Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

QAZSIZLAŞDIRILMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Qazsız
hala getirilmek, qazdan temizlenmek.

QAZSIZLAŞDIRILMIŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.sif.
xüs. Qaz-sız hala getirilmiş, qazı çıxardılmış.
hərb. Zerersiz hala getirilmiş, qazdan temizlenmiş.

QAZSIZLAŞDIRMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

xüs. "Qazsızlaşdır-maq"dan f.is.

QAZSIZLAŞDIRMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f.
xüs. Bir şeyin
içinde olan qazları müxtelif vasitelerle çı-xarmaq, onu qazsız etmek.
hərb. Mexaniki ve kimyevi üsullarla ze-herleyici maddelerin tesirini zerersizleş-dirmek.

QAZSIZLAŞMA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qazsızlaşmaq"dan f.is.

QAZSIZLAŞMAQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. xüs. Qazsız hala gel-mek, qazı boşalmaq, qazı uçmaq (çıxmaq).

QAZSOĞANI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Zanbağa oxşar be-zek bitkisi. Qazsoğanı cinsinin çiçək yanlığı altı sərbəst yarpaqdan təşkil olunmuşdur, yar-paqlar içəri tərəfdən sarı rəngli və parlaqdır, bəzən ağımtıl rənglidir, onların xarici tərə-fində yaşıl rəngli enli zolaq vardır. Qedirov.

QE : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Q" herfinin ve bu herfle işare olunan sesin adı.

QEYB : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.]
Hazır ve göz önünde ol-mama; qaiblik. □ Qeyb etmək
itirmek, el-den çıxarmaq. Hərgah siz buna razılıq ver-səniz, burada qeyb edə biləcəyiniz bu qiy-mətli şeyləri də özünüzlə bərabər salamat apara biləcəksiniz! M.S.Ordubadi. Qeyb ol-maq
gözden itmek, yox olmaq, aradan çıx-maq. Kəklik onun əlindən ox kimi çıxdı və bir anda ormanın yarpaqları arasında qeyb oldu. A.Şaiq. [Mirze Valeh] abasını çiyninə atdı, ayaqqabılarını dəyişdirdi, pilləkən aşağı tırıq-tırıqla düşüb, qaranlıq içində qeyb oldu. S.Rehimov. Qeybə çəkilmək
bax qeyb olmaq. çox xırdalar bərk ayaqda qeybə çə-kilir; Böyük dərdlə vuruşana böyük deyildi. M.Araz.
Dine göre gözle görünmez olan ruhi alem; alemi-qeyb. Böylə qaranlıq dama daş atmaq, ya qeybdən səadət ummaq, əcəba hansı divanənin xəyalından keçər! S.Hüseyn. // Mechul ve namelum şeyler, görünmez ve bilinmez hal.

QEYBƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Birinin (özü olmadığı halda) haqqında danışma, yaxud eleyhine söz söyleme, dalınca danışma. Məcalı qeybətə ol-maz o kəs ki, əhli-sənətdir. S.Ə.Şirvani. Gecə-gündüz işi qeybət o cahil qızların, Möcüz! Əgər vaiz qoya məşğul olarlar elm ilə qızlar. M.Möcüz. □ Qeybət etmək (eləmək, qırmaq)
birinin (özü olmadığı halda) sö-zünü danışmaq, haqqında söz söylemek, da-lınca danışmaq. Dalda qeybət, üzdə səna et-mərəm; Gizli söyüş, zahir dua etmərəm. M.Ə.Sabir. [Yaqub]
.oyun əsnasında onun mədənində xidmət edən əski mühəndisi haq-qında qeybət edərdi. B.Talıblı. Sahildə qız¬lar, gəlinlər toplanıb onun-bunun qeybətini qırırdılar. M.Hüseyn.
Meydanda olmama, qaib olma, qaiblik. Ol gün ki, yox idi məndə qüdrət; Qıldın mənə qeybətimdə rəğbət. Füzuli.

QEYBƏTCİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qeybet etmeyi seven.

QEYBƏTÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeybet eden, dalca danı-şan, dedi-qoduçu. [Bahar Mahmuda:] Mən tənbələm? Mən qeybətçiyəm? Ə.Haqverdiyev.

QEYBƏTÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeybetçi adamın xasiy-yeti, söz gezdirme xasiyyeti, dedi-qoduçuluq.

QEYD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Qısa suretde yazma. Bloknotda edilən qeydlər.
.Gözləri yazı sto-lunun üstündəki qeydlərinə sataşdı. M.Hüseyn. // Kitab ve s. haşiyesinde, yaxud altında edi-len işare ve ya yazılan yazı. Səhifənin altın-da çoxlu qeyd var. // Bir şeyi hesaba almaq ve ya qanuni şekle salmaq üçün onu müey-yen qaydada deftere ve s.-ye yazma. Qeyd zamanı Mahmud qızın tərəfindən, yoldaşı da oğlan tərəfindən vəkil olacaqdı. B.Talıblı. □ Qeyd etdirmək
deftere saldırmaq, yaz-dırmaq. Adını siyahıya qeyd etdirmək. Qeyd etmək
1) yadda saxlamaq üçün qısaca yaz-maq. çıxışları qeyd etmək. Mühazirənin mühüm yerlərini qeyd etmək. Dəftərinə bəzi qeydlər etmək; 2) işare etmek, yazmaq. Ge-cikənləri qeyd etmək. Gəlməyənlərin adını siyahıya qeyd etmək; 3) göstermek, nezere çarpdırmaq, yada salmaq, söylemek. Kütlə-lərin aktivliyini qeyd etməmək olmaz.
Bun-ların hamısı qabaqcıl adamlardır,
deyə katib iftixarla qeyd etdi. Ə.Sadıq. Qeyd olun-maq
1) yazılmaq, siyahıda ve s.-de öz adını yazdırmaq; 2) gösterilmek, işare edil-mek. Məktubun tarixi qeyd olunmamışdır. Qeydə alınmaq
bir yere yazılmaq, siya-hıya daxil edilmek. Qeydə almaq
bir yere yazmaq, siyahıya daxil etmek. Ancaq mühən-dislər bu ocağı qeydə almışdılar. Mir Celal.
Bir şey haqqında şifahi ve ya yazılı qısa fikir. Lütfən, qeydlərinizi də bizə bildirsəniz, nəzərə alarıq. M.İbrahimov.

QEYD : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Fikir, qayğı, narahatlıq, endişe. Ah, bilməm neyləyim, qurtulmaq ol-maz qeyddən. Füzuli. Sabira! Ey əsiri-qeydi-bəla! Şeirdir gərçi şiveyi-şüəra. M.Ə.Sabir. Bir tərəfdən qızın qeydi yox idi. Ə.Haqver-diyev. □ Qeydinə qalmaq
qayğısını çek-mek, fikrini çekmek, derdine qalmaq, birinin taleyi üçün narahat olmaq. Cümləmiz siçan kimi evlərimizin deşiklərinə soxulub, öz ca-nımızın qeydinə qalırıq. C.Memmedquluzade. Buna görə də ailə sahibi olana qədər qeydinə qalmaq mənim vəzifəmdir. M.S.Ordubadi. Hər kəs öz qohum-əqrəbasını aramağa məşğul olub, Qaraca qızın qeydinə qalan yox idi. S.S.Axundov. Qeydini çəkmək
bax qey-dinə qalmaq. Gəl çəkmə cahan qeydini sən, can belə qalmaz. M.V.Vidadi. Sən oğlunu məndən istə. Mənə vermisən, payımdır, qoy qeydini mən çəkim. Mir Celal.

QEYDÇİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeyd eden, siyahıya alan; ida-reye gelen ve oradan gönderilen kağızları deftere qeyd eden işçi.

QEYDÇİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeydçi vezifesi ve işi.

QEYDEDİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.fiz. Her hansı bir hadiseni qeyd eden cihaz.

QEYDKEŞ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər. qeyd ve fars.
..keş] Qeyde qalan, qayğı çeken, diqqetli, mehri-ban. Qeydkeş ata.
Yaraları qeydkeş əllərlə sarınıb sağalan döyüşçülər xəstəxananı tərk edib, yenidən cəbhəyə qayıtdı(lar). Ə.Mem-medxanlı. [Əsger bey:]
.Məndən bu halə-dək bir elə əməl sadir olmayıbdır ki, o əmələ görə mənim adım millət qeydkeşi qoyulsun. Ə.Haqverdiyev.

QEYDKEŞLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeyd çekme, qeyde qalma, qayğıya qalma; qayğıçılıq. Qeydkeş-lik göstərmək. Ata-ananın öz övladlarına qarşı qeydkeşliyi. Zəhmətkeşlərin tələblərinə qeydkeşliklə (z.) yanaşmaq.

QEYDLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qayğılı, qayğısı olan, her bir şeyin fikrini çeken.

QEYDSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif.
Qayğısı, fikri, derdi, qemi olmayan; her şeyi qulaqardına vuran; laqeyd. O, çox qeydsiz adamdır. [Mirze:] Balalarım, dünyada mən çox ömür etmişəm. Sizin yolu-nuzda nə qədər çalışıb məramıma çatmışam və xatircəm, qeydsiz dünyadan gedirəm. Ə.Haqverdiyev.
B ax qeydsiz-şərtsiz.

QEYDSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeydsiz adamın halı; qayğısızlıq.

QEYDSİZ-ŞƏRTSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf Heç bir şert ol-
madan, heç bir mehdudlaşdırıcı şert olma-dan; sözsüz. Qeydsiz-şərtsiz təslim olmaq. Şərtlər qeydsiz-şərtsiz qəbul edildi.
[Oğlan:] Rütbəcə özündən böyüklərin əmrini qeydsiz-şərtsizyerinə yetirmək! İ.Melikzade.

QEYR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] bax qeyri
cü menada.
Edəsən qeyr ilə seyri-gülüstan; Xəstə Zakir qala külxan içində. Q.Zakir.