Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
APPAQIM : Turuz Dictionary


qarqa aytmış appağım, kirpi aytmış yumşağım. (hamıya dadlı öznünkü, kəndi manın görməzkin) (görməzkin. görməz heçkəzin)

APRA : Turuz Dictionary

arpa

APRAMAQ : Turuz Dictionary

abramaq. abımaq. gizlətmək.
yılqıda (heyvanda) yox aparmağa nərsəsin, yalqunundu (insanındı) apramağa hər nəsi. (yılıq alı üzündə, yalqu alı içində)

APRIŞ : Turuz Dictionary

qılav. qılğa. qılba. qiblə. qılavat. qılaval. yaradılış. için. buruş. türüş. yürüş. geçik. oluşat. tavır. yordam. öğlək. yürüş barış. yeriş varış. yürgüş. yergiş. xuy. əxlaq. rəftar

APSIQ : Turuz Dictionary

apsığ. dışarı verilən soluğ, nəfəs. (# hopsığ: içəri alınan soluğ)

APTIRAQANMAQ : Turuz Dictionary

qaptıraqanmaq. şaşmaq.
adam görməmisin, nədən aptıraqanırsın

APUL : Turuz Dictionary

ax > apıl

APULQA : Turuz Dictionary

avulqa. qolun avulqası. (avulqa: saxlanan, tutulan yer). çiğin

APULQA : Turuz Dictionary

avulqa. qolun avulqası. (avulqa: saxlanan, tutulan yer). çiğin

AQ : Turuz Dictionary

ağ. tor. kilindar. kitindar. çitindar.
ağ sarı qarışıq boya: kənəvir.
düzgün, ağ dişli olan: gəmə.
ağ, kırem bəniz, boya, rəng: pambıq tarlası boyada olan. pambıqsı. gəmiksi. sümüksü.
uzunca giləli, iri dənəli, qaba qabıqlı, ağ, qırmızı üzüm: geçəmcək. geçiəmcəyi. geçiməməsi. geçimöməsi.
topraq qazılaraq yapılan ağıl: kərər.
iri, alaca, ağ qaralı yırtıcı quş: kərkənəz. kəlkənəz. kəlkərəz. kəlkərkəs. çalqanaz. kərkəsən. kərkəs.
birinin yanağın, başın əli ilə yasmaq, yaslamaq, yaslamaq, oxşamaq: kəstirmək. kəsitmək.
gözüağ: ağgöz. kəvəlalası. utanmaz. sarnıc. salağı. sadağı. (başqalar sırtından keçinən). aslağ. asalağ. yalağ. yalamıq. çalağ. çalamıq. yırtığ. arsız. aşarı. oratsız. utasız. çıpıl. sıpıl. səpil. çəpil. həyasız.
çox incə, uzun dimdikli, ağ tüklü, qara qanatlı yağmur quşugillərdən: qılıc qaqalı.
dolası nisgilivə yoxdu mənə ağ günlər.
incə, uzun, sivri quyruq, ağ yaşıl tüklü, göy ayaqlı, qaqalı quş, yaban ördəyi türü: qılquyruq

AQ : Turuz Dictionary

ağ. av. hörgü. örgü. avlama, tutma aracı.
ağı. av. avı. ( < avmaq: almaq).
iki nərsənin birbirinə avlayan, yapışdıran tikə.
tələ. dam.
ağ!. ağı!. ağıl. uç!. uçul.
ağ!. ağı!. ağıl. çıx!. çılxıl.
ağ biçimində seyrək hörülmüş, incə, kiçik bacaları olan parça: tor. ( < tuğ).
incə teldən toxunmuş duzağ, ağ, tələ: tozaq.
tor, ağ kimi incə bir qat sürtmək: tortunmaq. tortuşmaq. sürtünmək.
əlim yara, yağım yoxdu tortunam, yolum uza uzaq, atım yoxdur yortunam (çapam).
ağ ləkəli, axmalı nərsə: yağal.
yağal at.
yağal keçi.
ağ at donu: sütqır.
alnında ağ axması olan sarı donlu at: ağşaq. axşaq. qaşqa. qaşqay. sürən.
ağ günüz olsun.
ağ süyüt. (suyut: suvut. süyüt. boya. rəng).
ağ gəlin payın olsun: toyunda qayıtsın. (subaya uğur dilək, alqış).
ağ qoyunu görənlər, için dolu yağ bilər. (bilər: sanar).
ağ günüz olsun.
ağ günlərdən: ağın.
getdi gözüm yarığı, qaldı ağın qarığı. (yarıq: ışıq). (qarığ: kölgə) (ağ günlərdən bir kölgə qaldı)

AQ : Turuz Dictionary

yarıq. iki qıçın qovşağı.
mitqal. ¶-ağ tənəsi qış qarını uyatdı. (bədəninin ağlığı qış qarını utandırdı)

AQ : Turuz Dictionary

ağ. ak.
balaq. şalvarın, qoltuğun ağına vurulan ağlıq, qıstaq, xiştək.
ax!. barın!. ged!.
yuvağ. arıt. təmiz. pakizə.
yuvağ kağız: boş, yazılmamış yapraq.
yuvağ ürək.
gül. məni.
çatalqa. iki qolunun qovşağı.
qıçın çatalqası: qıçın ağı.
açıq.
yolun ağ, damağın çağ.
ak. işlənməmiş. açılmamış. qız. bakirə.
quzey. quyt. quyta. yumar (moğol). qazan. şumal. nord.
ağ dəniz: meditəranə: meridyən. {.
qara dəniz süd: qara. güney}.
bikr.
ağ duyu: fikri bikr.
boş.
ağ yalan.
yazılmamış.
ağ kağaz.
ağ alın: yazılmamış başyazı.
işlənməmiş. xam.
ağ mal.
şəbəkə.
pərdə.
arınğ. arın.
ap arın: ağapbağ.
çal.
çal saç: ağ saç.
çal papağ: ağ papağ.
çal baş: ağ saçlı.
çal quyruq: ağ quyruq. ağdal: yetivar. yetvar. tutuvar. tutulu. xoşbəxt.
həqq. haq. həx.
ağ söz dadımaz: həx söz dadlı, şirin olmaz.
rukeş.
anğ. av. heyvan.
da.
gəl da: gəl ak.
ye ak: ye da.
gəlmir ak: gəlmir da.
çiltir. internet.
ağar. ağcan. ayıtqu. aytuq. ayız. arız. ağız. arca. arıl. arın. arı. arıq. argün. arınar. arınaz. arınıq. aruv. duru. süzük (parlaq). yoğuz. yuğuz. yasıq. yasıt. açıq. saya. nab. sav. saf. xalis. şəffaf. çal. açıq. say. təmiz. pak. (# qatut).
açıq. roşən. (çiğ: > kir. kirli. bulanıq. kitər. kədər. çiğ sarı.
çiğ al.
çiğ qara.
çiğ söz: bulandırıcı söz).
ağ sarı: açıq.
ağ al: açıq qırmızı.
ağ qara: açıq qara. bol. tusi. tozsu. kül boya.
ağ söz: açıq söz. sakınc, sərik, sayığ, azığ, qəbih söz.
ağ kişi: açıq adam. cıf olan.
ağ boya: açıq rəng.
ağ çəki: ağ filim: açıq, cıf, porno film.
çiçək, bitgi kəsəli.
boş. yazısız. açıq. ağ çək: açıq çək.
anlamsız.
ağ yalan: açığa yalan.
tor. örəkə. çilə.
sadə. bəlli.
ağ söz: sadə söz.
ağ yol: sadə yol.
ağ duvar: sadə duvar.
qurd.
ağ düşmək: (mağaşara kiçik ağ qurd düşmək). qurd düşmək.
çor.
ağ düşmüş.
ağ vurmuş: çor vurmuş.
sadə.
ağyağ: sadəyağ.
yaxcı.
ağ yol: yaxcı yol..¶-gözün ağı: qarağı (qaraq+ağı)..¶-sütdən ağ, sudan tınığ. (sütdən arığ, sudan duruğ). (tınığ: duru)..¶-ağa çalan. ağçalar.
ağbəniz: üzüağ..¶-dəmir ağ: dəmir tor: türmə..¶-dəmir ağ: dəmir qəfəs..¶-ağa qoymaq: avulqamaq (< av). torlamaq. ağ qələmə: ağ qavağ. (sipidar)..¶-ağ qovaq: gümüş qovaq. qələmə..¶-ağ, boya altda yatar, qara boya gözə çapar..¶-ağa çalan: ağrağı..¶-ağ bənəkli qara: qara alağ. qara ala..¶-qar kim ağ, arın: qarız..¶-qara toyuğda ağ yumurtlar..¶-ağgöz: acgöz: tamahkar..¶-ağ dəvə çökmək: qışın ilkin qarı düşmək..¶-ağ altun: pambıq..¶-istəkənin ağ olsun, iç, damağın çağ olsun..¶-ağ ürəkdən
təmiz ürəkdən. ağkönüdən..¶-ağ eləmək: üzə durmaq..¶-ağ sular çöndü qara suya, basdı veyranı..¶-çox qaraşma, göz qarava ağ düşər.¶-qara gecə ağ olmaz, yalançıdan dosd olmaz..¶-qara gecə ağ olmaz, eski düşman dosd olmaz..¶-ağ kullanan: torçu..¶-qara keçə, ağ bolmaz, yalançıdan dos bolmaz..¶-könlüz çağ, üzüz ağ. (çağ:şad).¶-ağ ağız qılmaq: söz ağı qurmaq. söz avlamaq. kələklə söz almaq.¶-tənbir tinbir olanlar, ağ qarasın bulanlar, aylın aylın aylanar. (aylın: səma'). (aylın aylın aylanar: dönər dönər fırlanar).¶-incə ələnib sıx toxunub, ağ geydirən ölüm oxunub. (bu evrəni ölçüb biçməyə gəlmədin, köçən yoldur, köndə biz, qaçmaq olmaz köçər yoldan).¶-yalanın kökü pukadur, üzü ağ , gerçəyin daşı qara , üzü qara. (puka: boş, həvərə, qumlu daş) {daşı qara: qaradaşlı.(qaradaş: çaxmaqdaş. dəmirli daş. daşların ən sicimi, bərki)}.¶-gözləyən gözə, düşərmiş ağ demişlər. (nə gözləməyi. yaşam sürür, quruya yürür, çağun, çatun əldən gedir). (çatun: fürsətin) (kəndivə güvən, buyur işən). (işən: işivə)

AQ : Turuz Dictionary

-ağ yaprağlı çay: çağan çay. ¶-gözə düşən ağ, ləkə, səkə: çaxaq. ¶-sütağ: süytağ. ¶-ağ akca qara işlər işlər, qara işlər içlər. (kötü, pis işlər var para üçün görülür, gizli işlər para ilə çözülü)¶-boza bilməz ağ bozunu nə bilir. (boza bilməz yaxcı pisi tanımaz)

AQ : Turuz Dictionary

ast. ağ. (# çəp. qara).¶-ağ içmək: başına içmək. qaldırıb içmək. dibinək dək içmək.¶-ağ günün ağçası çatar, ağçalının ağ günlüsü bəllənməz.¶-ay qopub evlənib, ağ bulut hörlənib, birbir üzə əklənib, saçlab suyu enrəşür. (ay çıxıb ağlanıb (tutulub. halə bağlayıb), ağ bulutlar hörüklənib, birbiri üsdə yığılıb, sağaraq suyu səpələnir).¶-içiağ: ürəyiaçıq. göylü açıq

AQ : Turuz Dictionary


uca başlar enmiş olar ayağa, ağ günündə qara günün qarağa. (qarağa:
bax. önləm, tədbir qıl.
qara ağa: bax ağa). (necə uca olsa baş, günü gələr yerə düşər)
gecə gözü qara sicim ağ sicimdən seçilməz.
boyuva ağ bez biçilsin (qarqış).
ağ at bilən qara at, birbirinin izində, birbirini qovalar tüm yaratıq gözündə. (tapmaca). (gündüz. gecə).
ay bu evrəni tutuzlu sanan, sonun gəlmiş al palanıvı, kürün pulun qoyub gedisən, al bu ağ, dön verrəm qalanını. (tutuzlu: bəfalı).
bir ağacım var oniki şaxa, hər ağacı otuz yapraq, yapraqların yarısı qara yarısı ağ. (tapmaca). (il. oniki ay. otuz gün. onbeşi günüz, onbeşi gecə).
ağ turma. (turma: turp. tırp).
çalan bilsə çalmağın, çökəçi üzün ağ eylər. (çökəçi
oynuyan. oyunçu)
ardı qara aldı ağ. (tapmaca). (danirt: səhər sübh).
ardı ağ aldı qara (tapmaca). (axşam).
ağ qara yaşqasını gözdən alıb ellərə at. (yaşqasını: pərdəsini). (ellərə
yadlara). (çevrəvi, dünyavı ağ qarıya bölmə).
gözləyən gözə ağ düşmüş , sərilən tora av. (ağ düşmüş: kor olmuş). (əl işə bas dişə).
ağ qaralı var ilan, ey kötüsü seçilməz!. (ey eyi. iyi).
ağ qaralı, güllü kitli yol, yaşam yolu uzun yol, yaşam budur, bilisən bil, bilməsən yür. (yür: çəkdir ged).
qara, tamuq, ağ uçmaqlıq demişlər.
son kərə olsun belə, üz gözüvü o yıxar, heç acımaz ağ kələtə çulqalar. (kələtə: kəfənə).
ağ günün qarası: xoşluğuna şüvəni. xoşluğun pozulmasına çıxaran nәrsə.
bir qoyun doğar ağ qara.
çumağ: ağabbağ.
öz işinği özün qıl, batsın dodaqlar yağa, ax vaxıvı qoy yada , tövərəgivə dad olsun. (tövərəgivə: dövrə bərivə).
onki budaq ağacdır, otuz yaprağı vardır, buçuqları ağ qara. (tapmaca). (bir il. oniki ay. otuz gün).
pulun yoxdur, dadlı dilən nə gəlmiş. (dilən: dilivə).
dadlı dillər yoxsul üzün ağ edər, acı dillər varlısansa pox edər. (pox edər:kor edər)

AQ : Turuz Dictionary

{(ağ. yağ> əf). < ağrutmaq. ağturmaq. ağartmaq. yağrutmaq. yağturmaq. yağartmaq} > əfruxtən (fars).
bürgün. kəfən.
ağ bulutdan yağış yağar, yerli yerdən bulaq çoğar, xoş yuxumlu günəş doğar, yaz gəliri, yaz gəlir. (çoğar: çoğ çoğ vurub qaynar)
al gül ağ gül qırmızı, törür barı yerdə yatan topraqdan. (törür barı qara üzlü topraqdan). (barı: hamısı).
ağ süt. dadağ süt. həlal süt.
sevdigim atsa məni ax demərəm, gözləməm ilqarını yoxsa əğimi mən üçün. (əğimi: meyli. eşqi)
üzün ağ. (alqış. duva). alınqa alqış yağsın.
yamanı yamandan soran ağ günə nisgil qalıb.
dışı ağ içi qara olmaqdansa, dışın qara için ağ olsun

AQ : Turuz Dictionary

buşaq. (aq qan) { buşğan: buşaq. darıxan. (diltəng)}.
ağ. qıçdaq. xişdək. xışdax. qısdaq. köbə. köpə. tikilmiş nərsənin çatı yerlərin sağlatmaq, bərkitmək üçün artığına yamanmış tikə, ardından, üstündən vurulmuş, yapışdırılmış dayaq (gücə. dəsdək)

AQA : Turuz Dictionary

-qığır ağa: qıvır ağa: gözün kor olsun.
gözünə qığır ağa

AQA : Turuz Dictionary

-ağa itinə, itdə quyruğuna toxladar. ( toxlatmaq: irca vermək )

AQA : Turuz Dictionary

ağa.
böyük. sayqı dəğər. buyruqlu.
ağa (< ağmaq. ucalmaq, uçmaq, qalxmaq). qağa. qala. uca. hündür. böyük.
yağa. qağa. əkə. yekə.
(# çağa: balaca).
böyük qardaş.
ağa oğa: böyük kiçik qardaş.
yiyə. sahib. malik.
iş ağaları.
yer ağaları.
mal ağaları.
ali. ulu. yüksək.
ağa qılıqlı.
ağa ürəkli.
centilmən.
ağa kişi: cəvanmərd..
əkə.
özünü əkə edmək, keçisin təkə. (əkə: ağa). (birini övüb şişirib yaltağlanmaq).
qoca. yiyə. sahab.
igə. iyə. tarı. malik.
ev igəsi.¶-ağa çıxartmaq: arnalatmaq. bəraət qazandırmaq.¶-tanrı ağa: tanğa. böyük tanrı.¶-arvad ağa: həzrəti arvad. cənabi arvad..¶-ağa çıxartmaq: yuvutmaq. bəraət edmək.-onun tüm büklərin (poxların) yuvutdu.
yuvutulan suç deyil

AQA : Turuz Dictionary

ağa. əkə. qağa. kaka. ata. ¶-altı ağa yığnaşar, bir atalıq quramaz, yeddi əkə can atar, bir anaya yetəməz. (ağa: erkək) (atalıq: ata borcu, görəvi). (əkə: əçə. dişi). {çatırsa ərkin, unutma atanın. (ərkin:gücün). {atanın: ata anavı (ananı)}}

AQA : Turuz Dictionary

-seçilmiş ağa: seçağan. deptat. vəkil. numayəndə.
sayın seçağanlar. ¶-törağa: (törə ağa) bəyqaravçı. mütəsəddi

AQA : Turuz Dictionary

-ölünü yuğub ağa basdıran, çulqayan kimsə:ağbasan. mirdəşir.¶-ağa ini: qardaşlar

AQA : Turuz Dictionary


sən ağa, mən ağa, inəkləri kim sağa. (hər qurumda verilər hər kəsin öz bəlli işi).
yoxsul olsan ağa ini doğan qardaş yad olur. (ağa ini: böyük kiçik). (doğan qardaş: qohum qardaş)