Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
KƏHKƏŞAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] şair. Geceler göy üzünde ağ yol şeklinde görünen ulduzlar topası; hacılar yolu, süd yolu. Kəhkəşan süd¬lü nəhri andıraraq; Əzəli bir kitab oxurdu mana. H.Cavid. Hər ulduzun yeri var kəh-kəşanlar içində; Hər nəhrdən su vardır göy ümmanlar içində. R.Rza.

KƏHRƏBA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Müxtelif xırda be-zek şeyleri qayrılan qatranlı şeffaf, sarı ve ya sarı-qonur rengli berk madde. Kəhrəba-dan qayrılan muncuq. Kəhrəbadan bilərzik. // Hemin maddeden qayrılmış bezek (şeyi). Gümüş biləklərin, bəyaz qolların; Sarı kəh-rəbası, hayıf ki, yoxdur. M.P.Vaqif. [Bülend] bir hərəkətlə Nazlının boynundakı kəhrəba-ların və muncuqların hamısını dartıb qopar-dı.. Ə.Əbülhesen.
Kehrebadan qayrılmış. Kəhrəba qolbaq. Kəhrəba müştük.
[Molla Sadıq] sarı kəh-rəba təsbehinin qoz boyda dənələrini şaq-qıldatdı. İ.Şıxlı.
məc. Teşbehlerde. Kəhrəba kimi qay-maq. Kəhrəba kimi un.
Dönmüş kəhrəbaya sular xəzəldən; Əlində cam tutmuş ruzgar xəzəldən.. M.Müşfiq. Sevil açdığı süfrəni daha da zənginləşdirir, yağlı süd, qalın qaymaq, sarı kəhrəbanı andıran şit kərə və pendirlə doldururdu. S.Rehimov.

KƏHRƏBALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Kehrebası olan, kehre-ba ile bezedilmiş, kehrebadan düzeldilmiş. Kəhrəbalı bilərzik.

KƏHRİMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kehrimek"den f.is.

KƏHRİMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. məh. Qocalmaq, qartlamaq. Sümüyü kəhrimiş adam. Ağac kəhrimişdir.

KƏHRİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Yeraltı su yolu, su ke-meri. Dərədə kəhriz suyu ilə işləyən stansi-yanın təzə binası ağarırdı. M.Hüseyn. Yalnız qoşa kəhrizin böyründən gələn araba yolu ilə bir avtomobil sürətlə
. gəlirdi. Mir Celal. □ Kəhriz vurdurmaq (saldırmaq çıxartdırmaq)
suyu quyu vasitesile yer üzüne çıxartdırmaq.
.Hər dəfə müsəlman-ların müsəllaya çıxmaqları ilə Allah yağış yağdırsa, dəxi bundan sonra bir kəs dəli deyil ki, arx çıxartsın,
. kəhriz vurdursun.. C.Memmedquluzade.

KƏHRİZLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Kehrizi olan. Kəhrizli bağ.
[Geray ağa]
.fikrən özkəhrizli mülklərinə, Qarabağa qayıdır, Müqim bəyin qarasınca mırıldanırdı. S.Rehimov.

KƏHRİZŞEYTANI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Qarınayaqlılar
fesilesinden dayaz sularda, kehrizlerde ya-şayan canlı.

KƏKƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Danrşarken kekeleyen; kekov. Kəkə uşaq. Anadan kəkə (z.) doğulmaq.

KƏKƏLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kekelemek"den f.is.
Onun danışanda kəkələməsi və adı Qəhrə-mana sabiq yoldaşı Meracı xatırladırdı. Ə.Veliyev.
Damşarken bezi sesleri qeyri-iradi ola-raq defelerle tekrar etmekden ibaret nitq nöqsanı.

KƏKƏLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Danrşarken bezi ses-leri qeyri-iradi tekrar ederek çetinlikle da-nışmaq. Qızı elçilər danışdırırlar ki, görsün-lər, qız kar deyil, eşidirmi, lal deyil və kəkə-ləmir. R.Əfendiyev. // məc. Ne deyeceyini bilmeyib dili çaşmaq, dili söz tutmamaq, qırıq-qırıq danrşmaq. Nəsrəddin başlayır kəkələməyə.. "M.N.letif." Burada müqəssir kəkələdi və cavab verə bilmədi. H.Nezerli.
B a x kəkələnmək.
kəkələyə-kəkələyə zərf Kekeleyerek, dili dolaşa-dolaşa, çaşa-çaşa, dili topuq çala-çala. Nə kəkələyə-kəkələyə danışırsan?
La-çının əmisi kəkələyə-kəkələyə deyirdi. M.Hüseyn.

KƏKƏLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kekelenmek"den f.is.
Rüstəm kişinin yaşına layiq olmayan şəkildə xoruzlanıb kəkələnməsi Qoşatxana əvvəlcə pis təsir etsə də, getdikcə mənasız və gülünc görünməyə başlayırdı. M.İbrahimov.

KƏKƏLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Xoruzlanmaq. Bizi heç
bir vaxt aldada bilməzsiniz,
deyə
. polis xəfiyyəsikəkələndi. M.Hüseyn.
.çarməhkə-məsinin məmurları bir vaxt Rüstəmin qara damını eşmiş, yararlı bir şey tapmadıqları üçün Rüstəmin üstünə kəkələnmişdilər. S.Rehimov. [Şahperi:] Bura bax! Ozün də mənim üstümə kəkələnmə! B.Bayramov.

KƏKƏLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Keke adamın halı; kekov-luq. Kəkəliyindən utanmaq.

KƏKƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kekemek"denf.is.

KƏKƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax kəkələmək.

KƏKİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.]
Bezi quşlarrn başrnda topa şeklinde tük. Fərənin kəkili. Göyərçin kəkili. // At ve bezi başqa heyvanların qulaq-ları arasından sallanan tük topası. Qara atın kəkili; Tel-tel olub tökülü; Hər yetənə yar desən; Yar bacadan tökülü. (Bayatı). [İlyas Adileye:] Axırda ərk ilə [atın] kəkilindən tutub dartdım. Ə.Memmedxanlı.

Kişilerde: alrna tökülen saç. Kəkilini üzünə tökmək. Papağın altından kəkili görü-nür.
Kəkilə bax, kəkilə; Kəkil üzə tökülə; Qiyamət o gün qopar; Yar gözümdən çəkilə. (Bayatı). // Qrrxılmış başın ortasrnda saxla-nan tük topası. Uşağın başında kəkil saxla-maq.
[Cümrü Ağamalının] başının orta-sında kəkili olardı. H.Sarabski.

KƏKİLBAŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. dan. Başrnda kekili olan; kekilli. Kəkilbaş oğlan.

KƏKİLBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. ve sif. [fars.] Kekil qoy-mağı, kekil saxlamağı seven adam. Kəkil-baz oğlan.
[Əhmed:] Nədən ötrü məni ax-tarırsan, ay hiyləbaz, kəndirbaz, oyunbaz, kəkilbaz. N.Vezirov.

KƏKİLCİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Balaca kekil, kiçik kekil.

KƏKİLDARAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Şanapipik.

KƏKKİLDƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zool. bax çəkçəki. Biçə-nəklərdə kəkkildəklər qaqqıldaşır.

KƏKİLLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Kekili olan. Kekilli fere.
- Kəkilli durnalar hey qatar-qatar; Qaqqıl-daşıb keçir, açılmış bahar. R.Rza.
.Kəkilli boz torağaylar hərəni öz dilində qarşılayır-dılar. M.Rzaquluzade.
Başrnda kekil saxlamış, kekil qoymuş. Kəkilli uşaq.

KƏKKİLTİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kekliyin çıxardığı ses. Kək-liyin kəkkiltisi eşidilirdi.

KƏKLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Toyuq cinsinden elvan tük-lü çöl quşu. çil kəklik. Ağ kəklik.
çoban oxur, çalır, dağlar səslənir; Nə anladır o kəkliklər turaca? A.Şaiq. Hava işıqlaşanda kolluqlardan bildirçin, turac, kəklik pırılda-şıb qalxdıqca [beyler] alıcı quşları buraxıb ovlayırdılar. M.Rzaquluzade. □ Kəklik kimi
- cilveli hereket haqqında. Otuzunda kəklik kimi səkərsən; Igidlik eləyib qanlar tökərsən. "Koroğlu". Rəqqasə də kəklik kimi süzüb gedir çəmənliyə; Hər könüldən bir səs gəlir, "ölməmişəm, sağam!"
deyə. S.Vurğun. Otmə kəklik kimi min naz ilə əlvan geyinib; Bizim ətrafa da, olmazmı ki, pərvaz edəsən?
Ə.Vahid.
0 Kəkliyi azmaq (esli geyiriyi azmaq)
bax gəyirik.