Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

KATARÄKT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. katarraktes
şelale] tib. Göz büllurcuğunun görme qabiliyyeti-nin zeifleşmesine ve korluğa sebeb olan donuqlaşması (xalq arasında buna "mirvari suyu" deyilir).

KATARAKTLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. tib. Kataraktası olan. Kataraktlı göz.

KATBİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Kenarları xezli qadın paltarı. [Meşedi Xonku] köhnə katbini san-dıqdan çıxardıb, xəzlərini güvədən təmizlə-mişdi. çemenzeminli.

KATEQÖRİYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
fəls. Maddi ale-min, varlığın en ümumi ve mühüm xasse ve münasibetlerini eks etdiren mefhum. Səbə-biyyət kateqoriyası. Zəruriyyət kateqoriyası. Materiya fəlsəfi kateqoriyadır.
Elmi terminologiyada: hadiselerin, eş-
yanın derecesini, yaxud onların elametleri-
nin en ümumi xüsusiyyetlerini gösteren mef-
hum. Qrammatik kateqoriyalar.
Derece.

KATEQORİYALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bu ve ya diger ka-teqoriyaya aid olan; kateqoriyası (derecesi) olan. Müxtəlif kateqoriyalı quyular. Kate-qoriyalı idmançı.

KATER : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ing. katter] Yaxın mesafelerde işlemek üçün motorlu ve ya yelkenli kiçik gemi. Zirehli kater. Yedək kateri. Motorlu kater. Torpeda kateri (torpedalarla silahlan-mış kater).
Katerə oturub Neft daşların-dan uzaqlaşdıq. M.İbrahimov. Əgər fəhlələr sürətlə gedən katerə minsəydilər, Qara daş-larla liman arasındakı məsafəni beş saata qət edə bilərdilər. M.Hüseyn. Şırım salır sularda; Sürətlə gedən kater. Ə.Cemil.

KATERÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Katerde xidmet eden matros.

KÄTET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. kathetos] riyaz. Düzbucaqlı üçbucaqda düz bucağı emele getiren teref-lerden biri.

KATETER : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] tib. Derman yeritmek, yumaq ve ya boşaltmaq üçün beden boşluq-larına ve ya kanallarına yeridilen boru; zond. Kateter salmaq. Kateter qoymaq.

KATİB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
İdarenin, müessisenin, teşkilatın ve ya bir şexsin yazı-pozu işlerini aparan adam. Dəftərxana katibi. Məhkəmə katibi. Idarə katibi. Yerli komitə katibi.
Katib fərmanı oxuyandan sonra qiymətli bir xələt gətirib vəliəhdin çiyninə saldılar.
M.S.Ordubadi.
İclasın, yığıncağın ve s.-nin protokolu-nu yazan şexs. Iclasın katibi.
Her hansı bir teşkilatın seçilmiş rehberi. Katib dəstəyi qaldırıb, bir an qulaq asdıq-dan sonra soyuqqanlıqla dedi:
Bəli, bura-xın gəlsinlər. Q.İlkin.
Her hansı bir idarenin teşkilat ve icra şöbesinin başında duran şexs. Qəzet redak-siyası katibi. Jurnalın katibi.
köhn. Yazan, yaxşı qelemi olan. Əzəl katibləri üşşaq bəxtin qarə yazmışlar. Füzuli. Mən aşıq, yaza dərdim; Katib yox, yaza dərdim; Fəqir bülbüllər kimi; Qalıbdır yaza dərdim. Sarı Aşıq.
0 Dövlət katibi
ABŞ-da xarici işler nazirinin adı. Elmi katib
elmi idarenin cari işlerinin teşkiline cavabdeh olan şexs. Institutun elmi katibi.

KATİBƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qadın (qız) katib. Qüd-
rətin qarabuğdayı katibəsi sürətlə şığıyıb içəri girdi. M.Hüseyn. Narınc çox kobud bir şəkildə katibəyə cavab verdi.. S.Rehman.

KATİBLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Katib vezifesini aparma. Ilk təşkilat işlərini aparmaq üçün Abdulla Şaiq, Salman Mümtaz və məndən ibarət olan üçlük təşkil edilmişdi. Katiblik mənim öhdə-mə buraxılmışdı. A.Sehhet.
Her hansı bir teşkilatın, idarenin teşki-lat ve icra mahiyyetinde olan, cari işlerini aparan şöbesi. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı-nın katibliyi. // top. Bu cür şöbenin işçiler heyeti.
top. Protokol işlerini aparmaq, qerarlar hazırlamaq ve s. üçün yığıncaqda, konfrans-da ve s.-de seçilen şexslerden ibaret heyet. Nümayəndələr konfransın rəyasət heyəti və katibliyini seçdilər.
[Rza Qehremani Firi-dune:] Buyur, əzizi-mən, gör gələcəkdə yeni dövlətin vəziri olsan, məni katibliyə götü-rərsənmi?
deyə zarafat etdi. M.İbrahimov.

KATOD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. kathodos] fiz. Menfi yüklü elektrod (anod eksi). □ Katod lampası ¬elektromaqnit titreyişleri emele getirmek, yaxud onları güclendirmek üçün cihaz.

KATODLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Katodu olan. Katodlu
lampa.

KATÖLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat. esliyun.] Katoliklere, ka-tolisizme aid olan, mensub olan. Katolik keşişi. Katolik məzhəbi.
.Katolik kilsəsində hətta ibadəti də musiqi səsi ilə əmələ gəti-rirlər. C.Memmedquluzade.

KATOLİKLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Katolik mezhebine mensub olma, katolisizme mensubiyyet; katolisizm.

KATOLİKÖS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Kilse başçısının (pat-riarxının) titulu.

KATOLİSİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] Başında Roma pa-pası duran qerbi xristian mezhebi.

KÄTORQA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [yun.] tar.
Son derece sert bir şeraitde ağır icbari iş, sürgün ve hebs şeklinde verilen ceza, habele sürgün edilmiş cinayetkarlar üçün icbari iş yeri. Katorqaya məhkum edilmək. Katorqaya göndərilmək. Katorqadan qaçmaq.
.Amma ağır tənbehlərin, yəni Sibirə və katorqaya düşənlərin müddətinin bir hissəsi qalır, bir hissəsi bağışlanır. C.Memmedquluzade. Katorqa cəzası
insanları diri-diri qəbrə gömmək üçün idi. M.Hüseyn.
məc. çox ağır heyat şeraiti ve ya zeh-met haqqında.

KATTA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. dan. bax kətxuda. Kattanı gör, kəndi çap. (Ata. sözü). Müxtəsərin de-yir Aşıq Ələsgər; Koxanın, kattanın zatı çıx-mışdı. Aşıq Əlesger. Bu [şexs] Danabaş kəndinin kattası Xudayar bəydi. C.Memmed-quluzade.
0 Katta danışmaq
yeke-yeke danrşmaq.

KATTALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

dan. bax kətxudalıq. Indi iki il olar ki, Xudayar bəy Danabaşda katta-lıq eləyir. C.Memmedquluzade.

KATYUŞA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus. xüs. addan] dan.
ci iller Böyük Veten müharibesi zamanı avtomobilde qurulmuş reaktiv mina-atan silahın zarafatyana adı. Mən od-alov yağdırdım katyuşatək dilimdən. S.Rüstem.

KAUÇÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ing. esli isp.] Bezi tropik bit-kilerin şiresinden, yaxud zavod üsulu ile süni alınan elastik madde (bu maddeden rezin istehsal edilir). Təbii kauçuk. Sintetik kauçuk. Kauçuk zavodu. // Kauçukdan qay-rılmış. Kauçuk boru.

KAUÇUKLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Terkibinde kauçuk olan. Kauçuklu bitkilər.

KAUSTİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [yunancadan] kim. Yeyici, yandırıcı. Kaustik maddələr. □ Kaustik soda
sabun istehsalında, toxuculuq işlerinde tetbiq edilen kimyevi madde.