Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

XIRDAÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Xrrdaçr adamrn xasiyyeti; pedantlrq. Dəmirov istəyirdi ki, bəzi adam-ların xırdaçılığından danışıb onları təhsilə, savada və mütaliəyə çağırsın. S.Rehimov.
[Hemze] indi xırdaçılıq adı verdiyi bu işin də faydasız olacağını hiss edirdi. Ə.Əbül-hesen.

XIRDADƏNƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Deneleri xrrda olan.
Xırdadənəli arpa.

XIRDADƏNƏVƏR(Lİ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax xırdadənəli.

XIRDADİŞ(Lİ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Dişleri xrrda olan. Xırdadiş balıq.

XIRDAGÖVDƏ(Lİ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Gövdesi balaca, xrrda olan. Xırdagövdəli bitki.

XIRDAGÜL(LÜ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Gülleri xrrda, balaca
olan; xrrda naxrşlr. Xırdagül çit. Xırdagüllü ipək.

XIRDA-XIRDA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Yavaş-yavaş, aheste-aheste, ağrr-ağrr, aramla. [Qrz] hala gəlib, xırda-xırda yataqdan qalxıb yerində oturdu və yemək istədi. (Nağrl). Qıraq tərəfdəki qazmada balaca şam xırda-xırda yanır, kiçik alov burula-burula qalxırdı. S.Rehimov. Basdı qədəmlərini qum üstə xırda-xırda. B.Vahabzade.
sif. Kiçik-kiçik, balaca-balaca (çoxluq bildirir). Xırda-xırda ağaclar. Xırda-xırda komalar.
çox əziyyət ilə saqqalından xırda-xırda kağız parçalarını qoparırdı. Ə.Haqverdiyev. Gülərüzlü bir qadın tez; Qar-şıladı qonaqları; Vardı onun bir-birindən; Xırda-xırda uşaqları. M.Dilbazi. Mamırlı daşları üzə çıxan çay qolunda, xırda-xırda gölməçələrdə parlaşan qızıl balıqları gör-dükdə Qoşqar dünyada hər şeyi unudardı. I.Hüseynov.

XIRDA-XURUŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Her cür xrrda şey-ler, xrrdavat. Xırda-xuruş almaq.
Laçın iki aydan bəri görmədiyi qəsəbənin ayrı-ayrı evlərinə, dükanlarına, xırda-xuruşla bəzənmiş vitrinlərinə baxa-baxa gedirdi. M.Hüseyn.
sif. Xrrda, kiçik, ehemiyyetsiz. Evdə xırda-xuruş söz-sov olar.
Cümrü Ağama-lının əhəmiyyəti onun bu xırda-xuruş işlə-rində deyildi. H.Sarabski. Arvad xeylağı heç boş durmağı sevməz, evin yüzlərcə və qurtarmaq bilməyən xırda-xuruş işləri ilə bütün gün məşğul olub durur. Qantemir. Bu xırda-xuruş pıçıltılardan sonra yenə sükut edib yad adama tamaşa etməyə başladıq. S.Rehman.

XIRDAKI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Xrrdalanmrş, bölünmüş düyü; xrrda düyü. Dolmaya xırdakı qatmaq.

XIRDALAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

XIRDALAMA "Xrrdalamaq"dan f.is.
Dərman bitkilərinin tədarükü işi aşağıdakı: toplama, qurutma, xırdalama, saxlama və qablama mərhələlərindən keçir. R.Əliyev.

XIRDALAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Brçaq ve ya başqa kesici aletle bir şeyi xrrda-xrrda elemek, doğramaq, kesmek, parçalamaq. Əti çəkmək üçün xırdalamaq. Pendiri xırdalamaq.
..Ətyeyən heyvanın, məsələn, pişiyin dişlə-rinin hamısı iti bıçaq kimidir. çünki əti doğramaq, yəni kəsmək ilə xırdalamaq olur. H.Zerdabi. [Nise xala:] Xanlar, quzunu xır-dalama, quyruğu da qoy üstündə qalsın. Qantemir.
Iri pulu öz qiymetine beraber olan xrrda (kağrz ve ya metal) pulla deyişmek. Yüzlüyü xırdalamaq.
məc. Fikri açmaq, tehlil etmek, izah etmek. Sözü xırdalamaq.
Gəlin, bu sözləri xırdalayaq və görək, bu qısa cümlənin arxasında nə gizlənir?

XIRDALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Xrrdalanmaq"dan f.is.

XIRDALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Xrrda-xrrda edilmek, doğranmaq, tike-tike edilmek.
t-siz. Parça-parça olmaq, xrrda-xrrda olmaq, tlke-tike olmaq; ovxalanmaq. Sə-hərdən bəri lopa-lopa yağan qar indi xırdalanıb şəkər kimi ələnirdi. B.Bayramov.
məch. öz qiymetine beraber xrrda (ka-ğrz ve ya metal) pulla deyişilmek (iri pul).
məc. Kiçilmek, crlrzlaşmaq, evvelki bütövlüyünü, dolğunluğunu itirmek. Ot bi-tər kökü üstə; Yalanmış, bu yalanmış; Babək nəsli gör bu gün; Necə də xırdalan-mış! B.Vahabzade.

XIRDALAŞDIRILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Xrrdalaşdrrrlmaq"-dan f.is.

XIRDALAŞDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Kiçildil-
mek, balacalaşdrrrlmaq.

XIRDALAŞDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Xrrdalaşdrrmaq"dan
f.is.

XIRDALAŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Kiçiltmek, bala-
calaşdrrmaq.

XIRDALAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Xrrdalaşmaq"danf.is.

XIRDALAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Balacalaşmaq, kiçil-mek, xrrda olmaq. Onun yuxusuzluqdan xır-dalaşıb qızarmış gözləri dostlarının üzündə gəzir, elə bil onların qəlbinə nüfuz edirdi.
M.Hüseyn. Əlikram stolun arxasında yastılan-mışdı, yamanca xırdalaşmışdı. B.Bayramov.

XIRDALAYICI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir şeyi xrrdalayan, doğrayan maşrn. // Sif. menasrnda. Xırda-layıcı maşın.
Bitki materialını toz halına salmaq üçün müxtəlif növ dəyirmanlardan və mürəkkəb quruluşlu xırdalayıcı maşın-lardan
. istifadə edilirdi. R.Əliyev.

XIRDALƏÇƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Rütubetli yerlerde
biten, gövdesinde ve yarpaqlarrnda aşr mad-desi olan bitki. Xırdaləçək
. zibilliklərdə, rütubətli yerlərdə bitir. Gövdələri və yar-paqlarında aşı maddəsi vardır. M.Qasrmov.

XIRDALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hecmce, ölçüce, boyca xrrda olma; balacalrq, kiçiklik. Naxışların xırdalığı. Əlin xırdalığı. // Balacalrq, kiçik-lik (yaşca). Xırdalığına, həm də çox çevik-liyinə görə "Ciniş" ləqəbini qazanmış oğlan pərt idi. Ə.Əbülhesen.

XIRDAMEYVƏ(Lİ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Meyveleri xrrda, kiçik olan (gilenar, qarağat ve s.). Xırda-meyvə ağaclar.

XIRDA-MIRDA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax xırdavat. Xırda-mırda satmaq.
top. Her cür xrrda şeyler. Xırda-mır-danı bir küncə yığmaq. // Sif. menasrnda. Keşiş xırda-mırda ev şeylərini satıb köçünü yüngül elədi. "Əsli ve Kerem".
Az, cüzi. Xırda-mırda xərclik.
[Ser-jant:] İki tümən də xırda-mırda xərcim çıx-mışdı. P.Makulu.
Kiçik, ehemiyyetsiz. Altıncı da xırda-mırda oğurluq eləyənlərdir ki, manifestə düşüb azad olublar. C.Memmedquluzade.

XIRDA-PARA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Xrrda, kiçik. Köç vaxtı, özün bilirsən ki, xırda-para şeylər çox olur və tərəkəmə əhlində də insaf olmaz, əlinə hər nə gəlsə, ağırlığına, yüngüllüyünə baxmayıb, atır dilsiz-ağızsız heyvanın üstə.. F.Köçerli. [Hacr Novruz:] Xırda-para mülk sahibləri hamısı bizim tərəfimizdə olacaq-lar. Ə.Haqverdiyev. // İs. mənasında. Xrrda, kiçik şey ve s. [Kerbelayr Mehemmedveli:] Ancaq bu qış səkkiz camışım, on dörd inəyim, xırda-paradan başqa, tələf olubdur. N.Vezirov.
məc. Əhemiyyetsiz, cüzi, kiçik. İndiyə qədər də [Meşinovun] xırda-para işlərdə ilişib qalmağı yalnız müvəqqəti bir haldır.
S.Rehimov. [Nazlr:] Ancaq, Rövşəncan, bizim burada bəzi xırda-para işlərimiz var. S.Rehman.