Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

KƏLƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hiyle, fırıldaq, badalaq, bic-lik, fend, aldatma. Kələk ilə gələn külək ilə gedər. (Ata. sözü). [Süleyman:] öyrən bu kələyi, arvadı tap, tez toy elə! ü.Hacıbeyov. [Mustafa bey:] Mirzə Kərim, bunlar hamısı sənin kələyindir. Ə.Haqverdiyev.
0 Kələk gəlmək
yalan sözlerle, hiyle ile aldatmaq, frrıldaq işletmek. [Nebi:] Meh-dinin əlindən dad edər fələk; Naçalniklər mənə gəlirlər kələk. "Qaçaq Nebi". [Salamov:] Adə,
. sən də mənə kələk gəlirsən? C.Cab-barlı. Kələk işlətmək- bax kələk gəlmək. [Hacı Mehdi:] Hər nə kələyin var, işlət. Ə.Haqverdiyev. Molla Qasım anladı ki, belə camaatın içində hər nə ki, kələyi varsa, işlədə biləcəkdir. S.S.Axundov. Kələk qur-maq
biclik işletmek, hiyle düzeltmek. Lakin o yerlərdə gedir, durmayır; Bir elə layiqli kələk qurmayır. M.Ə.Sabir. [Cahan:] Bizə də sən qur kələk, sən qur kələk, sən qur kələk. ü.Hacıbeyov. [Hacı Ferec:] Ziynət xanımı görmək üçün nə kələk qurdumsa, zalım qızı elə dəlillər gətirdi ki, qaldım məəttəl. N.Vezirov. Kələyə düşmək
tora düşmek, hiyleye aldanmaq, işe düşmek. [Hacı Murad:] Seyidin kələyinə düşüb cəmi dövlətini məscidə vəqf etmişdir. S.S.Axundov. Əcəb kələyə düşdük, əcəb qaldıq xatada. S.Rüstem. Kələyə salmaq (qoymaq)
cen-cel işe salmaq. [Gülçöhre:] Əsgər bizi kələyə qoyub, sənin acığına və mənim əzabıma sə-bəb oldu. ü.Hacıbeyov. Kələyi baş tutma-maq
hiylesi heyata keçmemek, boşa çıx-maq. [Meşedi İbad:] Lotular pul söhbətini eşidib qaçdılar. Yox, mənim kələyim baş tutmadı. ü.Hacıbeyov. Kələyi kəsilmək
üzülmek, elden düşmek. Kələyini kəsmək
son derece yormaq, incitmek, elden salmaq, çox eziyyet vermek, üzmek. Yol kələyimizi kəsdi.
[Əhmedov:] çadırdan, brezentdən tap, yoxsa bu gün bizim kələyimizi kəsər. Mir Celal. Kələyinin üstü açılmaq
hiy-lesi, bicliyi, frrıldağı aşkara çıxmaq, belli ol-maq, baş tutmamaq. [Əsger:] Zərər yoxdur, bir-iki saatdan sonra mənim kələyimin üstü açılar, onda qız da sevinər, mən də sevinə-rəm. ü.Hacıbeyov.

KƏLƏKBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Hiyleger, bic, fend-
gir, frrıldaqçı. Qış dolanar, yaz olar; Göldə ördək, qaz olar; Hər nə desən qıza de; Gəlin kələkbaz olar. (Bayatı). [Qarı Haşimiye:] Indi ki [Mecnun] kələkbaz kor kimi bizim obaya gəlir, sən də hiyləyə hiylə ilə müqa-bilə et, oğlum! Ə.Memmedxanlı. // Zarafatla işledilir. Ay kələkbaz!
[Əsger:] Halal ol-sun Süleyman; Sən nə kələkbazsan, şeytan! ü.Hacıbeyov.
Zarafatçı, masqaraçı, mezeli adam haq-qında.

KƏLƏKBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Biclik. Hiylegerlik,
fendgirlik. Uzündən kələkbazlıq tökülür.
Ən nəhayət, çıxılmaz vəziyyət Sərvəri kələk-bazlığa məcbur edir. Ə. Sultanlı.

KƏLƏKÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kelekbaz.

KƏLƏKÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kelekbazlıq.

KƏLƏKƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Yeni doğmuş heyva-nrn ağuz südünün bişmişi.

KƏLƏKLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Keleklemek"den f.is.

KƏLƏKLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. dan. Kelek gelmek,
aldatmaq. [Meşedi İbad:] Görüm hamamçını bir növ kələkləyə bilərəmmi? ü.Hacıbeyov.

KƏLƏ-KOTUR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
üstü hamar olma-yan, nahamar; girintili-çıxıntılı (seth haq-qında). Kələ-kötür divar. Kələ-kötür daş.
Iri kələ-kötür ətəkləri qaratikan kolları ilə döşənmiş dağlar arasında yuxarı qalxdıqca təbiət və hava bütün başqalaşır. A.Şaiq.
.Qayıq fənər işığında aydın görünən boz, kələ-kötür qayaların üç-dörd addımlığında idi. M.Hüseyn.
Qaba, kobud, yöndemsiz, yaraşıqsrz, bi-çimsiz. Kələ-kötür əl.
Dəmirçioğlu baxdı ki, [Koroğlu] bir yekəpər, kələ-kötür adamdı, üz-gözündən zəhm yağır. "Koroğlu". O bar-maqların hamısı, bir-birinə oxşayan kələ-kötür barmaqlardır. M.S.Ordubadi. // Düzgün olmayan, eyri-üyrü, biçimsiz. Kələ-kötür hərflər və əyri xətlərlə adi şagird dəftərinin dörd vərəqini tutan bu kağız imzasız idi. M.İbrahimov. Bir də ki, kələ-kötür xətlə ya-zılmış sözləri oxuyub, xeyir xəbər olduğunu gördüm. H.Seyidbeyli.
məc. İncelikden mehrum; qaba, kobud. [Keremov:] Axır zamanlar bir az sən də kələ-kötür (z.) danışmağa başlamısan. S.Rehman.
məc. Əzablı, eziyyetle dolu, ağır, eziy-yetli. [Firidun] ömrünün kələ-kötür və tikanlı keçmişini deyil, min bir xəyal və ümidlə dolu gələcəyini düşünürdü. M.İbrahimov.

KƏLƏ-KOTURLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

KƏLƏ-KOTURLƏŞDİRMƏ "Kele-
kötürleşdirmek"den f.is.

KƏLƏ-KOTURLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Kele-kötür etmek.
məc. Qabalaşdrrmaq, kobudlaşdrrmaq.
KƏLƏ-KOTURLƏŞMƏ "Kele-
kötürleşmek"den f.is.

KƏLƏ-KOTURLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Kele-kötür olmaq.
məc. Qabalaşmaq, kobudlaşmaq.

KƏLƏ-KOTURLUK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kele-kötür şeyin hal ve veziyyeti. Yolun kələ-kötürlüyü. Xət-tin kələ-kötürlüyü.

KƏLƏKSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Hiylesiz, düz.
zərf Kelek işletmeden, kelek qurma-dan.

KƏLƏM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Yarpaqları xöreye işlenen bostan bitkisi. Bir baş kələm. Kələm dərmək.
Bazara turp, kök, kələm, soğan gələr satıl-mağa; Küləkli qar, yağış yağar uzun-uzadı yaylağa. A.Sehhet. □ Baş kələm bot.
ke-lemin iri yarpaqlar şeklinde açılan növü. 2 kq baş kələm almaq. Daş kələm bot.
xöreye işlenen yoğungövdeli kelem növü. Dəniz kələmi bot.
xöreye qatılan ve müalice meqsedi ile işledilen deniz yosunu. Dəniz kələmi konservi. Gül kələm bot.
gül şek-linde olan kelem növü. Gül kələmi doğramaq. // Hemin terevezden hazrrlanmış xörek. Kələm şorbası.
0 Kələm suyu
borşa zarafatla verilen ad. Canım, Allahın kələm suyu
borşu istəyir-sən, içindən sosiska çıxır. S.S.Axundov.

KƏLƏMAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər. kelimat
"kelme" söz cemi] Kelmeler, sözler. Oxunur məclisdə xoş kələmatı; Ox kimi bağrını dələr, ağlarsan. M.V.Vidadi. [Müsyö Jordan:] Indi də mənim ilə durub-oturmaqdan bir para kələmatı hifz edibdir. M.F.Axundzade.

KƏLƏMBAŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. dan. Girde, yeke başı olan (adam haqqında). Kələmbaş adam.

KƏLƏMDOLMALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. Kelemdol-
ması bişirmeye yarar yarpaqları olan baş kelem. Kələmdolmalıq kələm.

KƏLƏMDOLMASI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kelem yarpaqları-na bükülmüş, döyülmüş et ve s.-den hazrr-lanan xörek. Kələmdolması bişirmək.
Bu beş ilin müddətində "Nicat" xüsusunda bu tərifləri eşidəndən sonra bir neçə kələmdol¬ması yeyib bərk yuxuya getdim.. C.Mem-medquluzade. [Qurban:] Niyaz axşam bizə gəl, səni bir yaxşı kələmdolmasına qonaq eləyim. Ə.Haqverdiyev.
.Tükəzban əvvəlcə nəvəsinin, sonra da gəlininin boşqabına kələmdolması çəkdi. M.Hüseyn.

KƏLƏMQURDU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Keleme ziyan veren ve onun içinde olan heşerat (qurd, cücü).

KƏLƏMLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kelem ekilmiş yer. Kə-ləmliyi sulamaq.

KƏLƏNTƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. qəd. Şeherin inzibati işle-rine baxan vezifeli şexs. [Bazarbaşı:] Hacı ağanın qədrini bilməyənlər də vardır,
. mə-sələn, bizim kələntər. P.Makulu.

KƏLƏNTƏRLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tar.
Kelenterin ve-
zifesi, işi.
Kelenterin idaresi altında olan erazi.

KƏLƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Sürünenler sinfine aid olan, daşlıq ve qayalıq yerlerde yaşayan iri kertenkele növü. Kələz ilən, əqrəb ilən, mar ilən; Ağzınadək qəbrin dolar, ağlarsan.
M.V.Vidadi.

KƏLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] Deymemiş, yetişmemiş, kal qovun, yemiş. Bostançının sovqatı kəlik olar. (Ata. sözü). // Qovunun, yemişin qabığı yaşımtıl, eti ise berk olan növü. Uşağın qu-cağına üç-dörd kəlik verib evə göndərdim.. Ə.Veliyev.