Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

KƏNDCİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kiçik kend.

KƏNDCİYƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kend"den oxş. Göy yama-cın ətəyində kəndciyəz; Dörd yanında dal-ğalanır tarlalar. A.Şaiq. Iki il əvvəl buraxıb getdiyi həmin kəndciyəzdə onun yoluna göz dikib, onun ümidi və arzusu ilə yaşayan iki göz var idi. H.Nezerli. Indi bu
. kəndciyəz Di-lara üçün Bakı qədər əzizdir. Ə.Memmed-xanlı.

KƏNDÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax kəndli
ci menada. Kənd-çi qız. Kəndçi paltarı.
Səhər stansiyasından dəmir yol bileti alaraq vağzala gedən motal-papaq iki kəndçi çiynində xurcun gəlib mə-nim yanımda dayandılar. Qantemir. [Qoşat-xan:] Həsən bəy hələ həştad il əvvəl demişdi ki, müəllim gərək çıraq kimi yanıb, kəndçi-nin yolunu işıqlandırsın. M.İbrahimov.

KƏNDÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax kəndlilik. Qədir mal-qarasını satıb kəndçilik etməkdən əl çəkmiş və qulluqçu olmağı qərara almışdı. Ə.Sadıq.

KƏNDXUDA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax kətxuda. Belə bir mə-
sələ üçün kəndxuda hər iki məhəllədən adam çağırardı, vəkillər dəvət edərdi. N.Nerima-nov. [Allahverdi:] Naçalnikə ver, pristava ver, uryadnikə ver, kəndxudaya ver, yüzba-şıya ver, köməkçiyə ver, miraba ver, ver... ver... ver... C.Cabbarlı.

KƏNDXUDALIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax kətxudalıq. Görü-
nür ki, elə o vaxtdan kəndxudalıqda gözü var imiş. "M.N.letif."

KƏNDİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İçinde taxıl, un ve s. saxla-maq üçün taxta, yaxud palçıqdan qayrılmış qab. Buğda kəndisi. Un kəndisi. Bir kəndi arpa.
Kənd arvadları qışın tədarükünü qurtarırdı: kimisi hazırladığı unu kəndiyə doldurur, kimisi yarmanı kisəyə yığır, kimisi
. kudu və balqabaqları gizlədirdi. M.İbra-himov.

KƏNDİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

köhn. bax öz. Olsa məhbublərin eşqi cəhənnəm səbəbi; Hur-qılmanı qalır kəndisinə rizvanın. Füzuli. Qoy börkünü kəc qaşının üstündə, fırılda; Kəndin kimi bir lotiyi-meydanını görgəc. M.Ə.Sabir. [Zeynal] bir zamanda ki, Novruz bəylə getməmişdir, kəndisini aldadıb yalan söyləməsindən məq-sədi nə idi? S.Hüseyn.

KƏNDİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kenaf ve ya çetene liflerin-den hazırlanan yoğun, ya nazik ip, ümumiy-yetle, ip. Tay kəndiri yoğun olar, çarıq kəndi-ri nazik. (Mesel). [Ayı balalarının] boyun-larına kəndir bağlayıb kəndə gətirirdilər. A.Şaiq. [Murad:] Canım,
. bir kəndir gətirin, sarıyın əl-ayağını. C.Cabbarlı.

KƏNDİRBAZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
İp üzerinde gezmek ve atılıb-düşmekle cürbecür oyunlar gösteren adam; canbaz. Kəndirbazların çıxışı.
Qız uşağını özbaşına buraxsan,
. kəndirbaza ərə getmək istər. M.S.Ordubadi. [Reqslerin] ahən-gi altında oynayana və atılıb-düşənə rüstüm-baz və ya kəndirbaz deyərlər. H.Sarabski.
// Bu cür ip üstünde nömreler gösteren sirk artisti; akrobat.
məc. Hoqqabaz, oyunbaz. [Əhmed:] Nə-dən ötrü məni axtarırsan, ay hiyləbaz, kəndir-baz, oyunbaz, kəkilbaz? N.Vezirov. [İsmayıl:]
.Əntərzadə bir maarif işçisi deyil, xaliscə bir kəndirbazdır. Mir Celal.

KƏNDİRBAZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Kendirbazın peşesi, seneti, meşğuliyyeti; akrobatlıq, canbazlıq.
məc. Hoqqabazlıq, oyunbazlıq. [Kerbe-layı Qulam:]
.Allaha şükür, bir-birimizi yaxşı tanıyırıq, kəndirbazlıq nə lazım, atam? N.Vezirov. □ Kəndirbazlıq etmək (çıxar-maq)
oyunbazlıq etmek, hoqqabazlıq et-mek. Bəs bu Nemətullayev burada nə kəndir-bazlıq çıxardır? S.Rehimov.

KƏNDİRQAYIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Berk, möhkem.
□ Kəndirqayış kimi
berk-berk. Qır-saqqız Xoca Əzizi elə tutdu, elə tutdu ki, kəndirqayış kimi. "Koroğlu". Kəndirqayış olmaq
tutub (yapışıb) buraxmamaq.
.Oğ-
lan oldu kəndirqayış, qızdan əl çəkmədi ki, çəkmədi. (Nağıl).

KƏNDİSTAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Kend, kend yeri.
[Vaqif:] Xeyr, yanıldınız, ona dil verən; Kən-distan yeridir, bəli, kəndistan. S.Vurğun. [Hacı Resul:] Belə də səs, belə də məlahət olarmı? Düşünürsən ki, [Əntiqe] bəşər cinsi deyil nədi, özü də kəndistan yerində. Mir Celal.
.Daima qardaşdır Bakı kəndistan.
Z.Xelil.
Kend ehli, kendliler. [Nizami:] Mən
istəyirəm ki, min il bundan sonra da bir nəfər Gəncə üsyanının tarixini oxuduğu zaman desin ki, "üsyan olduqca ağıllı, düşüncəli və tədbirli bir surətdə təşkil edilmiş üsyan idi. Orada yalnız şəhər xalqı deyil, bütün kən-distan da iştiraketmişdi". M.S.Ordubadi.

KƏNDİSTANLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. Kendistanda
yaşayan adam; kendli. [Şahbey:] Biz ki kən-distanlıyıq.. Ə.Əbülhesen.

KƏND-KƏSƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. dan. Kend ve ona
yapışıq yer. Kənd-kəsəyə bələd olmaq.
[Hacı Bayram:] Bəy deyiləm, rəiyyətim yox, kənd-kəsəyim yox. Ə.Haqverdiyev. [Meher-rem bey:]
.Kənd-kəsəyi dolandıra bilmirəm. S.S.Axundov. Kənddə-kəsəkdə başıpapaqlı qalmayıb, hamısını yığıblar. çemenzeminli.

KƏNDLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Kendde yaşayan ve esas peşesi kend teserrüfatı olan adam; kend ehli, kendçi. Ceyranın əri Eldar adlı kəndli bir gənc imiş. S.Hüseyn. [Nizami]
.qoca kənd-linin şum kənarında açdığı süfrə başında nahar edirdi. Ə.Memmedxanlı. □ Təhkim-li kəndli
bax təhkimli.
Bir kendden olan adamlardan her biri; yerli. Mənim kəndlim. öz kəndlimdir.
[Reşid:] Qurbanqulunun atası və babası bizim kəndli olmuşlardır. T.Ş.Simurq.

KƏNDLİ-KƏSƏKLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. dan. Kendli.

KƏNDLİ-KUTLU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. Keçmişde bezen kendliye, kendlilere ikrahla, saymazyana verilen ad. [Əmine Dürdaneye:] Səndən ol-saydı, çoxdan bu dövləti paylamışdın kəndli-kütlüyə.. Ə.Əbülhesen.

KƏNDLİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kendli peşesi, işi; ekin-çilik. Bu zaman Cəlil istəyirdi ki, bu yeri sa-tıb özü üçün bir dükan açsın və canını kənd-lilikdən qurtarsın. İ.Musabeyov.

KƏNDSAYAĞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf Kend tipinde, kend terzinde, kend qaydası ile, kendde ol-duğu kimi. Kəndsayağı ev.
Kəndsayağı bəzənmiş evdə həmin adamla ev sahibi söh-bət edirdi. Q.İlkin.

KƏNDYANI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Kendin yaxınlığında olan, kendin yanında yerleşen. Kəndyanı otlaq.

KƏNƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Lepesi çetin çıxan. Kənək qoz.
məc. çetinlikle başa gelen, heyata ke-çen. Kənək iş.
Yazıb pozduğum və şagird dəftərindən qopartdığım vərəqlər stol üstün-də qalaqlanmışdı və nəhayət işıq ucu görün-müşdü, kənək tənliyin kor düyünü açılmışdı.. Ə.Memmedxanlı.
məc. Əlinden yaxşılıq gelmeyen, çe-tinlikle bir iş düzelden; ters, inad, inadkar, inadcıl. Kənək adam.
Uçan bir quş kənək-dir; Işi tamam kələkdir; Dəyirmana can verər; Xırmana da gərəkdir. (Bayatı).

KƏNƏKLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Lepesi çetin çıxan qoz ve s.-nin keyfiyyeti.
Kenek adamın xasiyyeti; terslik, inad-karlıq, inadcıllıq. Kənəklik eləmək.

KƏNGİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Kökü yanacaq kimi işle-dilen, qış otlaqlarrnda yayılan bitki növü. Camaatın içindən bir dəstə dilmancın yanına yeriyib başladılar and içməyə ki, Məhəm-mədəli kətdə deyil, gedib, çöldən kəngiz gəti-rib satsın. C.Memmedquluzade.

KƏNGİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kengiz çox olan yer, ken-giz biten yer, sahe.