Multilingual Turkish Dictionary Turuz Dictionary

QÜL : Turuz Dictionary

kül. gülmüş. açılmış. çözülmüş.
kül. külük. çuğul. qavul. qovul. yalan. qoşdurum. kof. kofa. kofan. kofda. koftan. kolan. qoşu. qoşuq. qoğu. qoğuq. qovu. qovuq. yazğa. ittiham.
al gül ağ gül qırmızı, törür barı yerdə yatan topraqdan. (törür barı qara üzlü topraqdan). (barı: hamısı).
bulutla gün barışsa,yazın gülər gül açar, bulutla gün qarışsa,yazın ağlar gül qaçar.
dilək doğru yönəlsə, amac kolu gül açar.
sözçü köçər söz qalar, sönmüş oddan kül qalar.
getdi sevgi onun ornun quru ağac almasın, söğüş qınaq ona almaş olmasın, boşsa könül kollar bitər yerində, küllük yerdə gül açmağa yer qalmaz. (ornun: yerin). (almaş: bədəl)
gül çağından tez açar, gün çağından tez çıxar, gözəlimsin gözləmə, gözlək gözdə ot çıxar. (ot çıxar: kor olar)
gül tikənsiz, dil diləksiz, göz yaşsız qalanmaz.
güvən işdə görülər, gül baxcada.
işdə güvən,baxcada gül bitirqıl.
kül olmaq: küllənmək. tələf olmaq.
bir gül üçün minlər tikən su içər.
göz yaşiylə gül onmaz. (göz yaşiylə gül suvarılmaz).
kül bayası: tusi < tozi < tozi < tozuq.
bir yolçusun köçən, könül, umduğunla dəl, bulduğunla gül, evrən dönür səni döndürür, nə kimin üz, nədə kim üzül. (dəl: deyil).
olduğuna doyunan, bulduna qul olur. (doyunan: tapınan). (bulduna: bulduğuna. yeni tapılana). (bulduna qul olur: yeni gələnlə təpiklənir yeni tapılanla tapdanar). (tapılanla: yenliklə, yeni gələnlə). (tapdanar: təpiklənər, əzilər). (yeni görmüş özündən çıxar)
ömür qıssa söz qalar, odun yanar köz qalar, közdə yerin kül alar.
qutulmuş iş gül qoxar.
sevən könül baxan gözdə gül tapar

QÜL : Turuz Dictionary

-tikan butasından gül dərilər, yaman qoldan ürək dəlinər. (qoldan: əldən).¶-quru gül bağlısı: quru bir dəsdə gül.
son görüşdə gətirdin gül bağlısı, dönüb oldun bu gün quru gül bağlısı.¶-ovnaq köz qarnaşıqlı kül: qor.¶-könül bağında bitən gül tikansız olur.¶-pox poxa qolay oxşar, gül gülə qıyın.(qıyın: çətin. gücün)

QÜL : Turuz Dictionary

bir gül açmış yaz olmaz
hər çimən gülşad olanmaz orda gül, şad olmasa.
gül kimi biz keçinib gedirdik, nə oldu yandı ara, sındı körpülər, umub bəkləməzdin, düşə bizədə qayğı ilə qussələr, öksüz qala körpələr.
isti kül közsüz, ev ocaq sözsüz olmaz.
kül olmadan qorxmadım, qul olmadan çəkindim.
dərtli olan düşünməsin boşuna, hər iş gəlir kül olanın başına
bir yolçusun köçəri könül, umduğunla dəl, bulduğunla gül, evrən dönür səni döndürür, nə kimsəni üz, nədə kim üzül.
gözdən axan bir damla yaş, gül tək açan dodaqda qaç, minlərcə sir gizlədiri, min gömükə izlədiri. (gömükə: içdə qalan nərsəyə). (izlədiri: nişan verir. yol açırı)
ağzınıza gül bitsin. (alqış: təşəkkür)
əlinğizə gül bitsin. (alqış: təşəkkür)
gülənə gül ver, sevənə sevgi, sevigə tay yox, tutarın bil ver.
ot alağı boşlasan, baxcada bar gül qalmaz, yamanalar göz ötsən, yaxşılara yol qalmaz.
ay kimi yandı gecəmdə gül üzün, gələcəksən di du gəl tarın üçün. (tarın üçün: sən bil allah. səni and verrəm allaha).
göl qurusa uçar qaz, könül çəkən olursa, bir gül ilə olar yaz.
yuxlama yoxdur oyaqlar çün, ölümdür son duraq, biz oyaqlıqdandır olmuş əsrəqüş, kül gerindən közgərib sönməz oduq, dan atan yollar üzə yağtu saçaq. (əsrəqüş: kefli). (yağtu: ışıq).
bitmiş iş gül qoxar. (qolay gələr).
gül sallanar qunça qoruyar , düğün bərki buxca qoruyar.
gülən yerdə gül bitər.
günəş hərkəsin üzərinə əşit doğar, bırak biri gül qoxar , biri pox qoxar.
küllükdən kül seçilməz.
uluğ sevgi ərşilməyi güc olsa, kiçik sevgi, bağça gülü oxşarı, hər könüldə gül verər. (uluğ: böyük). (oxşarı: kimi).
üs bəzəyi gözə gül, iç təzələ içə gül.
bir anda gəl oturqıl, gül üzlü türkün qızı, başlar yolun yolağu, ordanki sən keçərsən. (yolağu: fədası).
öğün yetməz, gül açmaz, çalışmadan alınmaz. (öğün: çağ. novbə).
tütün yandı kül oldu, yandıranı kül etdi! (tütün yandı kül oldu, yandıran külə döndü!).
gün atarsa açılar gecə, çalışarsan tapılar yemək, gül çiçəkdən toplamış balı, dad verməmiş bala bal demək.
topraq şoraq gül bitməz, başdaqsız iş son yetməz. (baştaqsız: başçısız). (son yetməz: sonuca yetməz).
gül bəzək yapraq qoraq. (qoraq: savağ. qorucu).
bu güllükdə güllər güldü səndə gül, ağlar göylər, gülər güllər səndə gül, mənim gülüm güllər gülü gözəl gül, aç yəmşəyin, örpək altdan gülmə, gül.
bu güllükdə güllər güldü səndə gül, ağlar göylər, gülər güllər səndə gül, mənim gülüm güllər gülü gözəl gül, aç yəmşəyin, örpək altdan gülmə, gül.
elə yanan kül , ağlayan kor olmuş. (elə: özgəyə. yada).
gül sevərsən, tikəni var, söz dilərsən acısı.
güllə yatan gül qoxar, qarın yediyin qusar.
kimi tikan, batmaq işi, kimi gül , ötmüş isi. (isi: iyi. iysi).
könül yarınsa gedən yolda, gül çiçək açar tikən kolda.
börü gizli durar dağ buruğunda, yamana qarşı tikan, gül qoruğunda.
gül dərirsin gündəlik, pul qazansan ömürlük.
gül sevən ayrı salanmaz tikanı, deməyinki tanımır güllə tikanın dərkin, bu tikanın gülü var. (dərkin: fərqin).
köz altda kül olmaqdansa, köz üsdəki kül ol.
(tapmca) biri gedər gəlməz, biri yatar durmaz. (tüstü-kül).
kül külə oxşar. (alçaqlar birbirindən seçilməz)-hər bağlığın öz barı var, hər güllüyün kəndi gülü, hər gülün öz iysi var.
kül at küllük, gül ək güllük.
sevgi gözə kül eylər.
yaşamaqsa gül çiçək adı, sevilirsə ballıdur dadı, söğülürsə ağudur dadı.
tikən bitər başına, yaşarikən gül bitir.
açılmamış gül: bükük. bükü. bükünc. qunçə.
ağaclar büküklənib büküldü: ağaclar qunçələnib, qunçəyə büründü.
şaxda vurdu, bükündən yazılamadı.
bükündə öldü: beşik öldü.
tümən çiçək düzüldü, bükündən ol yazıldı

QÜL : Turuz Dictionary

kül.
kül olmasan sonunda, qul olmağın nəyidir.
gül.
qul var sonu gül, qul var sonu kül..¶-gül yerində, ər elində..¶-yerə düşən gül olar, oda düşən kül

QÜL : Turuz Dictionary

-güclü gül iyisi qoxar. (güclü nərsə örtülü qalmaz, görünməz keçrilməz). ¶-gül deyən kim, kül oxan kim. (oxan: oxuyan. uyqulayan). ¶-bir gül bilən yaz olmaz, bıraq qışı qorxudar. (bıraq: ama). ¶-güllərə qulluq olar, tikən gəli gül arxalı. (arxalı: vasitəsi ilə). ¶-gül qörqünə tən gəlməz: gül gözəlliginə tay, bərabər olamaz. ¶-pox içində gül seçilməz. (seçimə, yaşama bir qursaq, koşul, şərayit, mihit istir). ¶-incə, yeni gözərmiş kiçik gül: gülçək. gülçə. çiçək. çilçək. ¶-yeddisindən yetmişinə qanmamış, səksənində gül açmaz

QÜL : Turuz Dictionary

-gül versənə gülənə, gül dərəkin bilənə. (dərəkin: qədrin).¶-için yaxan gül olmuş, donun yaxan kül olmuş.(için: nəfsin)(için yaxan: kəndinin önün tutan. nəfsin önləyən.iç güdüsün yönətmiş).¶-tüm qüllərdən yaz olmaz, bir gül ilə yaz başlar. (başlar: gəlir).¶-əngəl gülə basılı, əngəl güldən asılı, gül olmasa, əngəl başı yazılı. (başı yazılı: məhkum).¶-istəyin kimi ol. sən gül olda, dərən tapılar, eşşək olda palan tapılar.¶-kül olsun odu, alçağın yandıran odu. (alçaq: şərəfsizin) ¶-gül tikansız, sevgi sayqız olmaz.¶-oda qapılan kül olar

QÜL : Turuz Dictionary

gül.
gil. bucaq. quşə.
təkgil: (bir bucaq).
qoşgül: cütgül: (iki bucaq).
üçgül: (üç bucaq).
dödgül: (dörd bucaq).
beşgil: (beş bucaq)-atgil: (altı bucaq).
yetgil: (yeddi bucaq).
bucaq. qurun. zaviyə.
beş güllü.
dörd güllü güzgü.
iki güllü piçaq.
nərsənin üzərinə vurulan mıncıqlı, daş, gümüşdən işlənmiş bəzək, süs.
ağ. məni.
qısraqların tüklərində bəlirən doğurma simgəsi.
gülük. al. qırmızı.
hər nəyin ilkini, birincisi, ən iyisi.
pitiklərin gülü.
yemişlərin gülü.
ə'la.
gül! gül!. ə'la! ə'la!..¶-qızıl gül ad değişməklə, isin dəğişməz. (isin: iyin)..¶-kübrəsiz gül çıxmaz..¶-ayvalmasa gül olmaz, baxılmasa bağ olmaz. (ayvalmasa: baxılmasa. muvazibət olunmasa)..¶-dünün anğıtı, yarın sanğıtı, gün gülünü, kül edər. (anğıtı: xatirəsi). (sanğıtı: xəyalı). (gün gülünü: yaşam dincliyi, huzurun, fəraxlığın kül edər, heç edər)..¶-yanıb kül olmaq: cılağı çıxmaq.
ayran kimi tökülmək, kül kimi saçılmaq..¶-gül kimi görünüb, tikən batıran, dos kimi görünüb, yılanca soxan..¶-gül kimi, güzgü kimi..¶-İtib gedib, ol gənclik, izi yox, ol ocaqdan kül qalıb, közü yox..¶-gül armıdı: al boyalı armıd çeşiti..¶-gül qoymaq: pislikdə əlindən gəldiyin əsir gəməmək. yamanlıqda göz çıartmaq. divan tutmaq. gücmətmək. gücəmək. zülm edmək

QÜL : Turuz Dictionary

gül.
açı. zaviyə. açılmış bonçuğ, bonçaq, qonça. {türkcə olan (gül) ün (farscaya keçmiş
qol-), daşıdığı qavram (açıq)dır (gül < > gün kül. bunların hamısında açılqlıq, saçıqlıq, yayımlıq anlamları vardır). gül sözü, səs, anlam yönündən bu sözlərlə uyğun gəlir (köv, kov, kav: oyuq. açıq)}.
məzə (mizah)

QÜL : Turuz Dictionary

gül. bucaq. quşə.
üçgül: yonca. müsəlləs..¶-yasın gül, tutmadı yerin, yarın tikanın..¶-dördgül: mürəbbə'.
üçgül: müsəlləs..¶-ətirgül: qızıl gül. məhəmmədi gül..¶-gərçək gündə gül açmaz, yalan gülsüz duranmaz..¶-göy gül: açıq al qırmızı..¶-kül boyas: burğa. bürküt boyas

QÜL : Turuz Dictionary

gül.
gül çiçəklər, bal biçəklər (dadlı balalar). ¶-qınçıların əlləri, yerə döğər belləri. qara topraq gül açar, uğur bular elləri. (qınçıların: zəhmətkeşlərin)

QÜL : Turuz Dictionary

kül. açı. açul. saçul. yanıqan, oddan açılan, qalan tortu, torut, çöküt.
kül tökən: (ərə görə) əş. arvad. qarı. qadın.
{kül pişiyi:
od, ocağ başından ayrılmayan.
uyşun. üşəng. üyşəng. pəsiv.
misgin.
yoxsun. bacarıqsız}.
kül udmaq: aldanmaq. yahalmaq. qandırılmaq.
külün savurmaq: yerli dibli yoxaltmaq.
küllük: siqar altı.
üzü kül kəsilmək: ağarıb bozarmaq.
kül. çül. yalan. qoşdurum. kof. kofa. kofan. kofda. koftan. kolan. gupuz. gopuz.
kül. kör. (# qor: köz. od)

QÜL : Turuz Dictionary

kül.
qorsun olub, od qorunca, kül olub, köz qora.
oda qorsun olunca, köz üstünə, kül ol

QÜL : Turuz Dictionary

-pis qoxulu gül çeşiti: osduraq çiçəyi..¶-gül açar, bülbül sayrır..¶-batlaqdan gül əsgik olmasın. {bu, bir çox anlamlı sözdür. biri
bataqlıqda sapıqlara yolağuz olan güllər. (bataqlıqda: gümrahlıqda) (sapıqlara: gümrahlara) (yolağuz: yol açan. yol göstərən)}.¶-ölüm adlı gül bitməz!. (ölüm hər hançı bir üzdə olursa olsun, ürək açan deyil, gülü oxşar deyil!)..¶-gül oldum, gül satanlara..¶-öncə tikanlı qonça idim, indi isə ipəkli gül!..¶-gül oldum, gül satanlara

QÜL : Turuz Dictionary

gül. çiçək (< saçaq). ¶-kül boyalı: külü. tuvsi. boz. ¶-kül ovram: parçalanmış. parça parça. ¶-kül ürküncə, köz ür. (ürküncə: kürküncə. ürfüncə). (kül piləyincə köz pilə). (piləyincə: püfləyincə)

QÜL : Turuz Dictionary

kül. külük. qaramat. qaramıt. qara. sürüc. səpit. iftira. töhmət.
məndə suç yox, qaramat yaxır, sürür, atır.
gül qanatlarının hər biri: qatmar.
qara qanatlı, ağ tüklü, kürəyi kül boyalı quş: qazmalı. qarraq. gecələ. kələkər. kəl qarqa. qıcıq. qıjıq. q

QÜLAB : Turuz Dictionary

gülab. gülas. gülsuyu. güldən sağılan çəkilən su

QÜLAB : Turuz Dictionary

külab. külqabı. qapla. silkəc. çubuğaltı. siqaraltı

QÜLABDAN : Turuz Dictionary

gülabdan. qülbaç

QÜLABİ : Turuz Dictionary

gülabi. gülağu. { < tulağu. tuxalu. toxalu. (< tul. dol. tox)}. dolu, sulu armıd çeşiti

QÜLAH : Turuz Dictionary

gülah. külah. kovlah. kovlak. içi oyulub boşadılaraq qurutulmuş qabağ

QÜLAH : Turuz Dictionary

gülah. külah. kovlah. kovlak. içi oyulub boşadılaraq qurutulmuş qabağ

QÜLAHFİRƏNGİ : Turuz Dictionary

külahfirəngi > kolahfarangi

QÜLAN : Turuz Dictionary

gülan. gilan. gülün. kulun. kitan. kiral. kütan. kütün. qutun. gitan. gütün. (< giləmək: kitəmək: bərkitmək). götün. qıçın. quçun. qışın. quşun. (< göt: qıç: quç: arxa. dal)
kitil. kilit. kilitqan. kitilqan. qapıdalı. qapdalı. qapının bağlılığın sağlatmaq üçün dalına keçirilən təxdə, dəmir işgil.
qınal. könəlgə. çönəlgə. dönəlgə. arxa. arxac. dayaq. gücə. dəsdək. sağat. saport. sıport.
saxurluq. saxralıq. zəxirə ambarı.
pəsəndaz

QÜLAN : Turuz Dictionary

gülan. gulan. guralan. kürələn. (guralan, güralan iti deyildikdə-qulan, gulan, gülan-biçimlerine düşür).
istadyom.
böyük meydan. böyük alan

QÜLAQA : Turuz Dictionary

-gülağa işsiz qalıb özün verib alverə, qoyun alıb, inək verə