Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

KƏSƏRTİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Keser, alet (bıçaq, balta,
xencer ve s.). Yanında bir kəsərti yoxdur.

KƏSƏSİNƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Kese yolla, qısa yolla.
Kəsəsinə getmək.

KƏSƏYƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. zool. Qabaq dişleri yaxşı inkişaf etmiş, gemiriciler destesinden çöl-siçanı. Anbar kəsəyənsiz olmaz. (Ata. sözü). Bir tısbağa, bir kəsəyən, bir qarğa; Yoldaş olmuşdular bundan qabağa. Q.Zakir.

KƏSHAKƏS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Kütlevi şekilde kesme, doğrama: qırıb-tökme, kesib-tökme.
məc. dan. Ağalıq etme, vurub dağıtma, hökmranlıq (yalnız menfi menada). Bu xəbər açıqcasına hacının yüzbaşılığından, kəsha-kəs vaxtından verilirdi. Mir Celal. Oğrular, əyrilər kəshakəsdədir: Tale cəllad kimi hər gün qəsdədir. H.Arif.

KƏSİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Kesen, kese bilen her şey. Kəsici alət. Kəsici maşın. // İti, itilenmiş, yaxşı kesen. Kəsici mişar. □ Kəsici dişlər
ağızrn qabaq terefinde olub yeyilecek şeyi kesen dişler. // Is. mənasında. Kesen alet. Kəsicini itiləmək.
məc. Şiddetli, berk, çox tesirli. Kəsici külək (şaxta).
Qılınc kimi kəsici şaxtanın şiddətilə; Iştə çürük bir ağac cansız uzandı yerə. M.Müşfiq. Havada kəsici bir sazaq olduğundan dəmir peçi də qalatdırmışdım. M.İbrahimov.

KƏSİCİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Kesici şeyin hal ve key-fiyyeti; itilik.
məc. Şiddet, tesirlilik, tesir qüvvesi.

KƏSİF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Qalrn, qeliz, qatı, qeyri-şeffaf, tutqun. Gilanın üzərində qalın bir sis, günəşin ziyasına mane ola biləcək kəsif bir kölgə vardı. S.Hüseyn. Ətrafı kəsif bir duman bürüdü. H.Nezerli.
Ağır, boğuq, nefesi çetinleşdiren; ağrr
ve pis qoxuyan; kesafetli. Firidun məhbəsin
ağır və kəsif havasına heç cür alışa bilmirdi.
M.İbrahimov. Adamların burnunu və boğa-
zını acışdıran kəsif çürüntü iyi ətrafı bürü-
müşdü. P.Makulu. [Xelil Mirze] maxorka
tüstüsündən və kəsif havadan bir dəqiqə də
olsun çimir eləyə bilmədi. Q.İlkin.
Natemiz, pinti.

KƏSİFLƏŞDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kesifleşdirilmek"-den f.is.

KƏSİFLƏŞDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Qelizleşdi-rilmek, qatılaşdrrılmaq, tutqunlaşdrrılmaq.

KƏSİFLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kesifleşdirmek"den
f.is.

KƏSİFLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Kesifliyini artır-
maq, kesif etmek; qatılaşdrrmaq, qelizleş-dirmek, tutqunlaşdrrmaq.

KƏSİFLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kesifleşmek"den f.is.

KƏSİFLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Kesif olmaq, kesifliyi artmaq; qatılaşmaq, tutqunlaşmaq, qelizleş-mek. Kəsifləşən (f.is.) qaranlıqda onlar artıq ağır-ağır qalxır, çox vaxt qarşılarına çıxan meşəliklərdə cığırı itirirdilər. Ə.Memmed-xanlı. Axşamın məxmər qaranlığı getdikcə kəsifləşir. İ.Əfendiyev.

KƏSİFLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qatılıq, qelizlik, tutqunluq; qeyri-şeffaflıq. Havanın kəsifliyi.

KƏSİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Kesilmiş halda olan, iti bir şeyle kesilib yaralanmış, cızılmış. Kəsik üz. Kəsik dəri.
Şaxta kəsik yerə daha bərk tə-sir edir. Mir Celal.
sif. Kesilmiş, kesilib götürülmüş, kesilib atılmış. Kəsik barmaq (bilək).
Kəsik baş

söyləməz. (Mesel). [Əvvelinci:] Malların əgər nişanları lazımsa deyim:
Birinin buy-nuzu qaradır, özü də arıq, qulağı kəsikdir.. N.Nerimanov. [Qızıl it]
.kəsik qulaqlarını oynadaraq qalın, boğuq səsi ilə hürər, nəşəmi pozardı. A.Şaiq. Kəndin qənşərinə çatanda Ataşın gözü birdən boz eşşəyin kəsik qulağı-na sataşdı.. Ə.Veliyev.
sif. Kesilib qısaldılmış, gödeldilmiş. Kəsik hörük.
[Qızın] sarı kəsik saçı xələtin yaxasına tökülmüşdü. Ə.Əbülhesen.
is. Yarıq, kesilmiş, tikilmeyib açıq qo-yulmuş yer (paltar ve s.-de). Pencəyin kəsiyi. Tumanın kəsiyi.
is. Bir şeyin yaralaya (kese) bilecek qırığı, sınığı, parçası, tikesi, hissesi. Stəkan kəsiklərini yığmaq. Şüşə kəsiyi. // Qrrıq, tike, kesilmiş parça. Ağac kəsiyi.
Ağa əlini yanı-na atıb odun kəsiyini götürdü. S.Rehimov.
sif. Qırıq, kesik-kesik, uzun sürmeyen, davam etmeyen. Kəsik fit. Kəsiksəs.
.Ağıl-ların qapısını kəsmiş itlərin kəsik hürüşləri gecənin qara pərdəsini yırtıb uzağa gedirdi. M.İbrahimov. Salon sakit, fəqət hərdən; Gəlir kəsik hıçqırıqlar. B.Vahabzade.
is. xüs. Boru ve s. şeylerin kesilmiş yeri. Borunun kəsiyi.
is. tar. çar Rusiyasında
ci ilde tehkimçilik hüququ leğv edildikden sonra kendlilere verilen kiçik torpaq hissesi; nadel.
sif. məc. dan. Sahibsiz, başsız, yiyesiz (uşaq, qadrn haqqrnda). Kəsik uşaq. Kəsik qız. Kəsik qadın. // İs. menasrnda. Oz kəsiyimizdir.
kəsik-kəsik zərfQırıq-qırıq, ara vererek, aramla. Ancaq məhkəmə salonundan bu qay-da ilə çıxan kəsik-kəsik xəbərlər heç kəsi tə-min edə bilməyirdi. T.Ş.Simurq.
. [Uşaq] kisədən bir ovuc dən götürüb həyətə səpdi və kəsik-kəsik fit verdi. M.Rzaquluzade. Har-dasa lap yaxında, deyəsən buxarının yanında, divardakı yarıqlardan birində gizlənmiş qara-fatma kəsik-kəsik oxumağa başladı. İ.Şıxlı. □ Kəsik-kəsik etmək (eləmək)
doğra-maq, parçalamaq, her terefini (yerini) kes-mek. Parçanı kəsik-kəsik eləmək. Şüşə əlimi kəsik-kəsik etdi.

KƏSİK-KÜSÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

top. dan. Kesikler, kesik
parçalar.

KƏSİKLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Kesiyi olan. Kəsikli pencək.

KƏSİKLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kesik şeyin halı, kesikli olma.

KƏSİKSAÇ(LI) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Saçı kesilmiş, qısaldrl-mış, gödelmiş. Kəsiksaç qadın.
Ağ xələtli, kəsiksaç bir qız, əlində kiçik bir yol çantası maşından düşdü. M.Hüseyn.

KƏSİLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Kesiyi olan; kesilmiş. Kəsili qol.

KƏSİLİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kesilme terzi; kesilme. La-yın geoloji kəsilişi.
Sahənin geoloji kəsilişi müəyyən edilmiş mexaniki xassələr vasitəsilə dəqiqləşdirilir. S.Quliyev.

KƏSİLİŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kesilişmek"denf.is.

KƏSİLİŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qarş. Hesablarını bitirmek, bir-biri ile hesablaşıb, şertleşib qurtarmaq; üzülüşmek.

KƏSİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kesilmek"denf.is. Cəlil cey-ranın kəsilməsinə razı olmadı. M.Hüseyn. Planın dolmamasının səbəbi tez-tez elektrik enerjisinin kəsilməsi olmuşdu. Ə.Əbülhesen.

KƏSİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kesmek"den məch. Taxta kəsildi. Barmağı kəsilmək. Qardan yol kə-silmişdir. Qoyun kəsilmək. Telefon (qaz) kə-sildi. Meynələr kəsilib. Kərpic kəsilmək. Pul kəsilmək.
f. Bitmek, qurtarmaq, sakitleşmek. Molla
gəlib mağaraya çatana qədər yağış kəsilir.
"M.N.letif." Həmin saat külək və qar kəsildi.
M.Rzaquluzade. // Daha eşidilmemek, gel-
memek (ses ve s. haqqında). Quşlar uçdu,
əkildi; Vay, səsləri kəsildi. A.Sehhet. Doğru-
dan da azca keçməmiş qanlı boğuşma və hü-
rüşmələr yavaşıdı və nəhayət kəsildi. M.İbra-
himov. Mahnı kəsildi, küçədə sükut əmələ
gəldi. S.Rehman. // Sona çatmaq, qurtarmaq,
bitmek. Müharibə kəsildi. Mübahisə kəsildi.
// Kesmek, toxtamaq. Ağrı kəsildi. Yaranın
qanı kəsildi.
məch. köhn. Sünnet edilmek.
məch. Ceza temin edilmek. Cərimə
kəsilmək.
[Əsed bey:] Aydəmirə vur-tut beş
il kəsilmişdir. C.Cabbarlı. □ İş kəsilmək

mehkemenin hökmü ile müqessire müeyyen
il hebs cezası verilmek. [Behmen Xelile:]
Niyə sənə bu qədər iş kəsiblər? Səkkiz il çox
deyil? İ.Melikzade.
məch. Yarılmaq, oğurlanmaq. Ev kəsilib.
məch. dan. İmtahanda her hansı bir fen-
den pis qiymet almaq, imtahandan keçme-
mek. Imtahandan kəsilmək. Kimyadan kə-silmək.
f. Mehrum olmaq (qalmaq), tamamile tükenmek. Taqəti kəsilmək. Iştahası kəsilmək. Südü kəsilmək.
Babək əlində şam, təkbaşı-na ağır və yorğun addımlarla Cavidan qəs-rinin yeraltı qatına düşdü. Zirzəmiyə enən daş pilləkən başında sanki taqəti kəsildi.. Ə.Memmedxanlı. // Bir şeyden qalmaq, artıq ede bilmemek. Yeməkdən kəsilmək.
Bir sıra isimlerle birleşerek mürekkeb fel ve ifadeler düzeldilir; mes: ayağı kesil-mek, eli kesilmek, çaresi kesilmek, düşmen kesilmek.
kəsilə-kəsilə zərf Sıxıla-sıxıla, utana-utana, çekine-çekine. Kəsilə-kəsilə cavab vermək.
Kəsilə-kəsilə danışır Gülnaz:
Xanlıqda işləyib, olmuşdum pərvaz.
H.K.Sanılı.
0 Kəsilə-kəsilə qalmaq
bir şey ede
bilmediyi üçün daxili ezab ve iztirab keçir-mek, qovrula-qovrula qalmaq. Məktubu oxu-duqda qanım başıma vurdu, kəsilə-kəsilə qaldım. M.S.Ordubadi.