Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

İSLAND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

İSLANDİYALI is. İslandiya
ehalisini teşkil eden xalq ve bu xalqa men-sub adam. Danimarka ağalığı islandların milli inkişafını xeyli ləngitdi. Islandiyalılar Norveçdən köçüb gəlmiş qədim skandinavi-yalıların nəsilləridir.

İSLANDCA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərfİsland dilinde. Is-landca danışmaq. Islandca kitab.

İSLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İslanmaq"dan f.is.

İSLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. İslaq hala gelmek. Yağışa düşüb islanmaq. Suya düşüb islanmaq.
Əzi-zim, gülüstana; Şeh düşüb gülüstana; Qor-xuram göz yaşımdan; Qoynunda gül islana. (Bayatı). Az keçdi, yenə güclü yağış başladı başdan; Bir anda bahar paltarım islandı yağışdan. S.Rüstem. Saman və ot tayaları, qalın kol-kos, yaşıl ağaclar islandıqca, ha-vanı xoş bir ətirlə doldururdu. M.İbrahi-mov. // Suyun ve ya başqa bir mayenin te-siri ile yumşalmaq, sertliyini, diriliyini itir-mek, canına hopmaq. Gəldiyev gələn kimi düyü islanar, qazan asılardı. Mir Celal.

İSLANMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. İslaq hala gelmiş. Anam gecəki yağışdan islanmış şeyləri Ayrım qızının köməyi ilə alaçıqdan çıxara-çıxara:
Allah kəssin belə yaylağı. A.Şaiq. Şehli çəmənlərdə qaçdığım anlar; Yadıma islan-mış tellərim gəlir. M.Dilbazi. Isgəndər kişi tərdən islanmış dəsmalını dizinə sərmişdi. İ.Hüseynov. // İs. menasında. məc. Islanmı-şın sudan nə qorxusu?! (Mesel).
0 İslanmış cücə kimi
bütün su içinde olan, üst-başı başdan-başa islanmış adam haqqında.
.Arıq adam islanmış cücə kimi büzüşüb danışdığına peşman oldu. M.Hüseyn.

İSLATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İslatmaq"dan f.is.

İSLATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Yaş elemek, islaq hala getirmek. Indi [Xedicenin] gözlərindən sa-kitcə axan yaşlar yanaqlarını isladıb axır... axır... bir dürlü bitmək bilməyirdi. S.Hüseyn. çatıldı qaşların, darıldın mənə; Islatdı jalə-lər nazik bədəni. Ə.Cavad. Gözlərindən tö-külən isti yaşlar isə onun açıq sinəsini islat-dı. H.Nezerli.
Su çileyib, su vurub yaşlatmaq, nem-letmek. Kərbəlayı Qulu usta Ağabalanın uzun papağını çıxartdı və başını su ilə islatdıqda bir neçə suallar elədi. çemenzeminli.
İslanmaq üçün suya (ve s. mehlula) qoymaq, suda saxlamaq. Düyü islatmaq. Paltar islatmaq.
Böyük tabaqlara buğda töküb isladardılar. H.Sarabski. Qərənfil ilə Yasəmən çiyid islatmaq üçün kənddə qal-mışdı. Ə.Veliyev.
məc. dan. Döymek, köteklemek, eziş-dirmek. Sair şeyxlər duyuq düşüb haman maralı lazımınca islatdılar. Ə.Haqverdiyev. Bir neçə dəfə biçarəni bu sayaq isladıb döy-dülər və döydükcə deyirdilər:
Əl çəkəcək-sən bizim yaxamızdan? E.Sultanov.
0 Boğazını islatmaq
bax boğaz

İSLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Fit, fışqırıq. Ancaq
. gəmilərin son islıqları
. eşidilirdi. M.S.Ordubadi. Düşmən tərəfdən gələn güllələr islıq çala-çala başı üzərindən uçuşur. H.Nezerli. Hər baxışda bir sevinc; Hər dodaqda bir islıq. M.Müşfiq. Birdən şəhərli papağının dalını qaldıraraq islıqda "çobanı" çalmağa baş-ladı. İ.Əfendiyev.

İSMARIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Tapşırıq. Aşıq sazla dediyi kimi, sözlə də Məhbub xanımın ismarışını Koroğluya yetirdi. "Koroğlu". Padşah zə-nəninə ismarış göndərir ki, hələ bir neçə vaxt qalsın orda, uşağın bir sümüyü bərki-sin, gələr, gənə bir qəzavü qədər üz verər.
(Nağıl). // Sifariş.

İSMARLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İsmarlamaq"dan f.is.

İSMARLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Tapşırmaq. Dəvənin dizini bağla, Allaha ismarla. (Ata. sözü). Rəh-mətlik son nəfəsində əllərimi tutub dedi:
Gülcahan, Əşrəfi sənə, səni də Allaha ismar-ladım.. A.Şaiq. Bir söz ismarlamış bəlkə yar eli; Nədən anlaşılmaz quşların dili? Ə.Cavad.
Sifariş etmek, bir şey etmeyi tapşırmaq. Dərziyə bir palto ismarladım.
Həsən qulluq-çunu çağırdı, çay ismarladı. çemenzeminli.

İSMARLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İsmarlanmaq"dan f.is.

İSMARLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Tapşırılmaq. // Sifariş edilmek.

İSMARLATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İsmarlamaq"dan icb.

İSMƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Namus, irz, heya, abır, perde. Arvadın isməti, ərin izzəti. (Ata. sözü). Qorxum bu ki ismət ola pamal; Fərmanə müvafiq olmaya hal. Füzuli. [Gövher xa-

nım:]
.Indiyədək abır, ismət saxladıb məni.. N.Vezirov. [Hatemxan ağa:] Heç sənə mü-səlmanın ismətinə toxunmaq yaraşırmı? Ə.Haqverdiyev. // Mesumluq, temizlik.

İSMƏTLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Namuslu, heyalı, abırlı, ex-laqlı, temiz, mesum.
Gülzarın namuslu və ismətli (z.) olduğu xüsusi bir tərzdə dillərdə dolaşırdı. C.Cabbarlı. Zəmanənin xarab bir vaxtında nəcib, gözəl, həyalı, iffət və ismətli bir qız tapmaq çox da asan deyildi. S.Hüseyn. Hakim təbəqələr pul və dövlət gücünə ha-rınlıq edərək nə qədər ismətli və həyalı ailə-ləri dağıtmışlar. M.İbrahimov.

İSMƏTLİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Namusluluq, heyalılıq, abırlılıq, exlaqlılıq, exlaq temizliyi. // Me-sumluluq, günahsızlıq.

İSMƏTSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. İsmetini itirmiş, namus-suz, abırsız, heyasız, şerefsiz, üzünde perde olmayan.
.Mənim sözüm budur ki, ümumiy-yətlə, heç bir millətin barəsində demək ol-maz ki, filan millətin övrətləri bietibar və is-mətsizdir. "Mol. Nesr.".

İSMƏTSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İsmeti, abırı, heyası olmama; abırsızlıq, heyasızlıq.

İSNAD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]: isnad etmək (vermək)
bir şeyi bir şexse ve ya bir yere ve s.-ye aid et-mek, nisbet vermek, bağlamaq; üstüne at-maq menalarını bildirir. Zülfi-müşkininə dil verdim, o, qanım tökdü; Bu xəta düşdü özün-dən, mənə isnad etdin. S.Ə.Şirvani. Iki tərəf bir-birinə olmazın böhtan və iftirasını, ol-mazın həyasız hərəkətlərini isnad verirdilər. çemenzeminli.

İSNADƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] köhn.
..esasen,
..göre, isnad edilerek. Alınan xəbərlərə isnadən... Əldəki sənədlərə isnadən demək olar ki...

İSPAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İspaniyanın esas ehalisini teş-kil eden, roman dillerinden birinde danışan xalq ve bu xalqa mensub adam. Ispan musi-qisinin janr xüsusiyyətləri. Ispan ədəbiyya-tının görkəmli nümayəndələri. Ispan dilinin ilk qrammatikası
ci ildə yaradılmışdır.

İSPANAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Qısa yemeli yarpaqları olan birillik terevez bitkisi. Ispanaq iki növ-dür: ev və vəhşi (çöl) halda bitən ispanaq. Ispanaqları ətə qatıb, müxtəlif xörək bişir-məyə sərf edirlər. A.Quliyev.

İSPANCA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf İspan dilinde. Is-panca kitab. Ispanca-latınca lüğət. Ispanca danışmaq.

İSPANİYALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İspaniya ehalisinden olan, İspaniya vetendaşı.