Multilingual Turkish Dictionary Turkish Risale

CUL : Turkish Risale

(C.: Ecvâl) Akıl. * Rey. * Kuyu duvarı. Aşağısından yukarısına kadar kuyunun taraflarından her bir tarafı

CULAH : Turkish Risale

f. Örümcek, ankebut. * Çulha, yâni dokuyucu, nessâc

Toplanma. * Perşembeden sonraki gün. Müslümanların kudsî tâtil günü olup, o güne mahsus namazla mükelleftirler. Memur ve işçilerin cuma namazı vakti serbest bırakılmamaları din hürriyetine aykırıdır. Yahudiler ve hristiyanlar haftalık dinî törenleri için cumartesi ve pazar günü serbest oldukları halde, müslümanlara aynı hakkın tanınmaması hakiki medeniyete zıttır

CUM'A SÛRESİ : Turkish Risale

Kur'an-ı Kerim'in
ve Medine-i Münevvere'de nâzil olan sûresi

CUM'A-İ ATİK : Turkish Risale

(Eski Cum'a) Osmanlılar zamanında, Bulgaristan'da Şumnu ile Razgrat arasında yer alan meşhur bir bölge

CUM'A-İ BÂLÂ : Turkish Risale

(Yukarı Cum'a) Osmanlılar devrinde, Selânik Vilâyetinin Serez sancağındaki bir kaza merkezi

CUM'AT : Turkish Risale

(Cum'a. C.) Perşembeden sonra gelen günler. Cum'alar

CUMEAT : Turkish Risale

(Cum'a. C.) Perşembeden sonra gelen günler. Cum'alar

CUMHUR : Turkish Risale

Halk topluluğu. Hey'et, takım. Aynı kararı veya hükmü kabul edenler. * Âlimlerin çoğu, ekseriyeti. * Seçimle idare edilen devlet. * Bir yere toplanmış kum, toprak

CUMHUR REİSİ : Turkish Risale

Cumhuriyetle idâre olunan memleketlerde Devlet Reisi

CUMHUR-U AVAM : Turkish Risale

Halk tabakası

CUMHUR-U MUHADDİSÎN : Turkish Risale

Hadis alimleri sınıfı

CUMHUR-U MÜ'MİNÎN : Turkish Risale

İmanlılar sınıfı

CUMHUR-U NÂS : Turkish Risale

İnsanların ekserisi, halk kalabalığı

CUMHUR-U ULEMÂ : Turkish Risale

Âlimler cemaatı. Âlimler sınıfı. (Bir fikre dâvet cumhur-u ulemânın kabulüne vâbestedir, yoksa dâvet bid'attır, reddedilir. Mek.)

CUMHURİYET : Turkish Risale

Devlet reisi, millet veya Millet Meclisleri tarafından seçilen hükümet şekli. Demokraside temsili hükûmet şekli. Halkın hür olarak seçtiği temsilciler (Millet vekilleri ve senatörler) aracılığı ile egemenliğini, (hâkimiyetini) kullanmasına dayanan hükûmet şekli. Cumhuriyetin birbirinden farklı üç tatbik şekli vardır.
Parlementer hükûmet: Hükûmeti meclisler karşısında bağımsız sayan şekil.
Meclis hükûmeti: Hükûmeti meclise bağlı sayan şekil.
Başkanlık hükûmeti: Devlet ve hükûmet başkanı aynı kişidir ve halk tarafından seçilir. Hükûmeti başkan kurar, başkan değiştirir. Başkan meclislere karşı bağımsızdır. (Amerika'daki gibi.) (Orada benden sordular ki: Cumhuriyet hakkında fikrin nedir?Ben de dedim: Yaşlı mahkeme reisinden başka daha siz dünyaya gelmeden ben dindar bir Cumhuriyetçi olduğumu elinizdeki tarihçe-i hayatım isbat eder. Hülâsası şudur ki: O zaman şimdiki gibi, hâli bir türbe kubbesinde inzivada idim, bana çorba geliyordu. Ben de tanelerini karıncalara veriyordum, ekmeğimi onun suyu ile yerdim. Benden sordular, ben dedim: Bu karıncı ve arı milletleri Cumhuriyetçidirler. Cumhuriyetperverliklerine hürmeten tanelerini karıncalara veriyorum. Sonra dediler: Sen selef-i sâlihine muhalefet ediyorsun? Cevâben diyordum: Hülefâ-i Râşidîn hem halife hem Reis-i cumhur idiler. Sıddık-ı Ekber (R.A.) Aşere-i Mübeşşereye ve Sahâbe-i kirama elbette Reis-i Cumhur hükmünde idi. Fakat, mânâsız isim ve resim değil, belki, hakikat-ı adaleti ve hürriyet-i şer'iyeyi taşıyan mânâ-yı dindar Cumhuriyetin reisleri idiler. Ş.)(Cumhuriyet ki: Adalet ve meşveret ve kanunda inhisar-ı kuvvetten ibarettir. H.)