Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
İNFÄRKT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] tib. Spazma ve ya başqa sebebler üzünden damarlarda qan cereya-nının kesilmesi neticesinde bedenin her hansı bir üzvünün toxumalarında emele ge-len ölgünlük. Infarkt olmaq. Urək damarla-rı infarktı.

İNFEKSİÖN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [lat.] İnfeksiyanın töret-diyi, yoluxucu. Infeksion xəstəliklər.

İNFEKSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] tib. Yoluxucu xestelik töreden mikroorqanizmin orqanizme gir-mesi, yoluxma; mikrob.

İNFİNİTİV : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] bax məsdər.

İNFLYÄSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] iqt. Kağız pulların
emtee tedavülü telebinden artıq buraxılma-sı neticesinde qiymetden düşmesi.

İNFORMÄSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [lat.]
Melumatlar mecmusu.
İnformasiya anlayışlarından biri.

İNFRAQIRMIZI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. infra ve qırmızı]: infraqırmızı şüalar fiz.
spektrin görünen qırmızı kenarından daha uzağa yayılan göz-le görünmeyen hissesi. Raketdə
. Yerin və Yer atmosferinin infraqırmızı şüalarını müəyyən etmək üçün cihazlar qoyulmuşdur. (Qezetlerden).

İNFRASƏS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. infra ve ses] fiz. Havada ve başqa mühitde olub, insan qulağının qavraya bilmediyi alçaq tezlikli titreyişler.

İNGİLİS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İngilterenin esas ehalisini teşkil eden, Hind-Avropa dillerinden birin-de danışan xalq ve bu xalqa mensub adam.

İNGİLİSCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərfİngilis dilinde.
Ingiliscə kitab. Ingiliscə danışır. Ingiliscə-azərbaycanca lüğət.
is. İngilis dili. Ingiliscəni yaxşı bilir.

İNGİLİSPƏRƏST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İngilis milletini, onun medeniyyetini, adet ve üsullarını se-ven adam; İngiltereye ve ingilislere hüsn-reğbet besleyen adam.

İNGİLİSPƏRƏSTLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İngiltereye, in-
gilis milletine, onun medeniyyet ve adetle-rine perestiş etme; ingilis perestişkarlığı.

İNHALYÄSİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] tib. Buxar, qaz ve
ya toz halına salınmış derman maddeleri ile
nefes alma vasitesile yuxarı nefes yolları-nın müalicesi. Təbabətdə ətirli yağlardan müxtəlif məqsədlər üçün istifadə edilir. Bunların bəzisi boğaz-burun xəstəliklərində inhalyasiya məqsədi ilə işlədilir. R.Əliyev.

İNHALYÄTOR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] tib.
İnhalyasiya cihazı.
İnhalyasiya otağı.

İNHALYATÖRİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] tib. İnhalyasiya ota-ğı; inhalyasiya üçün xüsusi yer.

İNHİLAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn.
Açılma (düyün).
Dağılma, bir-birinden ayrılma.

İNHİRAF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
klas. Dönme, sapma, kenara qaçma, başqa terefe meyiletme, qaçma. Gər doğru isə vəfadə lafın; Məndən nə üçündür inhirafın? Füzuli.
xüs. Bir terefe meyil, istiqametini de-yişme, meyillenme. Maqnit əqrəbinin inhi-rafı. Milin inhirafı.
Ağırlıq mərkəzindən asılmış bir maqnit əqrəbi götürsək, əqrəb bir qədər titrədikdən sonra maqnit meridia-nı müstəvisində yerləşəcək və eyni zamanda üfüqi səth ilə bucaq təşkil edəcəkdir. Buna maqnit inhirafı və ya sadəcə olaraq inhiraf deyilir. "ümumi fiziki coğrafiya".

İNHİSAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] iqt.
Bir malı istehsal etmek ve ya satmaq, yaxud ondan istifade etmek hüququnun bir şexse, müessiseye, dövlete mexsus olması; monopoliya. Xarici ticarət inhisarı. Neft inhisarı. Dövlət inhisarı.
İqtisadiyyatın her hansı bir sahesinde hakim mövqeleri tutmaq ve en çox qazanc elde etmek meqsedi ile kapitalın temerküz-leşdirilmesi esasında yaradılan iri kapitalist birleşmesi; monopoliya. Inhisar birləşmələri.

İNHİSARÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Teserrüfatın her hansı bir sahesinde inhisar hüququndan istifade eden. Inhisarçı şirkətlər. Inhisarçı trestlər.
is. İnhisarçı kapital nümayendesi olan iri kapitalist.

İNHİTAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] kit.
Düşme, aşağı enme, alçalma.
Geri getme, tenezzül, düşkünlük. Bir müəyyən qanun üzrədir həyat; Bir doğuş, bir təkamül, bir inhitat. A.Sehhet. Ənisə is-lam mədəniyyətinin inhitatı səbəblərini araşdırıb izah edirdi. S.Hüseyn.

İNİKAS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Bir yere deyib geri qa-yıtma, eksetme; suretin şüşeye, suya ve ya başqa parlaq bir şeye deyib orada eks olun-ması. Ayın dənizdə inikası. // Sesin dağa, qayaya ve ya başqa bir maneeye çarpıb oradan çıxmış kimi geri qayıtması. Səsin inikası. □ İnikas etdirmək
eks etdirmek, göstermek. İnikas etmək
eks etmek.
fəls. Xarici alemin suretler şeklinde xeyalımızda canlanması.

İNİLDƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İnildemek"den f.is.

İNİLDƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Berk ağrı, eziyyet, ruhi iztirab ve s. neticesinde yavaşca, ağlar kimi hezin ses çıxarmaq; zarımaq, sızılda-maq. Yaralı inildəyir.
Yatır, inildəyir, du-rub boylanır; Bir neçə yerindən yaralı gör-düm. Aşıq Əlesger. Bir əllərimi al-qırmızı boyayan qana, bir də otlar üstündə inildəyə-inildəyə (z.) sürünən o kiçik heyvana bax-dım. A.Şaiq.
məc. Meruz qaldığı bir hadisenin ve ya veziyyetin ağırlığından sızıldayıb şikayet-lenmek; ruhdan düşmek, bedbinlik göster-mek.
.Rüstəm həmişə əllərinə güvənmiş və inildəməmişdi. S.Rehimov.
məc. Hezin, yanıqlı musiqi, neğme sesi haqqında; ümumiyyetle, insanda hüzn ve keder oyadan ses haqqında. Kaman inildə-yir. // Yazıq-yazıq melemek. Dağda maral xoş mələr; Xoş inildər, xoş mələr; Sənsiz bir ah çəkərəm; Dağ inildər, daş mələr. (Ba-yatı). [Derviş:] Könlüm yaralı maral kimi inildəyirdi. A.Divanbeyoğlu.

İNİLDƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İnildeşmek"den f.is.

İNİLDƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qarş. İnildemek, inilti
sesi çıxarmaq, yazıq-yazıq melemek (çox-ları haqqında). Qoyunlar da toplaşıb inil-dəşdi, mələşdi, sanki əlibıçaqlı qəssabı gö-rüb ağlaşdı. S.Rehimov.