Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

QANACAQSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qanacağı olmayan, dü-şüncesiz, merifetsiz, anlamaz, edebsiz. Qa-nacaqsız adam. Qanacaqsız hərəkət.

QANACAQSIZLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Düşüncesizlik, me-rifetsizlik, anlamazlıq, edebsizlik, nezaket-sizlik; düşüncesiz hereket.

QANAD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Quşlarda ve cücülerde uç-maq orqanı. Quş qanadı. Qanad açıb uçmaq. Göyərçinin qanadı. Milçəklər qanadlarında, xortumlarında və ayaqlarında külli miqdarda mikroblar gəzdirir.
Teyyarenin qalxma qüvvesini yaradan, her iki terefindeki yastı sethlerden her biri. Təyyarənin sol qanadı.
Budur, sağ tərəfdə bir təyyarə var; Onun qanadından topla vu-rublar. M.Rahim.
Yel deyirmanının fırlanan peri. Dəyir-manın qanadı küləyə doğrudur.
Balıqlarda: üzmeye mexsus üzvler, pe-rek. Bəzi balıqların iki, bəzilərinin isə dörd qanadı olur.
Qapı ve pencere kimi şeylerin açılıb-örtülen ve çox zaman cüt olan tağlarından, taylarından her biri. Pəncərənin bir qanadı açılmır.
Bir şeyin iki terefinden her biri. Hər ikisi salonun sağ qanadındakı dördüncü lojaya dirsəklənərək səhnədə incə
. rəqqasələri seyr edirdilər. A.Şaiq.
Her hansı bir teşkilatın, partiyanın ifrat (sol ve ya sağ) qrupu.
Uc, kenar, qıraq. // Budaq. Həcər çaya düşərkən əl atıb bir ağacın qanadından ya-pışdı. S.Rehimov.

Cebhenin, qoşunun, sıranın sol ve ya sağ terefi; cinah.
Əsas şeyden ayrılmış qol. Bu geniş ma-şın yolundan isə bir qanad ayrılaraq, Ağbu-lağın ortasına gətirilmişdi. S.Rehimov.
◊ Qanad açmaq şair.
uçmaq, qanadlan-maq. Azadlığın böyük qəlbi qartal kimi qa-nad açır. S.Vurğun. Qanad çalmaq
qanad vurmaq, uçmaq. Asta qanad çalın qafil telləri; Hayıfdır, salarsız düzə, durnalar! M.P.Vaqif. [Qızılquş] xeyli sonra enib, ovlağın üstündə qanad çala-çala (z.) dövrə vurub beləcə qa-yıtdı. S.Rehimov. Qanad çırpmaq
uçmaq, qanadlanmaq. Qanad-quyruq bağlamaq
pervazlanmaq, cana gelmek, canlanmaq, qüv-vetlenmek. Qanad vermək
bax qanad-landırmaq. Gəlir qonşuluqdan piano səsi; Qəlbə qanad verir onun nəğməsi. S.Vurğun. Müəllim yüksəlişçin şagirdə qanad verir. M.Seyidzade. Qanad(ını) gərmək
1) qa-nad açmaq, qanadını gergin suretde açmaq;
2) məc. himayesi altına almaq, qorumaq;
3) məc. başının üstünü almaq, üstünü tutmaq, çökmek. Kənd üzərində qəmli və dərin bir sü-kut öz qanadlarını gərir.. M.Hüseyn. Qana-dını gərir axşam; Soyuq keçir ürəyimdən! S.Vurğun. Qanadı altına almaq
himaye-sine götürmek, qorumaq. Həcərin karlı qar-daşları var. Bunlar bacılarının xatiri üçün Alı kişini öz qanadları altına alıb saxladılar. "Qaçaq Nebi". Anaxanım kiçik balasını öz ana qanadları altına alıb böyütməyə başladı. A.Şaiq. Qanadı qırılmaq (sınmaq)
kömek-siz ve himayesiz qalmaq, en yaxın adamın-dan mehrum olmaq, bedbextlik üz vermek.

QANADLANDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qanadlandırmaq"dan f.is.

QANADLANDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. üreklendirmek, ruhlandırmaq, cüretlendirmek, ruh vermek.

QANADLANMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qanadlanmaq"dan f.is.

QANADLANMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
Qanad çıxarmaq, qanadı çıxmaq, pervazlanmaq. çəyirtkə qa-nadlanınca qabağını almaq çətin olur.
Uçmaq, qanad açmaq, qanad çalıb uç-maq. Göyərçin qanadlanıb uçdu.
Qırğı, oturduğu kötüyün üstündən boynunu burub qıyıldadı və dərhal qanadlanaraq Cəfər əmi-nin çiyninə qondu. H.Nezerli. // Uçmaq, ha-valanmaq. Təyyarə dairələr cızaraq yüksək-lərə qanadlandı. Ə.Memmedxanlı.
Yellenmek.
.Qanadlanan kəlağayı qara saçlarla birlikdə yellənir; Bəyimi göylərdə uçan bir mələkə bənzədirdi. çemenzeminli.
məc. Son derece sevinmek, ruhlanmaq, heveslenmek, üreklenmek. Qanadlan hüsnü eşq ilə; Məkanın asimanlardır. S.Vurğun. Yenə könlümdə qanadlandı sevinc. M.Müşfiq.
məc. Yükselmek, inkişaf etmek. C.Cab-barlının dramatik istedadı
. bütün vüsəti ilə inkişaf edib qanadlandı. M.İbrahimov.
məc. üzerine cummaq, şığımaq. Tahir atını tərpədib ilxının yanından keçirkən, bir ağ ayğır ilxıdan çıxıb quzğun kimi göy xallı atın üstünə qanadlandı. S.Rehimov.

QANADLANMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif. Qanad çıxarmış, uçacaq hala gelmiş, pervazlanmış; pervaz. Qanadlanmış quş. // Obrazlı teşbehlerde. ürə-yim qanadlanmış quş kimi hey çırpınır əsəbi.
R.Rza.

QANADLI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Qanadı olan, qanad çı-xarmış. Qanadlı qarışqa.
Bir az keçmədən qırmızı qanadlı arılar qocanın başı üstünə qalxdı. S.Rehimov.
məc. çox iti uçan, çox iti geden. Hü-nərim, qüvvətim bitməz, tükənməz; Qanadlı bir şahin yerdə sürünməz. A.Şaiq. Məncə für-sət qanadlı bir quşdur; Kim ki əldən uçursa, sərxoşdur. H.Cavid. Sevgim mübarizə, sevgi-lim həyat; Yəhərlənmiş bana qanadlı bir at.
M.Müşfiq.

QANADLICA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. bot. Müxtelif növ-leri olan ot-bitki.

QANADSIZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Qanadı olmayan, qanad çıxarmamış, yaxud qanadı qırılmış. Qanad-sız arı.
Qanadsız bir quşa bənzər; Gənc-lik, yoxsa şux xəyalı. N.Refibeyli. Eyb etməz uçuşda yıxılsan bir an; Təki deməsinlər qa-nadsız quşdur. M.Araz.
məc. Yaradıcı qüvveden, xeyaldan meh-rum. Əməlsiz elm qanadsız oxdur. (Mesel).

QANAXMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qan damarlarından qanın dışarıya çıxıb axması. Yaralı qanaxmadan tələf oldu.

QANALMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tib. Müalice meqsedi ile bedenden qan axıtma.

QANAMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qanamaq"dan f.is.

QANAMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Derinin yaralanması, zede-lenmesi ve s. neticesinde damardan qan çıx-maq, qan axmaq, qan sızmaq. Əli qanamaq.
Burnu qanamaq. Barmağı qanamaq.
Xuda-yar bəy ancaq indi başa düşdü ki, üzü bir neçə yerdən qanayıb. C.Memmedquluzade.

QANATDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qanamasına sebeb olmaq.

QANATMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qanatmaq"dan f.is.

QANATMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qan axacaq suretde yara-lamaq, yaxud yaranı qurdalayaraq, bir şey to-xunduraraq qanamasına sebeb olmaq, qan ax-dırmaq. Ata, gedəcəyəm! Ya öləcəyəm, ya da gedib oxuyacağam!
dedim. Bunun üstündə də o mənim ağız-burnumu qanatdı. M.İbrahimov.

QANAVAT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qalın, milemil ipek parça. // Bu parçadan tikilmiş. Qanavat yorğan.
Xozeyinlər hamama gələndə özləri üçün qa-navat boğçanın içində fitə, qətfə gətirərdilər. H.Sarabski.

QANAZLIĞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. tib. Qanda qırmızı qan kü-reciklerinin (hemoqlobin) azlığı neticesinde emele gelen xestelik.

QANBİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Bir qandan, bir nesilden, bir soydan olan. Kassir ilə dədə-babadan qan-bir qohum çıxanlar bir-birinə yapışmışdılar.
Mir Celal.

QANBUR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qozbel.

QANBURLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qanburlaşmaq"dan f.is.

QANBURLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qanbur olmaq, don-qarlaşmaq, qozbel olmaq.

QANBURLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qozbellik, donqarlıq.