Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

QALÄKTİKA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[yun.] astr. Ulduzlar siste-mi
bütün ulduzların ve qaz, toz dumanlıq-larının hamısının birlikde adı. Məlumdur ki, nəhayətsiz kainatda saysız çox ulduz aləm-ləri vardır. Bu ulduz aləmlərinə elmdə qa-laktika deyilir. Hüseynov.

QALAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Bir yere qalanmış, üst-üste yığılmış, yığın halında olan şey; yığın, topa. Odun qalağı. Dərz qalağı. Qar qalağı. Tor-paq, qum qalağı.
Məmmədəli əminin həyə-tinin aşağı tərəfində bir yekə gərmə qalağı var idi. C.Memmedquluzade. Onlar uçuq to-yuq hinini palçıqlayır və həyətin bir guşəsinə yapılmış təzəkləri qalağa yığırdılar. M.İb-rahimov. Yonca qalaqlarının arasına çatan-da, Tapdıq:
Mina, hara tələsirsən?
deyə onu saxladı. Ə.Əbülhesen. □ Qalaq vur-maq
koma yığmaq, üst-üste yığmaq, qa-laqlamaq. Tayları qalaq vurmaq.
qalaq-qalaq zərf Qalaqlanmış halda, üst-üste yığılmış halda; yığın-yığın, topa-topa, üst-üste. Hətəmxanın tayları dağ kimi qalaq-qalaq göründüyü halda, yenə də arası kəsil-mədən ulaqlarla dərz çəkilirdi. S.Rehimov. Dəniz coşdu zaman-zaman şiddətlənərək; Qalaq-qalaq qar yığını çıxdı qurşağa. S.Vur-ğun. Pambıq kimi qalaq-qalaq yığılıb; Oxşur-sunuz qarlı dağa, buludlar! H.K.Sanılı.

QALAQLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qalaqlamaq"dan f.is.

QALAQLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qalaq vurmaq, komala-maq, bir yere toplamaq, üst-üste yığmaq. Taxıl dərzlərini qalaqlamaq.
Bəziləri isə dizi üstə oturub yenicə gətirdikləri quru odunu qalaqlayırdılar. M.Hüseyn.

QALAQLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qalaqlanmaq"dan f.is.

QALAQLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Qalaq vurulmaq, komalanmaq, bir yere toplanmaq, üst-üste yığılmaq. Qara damlar adda-budda salın-mışdı, dal tərəflərində təzək qalaqlanmışdı. çemenzeminli. Görünürdü güclü bir qar gə-ləcək, qar qarın üstünə qalaqlanacaq, lütlə-nən ağaclar qarla yüklənəcəkdir. S.Rehimov.

QALAQLANMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Qalaq vurulmuş, komalanmış, üst-üste yığılmış. Dəniz üzə-rində bir-birinin üstünə qalaqlanmış ağ bu-ludlar ağır-ağır hərəkət edib cənuba doğru sürünürdü. M.Hüseyn. Biryığın bulud layları göyün tən ortasında bir-biri üzərinə qalaq-lanmışdı. Ə.Memmedxanlı.

QALAQLATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qalaqlatmaq"dan f.is.

QALAQLATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb. Qalaq vurdurmaq, üst-üste yığdırmaq, qalaqlama işi gördürmek.

QALAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qalamaq"dan f.is. □ Bir qa-lama
ağzına qeder dolu, dopdolu, çoxlu. [Pivexanada] oturanlar hər stəkana bir qa-lama nəlbəki noxudu yeyib qabığını da tö-kürdülər yerə. Qantemir.

QALAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Bir-birinin üstüne yığ-maq, qalaq-qalaq yığmaq, toplamaq, koma-lamaq. Odunları qalamaq. Kərpici qalamaq.
Vəliqulu boş nimçələri bir-birinin üstünə qa-layıb istəyirdi otaqdan qaça aşpazxanaya. C.Memmedquluzade.
Ocağa, sobaya ve s.-ye odun, kömür ve s. qoyub yandırmaq, alovlandırmaq, alış-dırmaq. Ocaq qalamaq. Təndir qalamaq. Bu-xarını qalamaq.
[Müellim] Tellinin axşam gətirdiyi südlə şam etmiş, axırda sobasını yenidən qalayıb yatağına uzanmışdı. S.Hü-seyn. Fəcrin soyuq tonqalı yananda; Mən də tonqal qaladım gah dağda, gah aranda.
Ə.Cemil.

QALANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qalanmaq"dan f.is.

QALANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch.
üst-üste yığılmaq, topalanmaq, komalanmaq. Ot biçildikdən sonra, qalanıb taya vuruldu.
Sol tərəfdə di-vara səmt qalanmışdı çiy kərpic, vəssəlam. C.Memmedquluzade. Arabaya ot qalanar, dağ olar; Kəndlilərin onda kefi çağ olar.
A.Sehhet.
Yandırılmaq, alovlandırılmaq; odun, kö-mür ve s. qoyulub alışdırılmaq. Odlara qa-landım, dedim: Allahə təvəkkül! Ə.Nezmi. Ocağa qalanmış odunlar yanıb qurtardığı üçün qaranlıq yenə qanadlarını gərirdi. Ə.Veliyev.
t-siz. Yanmaq, alovlanmaq. Canım eşq oduna qalanmaq gərək. M.P.Vaqif.

QALANTERIYA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[fr.] Müxtelif xırda be-zek ve tualet malları (daraq, muncuq, boyun-bağı, bezek sancağı, lent ve s.); xereziyyat, xerezi malları.

QALAT(DIR)MA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qalat(dır)maq"danf.is.

QALAT(DIR)MAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

icb.
Bir-birinin üs-tüne yığdırmaq, komalatmaq. Odunları bir yerə qalatmaq.
Ocağa, sobaya ve s.-ye odun, kömür qoydurub yandırtmaq. Ocağı qalatmaq. Tən-
diri qalatmaq.
Hər şeyin çarəsi var!
deyə Vaqif lələni çağırıb buxarını təzədən qalat-dırdı. çemenzeminli. Havada kəsici bir sa-zaq olduğundan, dəmir peçi də qalatdırmış-dım. M.İbrahimov.

QALAY : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Kimyevi element
tezeriyen yumşaq, gümüşü ağ metal. Arxeoloji qazın-tılar göstərir ki, qədimdə birinci alətlər qa-yırmaq üçün qalaydan istifadə edirmişlər.. // Mis qab-qacağın üzüne çekilen ince qalay tebeqesi. Qazanın qalayı getmişdir.

QALAYÇI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Mis qabları qalaylayan usta; qabağardan. [Evin qadınları] mis qab-qacağı qalayçıya göndərib ağartdırır(dılar). H.Sa-rabski.

QALAYÇILIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qalayçının işi, seneti.

QALAYLAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qalaylamaq"dan f.is.

QALAYLAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Mis qabları pasdan qorumaq üçün onların üzüne xüsusi üsullarla qalay çekmek, onları qalayla ağartmaq. Qa-zanı qalaylamaq.
məch. Sethi ve üzden zinet vermek.

QALAYLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qalaylanmaq"dan f.is.

QALAYLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Qalay çekilmek, qalay vurulmaq, qalayla ağardılmaq. Mis qab-qacaq qalaylanmışdır.

QALAYLANMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. bax qalaylı. Qa-laylanmış qazan.
Səhləbçilər yenicə qalay-lanmış iri çaydanlarını sallayaraq: "Səəllə-bisinə məlhəmi!"
deyə bağırırlar. çemen-zeminli. Qızxanım nənə qalaylanmış parçı
. Almurad babaya verdi. İ.Əfendiyev. Qapı-lar ay işığı ilə qalaylanmış kimi yuxarıdan par-par parıldayırdı. Mir Celal.

QALAYLATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qalaylatmaq"dan f.is.