Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

QAİLLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. İnam, inanma, etiqad etme. Əzizim, əgər mənim sözümə qailliyin olacaqsa, deyim. C.Memmedquluzade.

QAİM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] klas. Sabit, davamlı, möh-kem. Min şükr ki, möhkəməm vəfadə; Hic-ranına qaiməm cəfadə. Mesihi. □ Qaim ol-maq
1) sabit olmaq, sabitleşmek. Səndən dilərəm mədəd, ki daim; Təmkinim ola sə-ninlə qaim. Füzuli. Kim su əgər tərpənsə, axsa daim; Təravəti olar o vaxt qaim. A.Sehhet; 2) yerini tutmaq.

QAİMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Alıcıya gönderilen ve ya buraxılan malların adı, növü, miqdarı, qiymeti yazılmış siyahını gösteren sened.
köhn. Uzun kağız üzerinde yazılmış
emrname.
Qılıncın desteyi.

QAİMMƏQAM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Türkiyede: 1) qeza reisi; 2) köhn. mayor rütbesi ile polkovnik rütbesi arasında herbi rütbe; podpolkovnik.

QAİMMƏQAMLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Türkiyede: 1) bir
qaimmeqamın idaresi altında olan eyalet, qeza; 2) qaimmeqam vezifesi; 3) köhn. pod-polkovnik rütbesi.

QAQAUZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Moldova ve Ukraynada, hem-çinin Rumıniya ve Bolqarıstanda yaşayan türkdilli xalq ve bu xalqa mensub adam. Haray, ey qaqauz, türk, kazak, balkar! Ey baş-qırd, ey türkmən, susursan niyə? Qovuşsun Türküstan, Atatürkiyə! X.Rza.

QAQAUZCA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf Qaqauz dilinde.

QAQQA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qağa
Nazlı bala, göyçək uşaq, gəl mənə; Yaxşı-yaxşı qaqqa verim mən sənə. A.Sehhet.

QAQQANA(Q) : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qaqqıltı. Pilləkəni tit-
rətdi muştuluqçu qonşu qızın qaqqanası. R.Rza. □ Qaqqanaq çalmaq
1) qaqqıl-
damaq. Araba silkinər və cırıldayar, toyuq-cücə qaqqanaq çalıb qaqqıldaşmağa başla-
yardı. H.Sarabski; 2) qaqqıltı (qehqehe) ile gülmek.

QAQQILDAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qaqqıldamaq"dan f.is.

QAQQILDAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
çığırma, qaqqıltı salmaq (toyuq ve quşlar haqqında).
Berkden gülmek, qehqehe ile gülmek. Ovci-fəzadə görərək boynunu; Səhnədə qaq-qıldayıram indi mən. M.Ə.Sabir. Zəhra xa-nım əllərini bir-birinə vurub qaqqıldadı. A.Şaiq. Muradlı onun üzünə baxıb qeyri-adi halda qaqqıldadı. Mir Celal.

QAQQILDAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qaqqıldaşmaq"dan f.is.

QAQQILDAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

qarş.
Hamı birden
qaqqıldamaq. Qatarlaşıb nə diyardan gəlir-siz; Qaqqıldaşa-qaqqıldaşa (z.) durnalar? Q.Zakir. Kəkilli durnalar hey qatar-qatar; Qaqqıldaşıb keçir, açılmış bahar. R.Rza.
Qehqehe ile gülmek, bir-birine qoşu-lub berkden gülmek. Qaqqıldaşa-qaqqıldaşa gülərlər; Canlar alan sövtə-sədayə bir bax. Q.Zakir. Bir deyib, bir gülüb, aşıb-daşırlar; Bəzən kəklik kimi qaqqıldaşırlar. S.Vurğun.

QAQQILDATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Qaqqıldamağa mecbur etmek.

QAQQILTI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Toyuq, keklik, durna çı-ğırtısı. Qırqovulu nişana aldıqda qaqqıltı ilə uçub uzaqlaşır. S.S.Axundov. Orda-burda tutulan toyuqların qaqqıltısı, kəndli arvad-larının qarğış və nifrini kəndlə bir olmuşdu. çemenzeminli.
Qehqehe; qehqehe ile gülüş. Bundan sonra bəylər qaqqıltı ilə gülməyə başladılar. S.S.Axundov. Cəlal yenə də özünü saxlaya bilməyib qaqqıltı ilə güləndə, acığından Ta-hirin əlləri titrəməyə başladı. M.Hüseyn.

QAQUM : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Pişik cinsinden olan boz-qara quyruqlu xezlik heyvan.

QAL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. Qarışıqlıq, hay-küy, çığır-bağır, mübahise, qovğa. İgidin başı qalda gərək. (Ata. sözü). Vaqif ki düşübdür əqlü kəmaldan; Əskik olmaz başı qovğadan, qaldan. M.P.Vaqif. [Əlibaba:] Gərək qalda olsun igidin başı; Ancaq unutmasın dostu, yoldaşı. Z.Xelil.

QALA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Uzun müddet içinde qa-panıb düşmene müqavimet göstermek üçün möhkem müdafie tikilileri ve vasiteleri olan istehkam (menteqe). Qərb tərəfdə uzanan dağlar Əsgəran qalasına çatdıqda
. bir-birinə yaxınlaşırlar. S.S.Axundov. Hava işıq¬landıqca Girdman qalasının möhtəşəm bürc-ləri aydın görünməyə başlayırdı. M.Hüseyn.
Qedimde qala rolu oynamış yüksek ve
ekseren dairevi şekilde olan tikili; bürc. Qız
qalası. Mərdəkan qalası.
Daşaltı çayının
daş dələn səsi; Şuşa qalasının "Ərim gəldi"si..
B.Vahabzade. // Qülle. Qaladan azan səsini
eşidərkən hər kəs öz evinə gedib süfrəyə hü-
cum başlardı. H.Sarabski.
Hebsxana, dustaqxana, qazamat.
köhn. Şeher. [Ziba xanım:]
.Xan qala divarında bəy uşaqlarını bir-biri ilə güləş-dirir. M.F.Axundzade.
məc. Dayaq, arxa, müdafieçi, istinadgah menasında.
0 Uçan qala
uzaq mesafelere uça bilen ağır bombardman teyyaresi.

QALABƏND : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. qele ve fars. bend] köhn. Yalnız şeher içerisinde gezib, ondan kenara çıxmamağa mehkum edilen günah-kar, müqessir. Əgər Günay bu döngədəki ev-lərin birində, qarının yanında qaravaş idisə, o da qalabənd olub bu şəhərdə qalacaqdı. Ə.Memmedxanlı.

QALABƏNDLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn.
Qalabend ce-zası (b a x qalabənd).
Qalada qapanıb qalma, qalanın müha-sirede olması. Uç ay qalabəndlik olub, heç tərəfdən qaladakı qoşuna kömək gəlmədi. "Derbendname".

QALABƏYİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tar. Qala (şeher) hakimi, şeher böyüyü, şeherin baş hakimi.
.Həmə-dan qalasını Azərbaycan qoşununun üzünə açmaq istəməyən qalabəyini darvazanın qa-bağında asdı(lar). M.S.Ordubadi. Qalabəyi paltarını geyinməyə başladı. M.Hüseyn. Keç-mişdə Bakıda bir qalabəyi Qasım bəy vardı. H.Sarabski.

QALABƏYİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tar. Qalabeyi vezifesi, işi.

QALÄC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[rus. Kanan] Kömbe (çörek). Diş-ləri tutmadı yavan qalacı; çünki həm bərk idi və həm də acı. Ə.Qemküsar.

QALAÇA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kişik müdafie tikilisi; xırda qala. Qalaça küncünə qısılan şahın; Xalqı palçıq kimi tapdanacaqdır. M.Araz.

QALAĞAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qanqal. Düşdü bu fikrə eşşəyi-nadan; Ta gedib otlasın o da qalağan. S.Ə.Şirvani.