Multilingual Turkish Dictionary

Ottoman Turkish

Ottoman Turkish
İSKİZ : Ottoman Turkish

(İskize) f. Hayvanın sıçrayıp kıç atması. * Hayvanın ürkerek attığı çifte

İSKOLASTİK : Ottoman Turkish

(Bak: Skolastik)

İSKONA : Ottoman Turkish

İtl. Buharlı gemilerin icadından evvel kullanılan iki direkli yelkenli harp gemilerine verilen addı

İSKONTO : Ottoman Turkish

(Bak: Tenzilât)

İSKÂN : Ottoman Turkish

Yerleştirmek. Bir yeri mesken yapıp oturmak. * Sâkin

İSKÂN-I MUHACİRÎN : Ottoman Turkish

Göçmenleri yerleştirme

İSKÂT : Ottoman Turkish

Sükût ettirmek. Cevap veremiyecek hâle getirmek. Susturmak. * Kandırmak, râzı etmek

İSLA' : Ottoman Turkish

Teselli verme, avutma

İSLAB : Ottoman Turkish

Giderme, selbetme. Kapıp götürme

İSLAC : Ottoman Turkish

Kara tutulma. Karlı olma

İSLAF : Ottoman Turkish

Para peşin, mal veresiye olan bir alışveriş. * Tarlayı aktarmak

İSLAH : Ottoman Turkish

(Bak: Islah)

İSLAK : Ottoman Turkish

(Silk. den) Düzenleme, sıraya koyma. * Yola getirme. * Diziye geçirme. * Mesleğe sokma, sokulma

İSLAL : Ottoman Turkish

(Sell. den) Kılıcı sıyırıp çıkarma. * Verem etme, verem uğratma

İSLAMBOL : Ottoman Turkish

Eskiden İstanbul yerine kullanılan bir tabir idi. Ulema takımı yakın zamana kadar zarfların üzerine İstanbul yerine İslâmbol yazarlardı

İSLAMİYAN : Ottoman Turkish

f. İslâmlar

İSLAMİYET : Ottoman Turkish

"İslâmlık. * İslâm oluş. Teslimiyet, inkıyad, bağlılık, hakka tarafgirlik ve iltizamdır.(İslâmiyet güneş gibidir, üflemekle sönmez; gündüz gibidir, göz yummakla gece olmaz. Gözünü kapayan yalnız kendine gece yapar. Münazarat)"

İSLAMÎ : Ottoman Turkish

İslâm dinine mensub, İslâm ile alâkalı

İSLAS : Ottoman Turkish

Üçe bölme. Üç aded yapma

İSLAV : Ottoman Turkish

Fr. Rus, Ukran, Beyaz Rus, Çek, Slovak, Leh, Sloven, Sırp, Hırvat ve Bulgar gibi milletlere, lisanlarındaki yakınlık dolayısıyla verilen ortak isim

İSLİM : Ottoman Turkish

(Bak: İstim)

İSLÂM : Ottoman Turkish

"(Selâm. dan) İtaat, inkıyad, bir şeye teslimiyet. Din. * Ist: Hz. Muhammed'in (A.S.M.), Allah'ın emriyle insanlara bildirdiği din. (İslâmlıkta, Allah'a itaat etmek, Peygambere tâbi' olmak ve din namına ne bildirilmişse, kalb ile dil ile tasdik ve onunla amel etmek şarttır. İslâm'ın beş şartı vardır: Kelime-i şehadet getirmek, namaz kılmak, zekât vermek, hacca gitmek ve Ramazan-ı şerif orucunu tutmaktır.)(Ulema-i İslâm ortasında, ""İslâm"" ve ""İman""ın farkları çok medâr-ı bahsolmuş. Bir kısmı, ""İkisi birdir"", diğer kısmı, ""İkisi bir değil, fakat biri birisiz olmaz"" demişler ve bunun gibi çok muhtelif fikirler beyan etmişler. Ben şöyle bir fark anladım ki:İslâmiyet, iltizamdır. İman, iz'andır. Tabir-i diğerle: İslâmiyet, hakka tarafgirlik ve teslim ve inkıyaddır; iman ise, hakkı kabul ve tasdiktir. Eskide bazı dinsizleri gördüm ki: Ahkâm-ı Kur'aniyeye şiddetli tarafgirlik gösteriyorlardı. Demek o dinsiz, bir cihette hakkın iltizamiyle İslâmiyete mazhardı; ""dinsiz bir müslüman"" denilirdi. Sonra bazı mü'minleri gördüm ki; ahkâm-ı Kur'aniyeye tarafgirlik göstermiyorlar, iltizam etmiyorlar, ""gayr-ı müslim bir mü'min"" tabirine mazhar oluyorlar.Acaba İslâmiyetsiz iman, medar-ı necat olabilir mi?Elcevab: İmansız İslâmiyet, sebeb-i necat olmadığı gibi; İslâmiyetsiz iman da medar-ı necat olamaz. M.)"

İSM : Ottoman Turkish

(İsim) Ad, nâm. * Ist: Bilinen veya bilinmeyen, hissedilen veya hissedilmeyen herhangi bir şeyi birbirinden ayırmak, tanımak veyahut zihne getirmek için kullanılan söz veya lâfız. * Man: Tam mânalı ve hem mevzu, hem mahmul olabilen lâfızdır

İSM-İ A'ZAM : Ottoman Turkish

"Allah'ın (C.C.) Kur'ân ve Hadis-i Şeriflerde zikredilen yüz isminin mânâca en câmi' olanıdır. İsm-i A'zam, diğer isimlerin de mânâlarını içinde toplar. Her ism-i İlâhiyenin de, her mahlukun da bir a'zamlık mertebesi vardır.(İsm-i A'zam herkes için bir olmaz, belki ayrı ayrı oluyor. Meselâ: İmâm-ı Ali (R.A.) hakkında: ""Ferd, Hayy, Kayyum, Hakem, Adl, Kuddus"" altı isimdir. Ve İmâm-ı A'zamın İsm-i a'zamı, ""Hakem, Adil"" iki isimdir. Ve Gavs-ı A'zamın İsm-i a'zamı, ""Yâ Hayy'dır."" Ve İmâm-ı Rabbâninin İsm-i a'zamı. "" Kayyum"" ve hâkeza.. pek çok zatlar daha başka isimleri ism-i A'zam görmüşlerdir. L.) (Bak: Esma-i Hüsna)"

İSM-İ CİNS : Ottoman Turkish

Gr: Cins isim. Bir cinsten, bir nev'den olan şeylerin hepsine verilen bir ad. Vilâyet, karpuz, kedi gibi