Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

KƏBUTƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] klas. Göyerçin. Bir
damdə gördü bir kəbutər. Füzuli. Neçə müd-dət qərq oldular tufana; Əmr etdi, kəbutər gəzdi hər yana. Aşıq Əlesger.

KƏC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.]
Əyri. Qoy börkünü kəc qaşının üstünə, fırılda; Kəndin kimi bir lotiyi-meydanını görcək. M.Ə.Sabir. Iri, tutqun gözü, acıqlı qaşı; Etinasız, qürurlu, kəc ba-xışı. A.Sehhet. Kəc baxmaq
eyri baxmaq, pis niyyetle baxmaq, pis gözle baxmaq, eti-barsızlıq göstermek. Ustadına kəc baxanın gözlərinə qan damar. (Ata. sözü). [Mirsadıq:] Hərgah başınızdakı papaqdırsa, sizi ona and verirəm, mənim arvad-uşağıma kəc bax-mayın. M.S.Ordubadi. Qorxmamışıq dost gö-rünən düşmənlərin qınağından; Toy tutmuşuq kəc baxanın göyünə də, ağına da. R.Rza.
Ters, höcet. Kəc adam.
[Qapıçı:] Yaxşı tanıyıram kəc Əxistanı; Ya məni bo-ğazdan çəkdirər dara; Ya da ki, saldırar daş zindanlara. M.Rahim. □ Kəc başlamaq
tersliye başlamaq, inad elemek, ziddine get-mek, eksine hereket etmek. [Memişov:] Sən ki mənimlə kəc başladın, mən də məsələni yu-xarılara keçirərəm. M.İbrahimov. Kəc danış-maq
eksine damşmaq, ters-ters danrşmaq.

KƏC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax gəc.

KƏCAVƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Keçmişde Şerqde: sefere çıxan adlı-sanlı adamlar üçün minik heyvanlarının, adeten, devenin üstünde dü-zeldilen örtülü yer. Nigar xanımı atdan düşü-rüb, kəcavəyə mindirdilər. "Koroğlu". [Fazil:]
.Bu vilayətdə olan dəli kişilərin övrətləri
. gərək öz ərlərinin qardaşlarına siğə olub bu kəcavələrə əyləşsinlər. C.Memmedquluzade. Qadınların istiqbalçı qafiləsi taxt-rəvan və kəcavələrdə gedir və hər kəsin nəzərini özü-nə cəlb edirdi. M.S.Ordubadi.

KƏCBİN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars.] köhn.
çepgöz, qı-yıqgöz, çaş. Kəcbin adam.
məc. Əyri gözle baxan, her şeyi eyri gören, yaxşı bir şey görmeyen, xeyirxah ol-mayan. [Böyükxanım] şəhla gözlərin insa-niyyətcə nə qədər kəcbin olduğunu düşün-müşdü. M.S.Ordubadi.

KƏCBİNLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn.
çepgözlük, çaşlıq.
məc. Pis nezerle baxma, her şeyi ters görme, heç bir yaxşı şey görmeme.

KƏCQABIRGA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. dan. Ters, inad-cıl, höcet. Kəcqabırğa adam.
Mən onun ağzı xeyrə açıldığını görməmişəm. Zalım oğlu kəcqabırğadır. Mir Celal.

KƏCLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Qıyqaclıq, çeplik.
Terslik, höcetlik. Dediyim sözümdə mən yenə varam; Məndə kəclik də var, mərdanə-lik də. Ə.Vahid.

KƏCMƏDAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [fars. kec ve ər. medar] klas. Birisinin istek ve arzusunun eksine hereket eden; nehs.
.Mansur axırıncı dəfə fələkdən şikayət etmək üçün ağlar gözlərini göyə dikib tutqun və dilsuz kəlmələrlə təkəllü-mə başladı:
Kəcmədar dövran! C.Cabbarlı.

KƏCPAPAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Papağını yan qoyan.
məc. Forslu, qürreli. Kəcpapaq oğlan.

KƏCRƏFTAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

if. [fars.] Pis reftarlı, ref-
tarı olmayan, yola getmeyen. // məc. Nehs, ters, uğursuz. Ey Vidadi, gərdişi-dövrani-kəcrəftarə bax; Ruzigarə qıl tamaşa, karə bax, girdarə bax. M.P.Vaqif.

KƏDƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qem, qüsse, derd, ruhi iztirab. [Maral:] Uff, bəxtiyarlıq içində ölmək, kədərlər, üzüntülər içində yaşamaqdan min qat xeyirli imiş... H.Cavid. Neçəsində fərə-him var; Neçəsində kədərim var. B.Vahab-zade. Səmədin ürəyini sonsuz bir kədər və ümidsizlik doldurdu. İ.Hüseynov. // Kədərlə şeklinde zerf
qemli, qüsseli, derdli. Kədər-lə başını aşağı dikmək. Kədərlə cavab ver-mək.
Azərbaycanda sevinc və şadlığa səbəb olan bu xəbər Həmədanda böyük bir kin və kədərlə qarşılandı. M.S.Ordubadi.

KƏDƏRAVƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. keder ve fars.
...aver] klas. bax kədərləndirici. [Aslan]
zəifləmişdi, qırışıq üzünü tük basmışdı, kədə-ravər bir görkəm almışdı. C.Cabbarlı.

KƏDƏRƏNGİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. keder ve fars.
...engiz] klas. bax kədəravər. Torpaqların üzərinə sərilmiş əlvan güllərin görünüşü qanlı bir otağın görünüşü qədər kədərən-gizdir. M.S.Ordubadi.

KƏDƏRLƏNDİRİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

KƏDƏRLƏNDİRİCİ sif. Keder getiren,
qüsse getiren; qemlendiren, qüsselendiren. Kədərləndirici hadisə. Kədərləndirici xəbər. Kədərləndirici mənzərə.

KƏDƏRLƏNDİRİCİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Keder getir-
me, keder verme.

KƏDƏRLƏNDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kederlendiril-
mek"den f.is.

KƏDƏRLƏNDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Qemlen-
dirilmek, qüsselendirilmek, meyus edilmek, derd (keder) verilmek.

KƏDƏRLƏNDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kederlendirmek"-
den f.is.

KƏDƏRLƏNDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Kederli etmek,
qemlendirmek, qüsselendirmek, çox meyus etmek. Xəbər onu kədərləndirdi. Uşağın xəs-təliyi ananı kədərləndirdi.
Bu
. kişinin son-suzluğu Ataşı istər-istəməz kədərləndirirdi. Ə.Veliyev. [Elçin Sevince:] Indi mən buraya gələndə eşitdiyim bir səs məni çox kədərlən-dirdi. Z.Xelil.

KƏDƏRLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kederlenmek"den f.is.

KƏDƏRLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Kedere batmaq,
qemlenmek, qüsselenmek, çox meyus olmaq. Bu xəbərdən kədərləndi. Oğlunu görə bil-mədiyi üçün kədərləndi.
Sabir düşünür, kədərlənir, dərslərini hazırlamağa çalışırdı. S.Rehimov. Səfər kişi bu sözdən kədərlən-miş kimi köksünü ötürdü. Mir Celal.

KƏDƏRLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qemgin, derdli, mükedder, hüznlü. Kədərli ana.
Kədərli bir qəlbin yanıq fəğanı; Yandırır ürəyi daşdan olanı. Ə.Cavad. Doğrudan da qız çox düşkün və kədərli idi. M.İbrahimov. // Keder ifade eden. Kədərli gözlər. Kədərli səs. Kədərli sifət. // Keder veren, keder getiren, qemgin eden; kederle dolu. Kədərli xəbər. Kədərli heka-yə.
Bu böyük itki, bu kədərli faciə bütün qohum-qardaşa, xüsusən Atabalaya çox ağır təsir etdi. A.Şaiq.

KƏDƏRLİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kederli adamın hal ve veziyyeti; qüsselilik, qemlilik, derdlilik.

KƏDƏRSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Kederi olmayan, qemsiz, qüssesiz, derdsiz. Kədərsiz adam. // məc. Şen, qayğısız, mesud. Kədərsiz həyat.
Nadir bulunur bizdə bulud, sis; Şən ruhumuzun üfqü kədərsiz. H.Cavid.