Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

AŞLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Aşlamaq"dan f.is.

AŞLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x aşılamaq.

AŞLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Aşlanmaq"danf.is.

AŞLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x aşılanmaq.

AŞLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Aşa qoyulmuş. Aşlı gön. Aşlı dəri.
Aşıq Abbas aşlı çarıqlarını yerə sürtə-sürtə mərəkəni süzür, əyilib qalxır, bükülüb açılır, gülməli şeylər oxuyurdu. Mir Celal.

AŞLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sii. Aş üçün, plov üçün yararlı. Aşlıq düyü.

AŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Aşmaq"dan f.is.

AŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i.
Bir şeyin üzerinden atılıb keçmek, hündür bir şeyin üstüne çıxıb o biri terefine enmek, düşmek, hoppanmaq. Qapını daldan bağlayaraq, divardan aşıb getdik. M.S.Ordubadi. Dərəni aşdım. Meşənin içə-risinə cənuba doğru uzanan daşlı-qayalı bir dağ ətəyi ilə gedirdim. A.Şaiq. Aşıb şiş dağ-ları, boz səhraları; Gündə bir zəiərlə gedək irəli. S.Vurğun. Keçərək Mil düzündən, sıra dağları aşdım; Kürün sahillərilə bütün eli dolaşdım. Ə.Cemil.
Keçmek, düşmek, çıxmaq. [Sultan ve
Veli] bir bağdan o birisinə aşırlar. Ə.Sadıq.
// ötmek, atlamaq, keçmek. Gecə ortasın-
dan aşmışdı və yayın isti xamuşluğunu pozan
ancaq minarədən gələn minacat səsi idi.
B.Talıblı.
çevrilmek, yıxılmaq. [Göyerçin] o tərəi bu tərəiə çox aşdı. Ancaq gözlərinə yuxu gəlmədi. S.Rehimov. Ortalıqda yanı üstə aşmış bir neçə dolu butulka
. vardı. Ə.Əbülhesen.
məc. Temin olunmaq, düzelmek, emele gelmek. İşi aşmaq.
Gopnan əməl aşmaz, işə qeyrət gərək olsun. M.Ə.Sabir. Güc və zor ilə heç bir iş aşmaz; İş əlində həlim olan çaşmaz. A.Sehhet. [Meherrem:] Bilirsinizmi, nə var? Belə danışıqdan iş aşmaz. N.Vezirov. Adamlar işi aşan yerdən dördəlli yapışırlar.
Mir Celal.

AŞNA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Dost, yaxın, tanış, tanış-biliş, yoldaş. Qəriblikdə yada düşər yanaram; Aşna, yoldaş, yar, müsahib, ellər, hey! M.V.Vidadi. [Şehrebanı xanım:] Srağagün aşnası zərdablı Qurban bəyə kağız yazdı ki, Şamaxı çəngilərinin vədəsini alsın, toya göndərsin. M.F.Axundzade. Bir neçə il bundan əqdəm İrandan Tiilisə bir aşnam gəlmişdi. Ə.Haqverdiyev. // Bezen müraciet yolu ile deyilir. Aşna, mən buna razı deyi-ləm. Aşna, qorxdun ha!
[Tofiq:]
.Aşna, öz aramızdır, yaxşı ovçusan. M.Ibrahimov. // Bezen zarafat, istehza, kinaye ile deyilir. Bəyin iikrinə gəldi ki, aşnam məni əkmək istəyir. Mir Celal. [Əhmed:] özü də aşnamın bu saat işi, deyəsən, yaşdır. Ə.Əbülhesen.
köhn. Qeyri-resmi arvad, yaxud kişi; oynaş. [Hacının oğlu] arvadından savayı, bir rus qızı da aşnası var idi. Ə.Haqverdiyev. Cəld qapını açan bu xanım indi aşnasının gəlişindən narazı kimi olmuşdu. M.Hüseyn.

AŞNABAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. vulq. köhn. Arvadbaz, aşna saxlayan (b a x aşna
ci menada).

AŞNABAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan.
Bir işe ümumi menafe nöqteyi-nezerinden deyil, dostluq, şexsi münasibet nöqteyi-nezerinden yanaş-ma, bir işde öz dostlarına, yaxın adamlarına üstünlük verme, terefgirlik etme; dostbazlıq.
zar. Sevişme; qadınla-qızla xelveti gö-rüşme. [Kerbelayı Nebi:] Burada aşnabazlıq edirsən? S.S.Axundov.
vulq. köhn. Aşna saxlama, qeyri-qanuni arvad saxlama; arvadbazlıq.

AŞNA-DOST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Dostlar, bir-birine yaxın adamlar, dost-aşna. [Cahan:] Kişi, yenə aşna-dostlarını başına yığmısan, xeyirdirmi? Ə.Haqverdiyev. [Qulu:] [Adam] bu dün-yada yeyər, içər, aşna-dosta xərclər, kei elər. S.S.Axundov. İclas bitdi. Hər kəs öz aşna-dostu ilə danışa-danışa evlərinə getdi. B.Talıblı.

AŞNALAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Aşnalaşmaq"dan i.is. AŞNALAŞMAQ i.
Dostlaşmaq, yaxın-
laşmaq. Axır vaxtlar onlar çox aşnalaşmışlar.
Bir iş ve s. ile tanış olmaq, beled olmaq, işe öyreşib alışmaq. İşlə aşnalaş-maq. Vəziyyətlə aşnalaşmaq.

AŞNALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Dostluq, yaxınlıq, tanışlıq. Aşnalıq etmək. Aşnalığı kəsmək.
[Sekine xanım:] çox-çox razıyam, Ağa Kərim ki aşnalığı unutmayıb, öz dostunun bacısını belə vaxtlarda yad edirsən! M.F.Axundzade. [Kitabpaylayan:] Mən Mirzə Fətəlini yaxşı tanıyıram, özü ilə də qədimdən aşnalığım var. Ə.Haqverdiyev.
Bir işle tanışlıq, beledlik, xeberdarlıq. Aşnalığın olmayan işdən yapışma!

AŞPAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [iars.] Xörek bişiren, xörek hazırlayan usta. Aşpazdan küsən evinə ac gedər. (Ata. sözü). Noxudu bozbaşa salanda aşpazı qoyub axund ilə məsləhət eləyirik. C.Memmedquluzade.

AŞPAZBAŞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Baş aşpaz, aşpazların başçısı.

AŞPAZXANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [iars.] Metbex. Aşpaz-
xanada yeyir, dulusxanada hürür. (Ata. sözü). Nökər cücələri və yumurtaları apardı aşpazxanaya və ulağı sürüb qatdı töyləyə. C.Memmedquluzade. [Ağa Kerim xan:] Eybi yoxdur, get aşpazxanaya, bir az su ver-sinlər iç, başının ağrısı getsin. N.Vezirov.

AŞPAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Aşpaz seneti, işi. Aşpazlıq etmək. Aşpazlıq kursları.

AŞSÜZƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Aşın düyüsünü ve s.-ni süzmeye mexsus deşik-deşik qab. Qəiəs olmadığı üçün alacəhrəni bir gün aşsüzən altında saxladıq. S.S.Axundov.

AŞURA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] din. Meherrem ayının
cu günü (Imam Hüseynin qetl olunduğu gün). Aşura günü tək bir səhər çağı; Yığdı ərradəyə övrət-uşağı. Q.Zakir. Təbriz xalqı aşuradan qırx gün keçənə qədər təziyə sax-lardı. M.S.Ordubadi. Aşura günü [adamlar] nə istəsə və hansı dustağı istəsələr, vəlahəz-rət onlara bağışlayır. P.Makulu.

AŞÜFTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] klas.
Əhvalı pozul-muş, perişan, qarışıq. Şikəstə xatirü məhzun, sözü aşüitə, digərgun; Tutub nəqşi-rəhi-Məcnun, gəzər vəhşi kimi səhra. Nebati. Qurd dedi: çox-çox yanıram halına; Xatirim aşüftədir əhvalına. A.Sehhet. □ Aşüftə olmaq
ehvalı pozulmaq, kefi pozulmaq, pert olmaq, perişan olmaq. Şagirdimin bu dərəcədə aşüitə olması məni də məlul etdi. S.M.Qenizade.
Meftun, delicesine vurulmuş, aşiq. // Is. menasında. Həzər qıl, ey könül, ol zülii-pürçinin xətasından; Asılmış neçə-neçə sən kimi aşüitələr ondan. Q.Zakir.

AŞÜFTƏLIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Əhvalı pozğunluq, perişanlıq. Oldu, Vahid, xatirimdə cəmkən aşüitəlik; Müttəsil çəkməkdən ol zülii-pərişan iikrini. Ə.Vahid.
Meftunluq, delicesine vurğunluq, aşiqlik.

AŞÜFTƏHAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf klas. Əhvalı pozğun, perişan. □ Aşüftəhal etmək (eyləmək)

ehvalını pozmaq, meyus etmek, perişan et-mek. Məni bir zülii-mişkinin qəmi aşüitəhal eylər. Q.Zakir. Aşüftəhal olmaq
ehvalı pozulmaq, meyus olmaq, perişan olmaq. Aşüftəhal oldu bu axşam, düzü; Urək pəri-sinin pərişan üzü. S.Vurğun.

AT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Qoşulan ve minilen ev heyvanı. Kəhər at nalı neylər?! Ağ buxaq xalı neylər.. (Bayatı). Ata minəndə özünü, atdan düşəndə atı unutma. (Ata. sözü). Uca atın üstündə oturub, kəndin alçaq divarlarından həyətin yarısını görürdüm. C.Memmedqu-luzade. □ At çapmaq
at qovmaq, at sür-mekle yarışmaq. [Heyder bey:] Bu necə əsrdir, bu necə zəmanədir? Nə at çapmağın qiyməti var, nə tüiəng atmağın hörməti var. M.F.Axundzade. [Sabir:] Bizim evin böyrün-dəki düzdə çoxlu at çapırlar. S.Rehimov. Cıdır atı
at yarışında iştirak etmek üçün saxlanılan at. Minik atı
ancaq minmek üçün saxlanılan at. Orta atı
arabada ortaya qoşulan at. Yan atı
arabada ve s.-de hemişe yana qoşulan at. Yedək atı
ehtiyat üçün yanda aparılan at.
Uşaqların at kimi mindikleri ağac ve s.
0 At başı salmaq
münasibetsiz ve yer-siz müdaxile etmek. At gücü tex.
müher-rikin qüvvesini ölçmek üçün ölçü vahidi (saniyede 75 kiloqram-metre beraberdir). At oynatmaq
1) at minib hüner göster-mek, at minmekde meharet, igidlik göster-mek; 2) məc. meydanı boş görmek, meydan oxumaq. At zavodu
cins at yetişdiren müessise. Meydana at salmaq
söhbet zamanı ortalığa, metlebe dexli olmayan söz salmaq.

AT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Şahmatda file beraber fiqur.