Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
AVTÖQRAF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Bir müellifin özü terefinden yazılmış elyazması. Görkəmli şəxsiyyətlərin avtoqraiı mötəbər sənəd kimi saxlanılır.
Bir şexsin öz xetti ile imzası, xatire
qeydi. Avtoqrafivermək.
tex. Suretçıxaran cihaz növü.

AVTOQRÄFIYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
Bir xettin, res-
min, cizginin eyni ile çıxarılmış sureti.
xüs. Litoqrafiyada çap olunacaq orijinalı hazırlama üsullarından biri.

AVTÖL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] kim. tex. Avtomobiller, traktorlar ve bir sıra başqa maşınlar üçün neftden hazırlanan sürtkü yağı.

AVTOMAŞIN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. avto ve fir. maşın] Avtomobil. Yollarda və küçələrdə avtoma-şınların səsi aramsız surətdə eşidilmək-dədir.
İyulun birinci yarısında məclis iclas etdiyi zaman bir avtomaşın
. siqnal ver-məyə başlayır. M.İbrahimov.

AVTOMÄT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.]
sifi. Daxilindeki me-xanizm vasitesile öz-özüne hereket eden, öz-özüne işleyen; avtomatik. Avtomat tor-moz. Avtomat teleion. Avtomat silah.
Məm-mədrza avtomat tüiəngini dilləndirən kimi pulemyotlar susdu. Mir Celal. Toxuculuq kombinatında köhnəlmiş toxucu dəzgahla-
rının avtomat dəzgahlarla dəyişdirilməsi işi başa çatdırılmışdır.
is. Avtomatik işleyen mexanizm, maşın ve s.
cı ildə mühəndis Skvorso-vun qazma avtomatı tətbiq edilir. Avtomat o zaman qazılan quyuların əyilməsi ilə müba-rizə üçün gözəl bir vasitə idi. Quliyev.
is. Daxilindeki mexanizm vasitesile durmadan gülle atan tüfeng. Pulemyot və avtomat atəşləri isə şiddətindən qalmırdı. Mir Celal. Soldat nə isə qışqıraraq avto-matını qaldırdı, onun [Ulduzun] sinəsindən vurub geri itələdi. Ə.Memmedxanlı.

AVTOMATÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Avtomatla silahlanmış esger ve s. Avtomatçı dəstəsi.
Nərimanı bir avtomatçının qabağına qatdılar. Mir Celal.
xüs. Avtomat dezgahında ve s.-de işle-yen fehle.

AVTOMATİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
öz-özüne işleyen, işi insanın kömeyi olmadan gören. Avtomatik silah. Avtomatik idarəetmə.
məc. Qeyri-iradi, qeyri-şüuri. Avtoma-tik hərəkət.
Zəri mənasında. Avtomatik suretde. Tramvayın qapıları avtomatik açılıb-örtülür.

AVTOMÄTİKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] İnsanı bilavasite istehsal prosesinde iştirakdan azad etmek üçün tetbiq edilen texniki vasitelerin ve üsulların mecmusu. Elm kimi avtomatika avtomatik tənzimləmə nəzəriyyəsi əsasında yaranmışdır.

AVTOMATİKLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hereketin qeyri-iradiliyi, orqanizmin irade ve şüurun iştirakı olmadan hereket etmesi xassesi. Tamamilə aydındır ki, heyvanlarda, hətta daha artıq inkişai etmiş heyvanlarda belə yalnız hərə-kətlərin avtomatikliyi mövcuddur. Hacıyev.

AVTOMATİZM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] b ax avtomatiklik.

AVTOMATLAŞDIRILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Avtomatlaş-dırılmaq"dan i.is. İdareetme işlerinin avto-matlaşdırılması. Fabrikdə bir sıra istehsal proseslərinin mexanikləşdirilməsi və avto-matlaşdırılması nəzərdə tutulmuşdur.

AVTOMATLAŞDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Avto-matlar tetbiq edilmek. Universal rentgen ekranlarının işləməsi avtomatlaşdırılmışdır.

AVTOMATLAŞDIRILMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Avtomatlaş-dırılmaq"dan f.sif. Avtomatlaşdırılmış za-vodda beton hazırlanacaq, hazır beton isə konveyerlərlə tikinti sahəsinə veriləcəkdir.

AVTOMATLAŞDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Avtomatlaşdır-maq"dan i.is. Tamaşaçılar iilmlər nümayiş etdirilməzdən əvvəl, avtomatlaşdırma sahə-sində çalışan mütəxəssislərin mühazirələ-rini dinləyirlər. (Qezetlerden).

AVTOMATLAŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

fi.
İstehsal prosesinde avtomatlar tetbiq etmek. Bu proses
. istehsalatı mexanikləşdirmək və avtomatlaşdırmaq yolu ilə həyata keçirilir. (Qezetlerden).
İnsanın hereketlerini şüurilikden çıxa-rıb qeyri-şüuri herekete çevirmek (konve-yerde işledikde ve s.).

AVTOMOBİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[lat.] Torpaq, asvalt ve daş yollarda adam ve yük daşıyan motorlu neq-liyyat vasitesi. Yük avtomobili. Minik avto-mobili. Avtomobil nəqliyyatı. Sükan avto-mobilin hərəkətinə istiqamət verir.

AVTOMOBİLÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Avtomobil işi mü-texessisi.
Avtomobil idmanı ile meşğul olan adam. Avtomobilçilərin yarışı.

AVTOMÜFƏTTİŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. avto ve ər. müfettiş] Avtomobil neqliyyatı hereketine ve işine nezaret eden şexs. Avtomüiəttiş Tahirin qabağını kəsdi. M.Hüseyn.

AVTOPORTRET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. avto ve fir. portret] Ressamın özü terefinden çekilmiş şekli. Avtoportretin ən mükəmməl nümunələrini Rembrandt yaratmışdır.

AVTOREFERÄT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. avto ve lat. refero] Bir elmi eserin müellifin özü terefinden yazılmış xülasesi. Doktorluq dissertasiya-sının avtoreieratı.

AVTORİTET : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[alm.]
Nüfuz, etibar, sela-hiyyet. Avtoritet qazanmaq. Avtoritetdən düşmək.
Nüfuzlu adam. Kimya sahəsində böyük avtoritet.
Qəbiristanda qulyabanı olmaz, xortdandır,
deyə başqa bir uşaq da söhbətə girişərək, bilən adamlar kimi böyük avtori-tetlə (z.) izahat verdi. B.Talıblı. [Cahangiri] ancaq Atayev kimi böyük bir avtoritet öz yerində oturda bilərdi. İ.Əfendiyev.

AVTORİTETLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi. Nüfuzlu, selahiyyetli, kütle içerisinde nüfuzu, etibarı, hörmeti olan; sözükeçen. Avtoritetli müdir.

AVTORİTETSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sifi. Nüfuzsuz, etibarsız, kütle içerisinde hörmeti, etimadı olmayan.

AVTORİTETSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Nüfuzsuzluq, etibarsızlıq, kütle içerisinde hörmeti, eti-madı olmama.

AVTOSİSTERN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun. avto ve lat. sistern] Mayeleri daşımaq üçün sisterni olan xüsusi qurğulu avtomobil. Neit məhsulları, süd, pivə, maye qaz, kimyəvi aktiv maddələr, sement və undaşıyan avtosistern var.