Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

AVAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Oxumamış, savadsız. Avam adam.
Naçalnik Qurbanəli bəyə cavab verdi ki, Kərbəlayı Qasım qanmır, avamdı. C.Memmedquluzade. [Tahir:] Usta, məni o qədər də avam hesab etmə. Mən zə-manəmizin qədrini yaxşı bilirəm. M.Hüseyn. // Sadedil, sadelövh. O çox avam adamdır. // İs. mənasında. Geride qalmış adam, savad-sız adam. Avamları başa salmaq.

AVAMCASINA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Avam adam kimi, heç bir şeyi başa düşmeyen adam kimi; cahilcesine. Məşədi Kazım ağa
. avamca-sına güldü. M.S.Ordubadi.

AVAMLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Cahillik, cehalet, savad-sızlıq, medeni gerilik, medeniyyetsizlik. [Kor kişi] tamamilə əski həyatın bir yadi-garı idi. Əlbisəsinin tərzi, biçimi avamlığını
. andırırdı. S.Hüseyn. // Sadelik mena-sında. [Seriyye] sadəliyindən, avamlığından hələ də başına gələn müsibəti tamamilə dərk edə bilmirdi. M.İbrahimov.

AVAMYANA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x avamcasına.

AVAND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir şeyin, xüsusen, toxunmuş şeyin üst terefi, sığallı terefi; üz. Bu parça-nın astarı avandından yaxşıdır. // Sif. mena¬sında. Parçanın avand tərəfi.
Qiraətxa-nanın ortasındakı uzun masanın üstü isə
. avandına (z.) bir-birinin üstünə tökülən qəzet, məcmuə və müxtəlif albomlarla dolu idi. Ə.Əbülhesen.
0 Avand olmaq, avanda düşmək
uğurlu olmaq, müveffeqiyyetli olmaq. [Mestelişah:] Məhzər oxuyuram, xanım, ki işimiz avand olsun. M.F.Axundzade. [Bedel:] İt itlə boğu-şar, yolçunun işi avanda düşər. Ə.Haqver-diyev. İşin(iz) avand olsun!
müveffeqiy-yet arzusu bildiren ifade. [Seriyye:] Salam, bacılar, işiniz avand olsun! M.İbrahimov.

AVANDLAŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Yaxşılaşdırmaq, düzeltmek, sahmanlaşdırmaq, sahmana sal-maq.

AVANDLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Avandlaşmaq"dan f.is.

AVANDLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Yaxşılaşmaq, düzel-mek, sahmanlaşmaq, sahmana düşmek, qay-daya düşmek.

AVANI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. məh. Ehtiyatlı, tedbirli. Aslan bəy bir az avanı oğlandır, o, işini möhkəm aparıb, heç zad eyləyə bilməzsən. N.Vezirov.

AVANQÄRD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] ön deste, qabaqcıl deste; pişdar. // məc. Her hansı bir ictimai qrupun, sinfin kütleni öz arxasınca aparan qabaqcıl hissesi.

AVANQARDLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qabaqcıllıq; rehber-
lik. İşçi sinfinin avanqardlıq rolu.

AVÄNS : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [fir.] Əvvelceden ödeme, beh. Avans almaq. Avans vermək.
Müeyyen xercler üçün qabaqcadan verilen pul. Ezamiyyətə getmək üçün idarə-dən avans almaq. Avans almaq hüququ.

AVANTÜRA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fir.] Tesadüfi müveffeqiy-yet ümidi ile edilen şübheli teşebbüs, heqiqi qüvve ve şeraiti nezere almadan gö-rülen iş; xeterli teşebbüs, macera.
.Miss Hanna avantüranı sürətlə hiss edən,
. bərkə düşərsə özünü müdaiiə etməyi bacaran bir qızdı. M.S.Ordubadi.

AVANTÜRAÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Maceraçı, macera axta-ran, avantüra düzelden, fırıldaqçı.

AVANTÜRAÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Avantüraya meyil (b a x avantüra).

AVANTÜRİST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fir.] bax avantüraçı. Rayon işçiləri çox Möhlətov kimi avantü-ristlərin maskasını yırtmışdır.. Mir Celal.
[Şahsuvarov:] İnsan nə qədər avantürist olmalıdır ki, belə işlər tutsun. İ.Əfendiyev. [çar] hökuməti
. canilərin, qatillərin, julik və avantüristlərin, rüşvətxor və qaniçici pa-razitlərin yaramaz əməllərinə göz yumurdu. H.Sarabski.

AVANTÜRİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fir.] b a x avantüraçılıq.

AVAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qayığı sürmek üçün kürek, qayıqçı küreyi. Avar çəkmək.
Şamil bütün qüvvəti ilə avar çəkərək, qayığı gölün o biri sahilinə doğru sürürdü. A.Şaiq. Bədən tərbiyəsi hərəkətləri ilə, xüsusən idmanın üzmək, qaçmaq, ayaq xizəyində gəzmək və avar çəkmək kimi növləri ilə uzun müddət məşğul olmaq tənəiiüs işini çox yaxşılaş-dırır. Babayev.

AVAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Keçmişde kend evlerinin damına döşenen qamışaoxşar ot; ümumiy-yetle, qaba quru ot.

AVAR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Əsas kütlesi Dağıstanda ya-şayan Qafqaz xalqlarından birinin adı ve bu xalqa mensub adam. Avar dili Qaiqaz dil-lərinin Dağıstan qoluna daxildir.
tar. Qedim türkdilli tayfalardan birinin adı. Macarıstan ərazisində avarlara aid xeyli abidə qalmışdır.

AVARA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fars.]
is. Heç bir işle meşğul olmayaraq boş-boş gezen adam, işsiz-gücsüz adam. Burası xırda alverçilərin və bazar avaralarının dolandığı yer idi. M.İbrahimov. // sii. İş bacarmayan, bir iş yiyesi olmayan heç şeye yaramayan.
.Qaraca qız da sərxoş və avara Yusifiin hər bir əzabına dözür. S.S.Axundov.
sii. Yersiz-yurdsuz, meskensiz, ser-seri, sergerdan. Quduzluğun yayılmasının qarşısını almaqdan ötrü quduz və avara itləri məhv edirlər.
Avara itin hörməti olmaz. (Ata. sözü). □ Avara dolanmaq (gəzmək)
işsiz, boş-bikar gezmek, veyl-lenmek, tenbellik edib heç bir işle meşğul olmamaq. Avara düşmək
veteninden, yurdundan mehrum olmaq, sergerdan qal-maq. [Müsyö Jordan:] Parij dağılıb, Tülyeri yıxılıb, Fransanın səltənəti pozulub, kral avara düşüb. M.F.Axundzade. Avara etmək
b a x avara qoymaq (salmaq). Avara qalmaq
eli her şeyden çıxmaq, yerinden¬yurdundan olmaq. Avara qoymaq (salmaq)
- işden-gücden elemek, meettel qoymaq, işinden ayırmaq; yerinden-yurdundan ele-mek, evinden-eşiyinden ayırmaq, sergerdan qoymaq. [Tükez:] Kişiciyi tovlayıb aparıb, avara saldınız. M.F.Axundzade. [Qonaqlar] kişini işdən avara edib çağırdılar, bəhs-lərini söylədilər. S.S.Axundov. Bu baxışlar Nadiri dəli edib çöllərə salır və bir neçə günlük işdən avara qoyurdu. B.Talıblı. Avara olmaq
b a x avara qalmaq. Avara-sərgərdan düşmək
b a x avara düşmək. Avara-sərgərdan etmək
b a x avara et-mək. [Mirze:] Evi bərbad olmuş məni işimdən-gücümdən avara-sərgərdan eləyib gətirib buraya.. Ə.Haqverdiyev.
avara-avara zəri Veyil-veyil, boş-boşuna, heç bir işle meşğul olmayaraq. Avara-avara veyllənmək.

AVARA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Camış balası, ikiyaşar kelçe.

AVARAÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

a x avaralıq. Avaraçı-lıqla gününü keçirmek.

AVARALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Avaralanmaq"dan i.is.

AVARALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

i. Avara-avara gezmek, veyllenmek, xeyirli bir işle meşğul olma-maq, vaxtını boş-boşuna keçirmek.