Multilingual Turkish Dictionary Azerbaijani Explanatory Dictionary

QƏBAHƏTSİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Qebaheti, günahı, qüsuru olmayan.

QƏBAHƏTSİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qebaheti, günahı,
qüsuru olmama.

QƏBALƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] köhn. Bir mülkün ve sairenin alınıb-satılması haqqında resmi se-ned. Bunlar pul təməssükləri, mülk qəbalə-ləri və sair lazımsız kağızlardı. M.S.Ordu-badi. [Hekimülmülk:] Malımız da, canımız da qurban olsun, sabah qəbaləsini
. təqdim edərəm,
deyib yel kimi özünü çölə atdı. M.İbrahimov. Mərdan uşağı içəri çağırıb soruşdu:
Kim var sizdə?
Məşədi Yusif əmi. Qəbalə yazır. Mir Celal.

QƏBALƏNAMƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. qebale ve fars.
..name] b a x qəbalə.

QƏBALI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. köhn. Qeba geymiş, eyninde qeba olan. Atlazdan qəbalı, belində şalı; Göv-hərdən bahalı üzündə xalı. Aşıq Əlesger. Yer ilə göyün arası, adlarını müctəhid və ruhani qoyan əmmaməli, əbalı, qəbalı həşərat ilə, yırtıcı qurdlarla doludur. Ə.Haqverdiyev.

QƏBİH : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. [ər.] köhn.
çirkin, yara-şıqsız, kifir. Qəbih üz. Qəbih əndam.
Qebahetli, nalayiq, yaraşmayan, leya-qetsiz, pis. Qəbih söz. Qəbih iş.
[Qemer:] Yox, özgənin məktubunu oxumaq qəbih şey-dir. S.S.Axundov. Adamlara ləqəb qoymaq keçmişin qəbih adətlərindən biri idi. H.Sarabski.

QƏBİL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

[ər.] Cür, növ, kimi, cins. Bizim mübarizə apardığımız əmir də bu qəbil adam-lardandır. M.S.Ordubadi. Qəhrəmani o qəbil insanlardan idi ki, onların fikri bir məsələ-nin üstündə gərgin işlədiyi zaman xarici aləmdə heç bir şey görməz və eşitməzlər. M.İbrahimov.

QƏBİLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] İbtidai cemiyyetde: bir soydan töremiş ve bir reisin idaresi altında birlikde yaşayan köçeri tayfa, nesil; eşiret, oymaq. Qəbilə birlikləri. Qəbilə quruluşu.
[Skifler] cəsarətli, vəhşi xasiyyətli və köçəri olan müxtəlif qəbilələrdən ibarət idilər. A.Bakıxanov. [Müdir seyahetçileri üçüncü otağa getirdi:] Məlumunuz olmalıdır ki, bun-ların əksəriyyəti cərimə, vergi və hərb tə-minatı müqabilində alınan qızlardır; çünki qəbilələr bir-birini məğlub etdiyi zaman ələ keçirdikləri qızları və oğlanları satırlar.
M.S.Ordubadi. // məc. Tayfa, xalq, millet menasında. Qəbiləmiz burda qurub ocağı; Indi olmuş qurd-quşların yatağı.. Şehriyar.

QƏBİR : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] ölüleri basdırmaq üçün xüsusi şekilde qazılan çuxur: mezar, gor. Hər cümə axşamı [Zeyneb] ərinin qəbri üstə gedib, bir yekə mərəkə qurar. C.Memmedquluzade.
◊ Qəbri qazılmışdır
ölümüne az qal-mışdır, ölümü yaxınlaşmışdır. Bir ayağı qə-birdə
ölümüne az qalmış (adeten çox qoca adam haqqında deyilir). [Seadet xanım:] Qardaş, biz heyvan deyilik, bizə insan de-yirlər.
.Atamızın bir ayağı qəbirdədir, lazımdır ki, biz mane olaq onun vəhşi işlə-rinə. N.Vezirov. Birinə qəbir qazmaq məc.
birinin eleyhine işlemek, birini bedbext etmek üçün gizlinde tedbir görmek, quyu qazmaq.

QƏBİRDAŞI : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qebrin üstüne qoyulan tavadaşı.

QƏBİREŞƏN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax goreşən.

QƏBİRİSTAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər. qebr ve fars.
..stan] Qebirler olan yer, ölülerin basdırıldığı yer; mezarlıq. Qəbiristandan ölü qayıtmaz. (Ata. sözü). Həmin boz dağda, yol kənarında köhnə xaraba bir qəbiristan vardır. S.S.Axundov. [Memmed:] Evimizdən iki yüz addım o yanda böyük, köhnə bir qəbiristan vardı. C.Cabbarlı.

QƏBİRİSTANLIQ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

ax qəbiristan. Qə-biristanlığın girəcəyində Ağası bəy əlini dö-şünə qoyub xana və məiyyətinə təzim edib döndü. çemenzeminli.

QƏBİRQAZAN : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is.
ölüleri basdırmaq üçün qebir qazan adam. Ay qəbirqazanlar; gedin ev tikin! Bu qəmli dərədə ["Qurd ağzı"nda] plan ki, yoxdur. N.Kesemenli.
zool. Qebirleri eşib qazıyan bir cücü, heşerat. // Kaftar, goreşen, sırtlan.
məc. ölüm getiren, mehv eden, meh-vini hazırlayan. Beləliklə,
. burjua quru-luşu, "Manifestin" dili ilə desək, öz qəbir-qazanlarını doğurmuşdur. F.Engelsden.

QƏBİZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Qarnı bağlanma, medesi işlememe. □ Qəbiz etmək (eləmək)
qa-rnını berkitmek, bağlamaq. Qəbiz olmaq
qarnı işlememek, qarnı berkimek.

QƏBİZLİK : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Qebiz olma, qarnı işlememe.

QƏBUL : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.]
Verilen, teslim edilen, gönderilen, teklif edilen şeyi alma. Ərizələrin qəbulu başlanır. Teleqramların qəbulu. Mal-ların qəbulu haqqında akt.
Götürme; öz sıralanna alma, daxil etme.
Instituta qəbul.
Söhbet etmek, danışmaq, dinlemek,
yoxlamaq, müayine etmek ve s. üçün birini
öz yanına buraxma. Müdirin qəbul saatları.
Qəbul otağı (gələnlər üçün xüsusi otaq).

Adilə bu gün xəstələrinin qəbulundan sonra
iş gününü qurtarıb xalatını soyunmaq istə-
yirdi ki, Xasayoğlu onun yanına, kənd həkim
məntəqəsinə gəldi. Ə.Memmedxanlı.
0 Qəbul etdirmək
qebul etmeye mecbur etmek. [Qetibenin] bu üsyanı təşkil etdiyi zaman Toğrulu qorxutmaq və nəti-cədə də öz təkliflərini qəbul etdirməyi dü-şünmüşdü. M.S.Ordubadi. Qəbul etmək

1) verilen, gönderilen, teslim edilen bir şeyi almaq, götürmek. Poçtdan məktubları qəbul etmək. Göndərilən şeyləri qəbul etmək;
2) idare etmeye başlamaq, bir işi görmeye razı olmaq, vezifeni tutmaq. Idarəni qəbul etmək. Direktorluq vəzifəsini qəbul etmək. Yeni vəzifəni qəbul etmək. Şöbəni qəbul etmək; 3) bir teşkilatın sıralarına, terkibine daxil etmek, iştiraka buraxmaq, götürmek. Həmkarlar Ittifaqına qəbul etmək. Instituta qəbul etmək. Işə qəbul etmək; 4) söhbet et-mek, danışmaq, yoxlamaq, müayine etmek ve s. üçün gelenleri yanına buraxmaq. Direktor saat
də qəbul edəcəkdir. Həkim bu gün 10 xəstə qəbul etmişdir; 5) gelen adamı (qonağı ve s.-ni) lazımi suretde ve ya her hansı bir terzde qarşılamaq, müna-sibet göstermek. Qonaqları təntənə ilə qə-bul etdilər.
Nəsir də [Mirze Qediri] bir qardaş kimi xoş üzlə qarşılayıb qəbul et-mişdi. S.Hüseyn; 6) tesdiq etmek, ses ver-mekle öz razılığını ifade etmek. Yığıncaq qərar qəbul etdi. Komissiya layihəni qəbul etdi; 7) içmek, udmaq, atmaq (derman). Həbi gündə üç dəfə qəbul etmək lazımdır; // öz üzerinde her hansı bir müalice vasitesi tetbiq etmek. Vanna qəbul etmək. Duş qəbul etmək. Qəbula keçmək
qebul edilmek, meqbul hesab edilmek.

QƏBULÇU : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Gönderilen, ya tehvil ve-rilen malı ve s. qebul eden işçi, xidmetçi. Zavod sahibi gəlir, qəbulçuya lazımi buyu-ruq və göstərişlər söyləyir. H.Nezerli.

QƏBULEDİCİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Radio (elektromaqnit) dalğalarını qebul eden; alıcı. Qəbuledici ra-diostansiya. // Is. mənasında. Radio dalğala-rını tutub, onları ses halına salan aparat, cihaz.

QƏBZ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Pul, qiymetli şey ve saire-nin alınması, qebul edilmesi haqqında veri-len kağız, sened. Ev kirəsi qəbzi. Pulu verib qəbz almaq.
[Allahqulu:] Bostan pulunu mən istəyəndə, mənə qəbz göstərdilər. N.Vezi-rov. Bakı cəmiyyəti-xeyriyyəsi elan edir ki, cəmiyyətə üzv olmaq istəyənlər 5 manatlarını gətirib versinlər cəmiyyət xəzinədarına və qəbzlərini alsınlar. C.Memmedquluzade.

QƏBZƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. [ər.] Bir şeyin tutulacaq yeri, qulpu, destesi. Qılıncın qəbzəsi.
Zakirin qətlinə bəsdir nigahın; Əl vurma, qəbzeyi-xəncər istəməz. Q.Zakir. Qılınc və xəncərlə-rin gümüş qəbzələri, tüfənglərin bəndləri sönük parıltı saçırdı. çemenzeminli. Ələm-dar titrəyən əlini xəncərinin qəbzəsinə apar-dı. S.Rehimov.

QƏBZƏLİ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

sif. Tutacağı, destesi olan; saplı, desteli. [Cavanşir:] Onun qılıncı qızıl qəbzəli olsa da, mən özünə qaytarardım. M.Hüseyn.

QƏCƏC : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. bot. Deniz sahili qumluqla-rında ve şoranlıqlarda biten kol-bitki.

QƏCƏLƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. Sağsağan.

QƏCƏRƏ : Azerbaijani Explanatory Dictionary

is. məh. Yeherin üstünden sa-lınan bezekli örtü, cecim.