Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary

Azerbaijani Explanatory Dictionary
QEYRI-SIMMETRIK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Simmetrik
olmayan, mütenasib olmayan.

QEYRI-ŞƏFFAF : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Şeffaf olmayan,
şeffaflıqdan mehrum. Qeyri-şəffaf şüşə. Naf-talan yağabənzər, qatı, qeyri-şəffaf bir ma-yedir.

QEYRI-ŞƏFFAFLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeyri-şeffaf şe-
yin halı, xassesi.

QEYRI-ŞÜURI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər.] Düşünmeden, düşünülmeden, bilmeden; qeyri-ixtiyari, qeyri-iradi. Qeyri-şüuri söyləmək. Qeyri-şüuri halda demək.
Bəzən arxada qalan atlıya [atlılardan biri] acıqlanaraq, qeyri-şüuri bir halda əlini qaldırıb çadırın zərli sütununa çırpırdı. çemenzeminli. // Sif. menasında. Qeyri-şüuri iş. Qeyri-şüuri hərəkət.
Sonra, tamamilə qeyri-şüuri bir hərəkətlə irəlilədim, çayniki götürüb özümə çay tökdüm. İ.Əfendiyev.

QEYRİ-ŞUURİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

QEYRİ-ŞUURİLİK is. Qeyri-şüuri olma,
qeyri-iradilik, qeyri-ixtiyarilik.

QEYRİ-TƏBİİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.]
Tebii olmayan, qeyri-adi. Qeyri-təbii səs. Qeyri-təbii (z.) səslə bağırmaq.
Bahadırın yaşına uyğun gəlməyən ciddiyyəti nə üçünsə qocaya qeyri-təbii görünmürdü. M.Hüseyn. çox yatmaq təriflənəsi adət deyildir: bədəni süstləşdirər, xasiyyəti yerindən oynadar, insanın sifətini təbii halından çıxarıb, qeyri-təbii hala salar. "Qabusname".
Süni. Qeyri-təbii gülüş. Qeyri-təbii se-vinc. Qeyri-təbii (z.) gülmək.

QEYRİ-TƏBİİLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qeyri-tebii şeyin
halı; sünilik.

QEYRİ-TƏNQİDİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif [ər.] Tenqidi olma-yan, tenqide esaslanmayan. Qeyri-tənqidi münasibət. Məsələyə qeyri-tənqidi (z.) ya-naşmaq.

QEYRİ-UZVİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] Heyvan, ya bitki alemine mensub olmayan, heyat prosesleri olmayan; cansız. Qeyri-üzvi maddələr. Qeyri-üzvi təbiət. // Bitki, ya heyvan alemine men-sub olmayan maddelerden ibaret olan; terkibine bu kimi maddeler daxil olan. Qeyri-üzvi gübrələr. Qeyri-üzvi azot birləşmələri. □ Qeyri-üzvi kimya
kimyanın qeyri-üzvi maddelerin terkibini, xasselerini ve bir haldan başqa hala keçmesini tedqiq eden şöbesi.

QEYSƏR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [esli lat.] Qedim Roma ve Bizans padşahlarının ünvanı. // ümumiy-yetle, padşah. Ərəb meydan oxudu şövkətli qeysərlərə. Ə.Cavad.

QEYSƏRLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. köhn. İmperatorluq, padşahlıq.

QEYZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qezeb, hiddet, acıq. Ko-roğlu qeyz ilə nərə çəkəndə bir ağaclıqdan eşidilirdi. "Koroğlu". □ Qeyzə gəlmək, qeyzi tutmaq
hirslenmek, qezeblenmek, hiddetlenmek, qeyzi tutmaq. Ağalar elə bir qeyzə gəldilər ki, pulları çırpdılar biçarə Yusif əminin üzünə. C.Memmedquluzade. Qeyzə gətirmək
bax qeyzləndirmək.

QEYZLƏNDİRİLMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qeyzlendirilmek"-
den f.is.

QEYZLƏNDİRİLMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

məch. Qeyzlen-
mesine sebeb olmaq, acıqlandırılmaq, hid-detlendirilmek, acığı tutdurulmaq.

QEYZLƏNDİRMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qeyzlendirmek"den
f.is.

QEYZLƏNDİRMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Acıqlandırmaq,
hiddetlendirmek, qezeblendirmek, hirslen-dirmek, acığını tutdurmaq.

QEYZLƏNMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qeyzlenmek"den f.is.

QEYZLƏNMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

f. Hiddetlenmek, qe-
zeblenmek, berk acığı tutmaq. [İmamver-di:] Bəy, namus bir bəyzadələrdə deyil, ka-sıb-kusubun da özünə görə namusu var və namusum da məni qeyzlənməyə vadar edir. Ə.Haqverdiyev. Lakin bu dəfə qarı artıq qeyzlənməyərək, mehriban gözlərini Leyla-ya qaldırdı. Ə.Memmedxanlı.

QEYZLƏTMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

"Qeyzletmek"den f.is.

QEYZLƏTMƏK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qeyzləndirmək.

QEYZLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. ve zərf Hiddetli, acıqlı, hirsli, qezebli; hiddet, acıq, hirs, yaxud berk narazılıq ifade eden. Qeyzli baxış. Qeyzli sifət.
Heydər əmi qeyzli çıxardı küçəyə və gəlib yapışardı qulaqlarımdan, qalxızardı göyə. C.Memmedquluzade. Kassiri qeyzli çağırıb buyurdu ki, "komandir"ə on manat versin. Ə.Haqverdiyev.
qeyzli-qeyzli zərf Acıqlı-acıqlı, hiddetle. Qeyzli-qeyzli danışmaq.
Lütfəli bəy evinə gəlib, qeyzli-qeyzli gəzinərək öz-özünə deyir-di:
Arvad, dayan, gör mən sənə nə qayıra-ram. İ.Musabeyov.

QEYZNAK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

zərf [ər. qeyz ve fars.
..nak] köhn. Qeyzli suretde, qeyzle. Cütçü baba böylə deyib qeyznak; Eylədi ol qırğını ol dəm həlak. A.Sehhet.

QƏBA : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Keçmişde adeten molla-ların geydiyi uzun paltar, cübbe, don (bezen əba-qəba şeklinde işlenir). [Mirze Şefi:] Mən Irandan bir əba, bir qəba ilə gəlmiş-dim. Mir Celal. Yaxşısı budur ki, camaat şübhələnməmiş bu əba-qəbanı geyib, bura-dan çıx get. "Koroğlu".

QƏBAHƏT : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] çirkin iş, çirkin he-reket, yaraşmaz iş; qüsur, nöqsan, günah. Əgər qəbahətdir, bunun nisbətini bizə niyə verirsən? M.F.Axundzade.
.O saat tutduğu işin qəbahətini anlayıb, o işi bir də tutmaz. Ə.Haqverdiyev. Səltənət bilirdi ki, Ceyranın bu hərəkəti böyük və bağışlanmaz bir qə-bahətdir. Mir Celal.

QƏBAHƏTLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qebaheti olan, qüsuru
olan. Qəbahətli olduğuna görə səsini çıxar-mır. Qəbahətli eynilərdi çox üzləşənlər; Na-danları tutaşdırıb zövq alan azmı? M.Araz.