Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
QAN-TƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. çox ağır, eziyyetli, yorucu, gergin iş neticesinde berk terleme. Su gəlir lülə-lülə; Yar gəlir gülə-gülə; Əlində güllü dəsmal; Qan-tərin silə-silə. (Bayatı). □ Qan-tər içində
zehmetle, meşeqqetle, çox bö-yük zehmet çekerek, ter töke-töke. Kəndli dedi:
Düzünü axtarsanız, hökumətin sütunu biz kəndlilərlə o qan-tər içində yük daşıyan fəhlələrdir. S.S.Axundov. [Qoca Firuz] qan-tər içində işləyirdi. Ə.Memmedxanlı. Qan-tər tökmək
bax qan-tərə batmaq
ci menada. Qan-tərdə
bax qan-tər içində. Gəzirlər havalı ağalar, bəylər; çalışır qan-tərdə naxırçı, nökər. Aşıq Əlesger. Qan-tərə batmaq
1) çox terlemek; 2) çox iş-lemekden yorulmaq, elden düşmek, çox ça-lışmaq. Gözəldir bir uca əməl bəsləyib; Bu əməl uğrunda qan-tərə batmaq. M.Müşfiq.

QANTÖKƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qatil, adam öldüren, cani.
[Odabaşı:] Hər bir cani, qantökən, yolkəsən ki divan əlindən qaçıb onun [Əhmed ağanın] evinə girməyi
. özünə mümkün elərdi, daha hər bir divan siyasətindən özünü [azad] he-sab edərdi. Ə.Haqverdiyev. Qantökən öz tök-düyü qana cavab vermədi; Cavab vermək bir yana, "Yox, mən haqlıyam",
dedi. B.Va-habzade.

QANUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. esli yun.]
İctimai ve hüquqi münasibetlerin her hansı bir sahe-sini nizama salmaq üçün dövlet terefinden müeyyen edilen qerar, nizamname. Seçki qa-nunu. Əmək haqqında qanunlar. Cəza qa-nunu. Qanun üzrə hərəkət etmək. Qanunu pozanlar məsuliyyətə cəlb olunurlar. Vergi haqqında qanun. □ Qanun xaricində rəs.
hüq.
qanunların himaye ve mühafizesi xa-ricinde. Qanuna salmaq
bir şeye qanuni, resmi bir şekil vermek. Qanuni-əsasi köhn.
esas qanun, konstitusiya. [Mehman] qanuni-əsasidən başlayaraq
. vətəndaşlara verilən böyük hüquqlardan danışdı. S.Rehimov. // Ciddi emr, hökm, buyuruq. Şad olmayın, ey sevgili millət vükəlasi; Osmanlıda cari ola qanuni-əsasi! M.Ə.Sabir.
Hamı üçün mecburi olan üsul, nizam, qayda. Əxlaq qanunları. Imla qanunları.
Obyektiv alemin hadiseleri arasında mü-eyyen qaydada tezahür eden zeruri elaqe ve qarşılıqlı asılılıq, sebeb ve netice arasında mövcud olan daxili elaqe. Ictimai inkişaf qa-nunları. Təbiət qanunları. Təfəkkür qanunu.
Amma təbiət öz qanununu əvvəl-axır yeritdi. C.Memmedquluzade.

QANUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Yaxın ve Orta Şerq öl-kelerinde geniş yayılmış uzunsov dördbucaq taxta üzerinde gerilmiş simlerden ibaret mu-siqi aleti.

QANUNAUYĞUN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qanuna müvafiq,
qanun ile düz gelen; tesadüfi deyil, obyektiv qanun üzre emele gelen, qanuna tabe olan. Qanunauyğun hərəkət. Hadisələrin qanuna-uyğun (z.) inkişaf etməsi.

QANUNAUYĞUNLUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Hadiseler ara-
sında mövcud olan zeruri elaqe, obyektiv qanunlardan asılılıq. Hadisələrin qanunauy-ğunluğu. Inkişafın qanunauyğunluqları.

QANUNÇU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bax qanunşünas.

QANUNÇULUQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
Bax qanunşünaslıq.
B a x qanuniyyət
ci menada.

QANUNƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf[ər.] Qanuna uyğun ola-raq, qanun üzre, qanuna göre. Qanunən rəf-tar etmək. Qanunən düz deyil.
Şərqi öyrət-mək qanun mucibincə lazım olduğunu bütün müəllimlər bilir. Hərçənd ki, qanunən şərqi müəllimi mütəxəssisi bir zat olsa gərəkdir.
A.Sehhet.

QANUNİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Qanuna müvafiq, qa-nuna uyğun, qanuna esaslanan, qanunun yol verdiyi. Qanuni rəftar. Qanuni hərəkət. Qa-nuni iş. Qanuni tələb.

QANUNİLƏŞDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qanunileşdiril-
mek"den f.is.

QANUNİLƏŞDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Qanuna
uyğunlaşdırılmaq, qanuna müvafiq bir hala salınmaq, qanuni şekle salınmaq, qanuni qüvve verilmek.

QANUNİLƏŞDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qanunileşdirmek"-
den f.is.

QANUNİLƏŞDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Qanuna uyğun
bir hala salmaq, qanuni şekle salmaq, qanun qüvvesi vermek.

QANUNİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qanuna uyğunluq, qanu-na müvafiqlik. Məhkəmə hökmünün qanuni-liyi.

QANUNİYYƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Qanunilik, qa-nuna uyğunluq, qanuni olma.
İctimai heyat ve fealiyyetin qanunlarla temin olunduğu veziyyet.

QANUN-QAYDA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qayda-qanun. Də-yişir sonunu hər şey, diqqət et; Dəyişir adət-lər, qanun-qaydalar. B.Vahabzade.

QANUNLAŞDIRILMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qanunlaşdırıl-
maq"dan f.is.

QANUNLAŞDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qanuniləş-dirilmək.

QANUNLAŞDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qanunlaşdırmaq"-dan f.is.

QANUNLAŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qanuniləş-dirmək.

QANUNNAMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. qanun ve fars. name] Qanunlar mecellesi (kitabçası), qa-nunlar toplusu, qanunlar toplanmış kitabça. // Qanun, qanun layihesi. Qəzetlər yazırlar ki, duma vəzirin qanunnaməsini təsdiq eləyir. C.Memmedquluzade. [Əsger bey Firidun beye:] Yaxşı, yaxşı, otur yerində. Indi, yol-daşlar, mən istəyirəm sizinlə bizim bina qoy-duğumuz cəmiyyətin qanunnaməsi və onun mədaxil yolları barəsində söhbət edim. Ə.Haqverdiyev.

QANUNPƏRƏST : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve is. [ər. qanun ve fars.
..perest] Qanuna ciddi riayet eden, qa-nundan kenar çıxmayan.

QANUNPƏRƏSTLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qanuna ciddi su-
retde riayet etme, qanundan kenar çıxmama.

QANUNSUZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qeyri-qanuni, qanuna zidd, qanuna müvafiq olmayan, qanunu pozan. Qanunsuz hərəkət. Qanunsuz (z.)iş görmək.
Mən ondan qanunsuz taxta alanda; Biləydim, bu gündən mənimçün də var! B.Vahabzade.