Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
KÖPÜRTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Köpürtmek"denf.is.

KÖPÜRTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax köpdürmək.

KÖRƏMƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax koramaz. Soruşdu:
Muştuluq nə verim? Dedim:
Bütün bu adamlara körəməz.. İ.Hüseynov.

KÖRFƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. coğr. Okeanrn, denizin ve ya gölün qurunun içine soxulmuş hissesi. Iran körfəzi. Böyük körfəz. Xəzər dənizində bir sıra körfəzlər var.
Bir gün Səlim qamışların arasından körfəzdəki quşlara tamaşa edirdi. M.Rzaquluzade.

KÖRPƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Südemer, çağa. Körpə uşaq. Körpə bala.
Körpə uşaqlar ac və çılpaqlığa davam gətirməyib ağlaşırdılar. çemenze-minli. // Yenice doğulmuş, bala. Ağılın ağzın-da yatan üç körpə quzuya yaxınlaşdı. M.İbra-himov. // Is. mənasında. Südemer uşaq. Kör-pəni sakitləşdirmək. Körpəni yedirtmək.
Körpələr böyüdü, gənclər qocaldı; Zaman yaşa doldu, insan ağıla!.. S.Vurğun. [Şofer:] Əgər körpələr qabağımı kəsməsəydi, mən də çoxdan dağlarda idim. S.Veliyev. Gəl gedək, dolaşaq dünyanı biz də; Körpənin bu şirin arzusuna bax! N.Refibeyli. □ Körpələr evi
körpe (üç yaşrna kimi) uşaqlar üçün terbiye müessisesi. Uşağı körpələr evinə qoymaq. Körpələr evini təmir etmək.
məc. Teze, ter, yeni, sütül. Körpə xiyar. Körpə budaq.
çoxdan qurumuş sirkan kol-larının, arxların qırağında cücərən körpə otların və yaş torpağın ürəyindən qopan bu
ətir Rüstəm kişiyə ləzzət verirdi. M.İbrahimov. Mənimdir ətirli, göyçək nəğmələr; Mənimdir gülüşlər, körpə budaqlar. R.Rza. Qumru üsul-luca körpə zoğların dibini eşməyə başladı. Ə.Memmedxanlı.
Yeniyetme, lap genc, uşaq kimi görünen, hele yetişmemiş.
.Kobud görkəmli Sultan əmi ilə bu zərif körpə gəliniyanaşı görmək lap qəribə olardı. İ.Hüseynov.

KÖRPƏCƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. çox balaca, çox körpe, kiçik. Alagöz, sarışın, körpəcə bir qız; Dörd divar içində ağlayır yalqız. S.Vurğun. Kör-pəcə ürəyindən silindi böyük yara; Gözlərin-də ömrünün günəşli sübhü güldü. S.Rüstem.

KÖRPƏCİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. "Körpe" söz. oxş. Ah! O
körpəciyin nə dərdi vardır? Onu da ağladan bir intizardır. S.Vurğun.

KÖRPƏCİYƏZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Körpe"den oxş.

KÖRPƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Körpesi olan, südemer uşağı olan; eliuşaqlı. Körpəli qadın.

KÖRPƏLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İnsanın, heyvanın südemer, süd yeyen dövrü; körpe uşağın, heyvanın hal ve keyfiyyeti. // Körpəlikdən körpəliyin-dən şeklinde
lap uşaqlıqdan, kiçik yaşla-rından. Oynamağı körpəlikdən sevmək. Kör-pəlikdən bir şeyə alışmaq.
[Əhmed tacirba-şının] anası onu lap körpəliyindən həmişə xalı-xalça üstündə gəzdiribmiş. "Koroğlu". // Körpe vaxtında, körpe iken. Bülbülün səsi də anasını körpəlikdən itirmiş bir uşağın inil-tisi qədər qəmgin və kədərlidir. M.S.Ordubadi.

KÖRPÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
çay, demir yolu ve s. üze-rinden keçmek üçün daşdan, taxtadan, demir-den qurulan tikili, keçid. Dəmir yol körpüsü. Taxta körpü. çay körpüsü. Körpüdən keçmək. Körpü tikmək.
Biz Acı körpüsünü keçib şose yolu idarəsinə çatana qədər iki yerdə vəsi-qələrimizi gözdən keçirdilər. M.S.Ordubadi. □ Asma körpü
bax asma.
Deniz, çay, göl sahilinde gemilerin yan alması, habele onların hereketini temin etmek üçün müvafiq tikilileri olan yer. Körpüdə gəmiyə minmək. Yükü körpüyə boşaltmaq.
Bir qədər yol gedəndən sonra yelkənli qayıq bir körpünün qabağında dayandı. M.S.Ordu-badi. Cəmil Tahiri gəzinti qayıqları dayanan körpüyə sarı çəkdi. M.Hüseyn.
Tikinti ve temir işlerinde ustanın ve b.-nın dayanması üçün taxta, şalban ve s.-den düzeldilen qurğu. Körpü düzəltmək. Körpü-nün yerini dəyişmək.
idm. Güleşmede ve akrobatikada, da-banları ve başı yere direyerek, döşün yuxarı-ya doğru qalxmış veziyyeti. Körpü durmaq.
tex. Avtomobil ve ya traktor şassisinin (çerçivesinin) oxlar üstünde olan ve teker-lerle bağlı hissesi. Dal körpü. Qabaq körpü.
xüs. Bir neçe süni dişi birleşdiren löv-hecik.
məc. Bağlayıcı, elaqelendirici vasite me-nasında.
0 Qıl körpü
1) dini efsanelere göre, adamların günahkar ve ya günahsız olduğunu müeyyenleşdirmek üçün guya qiyamet günü onların üzerinden keçeceyi qıl kimi nazik körpü. Qiyamət var, qıl körpü var, qazan var; Rövşən yollarını tar eyləməynən. Aşıq Əles-ger. [Ferrux Qurbana:] Cənnət, cəhənnəm, ərəsati-məhşər, qıl körpü haqqında hər axşam hədis söylə. Ə.Veliyev; 2) məc. çetin sınaq menasında. Usta Ağabalanın ürəyi məhbu-bəsini görmüş aşiq ürəyi kimi döyünürdü. Amma, çifayda oraya getmək mümkün deyil-di, arada qıl körpü durmuşdu. çemenzeminli.

KÖRPÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bel qayışının ucunu keçirmek üçün, onun üstünde olan halqa.

KÖRPÜCÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Kiçik körpü, balaca
körpü. Körpücükdən keçmək.
[Əhmedov:] Hər dəfə yüz əlli addım o yana, o qədər də bu yana gedincə, buradan bir körpücük tikə bilmərikmi? Mir Celal. Arxın üstündəki kör-pücüyə çatanda uşaqlar dayandılar. Q.İlkin.
anat. Döş sümüyü ile küreyi birleşdiren sümük. // ümumiyyetle, bir neçe hisseni, şeyi bir-birine bağlayan şey.

KÖRPÜÇÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Körpü tiken adam; körpü-salan. // Körpü mütexessisi olan mühendis. Körpüçü mühəndis.

KÖRPÜLÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. üzerinde körpü olan, körpü salınmış (b a x körpü1 1 ve
ci me-nalarda). Körpülü çay. Körpülü dərə.

KÖRPÜLÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Körpüsü olan, ucunda hal-qası olan (b a x körpü2).

KÖRPÜSALAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax körpüçü.

KÖRÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Kürede odu qızartmaq ve s. meqsedler üçün yanları büküşlü deri ve tax-tadan düzeldilmiş alet. Dəmirçi körüyü.
[Molla İbrahimxelil:] Molla Həmid, çadır¬dan tez zərgər kürəsini butası ilə, kiçik körük ilə çıxar, gətir. M.F.Axundzade. Körük bas-maq
bax körükləmək. çəkici yavaş vurun! Körüyü yavaş basın! R.Rza. Körük kimi
qabararaq, şişerek. Baş aqronom ayağa qal-xanda, qara şevyot şalvarının qalifesi körük kimi şişib boşaldı. Ə.Veliyev. Qocanın sinə-si körük kimi qalxıb endi.. İ.Hüseynov. // Qar-mon kimi çalğı aletlerinin havanı sıxan kö-rüye oxşar hissesi. [Minaye] tez-tez başını aşağı salıb qarmonuna, bəzi yeri bir neçə dəfə yırtılıbyamandığına görə hava buraxan körüyünə diqqət edirdi. Ə.Əbülhesen.
B ax pərə. Bu vaxt Pası burnunun kö-rükləri qalxa-qalxa içəriyə girib qatlanmış kağızı Gülsənəmə uzadaraq:
Dur ayağa!
dedi. S.Rehimov.

KÖRÜKBASAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax körükçü.

KÖRÜKÇÜ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Körük basan, körükde işle-yen (demirçi dükanında).

KÖRÜKÇÜLÜK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Körükçünün işi, peşesi.

KÖRÜKLƏMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Körüklemek"den f.is.

KÖRÜKLƏMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Körük basmaq, kö-rüyü işletmek. Qaya körüyün ipini dartıb körükləməyə başladı. Q.İlkin.
məc. Daha da qızışdırmaq, şiddetlendir-mek, keskinleşdirmek.

KÖRÜKLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Körüklenmek"denf.is.

KÖRÜKLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Körükle hava
buraxılmaq, körükle hava vurulmaq. // qayıd. Körüklenme neticesinde qızışmaq, qızarmaq. Kürə körüklənir.
f. Qızışmaq, özünden çıxmaq. Sübhan-verdizadə körüklənib
. sözünə davam etdi. S.Rehimov.