Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
KÄKTUS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] bax maldili.

KAQÖR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[coğr. addan] Qırmızı desert şerabı.

KAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Deymemiş, yetişmemiş, göy. Kal yemiş. Kal tut. Kal alça.
[Hurizadın]
.tükləri məzəli bir rəngalar-gah qarğıdalı saçağına, gah da kal qarpıza bənzər. çemen-zeminli. Nəbi güllə atsa düzdə, ya dikdə; Tağlar meyvəsini yerə kal salar. M.Rahim. // İs. menasında. Əriyin kalı.
İyid nərəsin-dən, güllə səsindən; Dəyməmiş tökülür kal-ların, dağlar! Aşıq Əlesger.
məc. Hele yetişmemiş, inkişaf etmemiş. Almaniyanın İngiltərə-Fransa-Rus əleyhinə düzəltdiyi cahangirlik təşkilatı da hələ uşaq-dır, kaldır, yetişməmişdir. M.S.Ordubadi. Bax, bu yerlərdə adamlar dəyişir; Kal (z.) gələn burda dəyir, tez yetişir. S.Rüstem.
məc. Tutqun, boğunuq (ses haqqında). [Vekil] kal səsi ilə Nemətə yer göstərdi. çemenzeminli. Əsgərin qulağında Əlyarın kal səsi eşidildi. S.Rehimov.
məc. dan. Kütbeyin, gecanlayan. Kal adam.
Yaş yetirib kal oldunuz; Görə-görə kor oldunuz; Dinə-dinə lal oldunuz; Səbri-nizə heyrətdəyik; Siz dözümdə fil oldunuz. B.Vahabzade.
0 Yuxudan kal oyanmaq
lazımınca yatıb yuxusunu almamaq, yuxudan yarımçıq durmaq. [Settar:] Əşi, yuxudan kal oyanıb gözümü açıram, görürəm, gün təzəcə çırtla-yır. Ə.Əbülhesen.

KALA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. üzeri lifle örtülmüş, pambıq çiyidi.

KALA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Böyük şüşe qab, iri şüşe banka.

KALAFA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Dağılmış tikintinin qalığı, dağılmış yer; xarabalıq. Kənd yıxılsa, kala-fasından məlum olar. (Ata. sözü).
İri deşik (divarda ve s.-de); iri çuxur,
oyuq. Qaralır daxmanın kalafa yeri; Dəstə
şərqisilə çəkilir geri. S.Vurğun.
məh. Quyu.
0 Bir kalafa sümükdür
çox arıq adam haqqında.

KALAFAAGIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. zar. çox iri ağzı olan.

KALAFALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kalafası olan; xarabalıq. [Qatır Memmed] evlərinin kalafalığında bir daşın üstündə oturub,
. dərin sükuta getdi. "Qatır Memmed".

KALAGAY(I) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax kəlağayı. Bu diyarda kalağay yox, kətan yox. M.P.Vaqif. Başında

Herat kalağay, paltarları darayıdı. Aşıq Əlesger. Gözəl surət sahibi olan bu qadın qara paltar geymiş, başına yaşıl-ağ ipək kalağayı salmışdı. T.Ş.Simurq.

KALAMBUR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Cinas.

KALAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. dan. Varlı, pullu, cibi dolu. Oğlan yəqin kalan idi... S.Rehman. Qonşum bu məclisə yalnız puldan kalan adamları çağırır. S.Rüstem.

KALAVA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Dere.

KALBA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

dan. köhn. bax kərbəlayı. Nə xortlayaydı bu şəkil ilə Molla Nəsrəddin, ey kaş; Nə kalba səbzalılarda bu xofü-vəhşət olaydı. M.Ə.Sabir.

KALENDÄR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] bax təqvim. Diva-rımdan asılı kalendardan hər gecə; Bir dö-yüş və bir zəfər yarpağını cırıram. S.Rüstem. □ Kalendar plan
kalendar (teqvim) üzre müeyyen edilen plan. Klubun kalendar pla-nı hamıya məlumdur. Mir Celal.

KALEYDOSKÖP : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Əlde fırlatdıq-da tez-tez deyişen, rengli naxışlar gösteren, boruşekilli optik cihaz (oyuncaq).
məc. Hadiselerin, şexslerin ve s.-nin ardı-arası kesilmeden deyişmesi. Əgər "Ağa Məhəmməd şah Qacar" faciəsi kaley-doskop isə, görünür ki, cənab tənqidnəvis bu ləfzin nə olduğunu layiqincə düşünməyib, fəqət bir xarici ləfzi, heç məhəli olmayaraq istemal etmişdir; çünki cəmi tarixi faciələr kaleydoskopdurlar. Ə.Haqverdiyev.

KALIM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. etnoqr. Orta Asiyada: evlener-ken oğlanın qızın ata-anasına vermeli olduğu pul, mal ve s.; başlıq ve bu adetin özü.

KALIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
bot. Yarpaqları iti, uzun, yum-şaqbuğumlu, qamışa oxşar bitki. Kalış yeyib zəhərlənmək (mal-qara haqqında).
Bostanın ətrafını kalış basmışdı. İ.Şıxlı.
məh. Göy, teze (soğan haqqında). Kalış soğan, qırmızı turp, müxtəlif göyərti iştaha ilə yeyilirdi. Ə.Veliyev.

KALIŞLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. çoxlu kalış biten yer. [Rüstem kişi] kalışlığın arasındakı qarpız-lardan birini götürüb geri qayıtdı. İ.Şıxlı.

KALİBR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.]
xüs. Silah lülesi diamet-rinin ölçüsü; çap. Kalibri böyük toplar. // Mermi ve ya güllenin diametri.
tex. Kütlevi istehsal olunan şeylerin deqiq, müeyyen ölçüsü.
tex. Memulatın ölçüsünü, formasını ve s. yoxlamaq üçün ölçü aleti.

KALİBRLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kalibrlemek"den f.is.
KALİBRLƏMƏKf. tex.
Bir şeyin kalib-rini ölçmek ve ya yoxlamaq, bir şeye lazımi kalibr vermek. Relsləri kalibrləmək.
ölçü aletlerinin bölgü derecelerini yox-lamaq. Termometri kalibrləmək.

KALİBRLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kalibrlenmek"den f.is.

KALİBRLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. tex. Kalibrleme
işi aparılmaq, bir şeyin kalibri ölçülmek, yoxlanmaq.

KALİBRLƏNMİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. tex. Kalibri yox-lanmış (ölçülmüş), lazımi kalibr verilmiş.

KALİBRLƏYİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. xüs. Kalibrleme işi ile meşğul olan işçi (b ax kalibr
ci menada).

KALİBRLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. xüs. Müeyyen kalibrde olan, müeyyen ölçüsü olan, qebul edilmiş kalibre uyğun olan. Müxtəlif kalibrli toplar.