Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

İÇİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İçirmek"den f.is.

İÇİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax içirtmək. Solğun doda-ğından cami-sevdanı; Içirmişdir mənə saqiyi-əzəl. Ə.Cavad.

İÇİRTDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İçirtdirmek"den f.is.

İÇİRTDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Başqasr vasitesile içdirmek, içmeye mecbur etmek.

İÇİRTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İçirtmek"denf.is.

İÇİRTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
İçmeye sövq ve ya mec-bur etmek; içdirmek. Su içirtmək.
Əzizim, qandı ürək; Yar sözün dandı ürək; Şirin şərbət içirtdin; Nədən bəs yandı ürək? (Bayatr). Bir əlində sudur, bir əlində od; Gah verib içirdər, gah yaxar gedər. Molla Cüme. [Mirzenin] böyük oğlu təbib biryanında əyləşib, tez-tez atasının sinəsinə yaş məhrəba salırdı, lazım olduqca dərman içirdirdi. Ə.Haqverdiyev.
İçki verib keflendirmek, serxoş etmek; keflenmesine sebeb olmaq. Onu kim içir-dibdir?

İÇKİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İçilen spirtli mayeler. Spirtli iç-kilər. Şirin içkilər.
Bir müsəlman ki bir rus məclisinə düşərdi, öldürsəydin də, bir qətrə içki dilinə vurmazdı. C.Memmedquluzade. Axır vaxtlarda Yusif əlinə düşən pulu içkiyə verib, tez-tez məst olurdu. S.S.Axundov.

İÇKİÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Spirtli içkileri heddinden artrq içen, içki düşkünü; eyyaş. Allah, Allah! Kim-di oğru, kimdi oğru saxlayan; Bu pristav içkiçi yerinə culfanı tutar. Molla Şükür. Va-ris böyüdükcə əxlaqsız, içkiçi və qumar düş-künü bir gənc olurdu. A.Şaiq.

İÇKİLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İçki içilen, içki olan. Içkili məclis. Içkili qonaqlıq.
[Nebi:] Cəbi, bu gecə bizdə böyük qonaqlıq var: oxuyanlı, çalanlı, içkili. S.S.Axundov.

İÇKİSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Spirtli içkiler olmayan, içil-meyen. Içkisiz məclis.

İÇQOVURMASI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qoyım içinden hazrr-lanmrş qovurma.

İÇLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif Astarlr, astarr olan. Içli yorğan. Içli çul.

İÇLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
xüs. Bir şeyin içerisine qo-yulan, keçirilen, salrnan şey.
Her hansr bir şeyin iç terefine tikilen şey; astar. Içlik keçə.
.Döyülən keçə qə-liblərindən orada tezcə yeni-yeni alaçıqlar düzələr, his bağlamış köhnə alaçıq keçələri isə endirilib, çullara içlik, ya ulaqlara palan salınardı. S.Rehimov.

İÇMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İçmek"den f.is.

İÇMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Maye bir şeyi udmaq. Su iç-mək. Dərman içmək. Şərbət içmək.
Yarım saata kimi ağalar və xanımlar çay içməyə və söhbətə məşğul oldular. C.Memmedqulu-zade. Stol üstündəki qrafindən stəkana su töküb içdim. A.Şaiq. // Mec. menada. Yar ki yara həsrət ilə qovuşdu; Dodaq busə içər, dil ləzzət çəkər. Aşrq Əlesger. Eşqin çeşmə-sindən bir damcı içdim; Axdı sellər qədər gözümün yaşı. B.Vahabzade.
Eyni menada spirtli içkiler haqqrnda: serxoşluq etmek, eyyaşlrq etmek. Eylədik tövbə, əgər göz görə pünhan içdik. Qövsi. Bu sözdən Qaraca qız əsla şad olmadı, çün-ki bilirdi ki, [Yusifj oraya içməyə gedir. S.S.Axundov. Içmək Cümşüd bəyi xarab etdi, o qədər içirdi ki, bir saat da sərxoşluq-dan ayıq olmurdu. E.Sultanov. □ Sağlığa (sağlığına) içmək
birinin şerefine bade qaldrrmaq. [Əsger:] Sağ ol, Məşədi Ibad! Sağlığına içirəm. ü.Hacrbeyov.
Sulanmaq, su verilmek. Ağaclar su içdi. Torpaq su içdi.
[İsgenderzade:] Sən də get, arxayın ol, sabah bağın su içər. Ə.Haqverdiyev.

İÇMƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İçmeye yararlr; şirin. Içməli su. // Tamlr, dadlr. Içməli şərbətlər. Içməli mədən suları.
Buranın yerindən, hava-sından əlavə, suyu çox içməlidir. Ə.Haqver-diyev.

İÇRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qoş. köhn. klas. İçinde, içerisinde. Bağ içrə. Ev içrə.
Mən bülbüli-baği-firqətəm, zar; Amma qəfəs içrəyəm giriftar. Füzuli. çoxdur cahan içrə nazənin dilbər; Ozümə münasib yarı istərəm. Qurbani. Vərəq-və-rəq dilü can hicrin içrə odlandı. X.Natevan. Böylə həyat içrə yüzdən çox yaşar; Zəhmət-keş dehqanı bizim dağların. S.Vurğun.

İÇSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İçi olmayan, içi boş; lepesiz. Içsiz fındıq. // İçi, astarr olmayan. Içsiz çul.

İDARƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Her hansr bir iş (döv-leti, elmi, ictimai, ticaret, teserrüfat ve s.) sahesine baxan, müeyyen ştatr, müdiriyyeti olan teşkilat. Dövlət idarələri. Elmi tədqiqat idarəsi. Mərkəzi statistika idarəsi. Ictimai idarələr. Sığorta idarəsi.
Mehriban zavod idarəsinin uzun, işıqlı dəhlizi ilə gedib sola döndü. H.Seyidbeyli. Rüstəm kişi paltosu-nun ətəyini yellədə-yellədə özünü maarif idarəsindən çölə atdı. M.İbrahimov. // He-min teşkilatrn ve ya orqanrn yerleşdiyi bina. Idarə saat
da açılır. Idarəyə getmək. Ida-rədə bu gün növbətçi kimdir?
Keçmiş vaxtlarda dəftərxanalarda qulluqçulardan

gündə biri idarə bağlandıqdan sonra qalıb, təcili məktubları, teleqramları qəbul edərdi. Ə.Haqverdiyev. Ağayar donquldana-don-quldana idarədən çıxanda, əvvəl raykoma getmək istədi. Ə.Əbülhesen.
Rehberlik etme, rehberlik, başçrlrq.
□ İdarə heyəti
her hansr bir idarenin, teş-
kilatrn ve s.-nin başrnda duran seçkili or-
qan. Azərittifaqın idarə heyəti.
Qulu iki
dəfə döşünü qabardıb idarə heyəti adından
[İmi ile Cimiye] irad tutdu. İ.Əfendiyev.
Həmin gün Səməd idarə heyətinin iclasını
çağırmışdı. İ.Hüseynov. İdarə etmək
- 1) rehberlik etmek, başçrlrq etmek, do-
landrrmaq. Dövləti idarə etmək. Olkəni ida-
rə etmək. Təsərrüfatı idarə etmək. // Müdir-
lik etmek, reislik etmek, bir idarenin başçrsr
olmaq. Institutu idarə etmək.
çaparxananı
idarə edən Rəhim bəy tamam qəzada "Gö-
dək Rəhim bəy" adı ilə məşhur idi. Ə.Haq-
verdiyev. Toy gecələrini idarə edənə sərpa-
yı deyərdilər. H.Sarabski; 2) dirijorluq et-
mek. Orkestri idarə etmək. Xoru idarə et-
mək; 3) her hansr vasitelerden, mexanizm-
lerden, cihazlardan ve s.-den istifade ede-
rek, bir şeyin işini, hereketini nizama sal-
maq, müeyyen terefe yöneltmek, istiqa-
metlendirmek. Parovozu idarə etmək. Avto-
matı idarə etmək. Gəmini idarə etmək. Eks-
kavatoru idarə etmək.
Qazıma zamanı bu-
ruğu və qazıma prosesini mütəxəssis qazıma
ustası idarə edir. S.Quliyev; 4) yetmek, çat-
maq, kifayet etmek, dolandrra bilmek, öde-
mek. Ailəsini güclə idarə edir. Bu vəsait tə-
ləbatı idarə etməyəcək.
Qrammatikada: tabeedici sözün telebi-
ne göre tabe sözün müeyyen hallara düşüb
deyişmesi. Idarə əlaqəsi.

İDARƏÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İdare eden, rehberlik eden, müdir.
sif. Evi yaxşr idare eden, qenaetçi, qe-naetcil, teserrüfatçr, israfçr olmayan; idare-dar. Idarəçi qadın.
Rəmziyyə onun ruhuna uyğun, idarəçi, həmin gözəl bir qız idi. A.Şaiq.

İDARƏÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Resmiyyetçilik, quru resmiyyet. Təchizat təşkilatlarının işində də idarəçilik halları çoxdur. (Qezetlerden).

İDARƏDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. idare ve fars.
..dar] b ax idarəçi
ci menada.

İDARƏDARLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn.
Evi yaxşr idare etme, qenaetçilik.
B a x idarəçilik. O fikirləşirdi:
Bəzi yerlərdə bəzi mühərrirlər kağızpərəstliklə idarədarlığa nədənsə hörmət bəsləmirlər.
Mir Celal.

İDARƏEDƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. dilç. İdare elaqesinde tabeedici teref (söz).

İDARƏEDİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
İdare eden, başçrlrq eden, rehberlik eden, rehber. Idarəedici partiya.
tex. İşleden, herekete getiren, bir me-xanizm ve s.-nin hereketini, işini nizama sa-lan. Idarəedici mexanizm. Idarəedici sistem.