Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
İTAƏTSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İtaet etmeme, boyun eymeme, tabe olmama, söze qulaq asmama; hörmetsizlik, intizamsızlıq. Qızının belə itaətsizliyi Imamverdiyə artıq dərəcədə təsir etmişdi. S.S.Axundov. Min ilin əzilmiş rənc-bəri sanki qəbirdən qalxıb mülkədarla vu-ruşur, əlinə götürdüyü yabanı, odlu silahı yerə qoymaq istəmir, itaətsizlik hər səmti bürüyür. S.Rehimov. □ İtaətsizlik etmək (göstərmək)
itaet etmemek, tabe olma-maq, söze qulaq asmamaq, üze durmaq, hörmetsizlik göstermek. Hələ arvadı Nigar açıqdan-açığa ona itaətsizlik edir, özünü yaxşı aparmayırdı. S.Hüseyn.

İTALİYALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax italyan.

İTALYAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İtaliyanın esas ehalisini teşkil eden xalq ve bu xalqa mensub adam. Italyan musiqisi. Italyan operası. Italyan dili Roma imperiyasının süqutundan sonra, latın xalq dili zəminində inkişaf etmişdir.

İTALYANCA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərfİtalyan dilinde.
Italyanca-rusca lüğət. Italyanca danışmaq. Italyanca söz sırası sərbəstdir. // is. İtalyan dili. Italyancanın başlıca fonetik və morfo-loji xüsusiyyəti, əsasən, saitlə bitməsidir.

İTALYANÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Musiqi eserle-rinde, ekseriyyetle operada italyan musiqisi üsullarının tetbiqi.

İTARISI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Yuvasını yerdeki deşik-lerde quran bozaçalar rengli arı növü.

İTBALIGI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Uzunsov başlı, eti yeyilmeyen balıq növü.

İT-BAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

it-bat düşmək
itmek, yoxa çıxmaq, yox olmaq. İt-bat eləmək
yox etmek, aradan götürmek, mehv etmek. Qarı qollarını çırmalayıb, Məlik vəzirin arvadını doğuzdurdu, gördü ki, bu bir oğlan doğdu ki, eynən Yusifi-Kənan. Istədi uşağı it-bat eləyə, baxıb gördü ki, adam çoxdu.. (Nağıl). İt-bat olmaq
yox olmaq, yoxa çıxmaq, aradan qalxmaq, mehv olmaq.

İTBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İt saxlamağı, itle meşğul olma-ğı seven adam. [Koxa:] Səlim bəy itbazdır, tazıları var; Hər səhər onları hey öpüb yalar. S.Rüstem. [Mektubunda] yazırsan ki, qəsəbənizin əhalisi xoruzbazların, qoçbaz-ların və itbazların əlindən cana-bezara gəl-mişdir. "Kirpi".

İTBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İt saxlama, itle meşğul olma. Mollaxanadan qovulan gündən etiba-rən uşaq fikrini qoçbazlıq, bildirçinbazlıq, itbazlıq və bu kimi işlərə verərdi. H.Sarabski.

İTBOĞAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. bax novruzgülü. Itboğanın bəzi növləri dekorativ bitki kimi becərilir.

İTBURNU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Qızılgül fesilesinden tikanlı kol bitki ve onun qırmızı meyvesi. Itburnu kolu. Itburnu gülü.
Itburnu
qış-da yarpağı tökülən, iki metrə qədər hündür-lükdə, tikanlı koldur. May ayında çiçəklənir, meyvəsi vitaminlə zəngindir, sentyabrda yetişir. H.Qedirov.

İTÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İt saxlayan, it yetişdirmekle meşğul olan adam.

İTÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İt saxlamaqla, it yetişdirmek-le meşğul olma.

İTDAMI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
İt saxlanan yer.
məc. Qaranlıq, kiçik, yaşayışa yarama-yan, natemiz yer. Bura ev deyil, itdamıdır.

İTDİRSƏYİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kirpik diblerinde piy vezilerinin irinli iltihabı; sızanaq. Gözünə itdirsəyi çıxmaq. Itdirsəyini sıxdıqda, göz yuvasının fleqmonasına səbəb ola bilər.

İTƏBAXAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Ov ve ya xidmet itlerine baxan adam.

İTƏLƏYİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tex. İşleme zamanı mexa-nizmin müeyyen hisselerinin veziyyetini tekanla deyişdiren qurğu.

İTƏLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İtelemek"denf.is.

İTƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Keskin, ani bir here-
ketle, tekanla bir şeye toxunmaq. [Əmir-aslan:]
.Nurəddin su çəkdiyi halda daldan itələyib suya salacağam. S.S.Axundov. Rüstəm kişi Telli arvadın yaxasından itələ-yib keçmək istədi. M.İbrahimov. [Ağca] iki-əlli Gəldiyevi itələdi, içəri salıb qapını bərk çırpdı. Mir Celal.
Tekanla bir şeyi bir terefe doğru here-ket etdirmek, yerini deyişmeye mecbur et-mek, yerinden terpetmek. Arabanı dala itə-ləmək. Stolları yana itələmək.
[Telli] bir hadisə üz verdiyi təqdirdə, bu saman torba-
sını irəliyə itələməklə müəllimin otağına yol açar, onu öz harayına çağıra bilərdi. S.Hüseyn. // Bir şeyi eli ile ve ya başqa bir şeyle özünden geriye çekmek, kenar etmek. Mollanın oğlu qızılı əli ilə itələyir. "Mol. Nesr.". Axund qəlyanı kənara itələyib dizi üstə qalxdı. Mir Celal.
Soxmaq, yeritmek, daxil etmek. Neştə-ri yaraya itələmək.
məc. Tehrik etmek, sövq etmek, sürük-lemek, bir şeyi etmesine sebeb olmaq. Cina-yətə itələmək.

İTƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İtelenmek"den f.is.

İTƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İtelemek"den məch.

İTƏLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"İteleşmek"den f.is.

İTƏLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qarş. Bir-birini itelemek.
Bəzi adamlar kəndin içində əyri-üyrü yolla qaçışır, bir çoxu yenə də bir-birinə toqquşub itələşir və həyətə doluşurdu. S.Rehimov.

İTGƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. Qızılquş ve qırğı balalarına xalq arasında verilen ad.