Multilingual Turkish Dictionary

Turuz Dictionary

Turuz Dictionary
AÇAN : Turuz Dictionary

açğan. fəttah.
yazan.
könül yazan sözlər.
yazan. həll edən. həllal.
işləri yazan tanrı.
aləm. kayinat.
yartan.
yonan.
qələm açan: qələm yonan: midadtiraş

AÇAN : Turuz Dictionary

aça.
qələmrov.
dövrə.
nahiyə. orun. bölgə.
aran. möhlət. macal. fürsət

AÇAN : Turuz Dictionary

çözən. sökən. (# çotan: tikən)

AÇAN : Turuz Dictionary


gəldəc. gələcək.
onun gəldəyi çox iyi görünür.
gələr. gələcək. ertə.
yarın, açan yazılmamış, ölməmiş, sini (qəbri) qazılmamış.
gələr kəz: gələn kərə, dəfə.
gələr bayram: gələn bayram.
gələr gün: gələn gün. ertəsi gün.
gələr öy: gələn çağ, zaman.
gələr gəlin uğurlu olsun: gələn gəlin ayağı qutlu olsun.
lülənin içinə dışına iv, oyuq, diş açan arac: qılavuz.
xaqanın, xanın, başqanın alaylarında yol açan qurup başı: qılavuz çavuş.
qılavuz qadın: muşata.
yol açan: yol açıcı. açıcı. qılavuz. qılavız.
yazda açan, gecələrin gözəl qoxan çiçək türü: gecəgündüz çiçəyi

AÇANA : Turuz Dictionary


xoş günün nisgili düşsün səni məndən açana

AÇANMAQ : Turuz Dictionary

açdanmaq. açılmaq. açdınmaq. azad olmaq. boşanmaq. boşınmaq. müstəqill olmaq. çözülmək.
ipi əlimdən boşandı düşdü

AÇANMASAN : Turuz Dictionary


bağlasan şalvarıva köynıyivin düğməsini, qalasan qəddi bükük açanmasan boy buxunun

AÇANMAZ : Turuz Dictionary

-baxıcı öz baxtını açanmaz.(baxıcı
falçı)

AÇANS : Turuz Dictionary

nərsiyə öncədən verilən para. əni

AÇAQ : Turuz Dictionary

açağ.
açış. fərəc. azadlıq. (rəhayi).
sevinc. fərəh.
açağ bulmaq.
abdəst. vizu'. dəsdəmaz

AÇAQ : Turuz Dictionary

açar. açaq.
yeni. yeni açılmış. işlənməmiş. taza.
körpə. biçindən son bitən göy. çağacıq

AÇAQ : Turuz Dictionary

nəcat.
burdan açaq güdülməz. bu daxmadan açaq görünür.
açaq yolu.
açaq dilərim

AÇAQI : Turuz Dictionary

açağı: tədbiri.
sağlıq yaşam ayağı, usluq onun açağı.(

AÇAQILMAQ : Turuz Dictionary

açqılatmaq. izahat, tovzih vermək

AÇAQIQ : Turuz Dictionary

açağlıq. fərxundəlik

AÇAQIŞ : Turuz Dictionary

açağış. açaxış. açağız. bir işin ən ilk başlanğıcı. (dibaçə. pişqoftar. sərağaz)

AÇAQIŞ : Turuz Dictionary

açağış. çığarış. ifşa edmə

AÇAQIZ : Turuz Dictionary

açağız. açağış. açaxış. bir işin ən ilk başlanğıcı

AÇAR : Turuz Dictionary

-yaxşı kişi yaxşı söz, könül açar qəm yuvar.
tanğ açar, qaranğ qaçar. (tanğ: sübh. səhər). (qaranğ
qaranlıq. gecə)-istəyişlər yol açar, olsa içindən bəri, heç bir istək olunmur, yoxsa istək içindən.
borc almaq, dilənməyə yol açar

AÇAR : Turuz Dictionary


eyitən açar yolu, yürüyən sənsən özün. (eyitən: əkitən. məəllim)
bulutla gün barışsa,yazın gülər gül açar, bulutla gün qarışsa,yazın ağlar gül qaçar.
evrən dönər oda ötər içizdən, ölüm gəlib ağzın açar, incə belin topraq qucar, gülər gələn ağlar qaçar, qıyar axsın göz yaşınız içizdən.
gül çağından tez açar, gün çağından tez çıxar, gözəlimsin gözləmə, gözlək gözdə ot çıxar. (ot çıxar: kor olar)
tüm barışa yollar açar iş çalış. (barışa. çatağa. ərişə. nailiyyətə).
xoşgörüşlük qapıq yolları açar, korgörüşlük açıq yolları qapar. (xoşgörüşlük: optimislik). (korgörüşlük: pesimislik)
olumsuzlar gedirsə, olumluqlar baş açar. (olumsuz: mənfi). (olumluq: müsbətlik)
baxla ölüm tay çalmaz qapını açar. (çalmaz: çalmadan).
umutçuluq yol açar, umutsuzluq yol qapar
dilək doğru yönəlsə, amac kolu gül açar.
bir könül üç açar.
sevmək sevinmək sevilmək

AÇAR : Turuz Dictionary


dadlı sözün bircəsi, sandığından artıq açar bir ürək. (sandığından
düşündüyündən. fikr elədiyindən)
iç gizlərim açar dil, könül nisgilim tökər dil
yol colanı bilməzlik, azaşmağa yol açar.
günü sərçə açar, qarqa qapar.
könül başa iş açar. {-könül dilər baş dələr. (könül
həvəs)}.
çağı buraxsan çağa, açılmaz düğünlər açar.
solan güldən tomurcuq, qalar açar yazların.
sevən könül üz açar, gülər üzlü könül.
gülər qonşu ürək açar, qonşu ağlar könül tutar. (tutar: bükdər. qussələdər).
bitgi ösər çiçək açar bar verər, eyku işlər könül açar sağ verər. (eyku
iyi). (sağ: güvən. itminan).
bilginlik qayğunu açar, budalıq qayğuya çapar. (qayğu: çapraşıq). (budalıq
hovanlıq. axmaqlıq).
dedilər sıxıntılar keçədir, yarın gəlir, ömür bitdi keçən yoxdur, gələn yoxdur. təkcə açar, qapılar açar-kəndivə güvən.
keçsə gecə atsa dan, gizli yönlər açar yan.
hər nəyə gülmək kişi başına qalmasın açar.
kəndi başın dil açar, iki başa dil haçar. (başın
ağlın).
''niyə'' bilmək baş açar, ''nəyi'' bilmək yol açar. (baş açar: ağlı işlədər).
duvar keçən aşar keçər, açar keçər. (işi görən vurar daşa çıxar başa).
könül yarınsa gedən yolda, gül çiçək açar tikən kolda.
bilgəlik yorqalıq açar, bilgidən korğalıq qaçar. (yorqalıq
qabilliyyət). (korğalıq. qaybaxlıq. bədbaxlıq).
göz görəni dil desə, baş açar. (gördüklərindən danış, bilməyən bilsin, önə çıxan ey kötü baş uyar düşsün) (ey kötü
iyi kötünü). (baş uyar duşsün: kişi aqah olsun).
yapraqlıdır ağac deyil , tikilidir köynək deyil , kişi ilə dartışar, yeri gəlsə dərd açar. (tapmaca). (pitik).
sevməyini bacarmıyan, boş başına iş açar.
açıq könül səggiz uçmaq eşigin açar. (vardı könül kömür qarası, vardı könül könül alası).
başarıq qapılar açar.
iki sevgi qovuşursa, açar güllər, iki sevgi qopuşursa, solar qalmaz.
yaramaz aldış, azğışlığa yol açar. (aldış: adət).
bərk qapını verim açar, dərd qapısın, dözüm açar, özgəyə bel bağlayan, şamsız qalıb, əlin açar.
söz könül açar, bilgi beyin. {uçsa ışıq, ışıqlı göz kor qalır. (uçsa: sönsə). (lap iti görən göz qaranlıqda kor kimidir)}.
bərk qapını verim açar. (verim: para. hər ad ilə olur olsun).
doğru qapı doğru haçar , bəllidir açar.
qoynun açar tənin qucar toprağın, qaraqumdan dolar ala gözlərin, keçər günün, batar günün dünya yalan əylənməz.
baxt açar: qutan. onqun. şans gətirən. yümnlü.
necəlik varki nəçəlik basar, gözü işlətsən, beynivi açar. (keyfyyət kəmmiyyəti , bilik, biləyi basar).
barça ondan alqu bular, öznü aldan ıraq qılar, qara günün sonu çatar, danlar atar yollar açar. (alqu: boya. rəng. güc. tovan. bacarıq). (aldan: hamıdan). (barça: hərnə).
tutqunluğun tükitən, uçqunluğa yol açar

AÇAR : Turuz Dictionary

açan. açurğan. iştah, meyl gətirən.
leysan.
ağız açar: ifdar çağı.
biləyən. itidən.
açqı. açıcı. miftah.
qılavuz. (rahnəma).
qılavuz. arac. əbzar. əfzar. alət. vəsilə. vasitə.
rəmz. simgə. simbol. imək. işarət. nişan. bəlirti. iz.
məzə.
acıdan. acığdıran. yeyidən. yedirən. iştah açan.
piş ğəza.
nəmad.
önüt. öndə. başlığ. ərəfə. nərsənin açılşına, başlamasına yaxın çağ, yaxud başlamasının ilkin atdımları.
girintili çıxıntılı yer.
çatal. iştah gətirən.
çaşni. müxəlləfat.
dadlıq. əduvacat.
dövədən. döğəci. təhrik edən.
qələm. həkkaklıq, hər çeşit oyma, yazma, cızma açarı, aracı, sümbəsi, qələmi.
açaq. yeni. yeni açılmış. işlənməmiş. taza.
açaq. körpə. biçindən son bitən göy. çağacıq.
naşı. yontuq. yonluğ.
şayırd. uşaq. çırağ.
rəmz. simgə. simbol. imək. işarət. nişan. bəlirti. iz.
açval. arac. əbzar. tools.
çıraq. düğün, çətinlik, zorunluqdan çıxma araçı, yolu.
gənəlliklə hər çeşit tutuq, bükülü (bağlı. kirli) nərsəni açan, qaba, tünd, iti nərsəni yumuşadan araclara verilən ad. əbzar.
pinc, lülə kimi xırlı (ivli) nərsəni açan arac. (pinc + açar)
qulpuq (qoluqlanmış. kilitli) nərsəni açma ayqıtı.
tədbir.
açquc. açqı.
gülər üz. şux.
turşu.
duzda qoyulan açar, turşu: şorağ. (< çorağ).
rüşvət.
məzə..¶-yardım açar: yardac. əl tutan. qol tutan. xeyrxah..¶-söz söz açar, söz göz açar..¶-tək kişi yerisə, iz açar, iki olsa yol..¶-açar açmaz: açaan kimi.¶-açar fəransə: ingilis haçarı. çöğüç. (< çöğ. döv.çev)..¶-bərk qapını berim açar. (berim: verim)
.¶-gül açar, bülbül sayrır..¶-mən gedəli, güllər qalar, yazda açar, qışda solar, pisdən qalar izlər, eydən bir iz qalar. (eydən: eyidən. iyidən. yaxşıdan)..¶-altun haçar, qapılar açar..¶-ac qalanın, çörək açar dilini..¶-yol açar, dərd qaldırar düşünən, yollar qaqıb, dərd artırar üşünən. (yol yapar, dərdə açar bulur düşünən, yolları bağlar, dərdi çoxaldar qorxağan).¶-altun haçar, açmaz açar..¶-ulu qayğı keçərsə, kiçiklərə yol açar.¶-bilik, yol açar ilikə. (bilim, ilim başarcağa yol açar)..¶-ağıl xəznə, könül yozaq, dil açar. (açar: açqıç) (akıl hazine, gönül kilit, dil açar)..¶-aşırtçılıq sapıqlığa yol açar. (aşırtçılıq
ifratkarlıq. panlıq. artıq gedmə)..¶-umud, yarınlar açar. (hər günün sonu var, günlərin sürümü).¶-qınçıların əlləri, yerə döğər belləri. qara topraq gül açar, uğur bular elləri. (qınçıların: zəhmətkeşlərin). ¶-osduraq göt açar, ösgürək göğüs. ¶
kişi için, söz açar. (için:
içində olanı.
ruhun). (kişi kimliyin söz açar). {söz kişinin baylığı. (baylığı: varı yoxu. devləti)}.¶-açar (turşu) boğaz qızıdar. (açar: turşu) (boğaz qızıdar: iştah açar).¶-yol açar, dərd qaldırır düşünən, yollar qapıp, dərdə salar üşünən

AÇAR : Turuz Dictionary

teylər. (teyləmək: tiyələmək. qələmləmək. çalmaq. yontmaq).
bağrım başı təklik teylər. (bağrım başı
könül yaramı).
açğa.
ağça demə açğa de

AÇAR : Turuz Dictionary

-yolaçar: yolgər

AÇAR : Turuz Dictionary

açaz. qılıt. kilid. qılcıt. qılcıq. kilcit. kilcik. kitcik. püf. çəm. xəm.
yazar.
çimlər toprağa göy saçaq yazar. (çimlər: çəmənlər). (saçaq yazar: süfrə açar).¶-qunçə, gülə açar, söz könuldən qaçar, çaxır küpdən uçar.¶-söz yayıldıqca cığır salar, danyırlara yollar açar.¶-izaçar:
şifrə.
izah. təşrih.¶-altın qılıc dəmir açar, çəlik yarar. (qılıc: yaraq) (çəlik: polad).¶-yoldu açar kişi içinin. (yol kişinin için dışarı tökər).¶-tün qapısın tınq açar. (tınq: tınqa: danqa. qara pul)