Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

İNDİDƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf
Bu vaxtdan, bu andan, bu günden, bu deqiqeden, qabaqcadan. Indidən hazırlıq görmək lazımdır.
Rüstəm kişi elə indidən müavini itaətdə saxlamağı qərara aldı. M.İbrahimov. // Fürset varken, imkan varken, ne qeder ki gec deyil. Hər kəs dünyanın təqazasına bir az bələddirsə, indidən gərək yəqin eliyə ki, Ordubad cəha-ləti Əylis mədəniyyətinin qabağında dayana bilməz. C.Memmedquluzade.
Tezden, erteden, vaxtından evvel. Indidən niyə gəlmisən?

İNDİFERENT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [lat.]
Qeyri-müeyyen, laqeyd, etinasız.
Boş, ehemiyyetsiz.
fiz. Neytral.

İNDİKÄTOR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.]
tex. Fiziki kemiy-yetleri (tezyiqi, yükü ve i.a.) teyin etmek üçün işledilen bir sıra cihazların adı. Elek-trik ehtizazları indikatoru.
Kimyevi reaksiyanın sonunu (rengin deyişmesi, çöküntü ve s. üzre) bildiren mad-de (reaktiv). Reaksiyaların sonunu bildir-mək üçün əlavə edilən maddəyə indikator (yəni göstərici) deyilir. H.Şahtaxtinski.

İNDİKİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Hazırkı, hazırda mövcud olan, hazırkı zamana aid olan; müasir. Indiki insanlar. Indiki dövr. Indiki ədəbiyyat. Indi-ki şərait. // Budefeki. Cəbi həmişə anasına baxırdı, fəqət indiki baxışda bir atəş, bir elektrik qüvvəsi var idi. N.Nerimanov. Heç zaman qəm-qüssə indiki qədər ürəyimi sıx-mamışdı. İ.Əfendiyev.

İNDİQO : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[isp.]
Kimyevi üsulla elde edilen tünd-sürmeyi boya maddesi (keç-mişde bitkilerin şiresinden hasil edilirdi).
dan. Tünd-sürmeyi yun parça. Katibin
. indiqodan tikdirdiyi üst köynəyi çəkilib, dal tərəfdən bir yerə yığıldığı üçün, enli toqqanın sarı dəmiri üzərindəki beşguşə ulduz açıq görünürdü. Ə.Veliyev.

İNDİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf
Helelik, indiki halda,
indiki vaxt üçün, hazırkı zamana göre. Indi-lik bu bəsdir.
Indilik hamı lazım deyil. Bir-iki nəfər öhdəsinə götürsə kifayətdir.. T.Ş.Simurq. Indilik bu danışıqları buraxsaq yaxşıdır. H.Nezerli. Indilik tikintidə günə-muzd işləmək olar. Mir Celal.
Is. mənasında. İndiki hal, hazırkı ve-ziyyet. [Kerim baba:] [Qızıl itin] bir qardaş qədər mənə yaxşılığı keçmişdir. Sən bunun indiliyini görürsən. A.Şaiq.

İNDİLİKDƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf İndiki vaxtda, indiki şeraitde, helelikde, hal-hazırda, helelik. Möhtərəm "Rəhbər"in bu təvəqqeini biz indilikdə əmələ gətirə bilmərik.. C.Memmed-quluzade. [İsmayıl:]
.Indilikdə klubun mü-dirliyini Yusif yoldaşa tapşırırıq. Mir Celal.

İNDİYƏDƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

İNDİYƏCƏN zərf Bu ana
qeder, bu vaxta qeder, bu güne kimi.
.Ke-çən il Bakıda yığılan qırx beş min manatdan indiyədək bircə nəfər müsəlman acının qar-nı doymayıb. C.Memmedquluzade. Gülba-dam uşaqlıqdan indiyədək tamam başından keçəni göz qabağına gətirib, indi əri Məşədi Allahverənin yuxusuna öz yanında gülərdi. N.Nerimanov. Indiyəcən göydən gurultudan başqa bir kəsə bir cavab gəlməmişdi ki, Münəvvərə də gələ idi. Mir Celal.

İNDONEZİYALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İndoneziya ehli, ma-lay xalqına mensub adam.

İNDUİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[sanskr.] Hindistanda: eramı-zın V esrinde brehmenizm ve buddizm esa-sında teşekkül tapmış hakim din.

İNDÜKSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.]
mənt. Ayrı-ayrı, xü-susi tesadüflerden ümumi neticeler çıxarma üsulu.
fiz. Maqnit sahesinin tesiri ile ve ya yüklü elektrik cisminin yaxınlaşması ile her hansı bir keçiricide elektrik ve maqnit ener-jisinin emele gelmesi.
fiziol. Sinir sisteminde oyanma ile len-gime (tormozlama) prosesleri arasındakı elaqe, birinin digerinden asılı olaraq mey-dana gelmesi prosesi.

İNDUKSİYALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İnduksiyalanmaq"-
dan f.is.

İNDUKSİYALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. xüs. İnduksiya-
ya çevrilmek, induksiya emele gelmek.

İNERSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] fiz. Düz xett üzre here-ketde olan cismin öz müntezem hereketini, sükunetde olan cismin ise öz sükunetini xa-rici bir qüvve müdaxile etmedikce mühafi-ze etme xassesi; etalet. Inersiya qüvvəsi.

İNƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Süd veren iri ev heyvanı, ökü-zün dişisi. Südlü inək. Qısır inək. Inək qatı-ğı, qaymağı (inek südünden hazırlanan qa-tıq, qaymaq).
Rəna dərhal qollarını çır-mayıb inəyi sağmaq üçün getdi. M.S.Ordu-badi.
.Evin sağındakı qocaman qoz ağacı yanında inək mələdi. M.Hüseyn.
vulq. çox kök, yöndemsiz qadın, ya-xud qorxaq ve ya küt adam haqqında.
0 İnək kimi sağmaq
özü üçün gelir menbeyi etmek, müntezem suretde birinin pulunu, varını elinden almaq, sorub çek-mek, istismar etmek. Bir sözlə, Molla Qa-sım Güllücə kəndini inək kimi sağıb yeyirdi. S.S.Axundov. // İstismar etmek. Hər il inək kimi sağılan torpaq gücdən düşmüşdü. (Qezetlerden).

İNƏKÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İnek saxlayan; ineyebaxan.

İNƏKÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İnek yetişdirib saxlama. Inəkçiliyi inkişaf etdirmək.

İNƏKƏMCƏYİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İri, uzunsov, qırmızıya çalar gileleri olan üzüm növü.

İNƏKLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İneyi olan. Qonşunu iki inək-li istə ki, özün də bir inəkli olasan. (Ata. sözü).

İNƏKNOXUDU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Paxlalılar fesile-sinden birillik ve ya çoxillik ot bitkisi (yem bitkisi kimi istifade olunur).

İNƏKOTARAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax naxırçı.

İNƏKOTU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Xalq tebabetinde isti-fade edilen çoxillik bitki. Inəkotu çoxillik bitki olub, təxminən bir metr hündürlüyündə qol-budaqlı gövdəyə malikdir. Laləyə oxşar çılpaq, tünd-yaşıl və böyük yarpaqları uzun saplaqlar üzərində yerləşmişdir. R.Əliyev.

İNƏKSAĞAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İnekleri sağan ve onla-ra qulluq eden işçi; sağıcı.

İNƏKSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İneyi olmayan, inek saxla-mayan. Inəksiz kəndlilər.

İNƏYƏBAXAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax inəkçi.