Multilingual Turkish Dictionary

Turkish Risale

Turkish Risale
ULEMA-İ ÂMİLÎN : Turkish Risale

İlmine ve bilgisine göre amel eden, ilmini tatbik eden âlimler

ULEMA-İ İLM-İ HURUF : Turkish Risale

Kur'anın bir harfinden, bir sahife kadar esrar bulduklarını söyleyen ve dâvalarını, o fennin ehline isbat edenler

ULGUZE : Turkish Risale

Bilmece, bulmaca, yanıltmaca

ULK : Turkish Risale

şarap

ULKA : Turkish Risale

Kahvaltı. * Az nesne. * Küçük çocuklara yapılan elbise

ULKUM : Turkish Risale

(C.: Alâkım) Çok karanlık gece. * Pek sağlam deve

ULLAME : Turkish Risale

Kına

ULLEF : Turkish Risale

Muz

ULLİYYE : Turkish Risale

(İlliyye) Yüksek tabaka. En yüksek. En şerefli. * Çardak

ULTA : Turkish Risale

Gerdanlık. * Kadınların süs olarak yüzlerine çektikleri siyah çizgi

ULUF : Turkish Risale

(Elf. C.) Binler, bin sayıları. * Ülfet ve ünsiyete ziyade meyyal ve alışkan olan

ULUFE : Turkish Risale

Yeniçerilere ve sipahilere dağıtılan maaş. * Bir nevi hayvan yemi

ULUFE-HÂR : Turkish Risale

(C.: Ulufehârân) Ulufesi olan, ulufeci

ULUHİYET : Turkish Risale

İlâhlık. * Allah'ın kâinattaki tasarruf ve hâkimiyeti ile herşeyi kendisine ibadet ve itaat ettirmesi

ULUHİYET-İ MUTLAKA : Turkish Risale

Kayıt altında olmayan, mutlak uluhiyet. Ancak bir tek İlâhın mâbud oluşu.(Evet, nev'-i beşerin her taifesi birer nevi ibadetle fıtrî gibi meşgul olması ve sair zihayatın belki cemâdâtın dahi fıtrî hizmetleri birer nevi ibadet hükmünde bulunması ve kâinatta maddî ve manevî bütün nimetlerin ve ihsanların herbiri bir Ma'budiyet tarafından hamd ve ibadeti yaptıran perestişe ve şükre birer vesile olmaları ve vahiy ve ilhamlar gibi bütün tereşşuhât-ı gaybiye ve tezahürat-ı maneviyenin, bir tek İlâhın ma'budiyetini ilân etmeleri; elbette ve bedahetle bir uluhiyyet-i mutlakanın tahakkukunu ve hüküm-ferma olduğunu isbat ederler. Ş.)

ULUHİYET-İ SÂRİYE VE HAYAT-I S : Turkish Risale

Vahdet-ül vücud ehlince kullanılan tasavvufî tabirler olup; İlâhî sıfatların ve hayatiyetin eşyaya sirayet etmesi, yani tecelli etmesi mânasında olan bu tabirlerden, ehil olmayanlar; Allah'ın tecessümünü veya eşyaya hulûl'ünü veya eşya ile ittihad ve ittisal'ini zu'metmek gibi bâtıl vehimlere düştüler. Bu mes'eleye dair Mesnevi-i Nuriye'den nakledeceğimiz veciz bir paragraftan bu tabirler daha iyi anlaşılabilir: "Evet, delil içinde neticeyi görmek, âlemde sânii müşahede etmek, tarîk-ı istigrakkârane cihetiyle cedavil-i ekvanda cereyan-ı tecelliyat-ı İlâhiyeyi; ve melekutiyet-i eşyada sereyan-ı füyuzatı; ve meraya-yı mevcudatta tecelli-i esma ve sıfâtı yalnız zevken anlaşılır birer hakikat iken dîk-i elfaz sebebiyle, uluhiyet-i sariye ve hayat-ı sariye tabir ettiler. Ehl-i fikir, o hakaik-ı zevkiyeyi nazarın mekayisine sıkıştırdığından, çok evham-ı bâtılaya menşe' oldu."

ULUHİYET-İ SÂRİYE VE HAYAT-I SÂRİYE : Turkish Risale

Vahdet-ül vücud ehlince kullanılan tasavvufî tabirler olup; İlâhî sıfatların ve hayatiyetin eşyaya sirayet etmesi, yani tecelli etmesi mânasında olan bu tabirlerden, ehil olmayanlar; Allah'ın tecessümünü veya eşyaya hulûl'ünü veya eşya ile ittihad ve ittisal'ini zu'metmek gibi bâtıl vehimlere düştüler.Bu mes'eleye dair Mesnevi-i Nuriye'den nakledeceğimiz veciz bir paragraftan bu tabirler daha iyi anlaşılabilir:"Evet, delil içinde neticeyi görmek, âlemde sânii müşahede etmek, tarîk-ı istigrakkârane cihetiyle cedavil-i ekvanda cereyan-ı tecelliyat-ı İlâhiyeyi; ve melekutiyet-i eşyada sereyan-ı füyuzatı; ve meraya-yı mevcudatta tecelli-i esma ve sıfâtı yalnız zevken anlaşılır birer hakikat iken dîk-i elfaz sebebiyle, uluhiyet-i sariye ve hayat-ı sariye tabir ettiler.Ehl-i fikir, o hakaik-ı zevkiyeyi nazarın mekayisine sıkıştırdığından, çok evham-ı bâtılaya menşe' oldu."

ULUM : Turkish Risale

(İlm. C.) İlimler, bilgiler

ULUM-U BEDİHİYYÂT : Turkish Risale

Delil ve isbatına lüzum görülmeyip kolaylıkla bilinen ilimler. (Bak: Kaziye-i bedihiyye)

ULUM-U BEDİİYE : Turkish Risale

(Bak: İlm-i bedi')

ULUM-U HAFİYE : Turkish Risale

Gizli ilimler. Ancak veraset-i Nübüvvet muhakkiklerince veya bir kısım hakikatların esrarına vakıf âlimlerce bilinen ilimler.(İlm-i Cifrin mühim bir düsturu ve ulum-u hafiyyenin mühim bir anahtarı ve bir kısım esrar-ı gaybiyye-i Kur'aniyyenin mühim bir miftahı tevafuktur. M.)

ULUM-U KEVNİYE : Turkish Risale

Kâinatın ilmi. Yaratılışa dair olan ilimler

ULUM-U MÜTEÂREFE : Turkish Risale

Herkesin bildiği ve tanınmış olan ilimler

ULUM-U NAKLİYE : Turkish Risale

Hadis, tefsir, fıkıh gibi ve mukaddes kitaplardan nakil olunan ve rivâyet üzerine kurulmuş olan ilimler

ULUM-U NAZARİYE : Turkish Risale

Yalnız görüş halinde kalmış, tatbikata konulmamış ilimler, teoriler