] tərəf çəksə də, şüurum belə bir işdən çəkinməyi mənə töv-siyə edirdi. S.Hüseyn. Şəxsi müşahidələr və hissiyyata əsaslanan [Rüstemin] mülahizə-ləri çox zaman doğru çıxardı. M.İbrahimov.
◊ Hissiyyata qapılmaq
öz hisslerine uymaq, tabe olmaq, hisslerinin telebine, xeyala, hissiyyata göre hereket etmek.
.Mötəsim xəlifənin katibləri Babək üsya-nının cərəyanı və onun inkişafı yollarını yazarkən dini hissiyyata qapılıb, həqiqəti tamamilə təhrif ediblər. M.S.Ordubadi.

HISSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Hissetme qabiliyyetinden mehrum, heç bir şey hiss etmeyen, hissini, duyğusunu itirmiş; duyğusuz, bihuş. Hissiz halda yatan xəstə.
[Selim] Zeynalın sər-xoşluqdan hissiz bir hala gəlmiş vücudunu bir kömür çuvalına və ya un kisəsinə bənzədir-di. S.Hüseyn. // Key, keyleşmiş, keyleşdirilmiş.
Hissiz dəri.
Bu gecə Əmir Inanc həddindən artıq içmişdi. Istinin şiddəti də onun sərxoş-luğunu artırmış və hissiz düşüb qalmasına sə-bəb olmuşdu. M.S.Ordubadi.
məc. Heyata, hadiselere, varlrğa laqeyd münasibet besleyen, onlarr derk etmeyen, heç bir şeyden tesirlenmeyen; duyğusuz.

HİSSİZLƏŞDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Hissizleşdiril-
mek"den f.is. Dərinin (dişin) hissizləş-dirilməsi.

HİSSİZLƏŞDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Hissiz hala
getirilmek; keyleşdirilmek.

HİSSİZLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Hissizleşdirmek"-
den f.is.

HİSSİZLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Hissiz, duyğusuz hala getirmek, keyleşdirmek, bihuş etmek. Iynə vurub yaralı ayağı hissizləşdirmək. Xəstəni hissizləşdirmək.

HİSSİZLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Hissizleşmek"den f.is.

HİSSİZLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Hissiz hala gelmek, hissetme qabiliyyetini itirmek, keyleşmek, bihuş olmaq.

HİSSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hissin, duyğunun olma-drğr hal, heç bir şey hiss etmeme; duyğu-suzluq, keylik. [Mehriban] sonra qarşısında daş bir heykəl hissizliyilə hərəkətsiz duran ərini başdan-ayağa süzdü. S.Hüseyn.

HİSTOLÖGİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. histos
toxuma ve logos
elm] İnsan ve çoxhüceyreli heyvan hüceyrelerinin quruluşu haqqrnda elm.
HİSTOLOjf sif. [yun.] Histologiyaya aid olan, histologiya ile elaqedar olan. Histoloji tədqiqat.

HİSTOLÖQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Histologiya müte-xessisi.

HİS-TOZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax his-pas. His-toz basmış pəncərə. Şüşələrin his-tozunu təmizləmək.
Sentyabrda tökülən ilk payız yağışı
. yayın his-tozunu yuyub aparır.. M.İbrahimov.

HİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

təql. öküzü, keli sürmek, ya saxlamaq ve döndermek üçün işledilen nida. Leylək
. yaşı ötən şeşəbuynuz bir öküz kimi hey irə-liyə dürtülürdü, nə qədər onun burnundan vurub hiş deyilsə belə, geri çəkilmirdi. S.Rehimov. [Necefalr:] Saxlayın, a bala, kotan ilişdi, əyə, hiş deyin, gavahını qıra-caqsınız. B.Bayramov.

HİTLERÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

Hitler terefdarr, alman faşisti.

HİTLERİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

Almaniyada
ci illerde Hitlerin başçrlrq etdiyi faşist dikta-turasr, habele faşist diktaturasr ideologiyasr.

HİYLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Kelek, frrrldaq, fend;
mekr. [Şah vezire:] Vəzir, bu çox qəribə işdir, yəqin burada bir hiylə vardır. U.Hacrbeyov. Satqınların hiyləsindən; Neçə kərə; Tarix endi zirvələrdən dərələrə. B.Vahabzade.
◊ Hiylə qurmaq (düzəltmək)
biclik işletmek, kelek qurmaq. [Rüstem bey:] Cür-bəcür hiylə qurmuşam. S.S.Axundov. Hiylə işlətmək (gəlmək)
hiyle ile aldatmaq, ya-lan deyerek aldatmaq, biclik gelmek. Vəzirin qızları hiylə işlədərək padşahın oğlanla-rının onlara sataşdıqlarını analarına söy-lədilər. (Nağrl). [Şeyx Haşimi İbn-Xalide:] Mən o sülh qasidinə inanmıram, Nofəl hiylə işlədir. Ə.Memmedxanlr.

HİYLƏBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. hiyle ve fars.
..baz] bax hiyləgər. Hiyləbaz adam.
[Qarr:] O işi də mənə tapşır, qızım. Ərin hiyləbazdırsa, mən ondan hiyləbazam. E.Sultanov.

HİYLƏBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax hiyləgərlik.

HİYLƏGƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. hiyle ve fars.
..ger]
Hiyle işleden, kelekbaz, fendgir, bic, mekrli. Hiyləgər adam.
[Nüşabe:] Düş-mən həm güclüdür, həm də hiyləgər; Qüv-vətlə, hiyləylə qazanır zəfər. A.Şaiq. Dün-yanın ən hiyləgər, mahir kələkbazları; Saat ilə təqvimə əl qata bilmədilər; Yalnız vaxtı, zamanı aldada bilmədilər. B.Vahabzade. // məc. Eyni menada bezi heyvanlar haq-qrnda. Hiyləgər tülkü.
Görünür ki, kəndə dadanmış bu qurd çox təcrübəli və hiyləgər bir qurd idi. M.Rzaquluzade.
Hiyle ifade eden. Hiyləgər baxış.
Cə-fər hiyləgər bir təbəssümlə göz vurdu və qo-naqları sakit eləyə-eləyə:
Qardaş, hər sirr Allah yanındadır,
[dedi] çemenzeminli.

HİYLƏGƏRCƏSİNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Hiyle ile, mekrle, ibliscesine; bic-bic. Müqim bəy hiyləgərcəsinə dodaqlarını büzüb:
Qız, sənə nə olub, gözlərin belə qırmızı almaya dönüb?
dedi. S.Rehimov. Ibiş hiyləgər-cəsinə gülümsündü. S.Veliyev.

HİYLƏGƏRLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hiylebazlrq, biclik,
kelekbazlrq, fendgirlik, mekrlilik. Ana zəifdir, lakin dünyanın güclülərinin və zalımlarının hiyləgərliyi və fırıldaqçılığına qarşı onun qüdrətli silahı təmizlik və düzlükdür. M.İbrahimov. Ancaq əslində Gülpərinin üz-gözündən adi bir hiyləgərlik tökülürdü. M.Hüseyn.

HİYLƏSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf Hiyle olmadan, hiyle işletmeden, düzlükle, doğru yolla. Hiyləsiz adam. Hiyləsiz işi görmək.
Alqış o boyasız, rəngsiz üzünə! Alqış o hiyləsiz təmiz sözünə! S.Vurğun.

HM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

nida.
Şübhe, istehza bildirir. Hm, sən də orada idin?
Bir söz demek isterken çetinlik çek-dikde ve ya tereddüd etdikde işlenir
he.