Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

KƏSMƏŞİKƏSTƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. mus. Azerbaycan
xalq havalarından birinin adı. Bütün şənlik-də [Gülelioğluna] bərabər kəsməşikəstə de-yən tapılmazdı. M.Hüseyn.

KƏSMƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Teqaüd, pensiya. Kəs-mət kəsmişdi sultan doqquz axça onunçün.. B.Vahabzade.

KƏSMİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Südü qıcqırdaraq zerdabı çı-xarılmaqla hazırlanan ağartı; axtarma.

KƏSMİKLƏŞDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kesmikleşdi-
rilmek"den f.is.

KƏSMİKLƏŞDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Kesmik
halına salınmaq (süd haqqında). Süd kəsmik-ləşdirildi.

KƏSMİKLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kesmikleşdir-
mek"den f.is.

KƏSMİKLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Kesmik halrna saldırmaq, kesmik etmek (südü). Südü kəs-mikləşdirmək.

KƏSMİKLƏŞMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Kesmikleşmek"den f.is.

KƏSMİKLƏŞMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Kesmik halına düş-
mek. Süd kəsmikləşdi.

KƏSR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] riyaz. Vahidin müeyyen his-sesini gösteren eded. Adi kəsr. Onluq kəsr.

KƏSRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Əreb elifbasında "i"
saitini evez eden ve herfin altında qoyulan &#
V işaresinin adr; zir.

KƏSRƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] çoxluq. Şəhərin hava-sının qəlizliyindən, tozundan, zəhmətinin kəs-rətindən bir qədər asudələşmək və yorulmuş bədənimi köhnə halətinə gətirmək üçün kən-də rəvan oldum. Ə.Haqverdiyev. Münəvvər xanım kəsrəti-ələmdən bilməyirdi nə danış-sın. M.S.Ordubadi. Gülzar eşq və həvəsin kəs-rətindən özünü tamamilə itirib, bir əlini Fərhadın dizi üstə və bir əlini o biri tərəfə uzadıb yerə uzandı. C.Cabbarlı.

KƏSRƏTLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. çox, çoxlu, bollu; saysız-
hesabsız: Qüvvətlidir Şərq əhli, həm kəsrətli; Saqın, qardaş, davran çox ehtiyatlı. A.Sehhet.

KƏSRİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax kəsrli.

KƏSRLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. riyaz. Tekce tamlardan ibaret olmayan, kesri olan. Kəsrli ədəd.

KƏSTANƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [esli yun.] Şabalıd. [Xedi-
cenin] nəzər-diqqətini cəlb edən bir işi var-dısa, o da həddindən fəzlə gur kəstanə rəngli saçları idi. S.Hüseyn. [Muxtarla xanımı]
.ya-səmən və kəstanə çiçəklərinin rayihəsi əhatə etdi. çemenzeminli. □ Kəstanə rəngi
tünd-qehveyi (şabalıdı) reng.

KƏŞF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Əvvelce melum olma-yan bir şeyi tapıb meydana çıxarma. Ibtidai insanlar tərəfindən odun kəşfi. Amerikanın kəşfi. Yeni neft yataqlarının kəşfi.
[Ferha-doğlu:] Biz bu mədən sularının kəşfində bö-yük həyat mənası axtarırıq! S.Rehimov. Geo-loqlarımız ən dərin təbəqələrin kəşfi üçün lazımi tədqiqat aparırlar. M.Hüseyn. // Ted-qiqat, axtarışlar neticesinde tapılmış, aşkara çıxarılmış şey. Elmi kəşf. Texnika sahəsində yeni kəşf. □ Kəşf edilmək (olunmaq)
"keşf etmek"den məch. Kitabla kəşf edilir; Qiymətli dəfinələr. M.Seyidzade. Kəşf edə bilməmiş alimlər bunu; Insan varlığının ilk duyğusunu. S.Vurğun. Kəşf etmək
tedqi-qat, axtarışlar, müşahideler neticesinde tap-maq, aşkar etmek, meydana çıxartmaq, aç-maq, müeyyen etmek. Kəşf etdiyim zaman bir yeni qaynaq; Sinəmdə çırpışan ləkəsiz ürək; Açılır gül kimi fərəhlənərək. R.Rza. // məc. Bilmek, duymaq, hiss etmek, başa düş-mek. Dibi görünməyən ümman göstərin; Baş vurum; Kəşf edim dərinliyini. B.Vahabzade. Kəşf qılmaq köhn.
axtarıb tapmaq, müey-yen etmek. Kərəmin Əsli ilə yaz vəslin; Kəşf qıl Əsli xanımın əslin. S.Ə.Şirvani. Kəşf ol-maq
aşkar olmaq, açılmaq, melum olmaq. Heç fayidəbəxş olmadı tədbirlərim, heyf! Kəşf oldu bütün aləmə təqsirlərim, heyf! M.Ə.Sabir.
Keşfiyyat. Kəşfə göndərdiyim adamlar qayıdıb Laçının dediklərinin doğru olduq-larını söylədilər. H.Nezerli.

KƏŞFİYYAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. "keşf&#
söz. cemi]
Her hansı bir melumat elde etmek meqsedile aparılan tedqiq, ya yoxlama işleri. Faydalı qazıntılar kəşfiyyatı. Neft kəş-fiyyatı.
[Sadıqzade:] Bax, bütün bu arada buruqlar qoyulacaq, kəşfiyyat işləri başla-nacaq, Turşsu, Istisu, başqa-başqa şəfa qay-naqlarının bitib-tükənməz mənbələri elmi əsaslar üzrə öyrəniləcəkdir. S.Rehimov. [İnşaatçılar "Gemiler ada"sında] ilk kəşfiy-yat quyusunu qazacaq adamlar üçün baza yaratmağa
dəmir sütunlar üzərində bir ev tikməyə gəlmişdilər. Ə.Sadıq.
Düşmenin yerini ve qüvvesini müeyyen etmek üçün esgeri qrup terefinden aparılan emeliyyat. Ildırım kəşfiyyatdan qayıdanda, hər gecə; Qoltuğundan bir şəkil çıxarırdı gizlicə. S.Rüstem. Cavadın qabaqcadan gön-dərdiyi kəşfiyyat dəstəsi bu top hazırlığının gurultusu altında düşmən cərgələrinə yaxın-laşmışdı. Ə.Veliyev.
Başqa dövletlerin iqtisadi ve siyasi du-rumu, onların silahlı qüvvelerinin veziyyeti haqqında melumat elde etmek meqsedile xüsusi dövlet orqanları terefinden heyata keçirilen tedbirlerin mecmusu, bu cür me-lumat toplamaqla meşğul olan adamlar, teş-kilat. Kəşfiyyat orqanları.

KƏŞFİYYATÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Keşfiyyata gönderil-miş, keşfiyyatda olan herbi qulluqçu (bax kəşfiyyat
ci menada). Saday hissənin ən məşhur kəşfiyyatçılarından biri sayılırdı. M.Hüseyn. Vəziyyətdən aydın idi ki, Orucov alman kəşfiyyatçısı ilə tutaşmışdır. Mir Celal.
Keşfiyyat işçisi, agenti (b ax kəşfiyyat
cü menada). Düşmən kəşfiyyatçısı.
Keşfiyyatla meşğul olan adam (b a x kəşfiyyat
ci menada). Qasid Nərcə kən-dinin yanından keçərkən, Fəxrəddinin ordu-sundan göndərilən kəşfiyyatçılardan Dəmirə rast gəldi. M.S.Ordubadi.

KƏŞFİYYATÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Keşfiyyatçrnrn işi, seneti. Teymur müəllim
. öz maraqlı heka-yələri ilə şagirdlərin qəlbində səyyahlığa, kəşfiyyatçılığa böyük həvəs oyatmışdır.
Ə.Sadıq.

KƏŞKÜL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fars.] köhn. Hind qozunun qabığından qayrılıb derviş ve qelenderlerin ellerinde gezdirdikleri ve dilendikleri şey-leri içine qoyduqları qab. Nökər isə dərvişə yaxınlaşıb bir tümən onun kəşkülünə atdı. M.S.Ordubadi. Boynundan bir çox kiçik və iri muncuqlar asmış bir dərviş
. kəşkülünü yol-dan keçən adamlara tərəf uzadıb pul istədi. A.Şaiq. [Derviş Yedulla] sonra xırmanın içinə yeriyib Hətəmxana tərəf kəşkülünü uzatdı. S.Rehimov.

KƏŞMİR(İ) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax kişmir(i).
.Artırır zər, tafta, tül o cəlalı; Zəri, tirmə, atlas, həm kəş-mir şalı. Şehriyar.

KƏTAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Saplağrndan toxunma-ya yarar lif, toxumlarından ise yağ elde edilen ot-bitki. Kətan əkini. Kətan tarlası. Yabanı kətan. Kətan toxumu. Kətan cecəsi.
Mənsiz kətan, kəndir verməz zəmilər; ça-dırsız, yelkənsiz qalar gəmilər. A.Sehhet. // Bu bitki liflerinden hazırlanan parça. Kətan köy-nək. Kətan döşəkağı. Kətan dəsmal.
[Mir-zenin] kiçik oğlu qardaşının əmrlərinə itaət edirdi: əczaxanaya getmək, həkim yanına yü-yürmək, kətan islatmaq və sairə. Ə.Haqver-diyev. [Ana] qızının çarpayısı üzərinə əyilib alnındakı yaş kətanı düzəldirdi. M.Hüseyn.

KƏTANÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is Ketan ekib becermekle meş-ğul olan adam.

KƏTANÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Ketan ekib becerme işi.