Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

HUQUQŞUNASLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Hüquq elmleri-
nin mecmusu. Azərbaycan hüquqşünaslığı.
Hüquqşünasrn ixtisasr, seneti, peşesi. Hüquqşünaslıqla məşğul olmaq.

HULQUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] anat. Hezm cihazrnrn, ağrz boşluğunu qida borusu ile birleşdiren ezele borusu. Pazaq Vəli təəccübdən yerin-də donub qaldı. Boğazının nazik dərisini az qala deşib çıxan hülqumu tez-tez enib qalxdı. İ.Melikzade. // ümumiyyetle, boğaz menasrnda da işledilir.
0 Hülqumu qurumaq
berk qorxmaq, qorxudan özünü itirmek. Hülqumundan ya-pışmaq
boğazrndan yaprşmaq, hülqum-lamaq. Hülqumundan keçirmək
bax həzm-rabedən keçirmək ("həzm"de). Hülqumunu üzmək
öldürmek. [Əsger:] Tapaq, birdəfəlik onun hülqumunu üzək. Ə.Əbülhesen.

HULQUMLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Hülqumlamaq"dan f.is.

HULQUMLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Hülqumundan tut-
maq, boğazrndan yaprşmaq, boğazlamaq.

HUMAYUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars.]
is. Azerbaycan klassik muğamlarrndan birinin adr. Milləndi qığılcım kimi zülmətdə hümayun; Dağ üstü-nə dağ basdı müsibətdə hümayun; Ulviyyə-tə, qüdsiyyətə, şeyriyyətə çatmış; Fəryadda Segah, gizli şikayətdə hümayun. B.Vahabzade.
sif. Uğurlu, mesud, mübarek mena-srnda olub, keçmişde padşahlar, sultanlar ve onlarla bağlr şeyler haqqrnda deyilen söz. [Veliehd şahzade haqqrnda:] Bu xəyanət-karın xəyanəti nəticəsində uzun müddətdir ki, əlahəzrət hümayuna gecə-gündüz yuxu haram olmuşdu. P.Makulu.
0 Hümayun ağı köhn.
qalrn ağ parça növü. Vəzir
. bir erkəyi öldürtdürüb, hüma-yun ağına bükdürdü. "Qurbani". [Əsed kişi:] Hümayun ağıdır, on beş arşın, məni ona bükərsiniz. B.Bayramov.

HUMMƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Cehd, sey, qeyret, el-ele verib çalrşma, teşebbüs. El hümməti, el qüdrəti vardır qolumuzda; Bir gün alarıq biz bu qisası yenə səndən. Ə.Vahid. // Yar-drm, kömek, qeydkeşlik. □ Hümmət et-mək
1) çalrşmaq, sey etmek, cehd etmek, qeyret göstermek, el-ele vermek, teşebbüs göstermek.
.Umid var ki, İrəvan əhli hümmət edib, az zamanda məktəblərin hər bir mayehtacını düzəldələr. F.Köçerli. [Hacr:] Şamaxılı Şamaxıdan, gəncəli Gəncədən, şəkili Şəkidən, nə ki imkan var hümmət elə-yək.. Mir Celal; 2) kömek etmek, yardrma qoşmaq, elinden tutmaq. [Kerem:] Dağlar, hümmət edin, burda qalmayım; Qalırsam da qürbət eldə ölməyim. "Əsli ve Kerem".

HUNDUR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Uca, yüksek. Hündür di-var. Hündür dağ. Hündür boy.
çay hündür və yaşıl təpələrin arasilə axıb gedir. M.İbra-himov. İri, qol-budaqlı, hündür tut ağacının altında manqal qoyulmuşdu. İ.Hüseynov.
Ucaboy(lu), hündürboy(lu). Hündür kişi.
[Camal] atası kimi hündür, enlikürək bir oğlandı. S.Veliyev. Əlləzoğlu cırtdan göv-dəsini çəkib, bu iri, qol-budaqlı, hündür adamın [Semedin] qarşısında özünü yığış-dırdı. İ.Hüseynov.
Müqayisede işlenir. Bu bina o binadan hündürdür. Ev həyətin divarından hündür-dür.
O, Teymurdan bir daban hündürdü. M.Hüseyn.

HUNDURBOY(LU) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Boyu hündür olan; ucaboy(lu), boylu-buxunlu. Hündürboy(lu) gənc.
Minayə hündürboylu, qarayanız, incə bir arvaddı. Ə.Əbülhesen.
.Kərimov əlliyaş-larında, gözəlsifətli, hündürboy bir kişi idi. H.Seyidbeyli.

HUNDURCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bir az, bir qeder hündür, uca. Hündürcə barı. Hündürcə kişi. // çox hündür, çox uca. Hündürcə bir təpə.

HUNDURDƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf
çox hündürde; uca-
dan, yüksekden. Təyyarə hündürdən uçurdu.
Sesini ucaldaraq; ucadan, berkden. Hündürdən gülmək.
Katib qırmızı karan-daşı əlinə alaraq, qarşısındakı kağızda ya-zılan adları bir-bir hündürdən oxumağa baş-ladı. Ə.Sadrq. Hamı hündürdən danışdığı üçün ağız deyəni qulaq eşitmirdi. B.Bayramov.

HUNDURLUK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Hündür şeyin halr; ucalrq, yükseklik. Divarın hündürlüyü. Ağa-cın hündürlüyü.
Reqemlerle: bir şeyin yerden, otura-caqdan, sethden en yüksek nöqtesine qeder olan mesafe. Evin hündürlüyü. Uçbucağın hündürlüyü.
Yüz addım keçdikdən sonra bir sajın hündürlükdə açıqlıq bir təpəyə çat-dıq. H.Nezerli.
Hündür yer; tepe, tepelik. Hündürlük-də ot biçmək.
.Büləndatı bir hündürlüyün yanına çəkərək, atın üstünə tullandı. Ə.Əbülhesen.

HUNDURLUKÖLÇƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hündürlüyü ölçmek üçün cihaz. Təyyarənin hündürlük-ölçəni. Hündürlükölçənin göstəricisi.

HUNƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bacarrq, meharet, us-talrq, qabiliyyet, feraset. Belə bir işi görmək
üçün hünər lazımdır.
.Hamı pəhləvanla-rımız öz hünərlərini çıxartdılar meydana.. C.Memmedquluzade. Sənət bir hünərdir, bəli, bir hünər; Ayağın qoy alsın gücünü yerdən. N.Xezri. □ Hünər etmək
1) b ax hünər göstərmək. [Qoca kendli:] Bunun yarısını əkə bilsək, böyük hünər eləmiş olarıq. Ə.Haqverdiyev; 2) cesaret etmek, şücaet göstermek. Hünər göstərmək
öz ustalrğrnr, meharetini, bacarrğrnr nümayiş etdirmek. Şiraslan belə bir iş görmək, bir hünər göstərmək istəyirdi. S.Rehimov. Bəs Yaşar necə bir hünər göstərmişdi ki, ona bu cür ad qoymuşdular? M.Rzaquluzade.
..hünəri deyil
bacarmaz, ede bilmez, elin-den gelmez. Gilavarın xətir-hörmət nəzərə almadığı belə bir zamanında
. hətta
. dal-dalarda gəzmək hər oğulun hünəri deyildi. B.Bayramov.
çetin şeraitde mühüm bir işi, tedbiri, tapşrrrğr heyata keçirmek üçün reşadet, şücaet, qoçaqlrq, fedakarlrq.
[Koroğlu:] Aləmə bəlli hünərim; çənlibeldə dəlilərim; Mərd igidə peşkəş sərim; Qaçırtmaz mey-dandan məni. "Koroğlu". Nə zaman ki, uçan bir qız seyrə çıxar göyləri; Ağızlardan-ağızlara gəzər onun hünəri. S.Vurğun. □ Hünər göstərmək
qehremanlrq etmek, qoçaqlrq, igidlik göstermek. Qolac qolla-rımı gərrəm; Meydanda hünər göstərrəm. "Koroğlu". Oğlum bu gün cəbhədədir, nərə çəkir bir nər kimi; Mənim gənclik illərimdə göstərdiyim hünər kimi. S.Vurğun.
klas. Senetkarlrq, ustadlrq, istedad. Hü-nər sahibi.
Alimin ki özündə yoxdur hünər; Eləməz bir kəsə kəlamı əsər. S.Ə.Şirvani. Ustadın işin, işlədiyin xam nə bilsin? Elmin, hünərin qiymətin islam nə bilsin? M.Ə.Sabir.

HUNƏRLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Hünerlenmek"denf.is.

HUNƏRLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qeyrete gelmek,
cesarete gelmek, üreklenmek.

HUNƏRLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is.
Bacarrqlr, meha-retli, qabiliyyetli, qeyretli, elinden iş gelen. Hünərsiz özgəyə güvənər, hünərli özünə. (Ata. sözü).
Qoçaq, igid, cesur, cüretli. Gündüzlər hünərli görünən qazaq; Qaranlıq düşəndə olur yapalaq. H.K.Sanrlr. Bayındır xan mi¬silsiz bir bayram şənliyi qurmuş, sağında-solunda
. hünərli ərlər durmuşdular. M.Rzaquluzade.

HUNƏRMƏND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. hüner ve fars.
..mend] klas. bax hünərli. Biz qoca qaf-qazlı igid ərlərik; Cümlə hünərməndlərik, nərlərik. M.Ə.Sabir.

HUNƏRSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Hüneri olmayan, hüneri çatrşmayan, hüner göstere bilmeyen; baca-rrqsrz, qabiliyyetsiz, istedadsrz, fersiz, fera-setsiz. Hünərsiz adam.
Elmsiz kimsənə hünərsizdir; Elmi-bitərbiyət səmərsizdir. S.Ə.Şirvani. O insandır ki, hər haqqı, nəsibi qəhrəmanlıqdır; Hünərsiz millətin yurdu günəşsiz bir qaranlıqdır. S.Vurğun.

HUNƏRSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir işi görmeye hü-neri, bacarrğr, cesareti, qabiliyyeti, feraseti, biliyi çatrşmamaq.

HUNƏRVƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. [ər. hüner ve fars.
..ver]
Hünerli, merifetli, meharetli, qüd-retli, ustad. Hünərvər insana hörmət və ehtiram göstərilməlidir.
Amma mən elə qanıram ki, Sabir kimi hünərvər şairin qa-bağına çıxmaq o qədər də asan olmaya gə-rək. C.Memmedquluzade.
Şücaetli, qoçaq, igid, qorxmaz. Hünər-vər əsgər.
Zəncir tək düzülüb on beş hünərvər. H.K.Sanrlr. Fürsəti vermədən əyləşir yerə; Olüm heyrət edir o hünərvərə. M.Rahim.

HUNU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Ağcaqanadrn adlarrndan biri. Bir yan, görürsən, uşaqlar oynaşır; Milçək vızıldaşır, hünü qaynaşır. A.Sehhet.

HURDURMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Hürdürmek"den f.is.

HURDURMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Hürmesine sebeb ol-
maq, hürmeye mecbur etmek. İti qısdırıb hürdürmək.

HURƏYƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. çox hüren, boş-boş hü-ren (it haqqrnda). Hürəyən it.

HURGUC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bezi heyvanlarrn (mes., devenin) belinde piy yrğrnrndan emele ge-len bir ve ya iki çrxrntr. O karvanlar ki, caydaq dəvələrin hürgücləri dərisi qapqara tuluqlarla yüklü olurdu, onlar keçdikləri kəndlərə, obalara o şəhərin göndərdiyi işığı paylaya-paylaya baş alıb günbatana doğru gedərdilər. Ə.Memmedxanlr.