Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

ARTMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

fi.
Miqdarca, ölçüce ve s.-de çoxalmaq; bol olmaq, üste gelmek. İnsan oxuduqca, biliyi artar. // Töreyib çoxalmaq.
Şiddetlenmek, güclenmek. Getdikcə soyuq artır. Dənizdə tufian durmadan artır.
Yuxu gəlməz gözümə, artır azarım gecələr. M.P.Vaqif. Bahar fiəsildə artar fiəğanın, ey bülbül! S.Ə.Şirvani. Havanın artar istisi; Daha soyuqluq az olar. A.Sehhet.
Yayılmaq, intişar tapmaq, möhkem-lenmek, güclenmek. Bütün dünyada demo-kratiya qüvvələri artır və möhkəmlənir.
məc. Tereqqi etmek, irelilemek, yüksel-
mek, böyümek, kamilleşmek, artıb böyü-
mek. Yazıçı hər bir əsəri ilə artır. Gənclər
quruluşumuzun bütün sahələrində artırlar.

ARTRİT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] tib. Oynaqların iltihabı. Artritin əlamətləri.

ARVA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. İçine şey qoyulan ve ya tökülen qabların (qutu, kise ve s.) boş çekisi, yeri; tara. Kisənin arvası bir kilo-qramdır. Arvasını tutmaq (qabın boş çeki-sini teyin etmek).

ARVAD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qadın. Arvadlar otaqda çəpik çalıb süzürdülər. çemenzeminli. Qulu Allah-yara cavab verdi:
Arvad xeylağı ilə nə işi-niz var? Mir Celal. // Ərli qadın, eri olan, ya olmuş qadın. □ Arvad almaq
evlenmek.

ARVADAĞIZ(LI) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi. dan. zar. Arvadın-dan qorxan, arvadının sözü ile oturub-duran; ağzıboş, aciz, cesaretsiz (kişi haqqında). [Fatma xanım:] Səndə təqsir yoxdur, [teqsir] mənim arvadağızlı oğlumdadı. N.Vezirov.

ARVADAĞIZ(LI)LIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. Ağzıboşluq, acizlik, cesaretsizlik.

ARVADARASI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. dan. Arvadlar arasında olan; arvadlar arasında baş veren, yaxud ar-vadlara xas olan. Arvadarası söhbət.

ARVADBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. Qadın düşkünü, arvadların dalınca düşen kişi.

ARVADBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. Arvadbaz kişi-nin xasiyyeti, qadın düşkünlüyü.

ARVADLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Arvadlaşmaq"danfi.is.

ARVADLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

fi. dan.
Getdikce gencliyini itirib, yaşlı arvada oxşamaq, yaşlı arvad halını almaq.
məc. Acizleşmek, cüret ve cesaretini itirmek, ağzının keserini itirmek.

ARVADLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii.
Evli; evi-arvadı olan. Arvadlı kişilər.
Yanında arvadı olan, arvadı ile bera-ber. Kişili arvadlı altı adamdır.

ARVADLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qadınlıq. [Tükez:] Bu
tüiəng-tapançanın iyirmisin üstünə götürsən, mən bu arvadlığım ilə səndən qorxmaram! M.F.Axundzade. [Hemze:] Canım,
. gedib arvadlığınızı eləsəniz! Ə.Əbülhesen.

ARVAD-UŞAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan.
Aile, külfet. Mir Mustaia xanın özü dağlara qaçıb, arvad-uşağı isə əsir gedib. çemenzeminli.
Qadınlar ve uşaqlar (bir yerde). [Hacı Qurban:] Köç qalıb arvad-uşaq əlində, mənsiz tərpənə bilməzlər, vaxt veriniz köçü yerinə yetirib, gəlim qulluğunuza. N.Vezirov. [Tehran] beləcə yurdsuz-yuvasız arvad-uşaqla doludur. M.İbrahimov. Bəlkə Həpir arvad-uşağı qorxuzmaq üçün qəzəblə gəlirdi.
Mir Celal.

ARVADÜZLÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi. dan. Arvada oxşayan. Arvadüzlü kişidən, kişiüzlü arvaddan əlhəzər. (Ata. sözü).

ARVANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. İki hörgüclü dişi deve. Haça buğurlar, dizi qara nərlər, gözəl arva-nalar
. qoyun sürülərinin dalınca gəlirdi. Ə.Veliyev.

ARZU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Bir şeyin olmasını ürekden isteme; istek, dilek, emel, hesret. Lakin nə göz yaşı, nə də xəyali arzularla azadlıq alınmır! M.İbrahimov. Mən də bir insanam, mən də canlıyam; Mənim də qəl-bimin arzuları var! S.Vurğun. Bu məktubun hər sətrində ürək çırpınır; Böyük arzu, böyük əməl, dilək çırpınır.. R.Rza. □ Arzu etmək
bir şeyin olmasını ürekden istemek. Sağ-salamat gedib, qələbə ilə qayıtmanızı arzu edirəm. M.S.Ordubadi. □ Arzusu ürə-yində qalmaq
istediyine çatmamaq. Arzusu yerinə yetmək
istediyi şeye nail olmaq. Arzusuna çatmaq
istediyine nail olmaq. [Mehri xanım:] Gecə-gündüz elədi-yim arzulara çatmışam; sənə toy eləmişəm. Ə.Haqverdiyev. [Kendliler] bu il öz arzu-larına çata biləcəklərinə şübhə etmirdilər. M.İbrahimov. Arzusunda olmaq
istemek, bir şeyin hesretinde olmaq.
Daxili ehtiyac, heves, meyil. Yemək arzusu. Mənim bu işə heç bir arzum yoxdur.

ARZU-KAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bax arzu
ci menada.

ARZUKEŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi. [fars.] Arzu çeken, ürek-den isteyen, arzulayan, bir şeyin hesretinde olan.

ARZULAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Arzulamaq"dan i.is.

ARZULAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i. Arzu etmek, can ve ürek-den istemek, bir şeyin hesretinde olmaq, dilemek. Vətəni arzulamaq.
Dildarə müştaq oldu can, anın camalın arzular. Nesimi. Cəiər əminin arzuladığı möhkəm hökumət gəlib çıxdı. H.Nezerli. Murad üçün ən təəc-cüblü bu idi ki, bəzi adamlar uşaqdan bezir, tənhalıq arzulayırdı.. Mir Celal.

ARZULANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Arzulanmaq"danfi.is.

ARZULANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Arzu edilmek, ürekden istenilmek, hesreti çekilmek.

ARZULU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii.
İstenilen, arzu edilen, din-lenilen.
üreyinde arzusu, isteyi, dileyi olan, hesretli.

ARZUMAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. İstek, ürek arzusu, meqsed, meram. çənlibel oylağım, Qırat dayağım; At minmədən arzumanım qalmadı. "Koroğlu". İndən belə ölsəm arzu çəkmərəm; Şükr Allaha, arzumana yetişdim. M.P.Vaqif.